Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου

"Η επίμαχη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου τελεί σε προφανή αναντιστοιχία με την συνταγματική τάξη, καθώς α) δεν μνημονεύεται ούτε στο σώμα της, ούτε στην αιτιολογία της κανένας λόγος ή καμία εξαιρετική ή απρόβλεπτη περίσταση που οδήγησε στη θέσπισή της. Αντίθετα, η οικονομική αναγκαιότητα της οποίας γίνεται επίκληση μόνον άγνωστη και μόνο αιφνίδια δεν είναι. β) παρεμβαίνει ανεπίτρεπτα στην οικονομική διαχείριση των πόρων αυτοδιοικούμενων νομικών προσώπων, όπως οι Ο.Τ.Α. α΄ ή β΄ βαθμού και τα ΑΕΙ/ΤΕΙ κατά παράβαση των συνταγματικών προβλέψεων που προβλέπουν και την οικονομική αυτοτέλειά τους (άρθρο 102 παρ. 2, 16 παρ. 5 Σ.)".

Η παραπάνω ανακοίνωση εκδόθηκε στις 21 Απριλίου 2015 από το Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και αφορά  τη δέσμευση των διαθέσιμων αποθεματικών των ΟΤΑ και άλλων δημόσιων φορέων από την κυβέρνηση με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) και μάλιστα αναδρομικά. Ως γνωστόν, τα χρήματα θα πρέπει να μεταφερθούν στην Τράπεζα της Ελλάδος και να μετατραπούν σε repos με σκοπό την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού.

Ας σημειωθεί εδώ ότι οι ΠΝΠ δεν είναι παρά μια αυθαίρετη παράκαμψη του κοινοβουλευτικού έργου (θεμέλιος λίθος ενός δημοκρατικού καθεστώτος) από την εκτελεστική εξουσία. Απαραίτητη προϋπόθεση, η επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη και η ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ εισαγωγή στη Βουλή για κύρωση μέσα σε σαράντα μέρες από την έκδοσή της και η  κύρωση εντός τριμήνου από τότε που εισήχθη. Σε περίπτωση εκπνοής άπρακτων των προθεσμιών αυτών η ΠΝΠ παύει μεν να ισχύει εφεξής, διατηρεί όμως την ισχύ της για το χρονικό διάστημα  από την έκδοση έως την εκπνοή της προθεσμίας.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 44 παρ.1 του Συντάγματος ορίζει:

"Σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί, ύστερα από πρόταση του Yπουργικού Συμβουλίου, να εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Oι πράξεις αυτές υποβάλλονται στη Bουλή για κύρωση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 72 παράγραφος 1, μέσα σε σαράντα ημέρες από την έκδοσή τους ή μέσα σε σαράντα ημέρες από τη σύγκληση της Bουλής σε σύνοδο. Aν δεν υποβληθούν στη Bουλή μέσα στις προαναφερόμενες προθεσμίες ή αν δεν εγκριθούν από αυτή μέσα σε τρεις μήνες από την υποβολή τους, παύουν να ισχύουν στο εξής".

Είναι αυτονόητο επομένως, ότι ΠΝΠ πρέπει να εκδίδονται μόνο σε πραγματικά δύσκολες, απρόβλεπτες και επείγουσες καταστάσεις και με ιδιαίτερη φειδώ, αφού η κατάχρησή μπορεί να οδηγήσει τη  δημοκρατία σε επικίνδυνα μονοπάτια. Για παράδειγμα, πολύ συχνά, κρίσιμα νομοσχέδια πολλών εκατοντάδων σελίδων ψηφίζονται μέσα σε χρόνο - αστραπή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, στερώντας έτσι από τα κόμματα της αντιπολίτευσης το χρόνο να κάνουν επισημάνσεις και παρατηρήσεις, ενώ ούτε η Βουλή μπορεί να τα επεξεργαστεί με τον προσήκοντα τρόπο.

Ο συνταγματολόγος και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Κώστας Χρυσόγονος, πάντως, επισημαίνει: "Ήταν πάγια τακτική από το 1974 και μετά να εκδίδονται 2¬3 [ΠΝΠ] τον χρόνο. Το 2012 εκδόθηκαν 25. Υπήρξε δηλαδή μία επιτάχυνση φοβερή. Καλό θα είναι η κυβέρνηση αυτή να μην εκδώσει άλλη μέχρι το τέλος του χρόνου ή να εκδώσει, ας πούμε, το πολύ μία ακόμα. Αν υπερβεί αυτά τα όρια, πράγματι θα τίθενται πολιτικά θέματα". 21/4/15 realfm 97.8 στην Κάτια Μακρή.

Επίσης ο κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης, στο Κουτί της Πανδώρας (14/1/13), όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν αντιπολίτευση, είχε τονίσει ότι η διαδικασία [των ΠΝΠ] "δεν αφήνει τίποτα όρθιο από το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής" και έκανε λόγο για πραξικοπηματικές τακτικές. "Οι διαδικασίες αυτές είναι απαράδεκτες, δεν παράγουν κανένα έννομο αποτέλεσμα και είναι διάτρητες" είχε προσθέσει, ενώ ο κ. Παπαδημούλης στις 10/1/13, ως αντιπολίτευση κι αυτός, είχε καταδικάσει τις  συγκεκριμένες Πράξεις λέγοντας: "Δεν υπάρχει σε καμία άλλη χώρα της Ευρώπης αυτή η «ξεφτίλα» να νομοθετούν κυβερνήσεις με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου!".

Τελειώνοντας τη σύντομη αυτή αναφορά, ας μου επιτραπεί να παραθέσω κάποιες σκέψεις – ανησυχίες για το όλο εγχείρημα:

Α. Καλό είναι όταν κάποιος είναι αντιπολίτευση να προσέχει ιδιαίτερα τα λόγια του, γιατί αν γίνει κυβέρνηση μπορεί να κάνει τα ίδια ή και χειρότερα από εκείνα τα οποία κατέκρινε.

Β. Υπάρχει στ’ αλήθεια «απρόβλεπτη ανάγκη» όπως αυστηρά ορίζει το Σύνταγμα, ή η οικονομική αναγκαιότητα ήταν προ πολλού γνωστή και δεν εμπεριέχει καμία απολύτως έκπληξη, όπως παρατηρεί και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών;

Γ. Μήπως η αναδρομική ισχύς (από 17/3/2015) έγινε εκτός των άλλων, για να καλυφθούν παρατυπίες σε αποφάσεις Οργανισμών για μεταφορά χρημάτων οι οποίες ελήφθησαν σε πρότερο χρόνο;

Δ. Ευχόμαστε τα αποθεματικά να πιάσουν τόπο (και πόσο τόπο, άραγε, μέχρι να βγει η ψυχή μας;). Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναρωτηθούμε πώς θα λειτουργήσουν οι κοινωνικές υπηρεσίες και οι παιδικοί σταθμοί των Δήμων από εδώ και στο εξής.

Ε. Με ποιο τρόπο θα επιστραφούν τα χρήματα στους φορείς μετά τον Ιούνιο;

Και τέλος,

ΣΤ. Αυτό εννοούσε η κυβέρνηση όταν διακήρυσσε, ως άλλος ΓΑΠ, μέσω των πηχυαίων τίτλων της ΑΥΓΗΣ (27/3/1015), ότι «Λεφτά υπάρχουν»; Γιατί εμείς άλλο είχαμε καταλάβει…