Τι συμβαίνει στο Αιγαίο το τελευταίο διάστημα;

Εντονη κινητικότητα αλλά και διάθεση να πέσουν οι τόνοι


Με ανησυχία αλλά και διάθεση να πέσουν οι τόνοι αντιμετωπίζει η Αθήνα την έντονη κινητικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο το τελευταίο διάστημα. Αυτή την περίοδο, η Άγκυρα έχει προγραμματίσει και εκτελεί σειρά ασκήσεων στον θαλάσσιο και εναέριο χώρο του Αιγαίου, ενώ δεν περνά απαρατήρητη η αύξηση των παραβάσεων και παραβιάσεων από τουρκικά αεροσκάφη.

Πάντως και σύμφωνα με πληροφορίες, η τουρκική πλευρά απέφυγε (τουλάχιστον προς το παρόν) να προχωρήσει στην έξοδο του γνωστού ερευνητικού σκάφους «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο, το οποίο σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό επρόκειτο να ξεκινήσει από τις 20 Μαϊου και για περίπου 10 ημέρες έρευνες και επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Όπως μάλιστα «Το Βήμα» πληροφορείται, ο σχεδιασμός με βάση τα στίγματα που είχαν γίνει γνωστά ήταν το «Πίρι Ρέις» να κινηθεί ακόμη και δυτικά του 25ου μεσημβρινού, νοτίως της Χαλκιδικής. Εκτιμάται όμως ότι έπειτα από την παρέμβαση του Γενικού Γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών πρέσβη κ. Αν. Μητσιάλη προς τον τούρκο μόνιμο υφυπουργό Εξωτερικών Φεριντούν Σινιρλίογλου, τέτοιου είδους προκλήσεις και μάλιστα εν μέσω προεκλογικής περιόδου στην Ελλάδα θα αποφευχθούν.  

Η ανάλυση ελληνικών διπλωματικών και στρατιωτικών κύκλων εκτιμά ότι σε μία περίοδο έντονης αναταραχής στο εσωτερικό της Τουρκίας, η εξαγωγή κρίσεων δεν πρέπει να εκπλήσσει. Πράγματι, η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο ίδιος προσωπικά έχει πολώσει το κλίμα καθώς η χώρα πορεύεται προς τις προεδρικές εκλογές του Αυγούστου, στις οποίες ο πρωθυπουργός σχεδιάζει να κατέλθει υποψήφιος. Η προσπάθειά του να συσπειρώσει γύρω του και το εθνικιστικό ακροατήριο ίσως να εξηγεί μία πιο ριψοκίνδυνη τακτική στο Αιγαίο.   

Ωστόσο, οι ασκήσεις, οι παραβάσεις του FIR και οι παραβιάσεις του εθνικού εναερίου χώρου δεν παύουν να υπενθυμίζουν ότι οι τουρκικές διεκδικήσεις παραμένουν αναλλοίωτες. Για το διάστημα 20-31 Μαϊου έχουν ήδη ανακοινωθεί τέσσερις ασκήσεις. Υπάρχει κατ' αρχήν η αεροναυτική άσκηση «Beyaz Firtina», που διεξάγεται σε Βόρειο και Νότιο Αιγαίο και στην οποία συμμετέχει το σύνολο σχεδόν του τουρκικού στόλου. Ήταν στο πλαίσιο αυτής της άσκησης που στις 20 Μαϊου εισήλθαν στα ελληνικά χωρικά ύδατα η φρεγάτα «TURGUT REIS» (μεταξύ Ν. Εύβοιας και Ν. Άνδρου, στο στενό του  Καφηρέα) και η τορπιλάκατος «ΒΟRΑ» (μεταξύ Νάξου και Σερίφου».

Διεξάγονται επίσης άλλες τρεις ασκήσεις. Η «EFES» είναι διακλαδική αποβατική άσκηση που διεξάγεται στον κόλπο της Σμύρνης. Η «POURAZ» είναι άσκηση ασφαλείας λιμένων και πραγματοποιείται σε τουρκικά λιμάνια. Υπάρχει επίσης και μία άσκηση ασφαλείας εμπορικών πλοίων, η οποία έχει ανακοινωθεί με NAVTEX και ουσιαστικά είναι άσκηση έρευνας και διάσωσης. Έχει ζητηθεί επίσης από ξένα εμπορικά πλοία που κινούνται σε τουρκικά χωρικά ύδατα ή στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου να συμμετάσχουν εθελοντικά.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης η εναέρια κινητικότητα των Τούρκων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει αναβαθμίσει δύο αεροσκάφη CN-235, τα οποία φέρουν δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου, λαμβάνουν εικόνα των πλοίων επιφανείας και μπορούν επίσης να μεταδίδουν εικόνα. Τα αεροσκάφη αυτά μπορούν να κινούνται επί μεγάλο χρονικό διάστημα (ως και συνεχώς επί τρεις ώρες) στον εναέριο χώρο του Αιγαίου, από Βορρά προς Νότο. Πραγματοποιούν με τον τρόπο αυτό σειρά παραβιάσεων στο κομμάτι του ελληνικού εναερίου χώρου μεταξύ 6 και 10 ναυτικών μιλίων ή παραβάσεων στο FIR Αθηνών, υποχρεώνοντας την ελληνική Πολεμική Αεροπορία να στέλνει ζεύγη μαχητικών αεροσκαφών για αναγνώριση και αναχαίτιση.

Άγγελος Αθανασόπουλος
ΤΟ ΒΗΜΑ