Αφοπλισμένος ο Αστυνομικός της Γειτονιάς

AΝΕΝΕΡΓΟΣ ΕΜΕΙΝΕ O ΘΕΣΜΟΣ

Η εξαγγελία Δένδια για επαναφορά του θεσμού είναι η τέταρτη τα τελευταία εννέα χρόνια, ωστόσο το μέτρο που θα έδινε καθημερινή απάντηση στο μικρό και μεσαίο έγκλημα δεν εφαρμόστηκε ουσιαστικά ποτέ στην πράξη

«Παρόλο που κατά καιρούς τα άτομα αυξομειώνονταν, εμείς συνεχίσαμε να προσφέρουμε από το πόστο του «Αστυνομικού της Γειτονιάς». Σήμερα, στην Κυψέλη, είμαστε συνολικά οκτώ άτομα, που κάνουμε εποχούμενες περιπολίες σε ζευγάρια», λένε οι αστυνομικοί Μ. Τέλιου και Δ. Τουφεξής

Η παρουσίασή του προκαλούσε πάντοτε «θόρυβο», αφού προσέλκυε το ενδιαφέρον των Μέσων Ενημέρωσης. Ο «φιλικός με τους πολίτες αστυνομικός» που στις γειτονιές «τον ξέρουν με το μικρό του όνομα» υπήρξε το ζητούμενο της εκάστοτε ηγεσίας του υπουργείου Δημόσιας Τάξης για την αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων των πολιτών και την πάταξη του μικρού και μεσαίου εγκλήματος.

Ωστόσο, η εφαρμογή του μέτρου του «Αστυνομικού της Γειτονιάς» λειτουργούσε κάθε φορά όσο... τα εγκαίνιά του. Μόλις τα φώτα της δημοσιότητας έσβηναν, ο θεσμός αδρανούσε, για να τον επαναφέρει ο επόμενος υπουργός...

Η ιστορία του πολυσυζητημένου θεσμού ξεκινά στη χώρα μας το 2003, όταν υπουργός Δημόσιας Τάξης ήταν ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Το αστυνομικό Τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα είχε επιλεγεί ως το πρώτο στο οποίο λειτούργησε το μέτρο με θετικά αποτελέσματα. Σύντομα, ο αστυνομικός βγήκε και σε άλλες «γειτονιές». Από τον Μάρτιο του 2003, 35 αστυνομικά τμήματα της Αττικής και 2 της Θεσσαλονίκης διέθεταν «Αστυνομικό της Γειτονιάς». Στο πιλοτικό πρόγραμμα, συμμετείχαν συνολικά 354 Αστυνομικοί, που δραστηριοποιούνταν σε ισάριθμες γειτονιές των πόλεων αυτών.

Σύμφωνα με τον Ν. Δένδια, ο θεσμός του «Αστυνομικού της Γειτονιάς» θα επανέλθει σε πλήρη ενέργεια στις περιοχές Πατησίων, Αγίου Παντελεήμονα και Κυψέλης

Τα εξόχως θετικά αποτελέσματα προκάλεσαν κύματα ενθουσιασμού στην πολιτική ηγεσία. Για τον λόγο αυτόν, τον Ιούνιο του 2003, ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης είχε επισκεφθεί τους «πρωτεργάτες» του Αγίου Παντελεήμονα για να τους συγχαρεί, αλλά και να ανακοινώσει μαζί με τον Μ. Χρυσοχοΐδη την επέκταση του μέτρου.

Μετάδοση... γνώσεων

Μάλιστα, οι παλαιότεροι θυμούνται πως παρόντες στην εκδήλωση ήταν και αστυνομικοί παράγοντες της Κύπρου που ήθελαν να... «μαθητεύσουν» στους έμπειρους πια Ελλαδίτες αστυνομικούς, προκειμένου να εφαρμόσουν το μέτρο και στην Κύπρο.

Το σχέδιο προέβλεπε ότι το 2004 ο «Αστυνομικός της Γειτονιάς» θα... καταλάμβανε τη χώρα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έγινε. Λίγο οι προετοιμασίες για τους Ολυμπιακούς Αγώνες εκείνης της χρονιάς, λίγο η «φούρια» για τη φύλαξη των «υψηλών» στόχων, ο θεσμός ατόνισε. Σε αντίθεση με την Κύπρο, που το μέτρο ευδοκίμησε και ισχύει μέχρι σήμερα!

Στον ελλαδικό χώρο ο όρος δεν ξανακούστηκε παρά το 2006, όταν ο τότε υπουργός Βύρωνας Πολύδωρας τον επανέφερε, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το έγκλημα που αυξανόταν στην Αττική.

Και πάλι, όμως, μετά την εξαγγελία του θεσμού, τα στελέχη της Αστυνομίας αποφάνθηκαν ότι ήταν «σπατάλη δυνάμεων» και «πολυτέλεια» η διάθεση αστυνομικών για την υλοποίησή του, τη στιγμή που υπήρχαν αστυνομικά τμήματα που δεν μπορούσαν να καλύψουν άλλες ανάγκες.

Κανείς δεν έχει δώσει πειστική απάντηση για τα κενά στα τμήματα, αφού η Ελλάδα διαθέτει περισσότερους από 55.000 αστυνομικούς ?συμπεριλαμβανομένων των ειδικών φρουρών και των συνοριοφυλάκων- και αναλογία αστυνομικών-πολιτών μεγαλύτερη από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες...

Ισως αυτό να είχε στο μυαλό του ο Μ. Χρυσοχοΐδης που το 2010 επανέφερε για μία ακόμη φορά τον θεσμό. Και πράγματι, για 5 μήνες, λειτούργησε.

Εκτοτε, αν και κάποιοι «αστυνομικοί της γειτονιάς» παρέμειναν στις θέσεις τους, το μέτρο ατόνησε ξανά.

Πέντε μήνες

Το διάλειμμα... λειτουργίας

Το μοναδικό διάστημα κατά το οποίο ο «Αστυνομικός της Γειτονιάς» ήταν όντως στις... επάλξεις, ήταν το πρώτο 5μηνο του 2010. Οπως διαβάζουμε και στο ξεχασμένο από τότε- σχετικό δελτίο Τύπου της επίσημης ιστοσελίδας της ΕΛ.ΑΣ., οι 118 αστυνομικοί που υπηρετούσαν σε 19 Τμήματα της Αττικής, οι 28 που ήταν «της γειτονιάς» σε 6 Τμήματα της Θεσσαλονίκης και οι 76 στην υπόλοιπη επικράτεια, πραγματοποίησαν 540 επεμβάσεις και προχώρησαν σε συλλήψεις σε περιπτώσεις αυτοφώρων αδικημάτων (όπως ληστείες και κλοπές), ενώ κατέθεσαν 214 μηνύσεις για αδικήματα σχετικά με τη λειτουργία καταστημάτων, την προστασία του περιβάλλοντος, την κοινή ησυχία, ηχορρύπανση και την οδική ασφάλεια».

Συνολικά, οι αστυνομικοί κατέγραψαν 154 προβλήματα που αποτελούσαν εστίες δημιουργίας εγκληματικών και παραβατικών συμπεριφορών, 562 που υποβάθμιζαν τη γειτονιά, καθώς και 115 ζητήματα που αφορούσαν σχολικές μονάδες. Τα προβλήματα αυτά προωθήθηκαν προς επίλυση σε υπηρεσίες της Αστυνομίας και σε συναρμόδιους φορείς. Οι «αστυνομικοί της γειτονιάς» έγιναν αποδέκτες 2.116 παραπόνων αιτημάτων πολιτών για ποικίλες υποθέσεις και επέλυσαν άμεσα 1.576 από αυτές. Παρά το θετικό δείγμα της λειτουργίας του, ο θεσμός στη συνέχεια αδράνησε...

Οι αστυνομικοί της Κυψέλης

Είμαστε οι δικοί τους άνθρωποι

Ο «Αστυνομικός της Γειτονιάς» είναι ένα από τα «νέα» μέτρα που εξήγγειλε πρόσφατα ο υπουργός Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας. Ωστόσο, τυπικά, ο θεσμός δεν έπαψε να υπάρχει από το 2010. Στους δρόμους της Κυψέλης συναντήσαμε την αστυφύλακα Μαρία Τέλιου, η οποία υπηρετεί ως «αστυνομικός της γειτονιάς» από τότε.

«Παρόλο που κατά καιρούς τα άτομα αυξομειώνονταν, εμείς συνεχίσαμε να προσφέρουμε σε αυτό το πόστο», εξηγεί στο «Εθνος» η Μ. Τέλιου. «Σήμερα, στην Κυψέλη, είμαστε συνολικά οκτώ άτομα, που κάνουμε εποχούμενες περιπολίες σε ζευγάρια». Ο συνάδελφός της Δημήτρης Τουφεξής είναι πιο νέος στη συγκεκριμένη υπηρεσία. «Είμαι έναν μήνα εδώ και μου κάνει εντύπωση η άμεση επαφή που έχουμε με τους πολίτες. Οι άνθρωποι αυτοί μας αντιμετωπίζουν σαν «δικούς τους», μας λένε τα προβλήματά τους, μας εμπιστεύονται», σημειώνει.

Αυτός ήταν εξαρχής και ο σκοπός του «Αστυνομικού της Γειτονιάς»: «Επικοινωνεί με τους κατοίκους, τη δημοτική αρχή, τη σχολική κοινότητα, τους εμπόρους, τους τοπικούς συλλόγους, τις ενώσεις πολιτών και τους κοινωνικούς φορείς. Καταγράφει τα προβλήματά μας και συνεργάζεται μαζί μας για την επίλυσή τους. Συμπαρίσταται σε θύματα εγκληματικών πράξεων, συγκεντρώνει πληροφορίες και στοιχεία και ενημερώνει σχετικά την Υπηρεσία του. Βοηθά συνανθρώπους μας με αναπηρία, ηλικιωμένους ή μέλη ευπαθών κοινωνικών ομάδων στη χορήγηση βεβαιώσεων, στη συμπλήρωση εντύπων ή σε άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Αστυνομίας».

Αυτά αναφέρονται -μεταξύ άλλων- στο σχετικό φυλλάδιο που μοιράζεται στους πολίτες για να γνωρίσουν τον θεσμό. Το ίδιο φυλλάδιο που είχε κυκλοφορήσει το 2010, αυτές τις μέρες επανακυκλοφορεί σε Πατήσια, Αγ. Παντελεήμονα και Κυψέλη.

«Με τα ονόματά μας»

«Εδώ στην Κυψέλη, οι μαγαζάτορες μας ξέρουν με τα μικρά μας ονόματα και έχουν το κινητό μας τηλέφωνο», λέει η αστυφύλακας Μ. Τέλιου. «Ο,τι και να χρειάζονται, μας τηλεφωνούν, κι εμείς φροντίζουμε να ανταποκριθούμε», συμπληρώνει ο αστυφύλακας Δ. Τουφεξής. «Και, ακόμη κι αν το δικό μας πεδίο είναι η πρόληψη, έχει τύχει να κάνουμε καταστολή, όταν κατά την περιπολία μας «πέφτουμε» πάνω σε κάποια εγκληματική πράξη», λένε.

Ιούνιος 2003

Τα εγκαίνια στον Αγ. Παντελεήμονα

Με... τυμπανοκρουσίες και επισημότητα, ο θεσμός του «Αστυνομικού της Γειτονιάς» εγκαινιάστηκε στις 4 Ιουνίου του 2003 από τον τότε υπουργό Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Στην επίσημη παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε στο αστυνομικό τμήμα Αγίου Παντελεήμονα, παρουσία του τότε πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, ο υπουργός τόνισε πως «Ο Αστυνομικός της Γειτονιάςπροσεγγίζει τα προβλήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια στις γειτονιές, παρεμβαίνει για την επίλυσή τους, συμβάλλει στην πρόληψη της εγκληματικότητας και ενδυναμώνει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών».

Ο θεσμός εφαρμόστηκε πιλοτικά σχεδόν τρεις μήνες. Πάνω που θα... εξαπλωνόταν, οι Ολυμπιακοί Αγώνες φαίνεται ότι του... έκοψαν τη φόρα.

2006

Η πρώτη «επιστροφή»

Υστερα από χρόνια αδράνειας, το 2006, ο «Αστυνομικός της Γειτονιάς» επανέρχεται διά στόματος Βύρωνα Πολύδωρα.

Ο τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης, θέλοντας να αντιμετωπίσει την αυξημένη εγκληματικότητα και τα φαινόμενα της καθημερινής παραβατικότητας, διαβεβαιώνει επισήμως ότι «οι αστυνομικές περιπολίες στις γειτονιές της Αθήνας θα αυξηθούν μέσω επανακαθορισμού του πλαισίου λειτουργίας για τις πεζές και εποχούμενες περιπολίες και τον «Αστυνομικό της Γειτονιάς»».

Μάλιστα, ο υπουργός διαβεβαιώνει επανειλημμένως για την «ανάπτυξη του θεσμού του «Αστυνομικού της Γειτονιάς», ύστερα από ερωτήσεις βουλευτών στο Κοινοβούλιο.

Ωστόσο, και τότε ο θεσμός ουδέποτε λειτούργησε.

Ιανουάριος 2010

Η πραγματική εφαρμογή

Σε δηλώσεις του αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης δηλώνει πως από τον Ιανουάριο του 2010 επανέρχεται ο «Αστυνομικός της Γειτονιάς». «Το αίσθημα ασφάλειας του πολίτη προϋποθέτει μια αποτελεσματική αστυνομία που ασκεί χωρίς ενοχικά σύνδρομα την αποστολή της παντού και διαρκώς. Σε κάθε γειτονιά, σε κάθε πλατεία, μέρα και νύχτα», δήλωσε ο υπουργός.

Στην πρώτη φάση εφαρμογής, ως «αστυνομικοί της γειτονιάς» υπηρέτησαν 120 αστυνομικοί σε 18 αστυνομικά τμήματα της Αθήνας. Λίγο αργότερα, οι αστυνομικοί έγιναν 222 σε 46 Τμήματα σε όλη την επικράτεια. Ωστόσο και πάλι, μετά από μόλις 5 μήνες, ο θεσμός απλώς... αδράνησε.

Αύγουστος 2012

Ηρθε για να μείνει (;)

Ο νέος υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας εξαγγέλλει για μία ακόμη φορά τον θεσμό του «Αστυνομικού της Γειτονιάς» σε τρία αστυνομικά τμήματα: Κυψέλης, Αγίου Παντελεήμονα και Πατησίων.

«Ταυτόχρονα με τη συνεχή παρουσία και της Οικονομικής Αστυνομίας, θα επανέλθει στις περιοχές αυτές, σε πλήρη ενέργεια, ο θεσμός του αστυνομικού της γειτονιάς. Εχω ήδη στα χέρια μου έγγραφο της ΕΛ.ΑΣ. με τα ονόματα και τα κινητά τηλέφωνα των αστυνομικών της γειτονιάς των Πατησίων, του Αγίου Παντελεήμονα, της Κυψέλης. Ο θεσμός αυτός στις περιοχές αυτές θα λειτουργήσει με απόλυτη επίβλεψη ώστε να μπορέσει ο Ελληνας πολίτης να έχει αποκούμπι στην ανάγκη του τον αστυνομικό της γειτονιάς», δήλωσε ο υπουργός.

Μένει να διαπιστώσουμε αν αυτήν τη φορά θα λειτουργήσει!

ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ

ΕΘΝΟΣ