Οι 71 έλληνες αξιωματικοί που πνίγηκαν στο ναυάγιο του "Città di Genova" - Του Τάσου Κοντογιαννίδη
- Οι συμμαχικές τορπίλες βύθισαν το 1943 το Ιταλικό πλοίο "Città di Genova" κι έστειλαν στον υγρό τάφο 71 Έλληνες αξιωματικούς
- Ανάμεσα τους και τον ήρωα της Πίνδου Κων. Δαβάκη
Του Τάσου κ. Κοντογιαννίδη
akontogiannidis@yahoo.gr
Στις 21 Ιανουαρίου 1943, βυθίστηκε από αγγλικές τορπίλες, το επιταγμένο Ιταλικό πλοίο "Città di Genova" (πόλη της Γένοβα) μεταξύ Κέρκυρας και Αλβανίας, το οποίο μετέφερε από την Ελλάδα στα ιταλικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως 152 Έλληνες ομήρους αξιωματικούς, από τους οποίους πνίγηκαν 71 ανάμεσά τους και ο ήρωας της Πίνδου Κων. Δαβάκης και σώθηκαν 82.
Στα τέλη του 1942 οι Ιταλοί για να κάμψουν την αντίσταση των Ελλήνων, συνελάμβαναν σε διάφορα μέρη της Ελλάδος αξιωματικούς, τους οποίους συγκέντρωσαν στην Πάτρα το Γενάρη του 1943. Ανάμεσα στους 152 Έλληνες αξιωματικούς, ήταν και έφεδροι διαφόρων επαγγελμάτων, όπως γιατρών, δικηγόρων, φαρμακοποιών, μηχανικών, εμπόρων, αγρονόμων, βιομηχάνων, γεωπόνων, τελωνιακών και δασκάλων.
Το επιταγμένο ιταλικό επιβατικό πλοίο «Πόλη της Γένοβα», κατασκευής 1930, μήκους 125 μ.
Ο αξιωματικός του Ιππικού, Ηρακλής Γκερλιώτης, όμηρος στην τραγική αυτή αποστολή, μού άφησε πριν φύγει από τον μάταιο τούτο κόσμο, γραπτή την προσωπική του μαρτυρία για το ναυάγιο.
«Το απόγευμα της 20-1-1943 μας μετέφεραν επι του Ιταλικού ατμοπλοίου "Città di Genova", όπερ ανεχώρησε τας νυκτερινάς ώρας και την πρωίαν της επομένης έστριψε απο το ύψος της Κερκύρας προς Ιταλίαν. Την 14ην ώραν ευρισκόμενοι εις το ύψος της νήσου Σάσωνος της Αλβανίας, εδέχθημεν την πρώτην τορπίλην απο Αγγλικόν υποβρύχιον και ακινητοποίησε το πλοίον, επι του οποίου εκτός των Ελλήνων ευρίσκοντο άνω των 800 Ιταλών στρατιωτών, τυγχάνοντες αδειούχοι. Εξεδηλώθη πανικός, ο οποίος εμεγάλωσε διότι οι Ιταλοί ναύτες κατέλαβαν τις βάρκες και απομακρύνθηκαν του πλοίου. Οι ελάχιστοι εναπομείναντες έρριπταν εις την θάλασσαν τας σωσιβίους λέμβους. Οι πρώτοι που ερρίφθησαν εις την θάλασσαν εφοδιασμένοι με ατομικά σωσίβια και ανερριχήθησαν εις τας ελαστικάς λέμβους ήρχισαν να απομακρύνονται του πλοίου. Ερρίφθη κατόπιν και η δευτέρα τορπίλη, η οποία εβύθισε αμέσως το πλοίον, όπου ευρίσκοντο οι περισσότεροι των επιβατών Ελλήνων και Ιταλών, οίτινες επνίγησαν παρασυρθέντες απο την δύνην του βυθισθέντος πλοίου.
Μεταξύ αυτών δυστυχώς και ο ηρωϊκός συνταγματάρχης της Πίνδου, Κων. Δαβάκη, εις τον οποίον ο πλοίαρχος Βιβάλντι Πάλμα που πνίγηκε κι αυτός, προσέφερε ιδιαιτέρως των λοιπών αξιωματικών το μεσημβρινόν γεύμα. Λόγω του καλού καιρού κατά την ημέραν εκείνην και την έγκαιρον αποστολήν μικρών πλοιαρίων απο τη νήσο Σάσωνα υπο των Ιταλών συνελέγησαν οι ναυαγοί Έλληνες και Ιταλοί. Εκ του ελέγχου των Ελλήνων αξιωματικών, εξακριβώθηκαν 71 πνιγέντες και 81 διασωθέντες… Η οδύσσεια των διασωθέντων εξακολουθεί δια μεταφοράς εις διάφορα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, επι 3 και ½ έτη. Εις Ιταλίαν, συμπεριφορά των αρχών πολύ καλή».
Ο συνταγματάρχης Κων. Δαβάκης που πνίγηκε στο ναυάγιο
Τις δραματικές σκηνές της μοιραίας εκείνης μέρας μου περιέγραψε πριν από δέκα χρόνια και ο διασωθείς κερκυραίος αξιωματικός Κων. Νούνεσης: «Αφού φάγαμε το μεσημέρι και όλα ήταν μια χαρά, ξαφνικά μας κτυπά μια τορπίλη. Επικράτησε πανικός και οι ναύτες άρχισαν να κατεβάζουν σωσίβιους λέμβους. Έρχεται και η δεύτερη τορπίλη και λέω στους άλλους, “εγώ φεύγω και όποιος θέλει έρχεται”|. Πήδησα στη θάλασσα και πρόλαβα να μπω σε μια βάρκα, όταν το πλοίο λαβωμένο πήρε κλίση… Ιταλοί και Έλληνες προσπαθούμε να σωθούμε και πιασμένοι χέρι με χέρι αναζητούμε την βοήθεια. Ο κοινός κίνδυνος παραμερίζει την μεταξύ μας έχθρα. Ενας Ιταλός βγάζει την εικόνα της Παναγιάς κάνει την προσευχή του και την δίδει και σε μας να προσκυνήσουμε για να μας βοηθήσει…».
Ο δάσκαλος - έφ. υπολοχαγός Ιωάννης Κάϊβας, συνελήφθη στο σπίτι του στον Τύρναβο από τους Ιταλούς και πριν οδηγηθεί στην Πάτρα, ενώ επιβιβαζόταν στο καμιόνι, φώναξε «ζήτω η Ελλάδα», παροτρύνοντας την ίδια στιγμή μία γειτόνισσα του που βρισκόταν εκεί με τους συγγενείς του, να βαπτίσει την 7 μηνών αβάπτιστη κόρη του και να της δώσει το όνομα « Ελλάδα». Το πρωί της ίδιας μέρας, μ’ έναν σουγιά, χάραξε τα αρχικά του πάνω σ’ ένα μολύβι λέγοντας αστειευόμενος στη γυναίκα του, πως αν κάποια μέρα συλληφθεί κι εκτελεσθεί, θα της το φέρουν για ενθύμιο… Μετά τη βύθιση του πλοίου, ήταν, όπως όλοι οι πνιγέντες, αγνοούμενος. Δύο μήνες μετά, μέσω του Ερυθρού Σταυρού, οι δικοί του μαθαίνουν για τον χαμό του και παραλαμβάνουν κι ένα δέμα με προσωπικά του αντικείμενα που βρέθηκαν πάνω του: Το πορτοφόλι του με λίγα κατοχικά χρήματα, η στρατιωτική του ταυτότητα, ένα μαντήλι, ένα σημειωματάριο και το περιβόητο… μολύβι, με χαραγμένα πάνω τα αρχικά του!
Ο υπολοχαγός, δάσκαλος Ιωάννης Κάϊβας από τον Τύρναβο, πνίγηκε στο ναυάγιο
Στον κατάλογο διασωθέντων και πνιγέντων, υπήρχαν πολλοί αξιωματικοί από τη Θεσσαλία. Τότε οι Ιταλοί, με εκείνον τον περιβόητο Διαμάντη, ήθελαν να συστήσουν το «Πριγκιπάτο της Πίνδου» και οι αξιωματικοί αυτοί, που αντιτίθεντο μαζί με την συντριπτική πλειοψηφία των Βλάχων, ήταν εμπόδιο στα σχέδια τους…
Στους διασωθέντες ήταν και ο λοχαγός και μετέπειτα διοικητής Στρατιάς Λαρίσης, στρατηγός Κων. Κόλλιας, ο οποίος αποστρατεύθηκε μετά το αποτυχημένο Κίνημα του βασιλιά Κωνσταντίνου, στις 13-12-1967.
Οι πνιγέντες αξιωματικοί
Εκτός από τον Κωνσταντίνο Δαβάκη, πνίγηκαν τέσσερις συνταγματάρχες, δύο αντισυνταγματάρχες, 9 ταγματάρχες, 13 λοχαγοί, 14 υπολοχαγοί και 25 ανθυπολοχαγοί.
Σήμερα, εβδομήντα ένα χρόνια μετά, η υπενθύμιση αυτής της θυσίας, αποτελεί ένα μικρό μνημόσυνο για τους ήρωες του Έπους της Αλβανίας, όπου πολέμησαν γενναία και έχασαν μετά τη ζωή τους στα παγωμένα νερά της Αδριατικής. Ξεχασμένοι από όλους, ίσως επειδή ήταν συμμαχικό το υποβρύχιο που τους έστειλε στον τάφο...
Ο πλήρης κατάλογος των πνιγέντων αξιωματικών με τον τόπο καταγωγής τους έχει ως εξής :
1) Δαβάκης Κων. συντ/ρχης Αθήνα
2) Γεωργούλας Νικόλαος συντ/ρχης Βόλος
3) Καποδίστριας Α. συντ/ρχης Ζάκυνθος
4) Σινιώρης Δημήτριος συντ/ρχης Αλμυρός
5) Σύρρος Σπυρίδων συντ/ρχης Αγρίνιο
6) Σινιώρης Ευάγγελος αντισυν/ρχης Αλμυρός
7) Γιαταγάνας Ιωάννης αντισυντ/ρχης Βόλος
8) Καλφέλης ταγματάρχης Μεσολόγγι
9) Αλεξανδρόπουλος Ι. ταγματάρχης Μεσολόγγι
10) Βερναδάκης Σπύρος ταγμ. Ζάκυνθος
11) Ανέστης Κων. Ταγμ. Βόλος
12) Καραστάθης Ηλίας ταγμ. Λαμία
13) Κοντομήτρος Κων. ταγματάρχης
14) Μόσχος Χρήστος ταγμ. Ναύπακτος
15) Μολφέσης Γεράσ. ταγμ. Λευκάδα
16) Γιώσης Θεοδωρος ταγμ. Ιωάννινα
17) Καραμέρης Ανδρέας ταγμ. Αταλάντη
18) Καλίγερος Ιω. λοχαγός Ζάκυνθος
19) Γιατράς Θεόδωρος λοχαγός Ζάκυνθος
20) Οικονόμου Ιω. λοχαγός δικαστικός Ζάκυνθος
21) Αδαμόπουλος Ανδρέας λοχαγός Βόλος
22) Κύσσονας Δημήτριος λοχαγός
23) Παπαδόπουλος Στυλ. λοχαγός Λάρισα
24) Πρατίλας Γεώργιος λοχαγός Ιωάννινα
25) Ρώσσης Κων. λοχαγός Αρτα
26) Πρατίλας Αθανάσιος λοχαγός Λάρισα
27) Καψάλης Κων. λοχαγός Ιωάννινα
28) Αλεξίου Χρήστος λοχαγός Αρτα
29) Πατέρας Κλέαρχος λοχαγός- κτηνίατρος Λάρισα
30) Καρβέλας Διον. υπολοχαγός Ζάκυνθος
31) Θεοδωρακόπουλος Π. υπολοχαγός Ζάκυνθος
32) Πέρρος Σπ. Υπολοχαγός Ζάκυνθος
33) Λίλης Θεόδωρος υποσμηναγός Αλμυρός
34) Βλαχάκης Ευάγγελος υπίατρος Λάρισα
35) Αθανασιάδης Ε. υπίατρος Χρυσό Παρνασίδος
36) Ζώγος Ιωάννης υπολοχαγός
37) Μπουσβάρας Βασ. υπολοχαγός Μέτσοβο
38) Χρηστίδης Χρήστος υπολοχαγός
39) Μέντζος Αθανάσιος υπολοχαγός
40) Κατσαρός Διαμαντής υπολοχαγός
41) Δούβλης Στυλ. υπολ. δικαστ. Λάρισα
42) Μητσιός Νικόλαος λοχαγός Τύρναβος
43) Θεοφάνου Π. Υπολοχαγός Ζάκυνθος
44) Αποστολάκης Εμ. Υπολοχαγός Λάρισα
45) Κάϊβας Ιωάννης υπολοχαγός-δάσκαλος, Τύρναβος
46) Μακρής Ευάγγελος ανθυπορφαμακοποιός
47) Κακαβιόλης Δημ.ανθυπομοίραρχος
48) Μπρίσης Δημήτριος ανθ/γός Μέτσοβο
49) Ραφτόπουλος Γ. ανθ/γός Ζάκυνθος
50) Λαβράνος Κ. ανθ/γός Κέρκυρα
51) Αγγελόπουλος Αθ. Ανθυπίατρος Λάρισα
52) Βεζυρούλης ανθυπίατρος Λάρισα
53) Νικολούλης Α. ανθυπίατρος Λάρισα
54) Κατσίγρας Κοσμάς ανθυπίατρος Λάρισα
55) Καραγκούνης Δημ. Ανθυπίατρος Λάρισα
56) Λίτσας Δ. ανθυπομοίραρχος Δελφοί
57) Τσιμίνης Ευάγγελος Ανθυπ/γός
58) Γεννηματάς ΦαίδωνΑνθυπ/γος Κερατέα
59) Ζώτος Σωτήριος ανθ/γός Πάργα
60) Μιχελής Γ. Ανθυπ/γός Λευκάδα
61) Μιχελής Δημ. Ανθ/γός Λευκάδα
62) Κατινιώτης Σπ. ανθυποφαρμακοποιός Ιωάννινα
63) Αναγνωστόπουλος Αντ. Ανθυπίατρος Παραμυθιά
64) Κονοσκούβαρος Κ. ανθ/γός Ιωάννινα
65) Συμπέθερος Β. Ανθ/γός Φιλιππιάδα
66) Συμπέθερος Κων. Ανθυπίατρος Φιλιππιάδα
67) Κανδύλης Δημ. Ανθυπίατρος Λάρισα
68) Τσιμπλούλης Ευάγγ. Ανθυπίατρος Λάρισα
69) Παρτάλης Δ. Ανθ/γός Ιωάννινα
70) Μακρής Βασίλειος ανθ/γός αυτοκιν. Λάρισα
71) Κολυβάς Κων. Ανθ/γός Ζάκυνθος
*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Real News
Δείτε καρέ-καρέ τη σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Η ιστορία του Franz Peter Weixler
- Δημοφιλέστερα