CEO, στην επιχείρηση του μπαμπά - Του Τάκη Μίχα

Όταν γύρισα από το εξωτερικό στην Ελλάδα, στα μέσα της δεκαετίας του '80, ως πρώην μαρξιστής που στο μεταξύ είχε δει το φως το αληθινό του νεοφιλελευθερισμού, για ένα διάστημα με καλούσαν πολύ συχνά διάφοροι επιχειρηματίες και επιχειρηματικοί σύλλογοι στις δεξιώσεις τους. Όταν αργότερα όμως άρχισα να δημοσιοποιώ και τις απόψεις μου για αλλά θέματα πέρα από τα οικονομικά όπως π.χ. τι πίστευα για την ελληνική πολιτική στη γιουγκοσλαβική κρίση ή στο Μακεδονικό ή απέναντι στις εθνοτικές μειονότητες ή για το «κρυφό σχολειό», τότε οι προσκλήσεις αραίωσαν μέχρι που σταμάτησαν τελείως. Καλό αυτό, γιατί έτσι έχασα και πολλά από τα κιλά που είχα πάρει.

Ένα πράγμα που θυμάμαι από εκείνες τις δεξιώσεις ήταν ότι σχεδόν πάντοτε ο επιχειρηματίας διοργανωτής της δεξίωσης θα είχε δίπλα του μία συμπαθέστατη νεανίδα ή νεαρό που, συνήθως, ήσαν η κόρη ή ο γιος και σπανιότερα ο γαμπρός του. Αυτό φυσικά δεν ήταν αξιοπρόσεκτο. Εκείνο όμως που ήταν πραγματικά αξιοπρόσεκτο ήταν ότι σε όλες τις προαναφερθείσες περιπτώσεις ο νεαρός ή η νεανίδα θα έφερε τον τίτλο του «επιχειρηματικού στελέχους» και μάλιστα του CEO – στην επιχείρηση του μπαμπά, φυσικά. Να σημειωθεί εδώ ότι σε όλες αυτές τις δεξιώσεις ο τιμώμενος επιχειρηματίας καθώς και οι φίλοι του δεν θα έχαναν την ευκαιρία να εξαπολύσουν πύρινους λόγους εναντίον της «αναξιοκρατίας» που επικρατούσε στο δημόσιο όπου τα πάντα -από τις προσλήψεις μέχρι τις προαγωγές-εξαρτώντο από το «μέσο» και όχι από τα προσόντα του διορισμένου. Και, φυσικά, πάντοτε διερωτόμουνα (από μέσα μου, φυσικά, όχι φωναχτά!) πως ο επιχειρηματίας μπορούσε να στηλιτεύει με τέτοιο πάθος πρακτικές τις οποίες ακολουθούσε και ο ίδιος στην επιχείρησή του.

Για πολύ καιρό ήθελα να πιστεύω ότι οι εμπειρίες μου δεν ήταν αντιπροσωπευτικές και ότι πήγαινα σε λάθος δεξιώσεις και γνώριζα τους λάθος ανθρώπους. Δυστυχώς, δεν είναι έτσι. Όπως δείχνουν όλες οι διεθνείς έρευνες, ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα είναι από τους πλέον αναξιοκρατικούς -δηλαδή διεφθαρμένους- στον κόσμο, όσον αφορά τη λειτουργία του.

Στην τελευταία Έκθεση Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας (2013-2014) υπάρχει ένα πίνακας με το ερώτημα:

«Στη χώρα σας ποιος καταλαμβάνει τις ανώτερες διοικητικές θέσεις στην επιχείρηση;».

Οι απαντήσεις είναι ή «συνήθως φίλοι και συγγενείς χωρίς αξιολόγηση των ικανοτήτων τους» (που βαθμολογείται με 1) ή «συνήθως επαγγελματίες μάνατζερ στη βάση των ικανοτήτων και των προσόντων τους» (που βαθμολογείται με 7).

Στον τελικό πίνακα μεταξύ 148 χωρών η Ελλάδα καταλαμβάνει τη θέση 104(!). Στην πρώτη πεντάδα βρίσκονται κατά σειρά η Νέα Ζηλανδία, Φινλανδία, Νορβηγία, Σουηδία, Ολλανδία, ενώ στην πεντάδα του πάτου βρίσκονται -ξεκινώντας απο την τελευταία θέση- Τσαντ, Αγκόλα, Μαυριτανία, Αλγερία, Μπουρούντι.

Μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης οι μόνες χώρες στις οποίες ο ιδιωτικός τομέας είναι πιο αναξιοκρατικός είναι η Κύπρος και η Ιταλία. Παρεμπιπτόντως, τα στερεότυπα περί αλβανικής ή νιγηριανής «μαφίας» μάλλον υποχωρούν καθ' όσον οι επιχειρήσεις και των δύο αυτών χωρών είναι τουλάχιστον λιγότερο διεφθαρμένες (πιο αξιοκρατικές) από τις ελληνικές «μαφίες». (Η Αλβανία βρίσκεται στη θέση 95 και η Νιγηρία στη θέση 55 της παγκόσμιας κατάταξης.)

Αντίθετα, οι ρωσικές επιχειρήσεις λειτουργούν με τον ίδιο ακριβώς αναξιοκρατικό τρόπο όπως οι ελληνικές επιχειρήσεις και βρίσκονται ακριβώς στο ίδιο σημείο της παγκόσμιας κατάταξης.

Το «Ορθόδοξο τόξο», που λέγαμε...

Πηγή: Protagon.gr