Ματαιότης ματαιοτήτων; - Διήγημα του Λευτέρη Τσίλογλου

Γνωρίζετε την έκφραση «έκανε το σκατό του παξιμάδι»; Με αυτόν τον ντορό  πορεύτηκε στο μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του ο κύριος Ζαχαρίας.

Τι ήταν μωρέ; Ένας απλός εμποροϋπάλληλος σ’ ένα κεντρικό μαγαζί με το μισθό της συλλογικής σύμβασης. Αναμένοντας κάθε φορά την ετήσια αύξηση με την ΑΤΑ και την επόμενη ωρίμανση λόγω τριετίας. Μόνο που ο λαίμαργος πληθωρισμός τα έτρωγε πριν προλάβει να τα χαρεί. Ανάσα μόνο τα δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα. Παράπονο απ’ τ’ αφεντικό του δεν είχε. Τηρούσε ο άνθρωπος κατά γράμμα τα τυπικά της εργατικής νομοθεσίας. Ο μισθός έπεφτε κάθε μήνα ανελλιπώς και χωρίς καθυστερήσεις. Κι αυτός όμως ήταν εντάξει- και με το παραπάνω- στα καθήκοντά του. Ποτέ δεν έλειψε απ’ τη δουλειά. Ακόμα και τη μέρα που είχε πυρετό ήρθε στη δουλειά. Μόνο όταν γεννήθηκε ο μπόμπιρας του, ο Γιωργάκης, του τηλεφώνησε η γυναίκα του κι έφυγε έκτακτα για να την πάει  στο μαιευτήριο. Έτσι ήταν μια ζωή. Τύπος και υπογραμμός!

Ο κυρ Ζαχαρίας είχε ένα όνειρο. Να βάλει στο κεφάλι ένα δικό του κεραμίδι. Τίποτε το ιδιαίτερο. Ένα δυαράκι του έφτανε και περίσσευε. Τόσες και τόσες πολυκατοικίες χτίζονται γύρω του, τόσοι γνωστοί του έκαναν αγορές διαμερισμάτων. Γιατί όχι κι αυτός; Μάνα δεν τον γέννησε κι αυτόν;  Κατσίκα τον γέννησε; Έτσι άρχισε να βάζει στην πάντα δραχμή-δραχμή. Μια τολμηρή πρωτοβουλία γι αυτόν, αφού την κράτησε, σαν ιερό μυστικό, μακριά από τους άλλους. Τα χρήματα δεν τα είχε στο σπίτι. Λίγα ήταν τα σημεία στο νοικιασμένο σπίτι του που θα μπορούσε να τα κρύψει. Σίγουρα απ’ την πρώτη μέρα η γυναίκα θα τ’ ανακάλυπτε. Έτσι τα φύλαγε σ’ ένα τενεκεδένιο κουτί σε μια γωνιά της αποθήκης του μαγαζιού, αλλά για καλό και για κακό το έλεγχε κάθε μέρα. Αυτός μόνο κατέβαινε κάτω.

Από το μισθό του κρατούσε κάθε μήνα ένα ποσόν για τα προσωπικά του έξοδα και τα υπόλοιπα τα έδινε στη γυναίκα του να κάνει εκείνη κουμάντο. Είχε κάτι τυχερά, μερικές φορές και υπερωρίες. Αυτά πηγαίνανε κατευθείαν στο κουτί. Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι! Έκοψε τις «δαπανηρές» προσωπικές του συνήθειες, Το τσιγάρο και το δεκατιανό κουλούρι. Το πρωί άρπαζε στα κρυφά μια φέτα ψωμί και την έχωνε στην τσέπη και σπανίως έκανε απ’ τ’ αφεντικό του τράκα ένα τσιγάρο. Έτσι για μια τζούρα.

Μετά από χρόνια το ποσόν, για τα μέτρα του, έγινε σεβαστό και τα κατάθεσε στην Εθνική να παίρνει και τον τόκο. Στη συνέχεια έκανε και αίτηση στην τράπεζα για συμπληρωματικό στεγαστικό δάνειο. Αφού ήρθε η σειρά του τον ειδοποίησαν ότι εγκρίθηκε. Από καιρό έψαχνε να βρει δυάρι σε κατάλληλη θέση. Κοντά στην γειτονιά του οπωσδήποτε. Και το βρήκε. Μετά από πολλά παζάρια και παρακάλια συμφώνησαν στην τιμή και την άλλη μέρα έγινε το συμβόλαιο στον συμβολαιογράφο. Τον δυσκόλεψε το έκτακτο έξοδο με την αμοιβή του δικηγόρου, που δεν το είχε υπόψη του, αλλά το ξεπέρασε κι αυτό. Ήταν επιτέλους ιδιοκτήτης ενός νεότευκτου διαμερίσματος! Η συγκίνησή του ήταν μεγάλη. Είναι παράξενη η αίσθηση της ιδιοκτησίας, φίλε μου! Ότι κάτι είναι όλο δικό σου. Σου δίνει μπόι και βλέπεις τα πράγματα αλλιώς. Επιτέλους θα σταματήσει να δίνει το μηνιαίο χαράτσι στον γεροξούρα ιδιοκτήτη της μονοκατοικίας που είχε νοικιασμένη. Αυτός; Δεν ήξερε τι είχε. Τι θα τα κάνει ο έρημος, μαζί του θα τα πάρει;

Τότε και μόνο τότε το ανακοίνωσε στη γυναίκα και το γιο του. Με περηφάνια και καμάρι λες και είχε τετραγωνίσει τον κύκλο κι η χαρά του, να δεις, μεταλαμπαδεύτηκε και σ’ αυτούς. Με συνοπτικές διαδικασίες και μόνοι τους κάνανε τη μετακόμιση. Έξη μέρες χάρηκε το νέο, το δικό του σπίτι! Την έβδομη μέρα έφυγε απ’ τη ζωή ξαφνικά και γρήγορα με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Τον κλάψανε πολύ τον άντρα της οικογένειας. Ήταν το στήριγμα τους μια ζωή και τώρα θα άρχιζε η δική τους περιπέτεια.

Το ερώτημα που μπαίνει είναι αυτόματο.

Ήταν μάταιη τελικώς η πολύχρονη προσπάθειά του; Δεν άξιζε τον κόπο και τις θυσίες που είχε υποβάλλει ο κυρ Ζαχαρίας στον εαυτό του;

Η καταφατική απάντηση θα ήταν βιαστική κι άδικη. Αυτός είχε ένα όνειρο και μ’ αυτό ξημεροβραδιαζόταν! Ήδη η προσμονή της πραγμάτωσής του κι η γλύκα της ολοκλήρωσης δεν είναι μια αμοιβή; Πόσοι και πόσοι συνάνθρωποι μας δεν πέρασαν από τη ζωή, χωρίς στόχους χωρίς να αφήσουν με τον οποιοδήποτε τρόπο το στίγμα τους σ’ αυτό το πέρασμα

Όχι δεν ήταν μάταιη η ζωή του κυρ Ζαχαρία. Άτυχη ήταν!

20. 1. 13