Τα μυστήρια του Κολωνού - Πέρασαν κιόλας οκτώ χρόνια

* Ποιος ήταν ο άνθρωπος που σημείωνε στο ημερολόγιό του και έστελνε ηλεκτρονικά μηνύματα στην εταιρεία του λίγες ώρες προτού πεθάνει

Οι επιλογές που έκανε στη ζωή του ο Κώστας Τσαλικίδης έδειχναν άνθρωπο που κολυμπούσε αντίθετα στο ρεύμα

Της Δήμητρας Κρουστάλλη

Ωρα 4.25 π.μ., ξημερώματα 9ης Μαρτίου 2005. Ο Κώστας Τσαλικίδης, προϊστάμενος Ανάπτυξης Δικτύων της Vodafone, στέλνει ένα e-mail στην εταιρεία και κλείνει τον υπολογιστή του. Στις 6.45 π.μ. τον βρίσκει απαγχονισμένο η μητέρα του. Τι συνέβη και το εργένικο δυάρι στον Κολωνό έγινε η «desperate land» των τραγουδιών των Doors, ενός εκ των αγαπημένων συγκροτημάτων του; Ηταν αυτοκτονία ή μια αριστοτεχνική δολοφονία; H απάντηση πιθανόν να φωτίσει την υπόθεση των υποκλοπών καθώς πολλοί θεωρούν βέβαιον ότι αυτός ο θάνατος οδήγησε τον διευθύνοντα σύμβουλο της Vodafone κ. Γ. Κορωνιά στο κατώφλι του Μεγάρου Μαξίμου και στην αποκάλυψη του μεγαλύτερου σκανδάλου κατασκοπείας στην Ελλάδα.

Στις αρχές της δεκαετίας του '80, όταν η Ελλάδα δεν είχε εξοικειωθεί ακόμη με τους κοριούς, ο Κολωνός ήταν θερμοκήπιο για ατίθασους εφήβους. Το Μεικτό Λύκειο Κολωνού (σημερινό 52ο) ειδικά, στο οποίο φοίτησε ο Κώστας Τσαλικίδης, λειτουργούσε με τους δικούς του κανόνες. Ενα σχολείο δύσκολο, που διαμόρφωνε σκληρούς χαρακτήρες. Τσακωμοί με άλλα σχολεία, μολότοφ, κοπάνες και αποβολές αποτελούσαν την καθημερινότητα όχι μιας παρέας ταραξιών αλλά ολόκληρων τάξεων. Ο Κώστας Τσαλικίδης δεν ανήκε στους αρχηγούς αλλά ούτε σε αυτούς που έβγαζαν απ' έξω την ουρά τους. Συμμετείχε σε όλα, θυμούνται παλαιοί του συμμαθητές, με έναν τρόπο ήπιο, προσγειωμένο και έντιμο. Δεν έβαζε «τρικλοποδιές», δεν του άρεσε το παρασκήνιο και δεν φόρτωνε σε άλλους τις ευθύνες του. Ηταν εξαιρετικός μαθητής αλλά μόνο στα μαθήματα που τον ενδιέφεραν. Δεν επιζητούσε αριστεία. Ο δευτερότοκος γιος του κ. Γιώργου Τσαλικίδη, αναπήρου πολέμου και ράφτη το επάγγελμα, δεν απετέλεσε ποτέ πηγή προβλημάτων για την οικογένειά του.

H μόδα κηδεμονεύει τις προτιμήσεις των νέων αλλά το '80 τα κέφια ήταν μοιρασμένα. Αλλοι ίδρωναν στις ντίσκο με Duran Duran, Wham και Σαμάνθα Φοξ και άλλοι ψάχνονταν με Joy Division, Doors, με ροκ συγκροτήματα. Αλλοι περνούσαν την ώρα τους με φτηνές ελληνικές βιντεοταινίες και άλλοι στους κινηματογράφους με «Πόλεμο των Αστρων» και «Ιντιάνα Τζόουνς». Ο Κώστας Τσαλικίδης ανήκε στους δεύτερους. Οι φίλοι του μαζεύονταν στον «Τάκη», την καφετέρια που ήταν το στέκι τους στον Κολωνό, και από εκεί έφευγαν συνήθως για τα Εξάρχεια. Στις αρχές του '90 ο Κώστας Τσαλικίδης είχε βάλει σε ρότα την καριέρα του. Απόφοιτος του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλία, ήταν από τους πρώτους τεχνικούς της Vodafone που έστησαν τα τεχνικά και ηλεκτρονικά συστήματά της. Απέκτησε εξειδίκευση στη λειτουργία τηλεφωνικών κέντρων της Ericsson και της Siemens και είχε παρακολουθήσει το σύνολο των σεμιναρίων της Ericsson για την αναβάθμιση του λογισμικού της το οποίο χρησιμοποιεί η Vodafone. Οι συνάδελφοί του έχουν μόνο καλά λόγια για αυτόν. «Ηταν πάντα με το χαμόγελο στα χείλη», «πολύ εργατικός, συνεργάσιμος», «εργασιομανής, λεπτολόγος, αφοσιωμένος, έδινε λύσεις σε δύσκολες υποθέσεις». Πηγές από τη Vodafone περιγράφουν έναν «εξελίξιμο τεχνικό. Δεν ήταν από τα στελέχη που έκαναν μεγάλη καριέρα». Ισως να ήταν άλλοι οι στόχοι του στη ζωή.

Την ίδια περίοδο με τον Τσαλικίδη είχαν προσληφθεί στη Vodafone οι κκ. Πιπερίδης και Τσώνης. Ο πρώτος έγινε τεχνικός διευθυντής της ΤΙΜ και ο δεύτερος - πριν από δύο μήνες - τεχνικός διευθυντής της Cosmote. Αν ένιωσε πικρία ο Κώστας Τσαλικίδης, δεν το εξέφρασε σε κανέναν. Στην αρραβωνιαστικιά του κυρία Σάρα Γαλανοπούλου έλεγε ότι του άρεσε η δουλειά του, στην οικογένειά του δεν παραπονέθηκε ποτέ, στην εργασία του δεν είχε την παραμικρή αντιπαράθεση, ούτε με συναδέλφους ούτε με προϊσταμένους. Μπορεί να απέφευγε τις συζητήσεις για τη δουλειά του αλλά δεν ήταν κλειστός, αντικοινωνικός άνθρωπος. Οταν αισθάνθηκε πιεσμένος και σκέφτηκε την παραίτηση από τη Vodafone, μοιράστηκε τις ανησυχίες του με τον προϊστάμενό του, τον αδελφό του Παναγιώτη και την αρραβωνιαστικιά του. Οπως κατέθεσε η ίδια, της εκμυστηρεύτηκε ότι «είναι ζήτημα ζωής και θανάτου» να φύγει από την εταιρεία, ότι «υπάρχει κίνδυνος να κλείσει η Vodafone» και την όρκισε να μη μιλήσει. Κανένας τους δεν αξιολόγησε την κατάσταση. Από την τεχνική υπηρεσία της Vodafone, η οποία θεωρείται το «φυτώριο» της ελληνικής αγοράς, αποχωρεί κάθε χρόνο για άλλες εταιρείες το 7%-8% των στελεχών. Οσο για τους οικείους του, απέδωσαν την αντίδραση στον φόρτο εργασίας.

Τι συνέβαινε στην ψυχή του κανένας δεν ξέρει, ωστόσο οι επιλογές που έκανε στη ζωή του δείχνουν άνθρωπο που κολυμπά αντίθετα στο ρεύμα. Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα δεν είναι μόνο επιχειρήσεις, είχαν αναχθεί σε ναούς του lifestyle. Μέσα σε λίγα χρόνια έφτασαν από το μηδέν να βάζουν στα ταμεία τους κέρδη δισεκατομμυρίων ευρώ. Το χρήμα που κερδίζεται εύκολα ξοδεύεται ανέμελα. Ο ίδιος ο κ. Κορωνιάς (ο πιο ακριβοπληρωμένος έλληνας μάνατζερ) έδινε τον τόνο: πολυτελές σκάφος, βίλα στη Μύκονο και κοσμική ζωή. H εταιρεία του ξόδευε τεράστια ποσά σε χορηγίες (Ολυμπιακός, Εθνική Ποδοσφαίρου, Σάκης Ρουβάς κτλ.). Πολλά στελέχη απορροφήθηκαν από αυτό το στυλ ζωής. Ο Κώστας Τσαλικίδης όμως επέλεξε να ζει στον Κολωνό, σε ένα διαμέρισμα δίπλα στο πατρικό του, να συναναστρέφεται τους παλιούς του φίλους, να εργάζεται ακόμη και επτά ημέρες την εβδομάδα, να ξενιτευθεί στην Αίγυπτο όταν το απαίτησαν οι ανάγκες της εταιρείας. Οσοι τον γνώριζαν επιμένουν ότι δεν κυνηγούσε τα υλικά αγαθά και πολύ περισσότερο το χρήμα. Του άρεσε να συλλέγει αντίκες, δίσκους βινυλίου και να ταξιδεύει. Οικονομικό πρόβλημα δεν είχε, οι απολαβές του ήταν καλές και η πώληση ενός οικοπέδου στη Γλυφάδα αύξησε σημαντικά τον τραπεζικό του λογαριασμό. Στις πιστωτικές του κάρτες βρέθηκε υπόλοιπο 150 ευρώ.

H κακή χρήση των πληροφοριών και οι συνέπειες

H κοσμική χαλαρότητα είχε συνέπειες στη λειτουργία των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, λένε άνθρωποι που γνωρίζουν μυστικά. Τα μέτρα ασφαλείας στο κτίριο της Vodafone μπορεί να ήταν δρακόντεια (κάμερες ασφαλείας και αποτύπωση κάθε κίνησης των εργαζομένων σε μαγνητικές κάρτες) αλλά δεν συνέβαινε το ίδιο με τους ελέγχους στα συστήματά της. Στην πυραμίδα της ιεραρχίας, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, υπάρχουν πολλές ευθύνες για αμέλεια. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στις άλλες εταιρείες. Αποτελεί κοινό μυστικό ότι κατά καιρούς γίνεται κακή χρήση πληροφοριών αλλά οι συνέπειες είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση στελέχους το οποίο, ενώ συνελήφθη να εκμεταλλεύεται πληροφορίες και καταδικάστηκε για αυτό, στη συνέχεια προσελήφθη σε υψηλή θέση από άλλη εταιρεία κινητής τηλεφωνίας! Οι Ολυμπιακοί Αγώνες απλώς συνέβαλαν στο να διευρυνθεί η «τρύπα» στις επικοινωνίες.

Μπορεί το εργασιακό περιβάλλον να αμβλύνει την ηθική ενός ανθρώπου; Το «εθνικό συμφέρον» ή η ιδιοτέλεια να ρίξει τη χαριστική βολή στις αρχές του; Διακυβεύονταν τόσο μεγάλα συμφέροντα ώστε να κινδυνεύει η ζωή όποιου ανακάλυπτε τα ίχνη του κυκλώματος υποκλοπών; Μήπως οι λόγοι της αυτοκτονίας ήταν καθαρά προσωπικοί; H υπόθεση Τσαλικίδη αποτελεί μυστήριο αντάξιο ενός Σέρλοκ Χολμς και ενός Ηρακλή Πουαρό. Ενας άνθρωπος χωρίς σοβαρά προβλήματα, που ετοιμάζεται να πάει εκδρομή στην Καλαμπάκα και στο τέλος του ίδιου μήνα να παντρευτεί αυτοκτονεί αφήνοντας πίσω του ένα υπηρεσιακό e-mail και ένα τεχνικό ημερολόγιο. Ο αδελφός του κ. Π. Τσαλικίδης στη μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε την περασμένη Πέμπτη δίνει βάρος σε μια θυελλώδη σύσκεψη στη Vodafone την παραμονή της αυτοκτονίας στην οποία μετείχαν οι Γ. Κορωνιάς, N. Μαστοράκης, N. Μπάμπαλης, N. Πλεύρης και ο αυτόχειρας. H εταιρεία τη διαψεύδει και επιμένει ότι ο Κορωνιάς δεν συναντήθηκε ποτέ με τον Τσαλικίδη, ο οποίος ήταν τέσσερα επίπεδα κάτω στην ιεραρχία, και ότι ο Μαστοράκης τον συνάντησε τελευταία φορά ενάμιση χρόνο πριν από την αυτοκτονία. Επιπλέον ο Τσαλικίδης έναν χρόνο προτού αποκαλυφθούν οι υποκλοπές είχε φύγει από το τμήμα που ησχολείτο με τα τηλεφωνικά κέντρα και σχεδίαζε τα μελλοντικά συστήματα της Vodafone. Υπάρχει όμως η μαρτυρία της κυρίας Ειρήνης Γεωργανάκη, υφισταμένης του Τσαλικίδη, η οποία αποκάλυψε στο «Εθνος» ότι ο αυτόχειρας έλειψε το κρίσιμο διάστημα μία εβδομάδα από την εταιρεία έπειτα από ομηρικούς καβγάδες. Αυτή η σύγχρονη τραγωδία ταιριάζει μόνο στον Κολωνό, το μέρος όπου γεννήθηκε ο Σοφοκλής και ετάφη ο Οιδίποδας, με τη διαφορά ότι προς το παρόν δεν διαφαίνεται η κάθαρση.

ΤΟ ΒΗΜΑ