Αίμα - Του Γιάννη Πέππα*
Με τις άλλες Βαλκανικές γλώσσες δεν υπάρχει καμία σχέση, συνάφεια ή
επιρροή (τούρκικα: kan, λατινικά: sanguis-inis. Απ΄ το δεύτερο
και,ρουμανικά: sange. Η δεύτερη λατινική λ. για το αίμα ctuor-oris
φαίνεται να σχετίζεται με τις σλαβικές βαλκανικές γλώσσες, αλλά δεν
ενδιαφέρει εδώ). Σε όλα τα λεξικά της ελληνικής (αρχαίας και νέας,
ερμηνευτικά ή ετυμολογικά) η λέξη αίμα παραδίνεται ως αγνώστου ή
αβεβαίου ετύμου. Ο Ιωάννης Σταματάκος όμως, μας προσφέρει μια
πολύτιμη πληροφορία. Η λέξη αίμα απαντάται στην αρχαιότητα και ως
γαίμα (περισπώμενα αμφότερα). Δεν παραθέτει όμως, αποδεικτικά
κειμενικά αποσπάσματα.
Από την άλλη, η λέξη γαία είχε ως ισοδύναμό της την ποιητική λέξη αία
(=γη, έδαφος/χώρα, πατρίς). Δεν είναι ξεκάθαρο αν οι δύο λ. τυγχάνουν
ομόρριζες, πιθανότατα όχι. Πάντως,νοηματικά συμπίπτουν.
Κατά την ταπεινή επιστημονική μου άποψη, εδώ βρίσκεται και η ερμηνεία
της λ. αίμα. Αίμα είναι η δύναμη, η ορμή, το τράνεμα της γαίας. Το
ζωοποιό ρεύμα της αρχέγονης ύπαρξης τροφοδοτεί με ενέργεια την ύλη,
τις ιδιότητες και τα παράγωγά της. Απ΄ την γαία/αία εξακτινώνεται στις
μορφές ζωής η αρκτική και κυρίαρχη ουσία της: το γαίμα/αίμα για να
αρδεύσει τις διψασμένες κι αδηφάγες εκδοχές του Όντος. Έτσι,δεν είναι
καθόλου παράξενο που η λ. γίγας πηγάζει από την γαία. Γίγας, δεν είναι
μόνο ο τεράστιος, ο πελώριος, αλλά και ο δυνατός, ο πανίσχυρος. Και
είναι τέτοιος, επειδή ακριβώς αιματώνεται, λαμβάνει αδιάκοπα θρεπτικά
υλικά από τη μάνα γη. Κατά τον Ησίοδο, επιβεβαιωτικά, Γίγαντες είναι
τα τέκνα της γης, εξ ου και το όνομα γίγας=γηγενής. Γι΄ αυτό και στην
(ελληνική και παγκόσμια) μυθολογία υπάρχουν περιπτώσεις οντοτήτων με
θηριώδη δύναμη μόνο και μόνο επειδή διατηρούσαν οργανική επαφή με την
γαία/γη.
Να λοιπόν η σειρά:
Γαία-αία → γαίμα-αίμα → γίγας.
*Γιάννης Βασ. Πέππας, Φιλόλογος
Δείτε καρέ-καρέ τη σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Η ιστορία του Franz Peter Weixler
- Δημοφιλέστερα
