Η ανώτατη απάτη του κατώτατου μισθού - Του Θάνου Τζήμερου*

Είσαι επενδυτής. Μαθαίνεις ότι υπάρχει ένα κράτος, το Τζαμπαζιστάν, στο οποίο η εργασία είναι δωρεάν. Για έναν μυστήριο λόγο, όλοι εκεί εργάζονται χωρίς αμοιβή. “Πολύ ωραία νέα” σκέφτεσαι. Αλλά, σαν τα ανέκδοτα, αυτό ήταν το ευχάριστο, που το άκουσες πρώτο. Άκου τώρα και τα δυσάρεστα: το Τζαμπαζιστάν είναι ανάμεσα στα 3 πιο διεφθαρμένα κράτη του κόσμου. Δεν θα ξέρεις, όταν ξεκινήσεις την επένδυσή σου, πότε θα πάρεις άδεια. Αν θα σου χρειαστούν 5 μήνες ή 5 χρόνια. Δεν ξέρεις πόσα πρέπει να δώσεις σε λάδωμα των υπεύθυνων για να ξεκινήσεις και πόσα θα χρειάζεται να δίνεις κάθε χρόνο για να λειτουργείς. Δεν ξέρεις πόσο φόρο θα πληρώνεις, γιατί στο Τζαμπαζιστάν κάθε 10 μέρες αλλάζει ο νόμος και σου ζητάνε όσα τους λείπουν. Δεν ξέρεις αν θα μπορείς να διακινείς τα προϊόντα σου γιατί όποιος θέλει μπορεί να κλείνει τους δρόμους, να απαγορεύει στα πλοία να αποπλεύσουν, να νεκρώνει τις συγκοινωνίες. Δεν ξέρεις καν αν θα μπορείς να πηγαίνεις στη δουλειά σου, γιατί κάτι τύποι με σημαίες και λάβαρα που πιστεύουν ακόμα στον Στάλιν και στους Κύκλωπες μπορεί να έρθουν να σου βάλουν αλυσίδες γύρω – γύρω ή να μπουν στο γραφείο σου και να το κάνουν λαμπόγιαλο. Δεν ξέρεις αν η επένδυσή σου, που κάποια στιγμή νόμισες ότι το κράτος την χαρακτήρισε νόμιμη, θα συνεχίσει να είναι, καθώς υπάρχει πάντα το πολύ πιθανό ενδεχόμενο να ενοχλεί τον γείτονα, τον ανταγωνιστή, τον αντεραστή, τον “οικολόγο” της γειτονιάς και να προσφύγει στο ΣτΕ που θα σου τη βγάλει παράνομη, κι ας έχεις ρίξει έναν σκασμό λεφτά για να τη στήσεις. Δεν ξέρεις αν σε περίπτωση που χρειαστεί να καταφύγεις στη Δικαιοσύνη, θα βγει απόφαση σε 10, 15 ή 20 χρόνια. Ξέρεις, πάντως ότι κάτω από 10 αποκλείεται να είναι. Κι επειδή το ξέχασες ήδη το ευχάριστο, να σου το θυμήσω: η εργασία προσφέρεται, είπαμε, δωρεάν. Θα πήγαινες να ξεκινήσεις δουλειά εκεί;

Γιατί, λοιπόν, συζητάμε για τον κατώτατο μισθό ως εργαλείο ανάπτυξης; Αν το Τζαμπαζιστάν δεν είναι δελεαστικό για επενδύσεις, με μηδέν μισθό, γιατί να είναι η Ελλάδα; Ο κατώτατος μισθός, από μόνος του ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΜΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ για την ανταγωνιστικότητα, όταν όλες οι άλλες παράμετροι είναι εφιαλτικές. Θα είχε σημασία, αν το κράτος λειτουργούσε. Αν είχαμε κράτος, ο επενδυτής θα προσέθετε το μισθολογικό στο υπόλοιπο κόστος της επένδυσης, διότι τότε θα μπορούσε να φτιάξει ένα φυσιολογικό business plan. Και θα έβλεπε αν τον συμφέρει ή όχι. Δεν νομίζω ότι αυτός που θα έχτιζε ένα χωριό φιλοξενίας Βορειοευρωπαίων ηλικιωμένων σε μια ηλιόλουστη ακτή της Κρήτης θα είχε σημαντικό πρόβλημα από τον μισθό της ρεσεψιονίστ. Ρωτήστε όποιον θέλετε, από όσους προσπάθησαν να φτιάξουν ένα business plan για επένδυση στην Ελλάδα, πόσο έξω έπεσαν! Πόσες απίστευτες δυσκολίες αντιμετώπισαν στην εφαρμογή του. Και πόσο άσχημα, σχεδόν σαν επικηρυγμένοι, αισθάνονται με ένα κράτος – και έναν λαό επίσης - που αντιμετωπίζει τη δημιουργία θέσεων εργασίας περίπου ως έγκλημα.

Μήπως όμως έχει σημασία ο κατώτατος μισθός σε όσους ήδη έχουν δουλειά, ως δίχτυ ασφαλείας; Καμμία απολύτως. Διότι κανένας νόμος, καμμία υπουργική απόφαση δεν μπορεί να καταργήσει τον θεμελιώδη κανόνα για τη λειτουργία οποιασδήποτε επιχείρησης: αν δεν βγάζει κέρδος θα κλείσει! Όπως έκλεισαν πάνω από 500.000 επιχειρήσεις από το 2009 μέχρι σήμερα και οδήγησαν 1.500.000 ανθρώπους στην ανεργία. Όλοι όσοι έμειναν άνεργοι, πριν κλείσει η εταιρεία τους, έπαιρναν από τον κατώτατο μισθό και πάνω! Πόσο τους προστάτεψε; Αν, ακούγοντας τα κελεύσματα των λαϊκιστών, ο Υπουργός όριζε τον κατώτατο μισθό στα 1.800 ευρώ, αυτό σημαίνει αυτομάτως ότι αυτά τα λεφτά θα τα είχε κάποιος για να τα πληρώσει;

Ο κατώτατος μισθός είναι η μεγαλύτερη υποκρισία του πολιτικού συστήματος και των συνδικαλιστών. Διότι, στην πραγματικότητα, ουδέποτε υπήρξε. Είναι, μόνο, η θεωρητική έννοια που τραβάει τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην οικονομία και την παραοικονομία. Σε μια αγορά υπάρχουν όλες οι αμοιβές. Απλώς κάτω από τον κατώτατο είναι αδήλωτες!

Ένας μαραγκός δεν έχει να ταΐσει τα παιδιά του και είναι διατεθειμένος να δουλέψει για 300 ευρώ τον μήνα, μπορεί και για λιγότερο. Ένας άλλος που έχει ξυλουργείο θέλει βοηθό αλλά «δεν βγαίνει» με ΙΚΑ, δώρα, κ.λ.π. Αν συναντηθούν αυτοί οι δύο νομίζετε ότι δεν θα τα βρουν; Δεν θα ανακαλύψουν κάποιον τρόπο, με «μαύρα» ή με κάποια νομιμοφανή φόρμουλα για να σώσει ο ένας τον άλλον; Νομίζει κανένας ότι η τεράστια παραοικονομία που υπολογίζεται (στο φλου – γιατί άντε να βρεις πόσο τζίρο κάνουν οι μαϊμούδες Λουί Βιτόν...) όσο και η επίσημη οικονομία στη χώρα μας, τραβάει κανένα ζόρι για το επίπεδο του κατώτατου μισθού ή για τις συλλογικές συμβάσεις; Πιστεύει κανένας ότι οι Πακιστανοί που μαζεύουν φράουλες στη Μανωλάδα και σε κάθε Μανωλάδα της Επικράτειας αμείβονται με το κατώτατο ημερομίσθιο; Στον αντίποδα: μια εταιρεία πάει καλά και έχει π.χ. 3 ικανούς πωλητές που «κρατάνε» όλη τη δουλειά. Θα τους πληρώσει με τον κατώτατο; Ή θα τους καλοπληρώσει – όσο έχει περιθώριο - για να μην τους χάσει; (Στην κρίση, ένας καλός πωλητής είναι περισσότερο πολύτιμος απ’ ό,τι στην εποχή της αφθονίας.)

Άρα, εφόσον δεν έχει νόημα για τους ανέργους, και δεν προστατεύει τους εργαζόμενους στην ιδιωτική οικονομία, ποιους αφορά τελικά ο κατώτατος μισθός; Τους Δημόσιους Υπαλλήλους, θα πείτε. Λάθος! Ούτε αυτούς. Είναι θέμα μηνών να διαλυθεί η μεταπολιτευτική φενάκη που θέλει το Δημόσιο να πληρώνει στα σίγουρα τους υπαλλήλους του. Ήδη, μετά τις γενναίες περικοπές, έχουν καταλάβει όλοι, ότι οι μισθοί του Δημοσίου δεν είναι εξασφαλισμένοι τουλάχιστον όσον αφορά στο ύψος τους. Πολύ σύντομα θα καταλάβουν ότι δεν είναι εξασφαλισμένοι ούτε ως προς την ίδια την ύπαρξή τους. Είναι, ξαναλέω, θέμα μερικών μηνών. Διότι καθώς έχει καταρρεύσει ο ιδιωτικός τομέας μαζί με τα περισσότερα νοικοκυριά, τα φορολογικά έσοδα του Δημοσίου θα καταρρεύσουν κι αυτά. Και τότε, επειδή το κόστος της χρεωκοπίας της Ελλάδας είναι πια πολύ μεγάλο για την Ευρωζώνη, οι δανειστές θα επιβάλλουν ανώτατο ύψος εξόδων του Δημόσιου Τομέα. Οπότε, οι φωστήρες της οικονομίας που μέχρι σήμερα κάνουν το ένα λάθος πίσω από το άλλο, θα κληθούν να αποφασίσουν: ή κρατάνε όλους τους Δ. Υπαλλήλους και τους πληρώνουν με 200 ευρώ τον μήνα ή απολύουν τους μισούς. Κι επειδή την «κλίκα τους» (υπάλληλοι της Βουλής, βουλευτές, συνταξιούχοι πρώην βουλευτές, σύμβουλοι, αργόμισθοι «κουμπάροι» σε οργανισμούς - φαντάσματα κ.λ.π. ) αποκλείεται να την πειράξουν, ποιους θα πάρει ο Χάρος; Καλά το μαντέψατε: όσους, ως λιγότερο ικανοί, αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.

Επομένως, γιατί μιλάμε συνέχεια για τον κατώτατο μισθό; Για να μιλάμε. Σε κουβέντα να βρισκόμαστε. Για να γίνεται τζερτζελές στα πρωϊνάδικα. Για να βγάζουν έναν «δεκάρικο» οι λαϊκιστές των καναλιών. Για να κάνουν τον καμπόσο οι πολιτικάντηδες. Κατώτεροι των περιστάσεων. Ανήμποροι για πράξεις. Παράλυτοι. Με το κεφάλι στην άμμο. Αυτό, ναι, είναι η κατώτατη «πληρωμή» μιας κοινωνίας που ποτέ δεν σκέφτηκε ότι το μοναδικό δίχτυ ασφάλειας – και για τον Ιδιωτικό και για τον Δημόσιο Τομέα είναι η παραγωγή.

Αλλά το πώς γίνεται αυτό, μάλλον δεν φέρνει τηλεθέαση.

* Ιδρυτής της πολιτικής κίνησης «Δημιουργία, ξανά!» Επαγγελματικά, είναι σύμβουλος marketing και δημιουργικός διευθυντής στον χώρο της επικοινωνίας. Στο παρελθόν υπήρξε καθηγητής κλασικής μουσικής.

Protagon.gr