"Ω, Παναγιά μου Ανωγειανή!" - Μαριάννα Πολυχρονίδη (audio)
Το 1941 ιδρύθηκε στα Ανώγεια, η Επιτροπή Απελευθερωτικής Δράσης. Τα Ανώγεια ήταν ο πυρήνας της Αντίστασης στην Κρήτη και κατά την απαγωγή του στρατηγού Κράιπε στα Ανώγεια ανέλαβαν να τον φυγαδεύσουν στην Αφρική. Γεγονός το οποίο στάθηκε δυσμενής αφορμή και στις 13 Αυγούστου 1944, ο διοικητής του φρουρίου Κρήτης, Χ. Μίλλερ διέταξε την ισοπέδωση των Ανωγείων και την εκτέλεση κάθε άρρενος Ανωγειανού που θα βρεθεί σε απόσταση 1 χλμ. Έτσι, στις 13 Αυγούστου του 1944, τρία τάγματα Γερμανών περικύκλωσαν τα Ανώγεια και έβαλαν φρουρές στα γύρω υψώματα. Συνέλαβαν 80 υπερήλικες και τους έστειλαν στο Ηράκλειο, ενώ εκτέλεσαν 9 άνδρες. Ανατίναξαν τα σπίτια με δυναμίτη, άναψαν φωτιά και 800 περίπου σπίτια μετατράπηκαν σε χαλάσματα, ενώ κάηκαν και 6 γυναίκες. Οι εναπομείναντες άνδρες διέφυγαν στον Ψηλορείτη για να σωθούν.
Από το 1941 έως και το 1944, στον αγώνα κατά των Γερμανών κατακτητών, έχασαν τη ζωή τους συνολικά 104 Ανωγειανοί.
Το 1946, η πολιτεία τίμησε τα Ανώγεια με την απονομή του πολεμικού Σταυρού Α' τάξεως, για τις καταστροφές με τις οποίες επλήγησαν καθώς και για τον ηρωισμό τους. Το επόμενο έτος, η κοινότητα, τιμής ένεκεν, αναγνωρίστηκε ως Δήμο Ανωγείων.
Στίχοι: Λουδοβίκος των Ανωγείων
Μουσική: Λουδοβίκος των Ανωγείων
Ερμηνεία: Μαριάννα Πολυχρονίδη, Λουδοβίκος των Ανωγείων
Δείτε καρέ-καρέ τη σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Η ιστορία του Franz Peter Weixler
- Δημοφιλέστερα
