Για νομοσχέδιο - πρόκληση μιλάνε έγκριτοι νομικοί

Κακόγουστο αστείο, θεσμική εκτροπή και αντισυνταγματικό χαρακτηρίζουν έγκριτοι νομικοί της χώρας το σχέδιο νόμου που επιδιώκει να ψηφίσει μέσα στις γιορτές το υπουργείο Δικαιοσύνης με πρόσχημα την αποσυμφόρηση των φυλακών. Το σχέδιο νόμου «περί δίκαιης δίκης» πρόκειται να ψηφιστεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ όπως αναφέρουν νομικοί στο www.koutipandoras.gr δεν έχει καν συνταχθεί από νομοπαρασκευαστική επιτροπή.

Αναγνωστόπουλος Ηλίας
Καθηγητής Νομικής Αθηνών
Χαρακτήρισε το σχέδιο νόμου περί «δίκαιης δίκη» ως μαύρο χιούμορ και εισβολή στο Ποινικό Δίκαιo. Όπως εξήγησε στο www.koutipandoras.gr το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου δεν έχει συνταχθεί από νομοπαρασκευαστική επιτροπή, αλλά από μια ομάδα εργασίας του υπουργείου Δικαιοσύνης χωρίς να έχουν στα χέρια τους εισηγήσεις και σχεδιασμό και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Ο κ. Αναγνωστόπουλος επεσήμανε ότι είναι παράδοξο από την μια να προσπαθούν να μετατρέψουν ως κακούργημα τα χρέη προς το Δημόσιο και από την άλλη λόγω του υπερπληθυσμού των φυλακών ο νομοθέτης να «κουρεύει» τις ποινές. Όσον αφορά στο αν θα ισχύσει αναδρομικά ο εν λόγω νόμος ο κ. Αναγνωστόπουλος επικαλέστηκε το νόμο 2462 που προβλέπει ότι ο δράστης επωφελείται από τον ευνοϊκότερο νόμο.

Μυλωνόπουλος Χρήστος
Καθηγητής Εθνικής Σχολής Δικαστών
Χαρακτηρίζει προκλητική την αύξηση του ορίου του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου. Όπως εξηγεί ο κ Μυλωνόπουλος στο www.koutipandoras.gr την εποχή της ευμάρειας, η κίνηση αυτή αποτελούσε ένα εύλογο αίτημα της επιστήμης ωστόσο τώρα πλέον που επανήλθε η θλιβερή πραγματικότητα, η αύξηση του ορίου στερείται νοήματος και είναι ανεπίκαιρη. Σχετικά με την μη αναδρομικότητα της ισχύος του νόμου , ο κ. Μυλωνόπουλος τόνισε ότι αυτό δεν επιτρέπεται καθώς είναι αντίθετο προς το Σύνταγμα, αναφερόμενος στον νόμο 2462 που προβλέπει ότι ο δράστης επωφελείται από τον ευνοϊκότερο νόμο.

Παναγιώτης Μπερνίτσας, δικηγόρος

«Το νομοσχέδιο κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Αν κάποιος κατηγορηθεί, π.χ. με 2 χρόνια χωρίς αναστολή, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα; Το θέμα είναι να εφαρμόζονται σωστά οι νόμοι. Αν τα κάνουμε όλα κακουργήματα, δεν είναι λύση. Όντως υπάρχει το ζήτημα της παραγραφής ενός αδικήματος που θεωρείται πλημμέλημα σε σύντομο χρονικό διάστημα αλλά το να το κάνεις κακούργημα για να μην υπάρξει παραγραφή, δε λύνει το πρόβλημα, απλά το παρατείνει. Το πρόβλημα είναι η οργάνωση των δικαστηρίων ώστε να εκδικάζεται πιο γρήγορα μια υπόθεση. Οι διαδικασίες είναι αυτές που χρειάζονται αλλαγή. Κάθε τόσο αυξάνονται οι ποινές για να θεωρηθεί ότι υπάρχει ένα αίσθημα δικαιοσύνης στο λαό, χωρίς αυτό να αποτελεί λύση των προβλημάτων της δικαιοσύνης».

Βασίλης Σωτηρόπουλος, δικηγόρος

«Το νομοσχέδιο διέπεται από την αρχή της επιείκειας και μειώνει το αξιόποινο. Είναι εμφανής η πρόθεση να αποφορτιστούν τα πινάκια των μικτών ορκωτών δικαστηρίων και οι υποθέσεις να εκδικάζονται με μεγαλύτερη ταχύτητα. Τα μέτρα αυτά, όμως, διευκολύνουν την ασυδοσία. Ουσιαστικά γίνονται εκπτώσεις στο νόμο και αποποινικοποιούνται οι πράξεις. Πάντως, θεωρώ δε θα περάσει εύκολα. Ήδη έχουν εκφραστεί αντιρρήσεις».

Νικόλαος Σιαμάκης, δικηγόρος

«Οι νέες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου δε θα έχουν αποτέλεσμα. Όλοι όσοι χρωστούν, δε θα πάνε να πληρώσουν γνωρίζοντας ότι η πράξη τους είναι πλημμεληματικού χαρακτήρα. Ουσιαστικά μιλάμε για μια light αποποινικοποίηση. Το πρόβλημα στη δικαιοσύνη είναι ο αριθμός των δικαστών και η γραμματειακή υποστήριξη. Δε γίνεται στο εφετείο κακουργημάτων να εκδικάζονται, π.χ. 60 υποθέσεις την ημέρα. Το να μεταφερθεί η δικαστική ύλη από το κακουργιοδικείο στο πλημμελειοδικείο δεν είναι λύση. Εκτός του ότι θα αυξηθεί ο όγκος των υποθέσεων, θα αντιμετωπίσουμε πρόβλημα στις κρίσεις των δικαστών. Κάποιος με εμπειρία 1-2 χρόνια στο δικαστικό σώμα δε θα μπορεί να διαχειριστεί μια υπόθεση που μέχρι πρότινος ήταν κακούργημα. Πριν την υπόθεση είχε αναλάβει ανακριτής, εισαγγελέας, εισαγγελέας εφέτης. Τώρα θα οδηγείται η υπόθεση κατευθείαν στον πλημμελιοδίκη».

Η «αποσυμφόρηση» χρησιμοποιείται συχνά ως επιχείρημα για νομοθετικές ρυθμίσεις που αποφυλακίζουν ημέτερους. Με δύο τέτοια νομοσχέδια στο παρελθόν, κακουργήματα έγιναν πλημμελήματα με αποτέλεσμα την αποφυλάκιση του Μάκη Ψωμιάδη και ενός καναλάρχη.

Να σημειωθεί ότι ο υπουργός Οικονομικών στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο υπεραμύνθηκε των τροποποιήσεων που γίνονται στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου το οποίο μετατρέπει τα κακουργήματα σε πλημμελήματα. Να υπενθυμίσουμε ότι και στο παρελθόν ο κ. Βενιζέλος όταν ήταν υπουργός Δικαιοσύνης φρόντισε να μετατρέψει τον νόμο νόμο 2408. Με τον νόμο αυτό τροποποιήσε κάποια άρθρα του Ποινικού Κώδικα. Για την ακρίβεια προσθέσε μερικές λέξεις, λιγότερες από 10 αλλά καθοριστικές. Άλλαξαν το άρθρο 242 (για ψευδή βεβαίωση) και το άρθρο 216 (για πλαστογραφία). Τα δύο αδικήματα τα οποία ήταν κακουργήματα με ποινές κάθειρξης πάνω από 10 χρόνια, γίνονταν πλημμελήματα αν το ποσό της ζημιάς δεν ήταν πάνω από 25 εκατομμύρια δραχμές. Αποτέλεσμα αυτή της παρέμβασης Βενιζέλου ήταν να μετατραπούν σε πλημμελήματα που τελικά παραγράφηκαν, κακουργήματα 400 επιφανών Θεσσαλονικέων για τις παράνομες μεταγραφές φοιτητών από το εξωτερικό.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης,  με αφορμή το δημοσίευμα του www.koutipandoras.gr στις 22 Δεκεμβρίου, έστειλε απάντηση (εδώ και εδώ)  στην οποία αναφέρει ότι «η σχετική προτεινόμενη διάταξη, στην τελική της διαμόρφωση, σε καμία περίπτωση δεν θα περιλαμβάνει ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους ήδη διωκόμενους ή καταδικασθέντες» σύμφωνα με τον υπουργό «η εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από τις 14 Δεκεμβρίου. Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 26 Δεκεμβρίου και, αφού ληφθούν υπ’ όψιν τα αποτελέσματά της, το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή».

Το Κουτί της Πανδώρας