26/9/1989: Η δολοφονία του Παύλου Μπακογιάννη - Του Σταύρου Θεοδωράκη

ΤΑ ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ ΤΗΣ «17 ΝΟΕΜΒΡΗ»  Νο 39-43

39. Δολοφονία Παύλου Μπακογιάννη

Την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 1989, στις 7.58 το πρωί, τρεις ένοπλοι πυροβόλησαν με δύο 45άρια πιστόλια και τραυμάτισαν θανάσιμα τον Παύλο Μπακογιάννη, βουλευτή Ευρυτανίας της ΝΔ και γαμπρό του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στην είσοδο του γραφείου του στην οδό Ομήρου στο Κολωνάκι. Ο βουλευτής μεταφέρθηκε στον «Ευαγγελισμό», όπου εξέπνευσε μία ώρα αργότερα.

«Αποφασίσαμε λοιπόν να εκτελέσουμε τον απατεώνα και ληστή του λαού Μπακογιάννη. Ο κύριος αυτός είναι υπεύθυνος όχι μόνο γιατί έκλεψε τα πρώτα 60 εκατομμύρια του ιδρυτικού κεφαλαίου της Γραμμής αλλά και για τις εκατοντάδες εκατομμύρια που είτε έκλεψε μαζί με τον συνεργάτη του Κοσκωτά για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου Γραμμής, αλλά και για την αγορά μέσω της Γραμμής της Τράπεζας Κρήτης» (απόσπασμα από τη 12σέλιδη προκήρυξη με ημερομηνία 18.9.1989 που εστάλη στην «Ελευθεροτυπία» στις 9 Οκτωβρίου 1989). Στην προκήρυξη με τίτλο «Αρχισε η κάθαρση», που έχει ημερομηνία 18.9.1989, αναφέρθηκε ότι η ΝΔ και ο Συνασπισμός εξαπάτησαν και εξαπατούν χυδαία τον λαό, αφού οδηγούν με τη στάση τους στην παραγραφή των εγκλημάτων, χωρίς να κρατάνε τα προσχήματα. Στην προκήρυξη αναφέρονται ως συνυπεύθυνοι (με τον Μπακογιάννη) του σκανδάλου Κοσκωτά οι Παπανδρέου, Κουτσόγιωργας, Πέτσος, Ρουμελιώτης και Χαλικιάς. Επίσης γίνεται αναφορά για την κρίση στην ΚΝΕ.

Τι έλεγαν οι εφημερίδες

Η εφημερίδα «Πρώτη» στην έκτακτη έκδοσή της την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 1989 γράφει ότι η «Αυριανή» με δημοσίευμά της στις 11.9.1989 προτρέπει σε δράση τη 17Ν, αφού αναφέρεται σε προβοκάτσια την οποία, σύμφωνα με την εφημερίδα του Κουρή, σχεδιάζει η ΝΔ κατά του ΠαΣοΚ, καλεί ουσιαστικά τη 17Ν να εμφανιστεί πριν από τις εκλογές για να κριτικάρει τις πολιτικές εξελίξεις και να αναλάβει δράση εναντίον της κυβέρνησης Τζαννετάκη. Η «Πρώτη» συνεχίζει: «Η σατανική όσο και αφελής αυτή υπόδειξη, μετά τη σημερινή δολοφονική ενέργεια, αποκτά ουσιαστικά διάσταση και είναι σκόπιμο να εξεταστεί από τις δικαστικές αρχές».

Ο Χαρίλαος Φλωράκης, σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο», την Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου του 1989, δήλωσε για τον φόνο του Μπακογιάννη, ότι «η "Αυριανή" προετοίμασε το έγκλημα της 17Ν».

Η «Αυγή» έγραψε την Τετάρτη 27.9.1989: «Η 17Ν ήξερε τι επιδίωκε: Να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη από τη διαδικασία της κάθαρσης. Να δημιουργήσει κλίμα έντασης και αναταραχής. Να αναιρέσει τη βούληση του ελληνικού λαού να πορευθεί ομαλά προς τις επικείμενες εκλογές και φυσικά να "αποδείξει" ότι τα σκάνδαλα του καλαμποκιού ή των υποκλοπών ή του Κοσκωτά δεν είναι δα μια τόσο σοβαρή υπόθεση ώστε να ασχολούμαστε με αυτήν». Στην ίδια έκδοση, ο Χαρίλαος Φλωράκης λέει: «Οι αυριανιστές ήσαν οι μόνοι που δεν αισθάνθηκαν για τον φόνο του Μπακογιάννη ντροπή. Κάποιοι βέβαια εμφανίστηκαν υποκριτικά συντετριμμένοι. Ενώ κάποιοι άλλοι - θρασείς, προκλητικοί, αγριάνθρωποι - δεν απέκρυπταν τον επόμενο στόχο τους: "Μετά τον Μπακογιάννη", έλεγαν, "σειρά έχει ο Κύρκος"!».

Η «Απογευματινή» την Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 1989 είχε ως πρώτο τίτλο «Πολιτικοί αρχηγοί: Να οι ηθικοί αυτουργοί. Το ΠαΣοΚ πίσω απ' τους φονιάδες. Αμεση σχέση κινήματος και εκτελεστών» και ο «Ελεύθερος Τύπος» της ίδιας ημέρας έγραφε: «Χτύπησε η πασοκική 17 Νοέμβρη».

Σήμερα

Η Αστυνομία διαθέτει την ομολογία του Βασίλη Τζωρτζάτου, ο οποίος είπε στην προανακριτική του κατάθεση ότι πήρε μέρος στη λήψη απόφασης της δολοφονίας. Βάσει της κατάθεσής του, με τη δολοφονία εμπλέκονται ακόμη οι Αλέκος Γιωτόπουλος, Δημήτρης Κουφοντίνας, Σάββας Ξηρός και Ηρακλής Κωστάρης: «... Σε συνάντηση που είχαμε στα μέσα Αυγούστου 1989 εγώ, ο "Λάμπρος" (σ.σ.: Γιωτόπουλος), ο "Λουκάς" (σ.σ.: Κουφοντίνας) και ο "Μιχάλης" (σ.σ.: Σ. Ξηρός) με πρόταση του "Λουκά" και του "Λάμπρου" αποφασίσαμε την εκτέλεση του βουλευτή Μπακογιάννη. [...] Την εκτέλεση έκαναν ο "Λουκάς", ο "Μιχάλης" και ο "Χάρης" (σ.σ.: Κωστάρης), χωρίς να ξέρω ποιος πυροβόλησε. Μετά την εκτέλεση και οι τρεις ήρθαν πεζή στο αυτοκίνητο όπου ήμουν εγώ». Στη δική του κατάθεση ο Χριστόδουλος Ξηρός τονίζει: «Στη δολοφονία του Μπακογιάννη εγώ δεν συμμετείχα, πλην όμως, απ' όσα άκουσα στην οργάνωση, την ομάδα αποτελούσαν ο "Σταμάτης", ο αδελφός μου ο Σάββας, ο "Λουκάς", ο "Χάρης" και ο "Λάμπρος"».

Επίσης, η Αστυνομία έχει στα χέρια της το ένα πιστόλι Colt, Model 1911 Α1, διαμετρήματος 45 ACP, που βρέθηκε με τον γεμιστήρα του και απαλειμμένο τον αύξοντα αριθμό της σειράς του στην μπανιέρα της γιάφκας της οδού Δαμάρεως 73 στο Παγκράτι. Το δεύτερο πιστόλι δεν έχει βρεθεί και, σύμφωνα με διαρροές από την Αστυνομία, το έχει μαζί του ο καταζητούμενος Δημήτρης Κουφοντίνας.

40. Κλοπή πολεμικού υλικού από το Συκούριο

Την Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 1989, στις 23.59, αφαιρέθηκε από το στρατόπεδο Συκουρίου Λάρισας μεγάλη ποσότητα από ρουκέτες των 2,36 και 3,4 ιντσών, σφαίρες διαμετρήματος 0,45, 0,38 και 7,62, χειροβομβίδες, ηλεκτρικοί και μηχανικοί πυροκροτητές και άλλο χρήσιμο υλικό.

Τι έλεγε η Αστυνομία

Η κλοπή του πολεμικού υλικού δημοσιοποιήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 1990 με σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Αμυνας. Ο αριθμός των κλεμμένων ρουκετών ανερχόταν σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση σε 59 (σύμφωνα δε με ανεπιβεβαίωτες πηγές σε 65). Εν τούτοις, η στρατιωτική ηγεσία προσπάθησε με κάθε τρόπο να υποβαθμίσει το θέμα.

Τι έλεγε η 17Ν

Την κλοπή του πολεμικού υλικού από το Συκούριο ανέλαβε η 17Ν με προκήρυξη που απέστειλε στον Τύπο στις 4.2.1990, με την οποία αναλάμβανε και την κλοπή των μπαζούκας από το Πολεμικό Μουσείο. «Κομάντος της 17Ν επιτέθηκε σε αποθήκες στρατοπέδου στην περιοχή της Λάρισας δίπλα στο χωριό Συκούριο τη νύχτα της 24 προς 25 Δεκεμβρίου 1989. Οι αποθήκες φυλάγονταν από στρατιώτες και άνδρες της εθνοφυλακής, αλλά δεν αντιλήφθηκαν τίποτε. Συνολικά αφαιρέθηκε μεγάλη ποσότητα από ρουκέτες των 2,36 και 3,5 ιντσών, σφαίρες διαμετρήματος 0,45, 0,38, 0,30, 7,62, χειροβομβίδες, ηλεκτρικούς και μηχανικούς πυροκροτητές και άλλο χρήσιμο υλικό». Η 17Ν τόνιζε ότι η κλοπή των ρουκετών αναβάθμιζε σημαντικά το οπλοστάσιό της και κατά συνέπεια τις επιχειρησιακές της δυνατότητες. Η προκήρυξη συνοδευόταν από μια φωτογραφία που απεικόνιζε τις ρουκέτες και τα μπαζούκας κάτω από τις φωτογραφίες του Καρλ Μαρξ, του Τσε Γκεβάρα και του Αρη Βελουχιώτη.

Τι έλεγαν οι εφημερίδες

«Μόνο τανκς δεν έκλεψαν ακόμα» έγραφε στο οπισθόφυλλο της 8.1.1990 η «Ελευθεροτυπία», κάνοντας λόγο για «οργανωμένα κυκλώματα που κλέβουν όπλα και πυρομαχικά από τον Στρατό». Δεν υπήρχε ακόμη υπόνοια για 17Ν.

Σήμερα

Η Αστυνομία διαθέτει τις ομολογίες των Χριστόδουλου Ξηρού, Βασίλη Τζωρτζάτου, Κώστα Καρατσώλη και Κωνσταντίνου Τέλιου, οι οποίοι στις προανακριτικές καταθέσεις τους ομολόγησαν τη συμμετοχή τους στη συγκεκριμένη ενέργεια. Ο Ηρακλής Κωστάρης δεν κατέθεσε τίποτε προανακριτικά, αναφέρεται όμως από τους υπόλοιπους και, σύμφωνα με δικαστικές πηγές, ομολόγησε τη συμμετοχή του στον ανακριτή. Σε αυτή την ενέργεια, σύμφωνα με τις καταθέσεις, μετείχαν ακόμη ο Σάββας Ξηρός και ο Δημήτρης Κουφοντίνας. Ο Χριστόδουλος Ξηρός στην κατάθεσή του λέει: «Την κλοπή πυρομαχικών από το στρατόπεδο Συκουρίου της Λάρισας την κάναμε εγώ, ο αδελφός μου ο Σάββας, ο "Λουκάς", ο "Σταμάτης", ο "Στέλιος", ο "Χάρης" και ο "Μάρκος"». Ο Τζωρτζάτος στην κατάθεσή του αναφέρει: «Πριν τα Χριστούγεννα του '89, σε μια συνάντηση που κάναμε εγώ, ο "Μανόλης", ο "Μιχάλης", ο "Λουκάς" μάς ανακοίνωσε ο "Λουκάς" ότι θα απαλλοτριώσουμε το στρατόπεδο Συκουρίου της Λάρισας. [...] Η ομάδα αποτελούνταν από εμένα, τον "Μανόλη", τον "Μιχάλη", τον "Λουκά", τον "Στέλιο", τον "Χάρη" και τον "Μάρκο"». Εν τούτοις, αν και οι υπόλοιποι τον κατονομάζουν, ο Κ. Καρατσώλης τονίζει: «Οταν έγινε η δουλειά στο στρατόπεδο, αν και μου έκαναν πρόταση, εγώ δεν μπόρεσα να πάω γιατί ήμουν στην Κέρκυρα για οικογενειακούς λόγους». Παραδέχεται μόνο ότι είχε πάει απλώς μία φορά νωρίτερα για παρατήρηση του χώρου με τον «Λουκά» και τον «Μιχάλη».

Η Αστυνομία έχει στα χέρια τις ρουκέτες που δεν χρησιμοποιήθηκαν από τη 17Ν και βρέθηκαν αποθηκευμένες στα κρησφύγετα των οδών Δαμάρεως 73 και Πάτμου 84, καθώς και στη γιάφκα της οδού Γ. Χαραλάμπους 1 στη Θεσσαλονίκη (για την οποία η Αστυνομία εκτιμά ότι αποτέλεσε τον πρώτο αποθηκευτικό χώρο τους).

41. Κλοπή μπαζούκας από το Πολεμικό Μουσείο

Το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 1990, στις 9.30 το πρωί, εισέβαλαν στο Πολεμικό Μουσείο από την κεντρική θύρα τέσσερα άτομα και έκλεψαν από αυτό δύο μπαζούκας.

Τι έλεγε η Αστυνομία

«Είναι σαφές ότι πρόκειται για ενέργεια τρομοκρατών» δήλωσε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» λίγο μετά την κλοπή των μπαζούκας ο διοικητής Ασφάλειας Αττικής, υποστράτηγος Α. Λαμπαδιάρης. Εν τούτοις, οι εκτιμήσεις της Αστυνομίας τότε ήταν ότι «τα μπαζούκας είναι παλιά και ως εκ τούτου άχρηστα».

Τι έλεγε η 17Ν

«... Αλλο κομάντος επιτέθηκε το Σάββατο 3 Φλεβάρη στο Πολεμικό Μουσείο, ακινητοποίησε τους φύλακες και τους επισκέπτες και απαλλοτρίωσε δύο εκτοξευτές μπαζούκας 2,36 και 3,5. Η επιχείρηση έγινε ομαλά, χωρίς να ανησυχήσει ιδιαίτερα κανένας φύλακας ή επισκέπτης. Αντίθετα από ό,τι γράφτηκε, οι εκτοξευτές λειτουργούν κανονικά. Περιττό βέβαια να προσθέσουμε ότι εκτοξεύουν ρουκέτες 2,36 και 3,5 ιντσών, όμοιες με αυτές που 'χαμε απαλλοτριώσει απ' τις αποθήκες του Συκουρίου στις 25 Δεκέμβρη» (απόσπασμα από την προκήρυξη της 17Ν που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Επικαιρότητα»). Με την προκήρυξη αναλαμβανόταν και η ευθύνη για την κλοπή των ρουκετών στο Συκούριο. Συνοδευόταν από μια φωτογραφία που απεικόνιζε τις ρουκέτες και τα μπαζούκας κάτω από τις φωτογραφίες του Καρλ Μαρξ, του Τσε Γκεβάρα και του Αρη Βελουχιώτη.

Τι έλεγαν οι εφημερίδες

Ο Τύπος της εποχής στάθηκε στη χαρακτηριστική άνεση με την οποία η 17Ν πραγματοποίησε άλλη μία δύσκολη επιχείρηση στο κέντρο της Αθήνας. «Αρπαγή μπαζούκας σε στυλ 17Ν» ήταν ο χαρακτηριστικός τίτλος εφημερίδας την Κυριακή 4.2.1990, ενώ στις εσωτερικές σελίδες επεξηγούσε: «Θυμίζει 17Ν και Βύρωνα».

Σήμερα

Η Αστυνομία διαθέτει τις ομολογίες του Χριστόδουλου Ξηρού και του Βασίλη Τζωρτζάτου, οι οποίοι στις προανακριτικές καταθέσεις τους ομολόγησαν τη συμμετοχή τους σε αυτή την ενέργεια. Από τις καταθέσεις τους προκύπτει ότι συμμετείχαν ακόμη ο Σάββας Ξηρός, ο Δημήτρης Κουφοντίνας και ο Θωμάς-Μάκης Σερίφης. Ο Χριστόδουλος Ξηρός λέει χαρακτηριστικά: «Επόμενη ενέργεια είναι η κλοπή των μπαζούκας από το Πολεμικό Μουσείο, την οποία κάναμε, εγώ, ο αδελφός μου ο Σάββας, ο "Λουκάς" (σ.σ.: Κουφοντίνας) και ο "Σταμάτης" (σ.σ.: Τζωρτζάτος). Ο "Σάββας" με τον "Σταμάτη" ανέβηκαν στο επάνω διάζωμα του κτιρίου και ο "Σταμάτης" αφαίρεσε τα μπαζούκας από τις προθήκες όπου ήταν τοποθετημένα. Ακολούθως επιβιβαστήκαμε σε ένα λευκό ΙΧΕ αυτοκίνητο, χωρίς να θυμάμαι τη μάρκα, και κατευθυνθήκαμε προς το Παγκράτι». Ο Τζωρτζάτος αναφέρει στην κατάθεσή του: «Στις αρχές του 1990, σε μια συνάντηση που έγινε μεταξύ εμένα, του "Λουκά", του "Λάμπρου" (σ.σ.: Γιωτόπουλου) και του "Μανόλη" (σ.σ.: Χρ. Ξηρού), μας ανακοίνωσε ο "Λουκάς" ότι θα απαλλοτριώσουμε το Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. [...] Εγώ, ο "Μιχάλης" (σ.σ.: Σάββας Ξηρός), ο "Λουκάς", ο "Μανόλης" και ο "Στάθης" (σ.σ.: Μάκης Σερίφης) πήγαμε με απαλλοτριωμένο αυτοκίνητο που παρκάραμε απέναντι από το Μουσείο και μπήκαμε όλοι μέσα».

Επίσης, η Αστυνομία έχει στα χέρια της τα δύο μπαζούκας, που βρέθηκαν στη γιάφκα της οδού Πάτμου 84, στα Κάτω Πατήσια.

42. Βόμβες σε οικόπεδα

Την Τρίτη 15 Μαΐου του 1990 η περιοχή της Εκάλης συγκλονίζεται από 28 εκρήξεις βομβών που είχαν τοποθετηθεί σε εννέα διαφορετικά οικόπεδα.

Τι έλεγε η 17Ν

Οι βομβιστικές επιθέσεις ήταν μια διαμαρτυρία εναντίον της υποκριτικής στάσης όλων των κομμάτων στο θέμα της φοροδιαφυγής.

Σήμερα

Η Αστυνομία διαθέτει ομολογία του Βασίλη Τζωρτζάτου , ο οποίος στην προανακριτική κατάθεση ομολόγησε τη συμμετοχή του στην ενέργεια. Από την κατάθεσή του προκύπτει ότι συμμετείχαν ο Χριστόδουλος Ξηρός (που στη δική του κατάθεση δεν ανέφερε τίποτε) και ένα ακόμη άτομο.

43. Ρουκέτα σε αμερικανική εταιρεία

Την Κυριακή 10 Ιουνίου του 1990, στις 23.30, χτυπήθηκε με ρουκέτα η αμερικανική εταιρεία Πρόκτερ εντ Γκαμπλ στη λεωφόρο Συγγρού, στο ύψος της Νέας Σμύρνης. Ηταν η πρώτη επίθεση με ρουκέτα.

Τι έλεγε η Αστυνομία

Χωρίς να υπάρχει ανάληψη ευθύνης, η Αστυνομία μίλησε αμέσως για 17Ν εξαιτίας των υπολειμμάτων της ρουκέτας που βρέθηκαν. Εντύπωση προκάλεσε στους αστυνομικούς η «ευρεσιτεχνία» των μελών της 17Ν στην κατασκευή του πυροσωλήνα.

Τι έλεγε η 17Ν

Η οργάνωση ισχυρίστηκε ότι στο πλαίσιο των ιδιωτικοποιήσεων η πώληση κερδοφόρων βιομηχανικών μονάδων και δημόσιων επιχειρήσεων «συνιστά κλοπή σε βάρος του ελληνικού λαού».

Τι έλεγαν οι εφημερίδες

Με το χτύπημα αυτό «λύθηκε» η απορία των Αρχών αλλά και των δημοσιογράφων για το πώς θα χρησιμοποιούσε η 17Ν τις κλεμμένες ρουκέτες με τα «άχρηστα», όπως είχε πει τότε η ΕΛ.ΑΣ., μπαζούκας που είχαν κλαπεί από το Πολεμικό Μουσείο.

Σήμερα

Η Αστυνομία διαθέτει ομολογία του Βασίλη Τζωρτζάτου, ο οποίος στην προανακριτική του κατάθεση παραδέχθηκε τη συμμετοχή του στην ενέργεια αυτή, τόσο στη λήψη της απόφασης όσο και στην εκτέλεση. Από την κατάθεσή του προκύπτει ότι στη λήψη της απόφασης πήραν μέρος και οι Δημήτρης Κουφοντίνας (έκανε την πρόταση) και Σάββας Ξηρός, ενώ στην εκτέλεση ο Σάββας Ξηρός.

ΤΟ ΒΗΜΑ