Χριστόφορος Πισσαρίδης: Οδεύει σε bailout η Κύπρος - Συνέντευξη

Ενδεχόμενη επιστροφή στη δραχμή δεν θα οδηγούσε σε αύξηση του τουρισμού, ενώ οι επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία θα ήταν ολέθριες επισημαίνει σε συνέντευξή του στην ελληνική, οικονομική ιστοσελίδα Capital.gr ο νομπελίστας οικονομολόγος Χριστόφορος Πισσαρίδης.

Ο κορυφαίος καθηγητής του London School of Economics -το 2010 κέρδισε νόμπελ οικονομίας- και καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου, κάτοχος της Έδρας  Marfin Laiki Bank στις Ευρωπαϊκές Σπουδές σημειώνει ότι ο δρόμος είναι πλέον ανοιχτός για την αναθεώρηση του μνημονίου, με την, έως τώρα, συνταγή δημοσιονομικής λιτότητας να μην έχει επιφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Δεν αποκλείει την ένταξη της Κύπρου σε πακέτο διάσωσης και σημειώνει ότι η επιδείνωση της ισπανικής ύφεσης έχει αλλάξει τον τρόπο αντιμετώπισης του ελληνικού προβλήματος από τους Ευρωπαίους. Ο δρ. Πισσαρίδης παραχώρησε συνέντευξη στον δημοσιογράφο Δημήτρη Δελεβέγκο

- Κύριε Πισσαρίδη, που οφείλεται το αδιέξοδο της κυπριακής οικονομίας; Πολλοί θεώρησαν ότι η ανακάλυψη των πλούσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου θωράκισε την οικονομία της χώρας.

Η αξιοποίηση των κυπριακών κοιτασμάτων αναμένεται να φέρει αποτελέσματα τουλάχιστον ύστερα από δύο χρόνια. Ωστόσο, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Κύπρος αποκαλύπτουν πόσο δύσκολη είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα στην περίπτωση της Marfin Laiki, όπου οι προχωρημένες συζητήσεις με ρωσική τράπεζα και κινεζικό οίκο δεν ολοκληρώθηκαν, μιας και η επιδείνωση της ελληνικής κρίσης κατέστησε ακόμη πιο δύσκολη την επιστροφή στην κερδοφορία των κυπριακών τραπεζών.

Και μπορεί τα ποσά να είναι μικρά -ανέρχονται περίπου στα δύο δισ. ευρώ- αλλά, αντιπροσωπεύουν ένα αρκετά υψηλό ποσοστό του κυπριακού ΑΕΠ.  Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει φόβος μήπως η κυβέρνηση δεν μπορεί να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και άρα θα απαιτηθεί βοήθεια.

- Πόσο πιθανή είναι η ένταξη της Κύπρου σε πακέτο διάσωσης;

Πέραν του τραπεζικού κλάδου, η κατάσταση της κυπριακής οικονομίας είναι σχετικά καλή, ενώ η οικονομική πολιτική που ακολουθείται κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Έχουν βέβαια γίνει ορισμένα λάθη, αλλά όχι πολύ σοβαρά, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα ή την Ισπανία.

Εάν απαιτηθεί «bailout», θα οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν θα έχει όλα τα απαραίτητα μέσα για να προχωρήσει στην ανακεφαλαιοποίηση. Καίτοι η Τράπεζα Κύπρου διαβεβαιώνει ότι δεν θα χρειαστεί πακέτο ενίσχυσης, υπάρχουν ορισμένες αβεβαιότητες που οδηγούν τα ξένα σοβαρά έντυπα να μεταδίδουν ότι το «bailout» βρίσκεται προ των πυλών. Και αυτό λειτουργεί σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία, καθώς αποσύρονται μεγάλα κεφάλαια από τις τράπεζες, οι οποίες μένουν χωρίς ρευστότητα.

- Τι σηματοδοτεί ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη;

Σηματοδοτεί, κατά βάση, ολέθριες επιπτώσεις για την ελληνική οικονομία και ίσως αρνητικές συνέπειες για την Ευρωζώνη. Χωρίς αμφισβήτηση όμως, πιθανή έξοδος, θα δημιουργούσε σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις για την Ευρωζώνη, επειδή το εγχείρημα της νομισματικής ένωσης θα στεφόταν με αποτυχία.

- Ο δρόμος της δραχμής είναι εύκολος, με δεδομένο ότι μεγάλη ομάδα του πληθυσμού έχει ήδη χρεοκοπήσει, όπως υποστηρίζουν ορισμένα κόμματα;

Με τη δραχμή θα χρεοκοπήσουν ακόμη περισσότεροι διότι θα ενισχυθεί κατακόρυφα ο πληθωρισμός, θα εξαντληθεί πολύ γρήγορα το ξένο συνάλλαγμα και τα σουπερμάρκετ θα αδειάσουν, επειδή η ελληνική κατανάλωση στηρίζεται σε εισαγόμενα προϊόντα.

Και δεν πρόκειται να ενισχυθεί ο τουρισμός, όπως έχει λεχθεί. Εάν, για παράδειγμα, η δραχμή υποτιμηθεί 30%, ο τουρισμός θα πρέπει να αυξηθεί περισσότερο από 30%, για να καταγραφεί αύξηση των τουριστικών εσόδων. Από που, λοιπόν, θα έρθουν αυτοί οι τουρίστες; Μην ξεχνάμε, εξάλλου, ότι όσοι επισκέπτονται την Ελλάδα προέρχονται κατά βάση από χώρες με σοβαρή κρίση. Και δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι λ.χ. η μισή Γερμανία θα συρρεύσει στα ελληνικά νησιά.

Επίσης, κάτι που δεν συζητείται έντονα, είναι ότι εκείνος που θα χάσει από την υποτίμηση είναι ο Έλληνας μεσαίας ή κατώτερης εισοδηματικής κατηγορίας. Αυτός δηλαδή που έχει μικρές καταθέσεις σε ελληνικές τράπεζες ή μισθοδοτείται σε ευρώ. Αντίθετα, οι πλούσιοι, που έχουν μεταφέρει τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό, θα επωφεληθούν εάν η Ελλάδα επιστρέψει στη δραχμή.

Γι' αυτό είναι παράλογο τα κόμματα της Αριστεράς να υποστηρίζουν την επιστροφή στη δραχμή, καθώς τα συγκεκριμένα κόμματα υπεραμύνονται των πιο φτωχών στρωμάτων. Αυτών δηλαδή που θα ζημιώνονταν από πιθανή έξοδο από το ευρώ. Η τιμή της γης στην Ελλάδα θα αυξηθεί, επομένως όσοι διαθέτουν δραχμές δεν θα μπορούν να αγοράσουν ακίνητα. Αντίθετα, όσοι έχουν βγάλει τα κεφάλαιά τους στο εξωτερικό  θα επιστρέψουν για να αγοράσουν φθηνά ακίνητα.

- Η επιδείνωση της ισπανικής κρίσης, αλλάζει τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι ξένοι το ελληνικό πρόβλημα;

Πράγματι, καθώς παρατηρείται ολοένα και εντονότερη η τάση να ενισχυθεί η βοήθεια προς την Ελλάδα, ώστε να μην προκληθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις στην Ισπανία και την Ιταλία. Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από δέκα ημέρες, οι αναλυτές ανέφεραν ότι η Ισπανία και η Ιταλία διαθέτουν ένα τοίχος προστασίας, κάτι πού δεν ισχύει πλέον.

- Σε αρκετά παλαιότερες τοποθετήσεις σας αναφέρατε ότι η Ελλάδα έχει ξεπεράσει τον κίνδυνο χρεοκοπίας, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα υλοποιηθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Ισχύει αυτό σήμερα;

Σήμερα έχουν δημιουργηθεί δύο νέα δεδομένα. Έχει πραγματοποιηθεί ικανός αριθμός μεταρρυθμίσεων, ο οποίος όμως, υπολείπεται του αρχικού στόχου.

Παράλληλα, έχει γίνει ξεκάθαρο ότι τα αποτελέσματα του προγράμματος δημοσιονομικής λιτότητας, όπως είχε συμφωνηθεί μεταξύ Μέρκελ-Σαρκοζί είναι μάλλον απογοητευτικά. Περιμέναμε ότι το πρόγραμμα θα είχε ταχύτερα αποτελέσματα στην ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία.

Γιʼ αυτό εκτιμώ ότι είναι απαραίτητη πλέον η αναθεώρηση του όλου προγράμματος, όχι όμως, με τον τρόπο της μονομερούς καταγγελίας. Θα πρέπει η Ελλάδα να πει: «υπογράψαμε το μνημόνιο, περιμέναμε πιο θετικά αποτελέσματα, ας καθίσουμε εκ νέου στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων». Διαπραγματεύσεις στις οποίες θα πάρουν μέρος όλα τα κράτη-μέλη.

- Σε ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί η αναθεώρηση του μνημονίου;

Θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την ενίσχυση της ανάπτυξης με χρηματοδότηση π.χ. από την Διεθνή τράπεζα αναπτύξεως. Να μειωθεί επίσης, η φορολογία και ταυτόχρονα να παταχθεί σκληρά η φοροδιαφυγή.

Ένα άλλο μέτρο είναι η επιμήκυνση αποπληρωμής του δανείου, κάτι που είναι σχετικά εύκολο να γίνει, μιας και στην περίπτωση της Ισπανίας ήδη δόθηκε περισσότερος χρόνος.

- Ο κ. Λοβέρδος σας πρότεινε -στο πλαίσιο πρόσφατου άρθρου του- ως εθνικό διαπραγματευτή.

Είμαι πρόθυμος να βοηθήσω ως Έλληνας σε ό,τι μπορώ. Δραστηριοποιούμαι στον ευρωπαϊκό χώρο και προσπαθώ πάντοτε να επηρεάσω τη γνώμη των Ευρωπαίων υπέρ της Ελλάδας.

SigmaLive.com