Το «επόμενο βήμα» για Ελλάδα - Ισραήλ - Του Αθανασίου Έλλις

ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Το Ισραήλ επενδύει στην εμβάθυνση της στρατηγικής συνεργασίας με την Ελλάδα, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και στο πλαίσιο ενός ευρύτερου περιφερειακού σχεδιασμού στον οποίο περιλαμβάνεται επίσης η Κύπρος, και δυνητικά η Αίγυπτος. Αυτό είναι το πλαίσιο εντός του οποίου ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, πραγματοποιεί, την προσεχή Τετάρτη, την πρώτη του επίσκεψη στην Ιερουσαλήμ όπου θα έχει συνάντηση και γεύμα εργασίας με τον Ισραηλινό ομόλογο του, Μπεντζαμίν Νετανιάχου, ενώ θα υπάρξουν επίσης επαφές με τον πρόεδρο Ρίβλιν, τον υπουργό Ενέργειας, και τον ηγέτη της αντιπολίτευσης.

Από επαφές και συζητήσεις με Ισραηλινούς αξιωματούχους τις προηγούμενες ημέρες στην Ιερουσαλήμ, προκύπτει η ειλημμένη, στρατηγικού χαρακτήρα, απόφαση του Ισραήλ να οικοδομήσει μια ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα, σε ένα ευρύ φάσμα δράσεων. Το ερώτημα που τίθεται στην ελληνική πολιτική ηγεσία είναι εάν και η Αθήνα θέλει και, κυρίως, αν μπορεί να αξιοποιήσει προς όφελος της Ελλάδας το νέο περιβάλλον που δημιουργείται.

Ικανοποίηση για τη "στροφή" Τσίπρα

Ο κ. Τσίπρας θα τύχει θερμής υποδοχής καθώς η κυβέρνηση, τα κόμματα, αλλά και η κοινή γνώμη του Ισραήλ βλέπουν με ικανοποίηση τη ρεαλιστική στροφή του Έλληνα πρωθυπουργού ο οποίος εμφανίζεται - και, κυρίως, ενεργεί - ως υπέρμαχος αυτής της στρατηγικής συνεργασίας. Αρχικά, τόσο στο ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών όσο και στην Κνέσετ, επικρατούσε έντονος προβληματισμός για τις προθέσεις του κ. Τσίπρα, λόγω των εκπεφρασμένων θέσεών του υπέρ των Παλαιστινίων. Ωστόσο, μετά την αναρρίχησή του στην εξουσία, τον περασμένο Ιανουάριο, τα μηνύματα που εκπέμπει ο ίδιος και οι αρμόδιοι υπουργοί του, αλλά και οι πράξεις του, αποτιμώνται στο Ισραήλ ως όχι απλά καθησυχαστικά, αλλά ως "πολύ ενθαρρυντικά". Είναι χαρακτηριστικό ότι Ισραηλινός αξιωματούχος περιέγραψε τον Αλέξη Τσίπρα ως "success story" και ως κάποιον με τον οποίο το Ισραήλ θέλει να συνεργασθεί.

Ετσι, επιβεβαιώθηκε στην πράξη η διαβεβαίωση που είχε δώσει στην πρέσβειρα του Ισραήλ στην Αθήνα, Ιρίτ Μπεν Αμπα, λίγες ημέρες πριν τις εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου, ο στενός συνεργάτης του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νίκος Παπάς, ο οποίος είχε μεταβεί στην κατοικία της για να της μεταφέρει την πρόθεση του μετέπειτα πρωθυπουργού να συνεχίσει τη στενή συνεργασία ανάμεσα στις δυο χώρες, ακόμη και σε ευαίσθητους τομείς όπως οι στρατιωτικές ασκήσεις και η ανταλλαγή πληροφοριών.

Μεταφορά του αερίου

Στο επίκεντρο των σχεδίων των Ισραηλινών βρίσκεται το φυσικό αέριο, ενώ μεγάλη έμφαση δίνεται επίσης στην στρατιωτική συνεργασία που περιγράφεται ως "πολύ ουσιαστική". Η Ελλάδα προσφέρει στην ισραηλινή αεροπορία το πολύ χρήσιμο "βάθος" στον εναέριο χώρο που της στερεί η γεωγραφία και η ψύχρανση των σχέσεων με την Τουρκία, ενώ πολύ αποδοτική είναι επίσης η ναυτική συνεργασία, ενώ υπάρχουν σχέδια για συμπαραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Στο πλαίσιο της εμβάθυνσης της συνεργασίας πρόσφατα επισκέφθηκαν την Ιερουσαλήμ ο αρχηγός του Λιμενικού και ο υπαρχηγός της Αντιτρομοκρατικής.

Σύμφωνα με αρμόδιους Ισραηλινούς αξιωματούχους, η Ελλάδα εντάσσεται στον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας. Εδώ δίνεται έμφαση στην τριμερή συνεργασία με τη συμμετοχή και της Κύπρου, αλλά και στην πορεία η διασύνδεση με την Αίγυπτο. Εξετάζονται πέντε πιθανά σχέδια για την αξιοποίηση του αερίου: 1) κατασκευή αγωγού από το τεράστιο ισραηλινό κοίτασμα Λεβιάθαν και το κυπριακό οικόπεδο 12 σε τερματικό υγροποίησης στην Κύπρο και από εκεί με πλοία LNG προς τις ευρωπαϊκές αγορές, 2) αγωγός προς την Τουρκία μέσα από τις ΑΟΖ Κύπρου, Λιβάνου και Συρίας, υπό τη προϋπόθεση ότι θα έχουν βελτιωθεί οι σχέσεις με την Τουρκία, αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση η διαδρομή για ευνόητους λόγους χαρακτηρίζεται "ριψοκίνδυνη", 3) αγωγός μέσω Κύπρου και από εκεί στην Τουρκία. Είναι η φθηνότερη επιλογή, αλλά θα πρέπει να έχει λυθεί το Κυπριακό, ενώ και εδώ, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, υπάρχει ο αστάθμητος παράγοντας Ερντογάν, 4) αγωγοί μέχρι τα υφιστάμενα τερματικά στην Αίγυπτο και από εκεί μεταφορά του αερίου με LNG στην Ελλάδα, και 5) πλωτό τερματικό υγροποίησης (FLNG) στα ανοιχτά του Ισραήλ που θεωρείται, όμως, το πιο ευάλωτο σε τρομοκρατική επίθεση και, άρα, το λιγότερο πιθανό.

Οι αποφάσεις θα ληφθούν το προσεχές διάστημα και η Αθήνα καλείται να κάνει τις δικές της κινήσεις. Οι Ισραηλινοί και Κύπριοι έχουν προχωρήσει περισσότερο και βρίσκονται στο στάδιο σχεδιασμών που περιλαμβανομένων και συζητήσεις με συγκεκριμένες εταιρείες, και η επίσκεψη του κ. Τσίπρα ελπίζεται ότι θα δρομολογήσει την επιτάχυνση των όποιων σχεδιασμών.

Ο τρίτος πυλώνας της εμβάθυνσης των σχέσεων είναι η οικονομική συνεργασία, όπου πέρα από τις συνήθεις δράσεις σε τομείς όπως ο τουρισμός, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην καινοτομία και τη δημιουργία start ups. Ο πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο οποίος ως υπουργός Οικονομικών ήταν αυτός που δίνοντας έμφαση στην καινοτομία και εφαρμόζοντας ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων έθεσε τα θεμέλια για τη σταθερή οικονομική ανάπτυξη της ισραηλινής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, φέρεται να επιθυμεί να "μοιραστεί" αυτή την εμπειρία με τον Αλεξη Τσίπρα. Αυτό τουλάχιστον τόνισαν στην "Κ" Ισραηλινοί διπλωμάτες που γνωρίζουν τις προθέσεις του Πρωθυπουργού, και επισήμαναν ότι ο κ. Νετανιάχου αισθάνεται πως οι δυο χώρες έχουν πολλά κοινά και πως η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από το παράδειγμα του Ισραήλ μέσα από συνεργασίες σε συγκεκριμένους τομείς, ή ακόμη και αντιγράφοντας κάποιες από τις πρακτικές που εφαρμόσθηκαν με επιτυχία στο Ισραήλ.

Ο κ. Τσίπρας θα μεταβεί επίσης στη Δυτική Οχθη, όπου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής, Αμπού Αμπάς, ενώ θα επισκεφθεί επίσης τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων.

Η Καθημερινή