Το Βερολίνο... ξεσκονίζει το σχέδιο «Ζ» για Grexit!

Έτοιμο να εφαρμόσει το απόρρητο σχέδιο «Ζ» για την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη φέρεται το Βερολίνο, την ώρα που επιταχύνονται δραματικά οι πολιτικές εξελίξεις, με τη διαφαινόμενη αποτυχία εκλογής Προέδρου, που φαίνεται να οδηγεί με μαθηματική βεβαιότητα σε κάλπες.

Η «πενιχρή» συγκομιδή ψήφων από το Σταύρο Δήμα, στη χθεσινή πρώτη ψηφοφορία για την προεδρική εκλογή, ενισχύει τις προβλέψεις για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες στις 25 Ιανουαρίου ή την 1η Φεβρουαρίου. Η κυβέρνηση μπήκε στην «κούρσα» της εκλογής Προέδρου με μόνο 160 θετικές ψήφους για τον κ. Δήμα και ένα ισχυρό μπλοκ 135 αρνητικών ψήφων. Έτσι, παρότι οι παρασκηνιακές διεργασίες για την άρση του αδιεξόδου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, οι περισσότεροι πολιτικοί παρατηρητές προεξοφλούν αποτυχία στην εκλογή Προέδρου.

Σε περίπτωση ανάδειξης από τις κάλπες μιας αντιμνημονιακής κυβέρνησης υπό το ΣΥΡΙΖΑ, το Βερολίνο προειδοποιεί ότι αυτή την φορά δεν θα διστάσει να ενεργοποιήσει το απόρρητο σχέδιο αποπομπής της Ελλάδας από την ευρωζώνη, με την κωδική ονομασία «σχέδιο Ζ» (από το τελευταίο γράμμα του λατινικού αλφαβήτου, κάτι που υποδηλώνει ότι αποτελεί σχέδιο εσχάτης καταφυγής, σε περίπτωση που αποκηρυχθεί από την Ελλάδα το μνημόνιο).

Όπως δήλωσαν στελέχη του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών στη γερμανική εφημερίδα “DieWelt”, εάν εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ την πολιτική του, θα τεθεί σε εφαρμογή το παλαιότερο σχέδιο απομόνωσης της ελληνικής οικονομίας, ώστε να περιορισθούν οι κίνδυνοι για την ευρωζώνη. «Δεν χρειαζόμαστε νέα σχέδια, έχουμε ήδη τα παλιά σχέδια στα συρτάρια, που μιλούν για απομόνωση του ελληνικού οικονομικού συστήματος», έλεγαν οι πηγές του Βερολίνου.

Το σχέδιο «Ζ», όπως έχουν αποκαλύψει οι “FinancialTimes” το Μάιο, είχαν επεξεργασθεί αξιωματούχοι της τρόικας το 2012, σε συνθήκες απόλυτης μυστικότητας. Προτεινόταν να εφαρμοσθεί εάν αναλάμβανε την εξουσία μετά τη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση στην Ελλάδα μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ που θα «έσκιζε» το μνημόνιο. Το ίδιο σχέδιο προτεινόταν να εφαρμοσθεί ακόμη και αν μια κυβέρνηση υπό τον Α. Σαμαρά επέμενε σε αναδιαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου.

Το σχέδιο τελικά δεν χρειάσθηκε να ενεργοποιηθεί, επειδή ο κ. Σαμαράς εγκατέλειψε, τον Αύγουστο του 2012, τα σχέδια για αναδιαπραγμάτευση και αποφάσισε να εφαρμόσει το μνημόνιο. Ούτως ή άλλως, όμως, η Άνγκελα Μέρκελ προσανατολιζόταν τότε στην απόρριψη του σχεδίου, επειδή ήταν αδύνατο να προβλεφθούν οι συνέπειες που θα είχε η έξοδος μιας χώρας από την ευρωζώνη στο οικοδόμημα της νομισματικής ένωσης.

Αντίθετα, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και πολλοί αξιωματούχοι του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ήταν εκείνη την εποχή πεπεισμένοι ότι ήταν προτιμότερο να ακρωτηριασθεί ένα άκρο, παρά να περάσει η μόλυνση στο σώμα της ευρωζώνης.

Σήμερα, οι συνθήκες έχουν αλλάξει. Οι Γερμανοί αξιωματούχοι, αλλά και συνολικότερα η ευρωπαϊκή ελίτ, έχει την αντίληψη ότι η περίπτωση της Ελλάδας δεν συνιστά σοβαρή απειλή για την υπόλοιπη ευρωζώνη, καθώς το ελληνικό χρέος έχει τεθεί στο μεγαλύτερο μέρος του εκτός αγορών, ενώ η ευρωζώνη έχει αποκτήσει ισχυρούς αμυντικούς θεσμούς και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι αποφασισμένη να κάνει «ό,τι χρειασθεί», κατά τη διατύπωση του Μάριο Ντράγκι, για να σώσει το ευρώ.

Σε αυτές τις συνθήκες, οι Γερμανοί διαμηνύουν ότι δεν θα διστάσουν να ενεργοποιήσουν το σχέδιο «Ζ», αν μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφασίσει να έλθει σε σύγκρουση με τους επίσημους δανειστές. Δεν είναι τυχαίο, ίσως, ότι η Μέρκελ αποφεύγει πλέον οιαδήποτε ανάμιξη στη διαχείριση του ελληνικού προβλήματος, αφήνοντας τον πρώτο ρόλο στον Β. Σόιμπλε, που δεν έχει πάψει να υποστηρίζει ότι η Ελλάδα μπορεί να μείνει στο ευρώ μόνο εάν εφαρμόσει το πρόγραμμα του μνημονίου.

Για το σχέδιο «Ζ» δεν έχουν γίνει γνωστές πολλές λεπτομέρειες, εκτός από όσα αποκάλυψαν οι “F.T”. Όπως αναφερόταν στο σχετικό άρθρο του ανταποκριτή της βρετανικής εφημερίδας στις Βρυξέλλες, Πίτερ Σπίγκελ,

«Αν και οι F.T. δεν απέκτησαν πρόσβαση στα αρχεία του σχεδίου «Ζ», αξιωματούχοι που τα είδαν σχολιάζουν ότι αντιστοιχούσε σε ένα λεπτομερές σενάριο για το πώς θα δημιουργηθεί ένα νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα από το μηδέν.

Στην Ουάσιγκτον, παράγοντες του ΔΝΤ ετοίμασαν μια 20σέλιδη προσομοίωση δράσεων. Αντλώντας από την εμπειρία τους σε τραπεζικές καταρρεύσεις και νομισματικές κρίσεις, είπαν ότι το λεπτομερές σχεδιάγραμμα του ΔΝΤ περιελάμβανε δραματικές κινήσεις, όπως κλείσιμο όλων των ΑΤΜ και επιβολή ελέγχων στα σύνορα για την αποτροπή μαζικής εξόδου κεφαλαίων.

Στην ΕΚΤ, οι αξιωματούχοι μελέτησαν την εμπειρία της Αργεντινής με την έκδοση IOU  (σ.τ.μ.: από το αγγλικό «I owe you» που σημαίνει «σου χρωστάω»), ανεπίσημων εγγράφων ανάληψης μιας υποχρέωσης πληρωμής σε αντικατάσταση των χαρτονομισμάτων κατά τη διάρκεια της νομισματικής κρίσης 2001, αφού τα νομίσματα και τα χαρτονομίσματα που θα κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα δεν θα είχαν πλέον νόμιμη ισχύ. Ανάμεσα στις επιλογές ήταν η έκδοση ελληνικών υποσχετικών χρέους IOU σε αξία περίπου μισή από τα ευρώ που θα υπήρχαν, καθώς η εκτύπωση νέων τραπεζογραμματίων στην Ελλάδα θα ήταν διαδικαστικός εφιάλτης.

Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ μελέτησαν επίσης την εισαγωγή νέων δηναρίων στο Ιράκ από τον αμερικανικό στρατό το 2003, αλλά πάλι φοβήθηκαν την τεχνική πρόκληση. Οι ΗΠΑ έκαναν τρεις μήνες για το έργο, αλλά είχαν πίσω τους τον μεγαλύτερο στρατό στον κόσμο και τα εργαλεία του. Η Ελλάδα είχε πολύ περιορισμένες δυνατότητες εκτύπωσης και μετά την εισαγωγή του ευρώ τύπωνε σχεδόν αποκλειστικά χαρτονομίσματα των 10 ευρώ.

Αναλόγως περίπλοκο ήταν το βασικό “υδραυλικό σύστημα” της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα, όπως κάθε χώρα της ευρωζώνης, συνδέεται μέσω του δικτύου Target 2, ένα κολοσσιαίο εσωτερικό σύστημα ηλεκτρονικών υπολογιστών που λειτουργεί η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες και επιτρέπει τις περισσότερες εμπορικές συναλλαγές. Αν η Ελλάδα αποσυνδεόταν από το Target 2, δεν θα μπορούσαν να γίνουν οι εκκαθαρίσεις συναλλαγών και η οικονομία θα έμενε παγωμένη. Το δε σύνολο του συστήματος θα έπρεπε να ξαναστηθεί.

Ανάλογος όγκος εργασίας έπεφτε στις Βρυξέλλες. Κάποια κομμάτια έφταναν σε αδιέξοδο λόγω της νομοθεσίας της Ε.Ε.: Πώς θα μπορέσει μια “μαντρωμένη” οικονομία να παραμείνει πλήρως ενταγμένο μέλος της εσωτερικής αγοράς της Ε.Ε., που απαιτεί ελεύθερη κίνηση αγαθών; Ποιες νομικές αρχές θα αναλάμβαναν τον έλεγχο κεφαλαίων; Άλλες προετοιμασίες ήταν πολύ πιο πρακτικές, όπως ποιοι αξιωματούχοι θα εμφανιστούν στον κόσμο να ανακοινώσουν το νέο στάτους της Ελλάδας».

Σοφοκλέους 10