Πώς οι ιδεοληψίες της χούντας Ιωαννίδη επέφεραν την κυπριακή καταστροφή - Του Βασίλη Βασιλειάδη*

ΠΩΣ ΟΙ ΙΔΕΟΛΗΨΙΕΣ ΤΗΣ ''ΧΟΥΝΤΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗ'' ΕΠΕΦΕΡΑΝ ΤΗΝ ''ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ'' ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1974...

ΑΝΑΛΟΓΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡ' ΟΛΙΓΟΝ ''ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ'' ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 2015...

Η φωτογραφία είναι από Λαμιακός Τύπος

Το θέμα της κατανόησης της Κρισης του 1974 με έχει κυριολεκτικά βασανίσει απο εκείνο το Καλοκαίρι που το 'έζησα' απο την Θεσσαλονίκη στα 19 μου.

Επωφελούμενος απο το πλεονέκτημα της κοινωνιολογικής μου εκπαίδευσης η οποία με προφυλάσσει δυνάμει απο αντιδεοντολογικά επιστημολογικά λάθη, έχω καταλήξει στα εξής ουσιαστικά συμπεράσματα:

Α. Η ''Χούντα Ιωαννίδη'', έχοντας την προοπτική μιας Κρίσης με την Τουρκία στο Αιγαίο μετά την ανακάλυψη πετρελαίου το 1973, ήθελε να ''ελέγξει'' το ''μέτωπο της Κύπρου'', το οποίο αποτελούσε το αδύνατο σημείο στρατιωτικής άμυνας του Ελληνισμού έναντι της Τουρκίας. Εκεί τότε υφίστατο κατάσταση εμφυλίου διχασμού μεταξύ Μακαριακών και Ενωτικών, πίσω δε απο τους Μακαριακούς υφίστατο η οργανωμένη δύναμη του ΑΚΕΛ, ανάθεμα για Χουντικούς, αλλά και τους Αμερικανούς, τότε στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου με τον πόλεμο του Βιετνάμ... με αποτέλεσμα να θεωρείται ο Μακάριος ως πιθανό ανάλογο ενός ''Φιντέλ Κάστρο της Μεσογείου''...

Β. Η ''Χούντα Ιωαννίδη'' θέλησε να εκμεταλλευτεί την παραπάνω εικόνα των Αμερικανών για να επιτύχει τον στόχο της να θέσει την πολιτική κατάσταση στην Κύπρο υπό ΄΄εθνικό έλεγχο'', πρακτικά τον έλεγχο της. Πώς; Πουλώντας τους την εκδούλευση οτι αυτή θα εξουδετερώσει τον ''Φιντέλ Κάστρο της Μεσογείου'' έναντι της αμερικανικής κάλυψης της ενέργειας της απο οποιαδήποτε αντίδραση των Τούρκων στην Κύπρο. Προτιμώντας να επικοινωνεί μέσω της ΣΙΑ με το Πεντάγωνο παρά μέσω της Αμερικανικής Πρεσβείας με το State Department, το οποίο δεν ήταν ανοικτό σε συνομωτικές συνεννοήσεις για πραξικοπήματα, θεώρησε οτι είχε την πληρη συμφωνία και συγκατάνευση των Αμερικανών, κι έτσι απολύτως ήσυχη απο πλευράς τουρκικών αντιδράσεων, σχεδίασε και εκτέλεσε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου στις 15/7/1974..

Γ. Την εποχή εκείνη ο Νίξον, αποδυναμωμένος λογω σκανδάλου Watergate, βρισκόταν στο χείλος της παραίτησης του, με αποτέλεσμα ο Kissinger ως ΥΠΕΞ να αυτονομηθεί τελείως. Μετά την δυναμική επιστολή-παρέμβαση Johnson το 1964 κατ επαπειλούμενης τότε Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, το State Department είχε καταλήξει στο συμπέρασμα οτι μια τετοια ενέργεια επαναλαμβανόμενη θα οδηγούσε σε 'απώλεια της Τουρκίας', αλλά και, δεδομένης της ισχυρής παρουσίας του ΑΚΕΛ, οτι ήταν προτιμότερη μια πολιτική εύνοιας για διχοτόμηση της Κύπρου, εγκαταλείποντας μια προηγούμενη σχετική εύνοια υπέρ της Ενωσης, η οποία όμως δεν ήταν ποτέ αποφασιστική απο τον φόβο αποξένωσης της απόλυτα αναγκαίας Τουρκίας συον Ψυχρό Πόλεμο με την ΕΣΣΔ. Ο τότε πανίσχυρος Kissinger ήταν διατεθειμένος να θέσει τα παραπάνω συμπεράσματα υπέρ της διχοτόμησης σε εφαρμογή εάν δινόταν η ευκαιρία....

Δ. Την ίδια στιγμή η ''Χούντα Ιωαννίδη'' μη έχοντας επαφή με το State Department δεν εγνώριζε τις πλέον πρόσφατες αμερικανικές θέσεις, αυταπατάτο βάσει επαφών με πράκτορες οτι ''η Αμερική υποστηρίζει την Ελλάδα, και μάλιστα θα υποδεχθεί ασμένως μια πτώση του Μακαρίου, καθαρίζοντας αυτή με τις όποιες τουρκικές αντιδράσεις''...Ματαίως ο πρεσβευτής Τασκα προσπάθησε να προειδοποίησει εναντίον ενός πραξικοπήματος κατά του Μακαρίου στην Κύπρο, ουσιαστικά δεν υπήρχε εμπιστοσύνη σε αυτόν, και αγνοήθηκε απο την χούντα ως εκστομίζων τα ''πολιτικά όρθά''....

Ετσι προχώρησε στο πραξικόπημα με παντελή άγνοια κινδύνου, όπως ο Τσίπρας στις νέες δυναμικές διαπραγματεύσεις με την Τρόικα για κούρεμα του χρέους αγνοώντας τον επαπειλούμενο κίνδυνο έξωσης σε μια καταστροφική δραχμή... Ετσι εξέλαβε τις τουρκικές ναυτικές κινήσεις ως κινήσεις για το θεαθήναι, αποκλείοντας εντελώς την περίπτωση να σημαίνουν επερχόμενη εισβολή. Είχε απολυτη πίστη οτι οι ΗΠΑ ποτέ δεν θα επέτρεπαν μια τουρκική εισβολή στην Κύπρο...

Ε. Αρχικά ο Kissinger είχε ευνοήσει το πραξικοπημα στη Κύπρο αναγνωρίζοντας την ''νέα κατάσταση'', καθότι απεχθάνονταν τον Μακάριο. Ομως ο Μακάριος διεσώθη και διεκδικούσε πίσω την νόμιμη θέση του, επομενως ουσιαστικά το πραξικόπημα είχε αποτύχει. Επίσης την ίδια στιγμή ο πρώην μαθητής του Ετσεβίτ, τώρα πρωθυπουργός, του μήνυσε οτι σκόπευε να εισβάλει στην Κύπρο ακόμα κι αν αυτό σήμαινε διάρρηξη σχεσεων με τις ΗΠΑ. Ετσι ο Klissinger αποφάσισε να 'πουλήσει' την ελληνική χούντα και να ευνοήσει την πλέον ισχυρότερη σύμμαχο Τουρκία με της οποίας τα διχοτομικά σχέδια ταίριαζαν και οι πιό πρόσφατες αμερικανικές σκέψεις.

Απο εκείνη τη στιγμή έβαλε στόχο να εμποδίσει μια απονενοημενη κήρυξη πολέμου απο την Χούντα προς την Τουρκία εκβιάζοντας και απειλώντας οτι οι ΗΠΑ θα ευνοήσουν μια νίκη της Τουρκίας σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και για να σιγουρευτεί αποφάσισε να ευνοήσει τον παραμερισμό της υπέρ μιας πλέον σώφρονος κυβέρνησης εκ δημοκρατών πολιτικών...

Στη συνέχεια, όταν οι συνομιλίες Μαύρου-Γκιουνές στη Γενεύη απέτυχαν, έδωσε το κόκκινο φώς για τον Αττίλα 2 με προσυμφωνημένα όρια επέκτασης του τουρκικού τομέα, τα οποία και εγγυήθηκε και προς την νέα Ελληνική πολιτική ηγεσία του Καραμανλή ως προτιμότερη επιλογή απο μια τυχοδιωκτική στρατιωτική εμπλοκή της Ελλάδος με τις ΗΠΑ ξεκάθαρα εναντίον της.

ΣΤ. Η ''Χούντα Ιωαννίδη'' έδρασε κατά του Μακαρίου εμπιστευόμενη τις ψευδαισθήσεις της για στήριξη απο τις ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας, γι'αυτό και απόλυτα ανέτοιμη για πόλεμο με την Τουρκία στην Κύπρο αλλά και στο Αιγαίο [όπου τα Ελληνικά νησιά ήσαν ανοχύρωτα].

Ο Ιωαννίδης απαίτησε ''γενική επιστράτευση'' αντί όπως έπρεπε ''μερικής''.

Ας θυμηθούμε οτι ο Μεταξάς είχε κάνει τον πόλεμο του '40 με επιστράτευση μονο 10 κλάσεων, δηλ μέχρι τα 32, ενώ γενική επιστράτευση σήμαινε μέχρι τα 50...Είναι φυσικό η γενική επιστράτευση να 'αποτύχει', καθότι η μαζική προσέλευση 1.5 εκατ εφέδρων ήταν αδύνατον να βρει άναλογο αριθμό στολών, οπλισμού και στελεχών...

Αλλά οι Αρχηγοί των Οπλων ενώπιον της προοπτικής ενός ατυχούς τυχοδιωκτικού πολέμου με την Τουρκία υπερέβησαν την 'ομηρία' τους υπό την καμαρίλα των Ιωαννιδικών αξιωματικών που είχε εγκατασταθεί γύρω τους υπό τον Ιωαννίδη στο Πεντάγωνο, με την ιεραρχία εν καιρώ πολέμου ενισχυμένη, αρνήθηκαν στον Ιωαννίδη τον πόλεμο του, αυτός υπάκουσε και αποσύρθηκε, κι αυτοί κάλεσαν τον Καραμανλή να συγκροτήσει Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας εκ πολιτικών....

Ζ. Συμπέρασμα: Η ''στενή Χούντα Ιωαννίδη'', δηλ μια ομάδα ανώτατων αξιωματικών υπο τον Ιωαννίδη, έπεσε θύμα των ιδεοληψιών της για τον ρόλο των ΗΠΑ, τον αντικομμουνισμό, τον Μακάριο και την Τουρκία. Αυτές εκμετταλεύτηκαν για τους δικούς τους εθνικούς σκοπούς οι Κισσινγκερ και Ετσεβίτ αντίστοιχα, με αποτέλεσμα την ντε φακτο επίτευξη τηςδιχοτόμησης της Κύπρου.

Συνειδητή προδοσία του Εθνους δεν υπήρξε, δηλ η εθελούσια εν ψυχρώ διχοτόμηση της Κύπρου. Εγκληματική Ανικανότητα σε επιπεδο επιδεχόμενο την επιβολή του εκτελεστικού αποσπάσματος υπήρξε: Καθότι πραγματοποιώντας το πραξικόπημα κατά τοπυ Μακαρίου προσκάλεσαν ουσιαστικά, έστω ακούσια, τον Τούρκο να εισβάλει, αλλά όταν εισέβαλε ήταν εντελώς ανετοιμοι να τον αντιμετωπίσουν, αιχμάλωτοι όντες των ιδεοληψιών τους περί Αμερικανών και Τούρκων ''Οι Αμερικανοί θα τους εμποδίσουν, τα Τουρκάκια δεν θα τολμήσουν''.

Τουλάχιστον την τελευταία στιγμή τους έκοψε να μην ξεκινήσουν ένα πόλεμο που θα οδηγούσε σε πλήρη Τουρκική στρατιωτική κατάληψη της Κύπρου, αλλά και μερικών ίσως νήσων του Ανατ. Αιγαίου...

Η. Συνεχώς κάποιοι ρωτούν γιατί δεν άνοιξε ο Φάκελλος της Κύπρου, και ζητούν να ανοίξει, ισχυριζόμενοι οτι αποκρύπτει την ''Μεγάλη Προδοσία της Κύπρου... Δύο είναι οι βασικοί λόγοι που δεν δημοσιοποιήθηκαν επίσημα τα συμπεράσματα του Φακέλλου της Κύπρου είτε απο την Ελλάδα είτε απο την Κύπρο:

Α. Θα αναγνωρίζονταν επίσημα η παράνομη ευθύνη της τότε Ελληνικής Κυβέρνησης - το Διεθνές Δίκαιο δεν διακρίνει εδώ δημοκρατικά εκλεγμενες απο δικτατορικές κυβερνήσεις - στην διάπραξη του πραξικοπήματος στην Κύπρο, οπότε θα νομιμοποιούνταν απο εμάς τους ίδιους η τουρκική εισβολή ως αντίστοιχη ''επέμβαση'' που τελικά δήθεν προέκυψε, χωρίς εκ των προτέρων τέτοιο σκοπό, σε διχοτόμηση ...

Β. Θα αποκαλύπτονταν ο τότε απροκάλυπτα εκβιαστικός κατά της Ελλάδος αμερικανικός ρόλος για την αποτροπή μιας Ελληνικής απονενοημενης ανάληψης στρατιωτικής δράσης κατά την Τουρκίας στην Κύπρο ή στο Αιγαίο/Θράκη.. Μια τέτοια επίσημη αποκάλυψη θα διετάρασσε ΙΔΙΑΊΤΕΡΑ τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ χωρίς το παραμικρό όφελος μας στο Κυπριακό την στιγμή που απο την καλή θέληση των ΗΠΑ εξαρτάται η εξέλιξη του... τουλάχιστον η μη-περαιτέρω επιδείνωση του για μας...

Επομενως ο Φάκελλος της Κύπρου δεν δημοσιοποιήθηκε καθαρά για λογους προστασίας σημερινών εθνικών μας συμφερόντων, όχι για να ''συγκαλύψει'' ατομικές ευθύνες προσώπων της εποχής εκείνης που δεν ζουν καν πιά...

Θ. Η περίπτωση θυμίζει την τυχοδιωτική διαπραγμάτευση Βαρουφάκη-Τσίπρα, η οποία παρ'ολίγον να οδηγήσει σε έξωση της Ελλάδος απο την Ευρωζώνη,η οποία αποσοβήθηκε την τελευταία στιγμή, όταν ο Τσίπρας συνειδητοποιησε τι πάει να γίνει και τι κόστος εμπεριέχει για την Ελλάδα και αποφάσισε να την βάλει πάνω απο το κόμμα του και να υπογράψει νέο Μνημόνιο, το οποίο μπορούσε να είχε αποφευχθεί, και το οποίο οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ στην διάσπαση και στην απώλεια της εξουσίας...

*Κοινωνιολόγος