Κίνα: Tο πολιτικό παρασκήνιο πίσω από την κατάρρευση στο χρηματιστήριο

To BBC αναλύει το πολιτικό παρασκήνιο

«Ενα από τα πιο παράξενα πράγματα όσον αφορά την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι ότι όταν αντιμετωπίζει μια κρίση, η ηγεσία φέρεται δημοσίως σαν να μην έχει συμβεί τίποτα», γράφει το BBC σε ανάλυση για το πολιτικό παρασκήνιο πίσω από την πρόσφατη αναταραχή στο χρηματιστήριο της Λαϊκής Κίνας και την διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση που ακολούθησε.

Ακολουθούν εκτενή αποσπάσματα:

«Οι αποφάσεις που επηρεάζουν την τύχη όχι μόνο 1,4 δισ. ανθρώπων στην Κίνα, αλλά, όπως γνωρίζουμε σήμερα όλου του υπόλοιπου κόσμου, λαμβάνονται εν κρυπτώ από μια χούφτα ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας.

Αυτή την εβδομάδα, κορυφαίοι πολιτικοί ηγέτες της Κίνας δεν έκαναν καμμία δημόσια αναφορά στην κρίση, η ναυαρχίδα των κρατικών ΜΜΕ, η Λαϊκή Ημερησία, απέφυγε να την ακουμπήσει, και οι κρατικοί λογοκριτές περιόρισαν την συζήτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η κεντρική πρόκληση για τους φορείς χάραξης πολιτικής της Κίνας είναι εάν μπορούν να οικοδομήσουν μια ευημερούσα ανεπτυγμένη οικονομία με μακροπρόθεσμα βιώσιμη ανάπτυξη.

Αλλά καμμία μεγάλη χώρα με αυταρχικό καθεστώς δεν έχει καταφέρει ποτέ τη μετάβαση σε μια κατάσταση υψηλού εισοδήματος για τους πολίτες. Ετσι, αν η Κίνα καταφέρει ένα τέτοιο κατόρθωμα, θα δημιουργήσει ένα προηγούμενο και θα γράψει ιστορία.

Αλλά, η χρηματιστηριακή κρίση έδειξε ότι ο τρόπος με τον οποίο η κινεζική πολιτική σχετίζεται με την οικονομία της χώρας έχει πολύ συγκεκριμένες συνέπειες και δεν είναι όλες τους ευεργετικές.

Πρώτη είναι η ανάγκη να βρει αποδιοπομπαίους τράγους. Λόγω της παράνοιας της ηγεσίας που τρέμει την κριτική του πολιτικού συστήματος της Κίνας, όταν τα πράγματα πάνε στραβά, πρέπει να εντοπιστεί ο «κακός» γρήγορα και δημόσια.

Ετσι, αυτή την εβδομάδα έγινε μια σειρά από έρευνες υψηλού προφίλ για πράξεις χειραγώγησης της αγοράς, και συνελήφθη ένας δημοσιογράφος του οικονομικού ρεπορτάζ επειδή «κατασκεύαζε φήμες».

Ενα δεύτερο χαρακτηριστικό της κινεζικής πολιτικής όταν αντιμετωπίζει κρίση είναι η δημιουργία ενός προαποφασισμένου σεναρίου και η ενίσχυση της κομματικής ενότητας γύρω από αυτό το σενάριο. Το δημόσιο ενιαίο μέτωπο είναι άρθρο πίστης για το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Ακόμη και πριν από τα οικονομικά δεινά του καλοκαιριού, η εκστρατεία κατά της διαφθοράς είχε οδηγήσει πολλούς κορυφαίους πολιτικούς, γραφειοκράτες και στρατηγούς πίσω από τα κάγκελα.

Μερικές από τις πιο ισχυρές οικογένειες της χώρας έχουν πληγωθεί στην εκστρατεία κατά της διαφθοράς και οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά που έχουν δρομολογηθεί θα πλήξουν περαιτέρω τις επιχειρηματικές αυτοκρατορίες τους.

Η χρηματιστηριακή κρίση και η διαχείριση της υποτίμησης του νομίσματος αυτόν τον μήνα έχουν πλήξει την αξιοπιστία των φορέων χάραξης οικονομικής πολιτικής σε μια εποχή που η διάβρωση της εμπιστοσύνης στις προοπτικές ανάπτυξης της Κίνας καθιστούν ακόμη πιο κρίσιμες τις αποφάσεις που θα ληφθούν για τον χειρισμό των μακροπρόθεσμων μεταρρυθμίσεων.

Η απουσία δημόσιου διαλόγου παράγει ένα παράλληλο σύμπαν με την πολιτική και επιχειρηματική ελίτ να βοά με φήμες για βεντέτες μεταξύ φατριών και παιχνίδια εξουσίας.

Πίσω από όλα αυτά είναι η γνώση ότι η Κίνα έχει φτάσει σε μια σημαντική στιγμή απόφασης. Οταν η οικονομία αναπτυσσόταν με ταχύ ρυθμό, δεν υπήρχαν δύσκολες επιλογές μεταξύ των βασικών οικονομικών και πολιτικών στόχων.

Αλλά τώρα που η ανάπτυξη επιβραδύνεται, η σύγκρουση είναι έντονη μεταξύ της επιτακτικής οικονομικής ανάγκης για απελευθέρωση των αγορών για το καλό του μέλλοντος της Κίνας και της πολιτικής επιταγής για σκληρό έλεγχο για το καλό της επιβίωσης του Κόμματος».

ΤΟ ΒΗΜΑ