Καὶ μόνον ἡ παιδεία... - Του Σαράντου Καργάκου

Ὅταν τὸ 1985 κυκλοφορήθηκε τὸ βιβλίο μου «Ἀλαλία, ἤτοι τὸ σύγχρονο γλωσσικὸ μας πανόραμα» (σὲ πρώτη ἔκδοση κατ’ ἐπιταγήν τοῦ ἐκδότη μου στὸ μονοτονικὸ- οἱ λοιποὶ τέσσερεις στὸ πολυτονικὸ) τὸ ἔστειλα σὲ πολλοὺς ἀνθρώπους τῶν γραμμάτων. Ἐλάχιστοι τόλμησαν νὰ μοῦ στείλουν, ἔστω μιὰ εὐχαριστήρια ἐπιστολή. Ὁ μόνος ποὺ μοῦ ἀπάντησε ἐκτενῶς, ἀφοῦ μάλιστα τὸ εἶχε διαβάσει πρὶν τοῦ τὸ στείλω, ἦταν ὁ μακαρίτης Ρένος Ἀποστολίδης. Μεταξὺ τῶν ἄλλων ὁ συγγραφέας τῆς «Πυραμίδος» μοῦ ἔγραψε στὶς 21 Ἰουνίου 1985 τὰ ἑξῆς ὄντως δυσάρεστα ἄλλα δυστυχῶς καὶ τότε καὶ τώρα ἐπίκαιρα:

«Ὅταν ἕνας λαὸς, ἀπὸ πολλὰ καὶ διάφορα ἄθλια (ἀπὸ πάνω του κι ἀπὸ μέσα του) ἔχει περιέλθει ἐκεῖ ποὺ ὁ δικὸς μας (ἔχει περιέλθει), τότε μόνον ἡ παιδεία -καὶ μὲ ὅλες βέβαια τὶς σωστὲς προϋποθέσεις της- εἶναι τὸ μόνο ποὺ ἴσως θὰ τὸν ἔσωζε. Καὶ ἄρα: "Μακριὰ τὰ χέρια τῶν ἀνυποψίαστων καὶ τῶν ἐχθρῶν της”, θὰ ’λεγα "ἀπ’ τὴν παιδεία!".

Ἀλλὰ δὲν βαριέσαι -τὶ κάθομαι καὶ σοῦ γράφω τώρα μάταια λόγια!- Κακὴν κακῶς τραβάει ὁ λαὸς αὐτὸς - καὶ θὰ τραβήξει οὕτως ἤ ἄλλως ὅτι κι ἄν λένε κάποιοι σὰν ἐμένα!...

Εὐτυχῶς δὲ θἆχω καὶ γιὰ πολύ ὑποθέτω τὴν «εὐτυχία» νὰ βλέπω τὰ καταντήματὰ του!...».

Μέ ἀγάπη, Ρένος

Ὁ  Ρένος ἔφυγε στὰ 80 του χρόνια καὶ πρόφθασε νὰ δεῖ τὰ καταντήματα τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τῆς πνευματικῆς καὶ πολιτικῆς ἡγεσίας του. Καί λέω πνευματικῆς πρῶτα, διότι τὸ κορυφαῖο πνευματικὸ μας ἵδρυμα, ἡ πολυχρονεμένη μας Ἀκαδημία, ἐποιεῖτο τήν νῆσσαν - ὅταν δυναμιτίζονταν τὰ βάθρα τῆς ἑλληνικῆς παιδείας καὶ ξεθεμελιωνόταν τὸ οἰκοδόμημα τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας. Ἄς ἀφήσουμε τοὺς περισσότερους συγγραφεῖς καὶ πανεπιστημιακοὺς ποὺ, λόγῳ παλαιοτέρων ἐνοχῶν, ἤθελαν νὰ ἐμφανισθοῦν μὲ τὴν στάμπα τῶν «προοδευτικῶν». Ὅποιος συνέβαλε στὸ γκρέμισμα ἦταν... προοδευτικὸς. Ἔχω πεῖ κι ἔχω γράψει πολλὰ γιὰ τοὺς πολιτικοὺς. Αὐτοὶ τόσα ἤξεραν τόσα ἔκαναν. Κάποιοι ἴσως ἤθελαν νὰ ἐξαλείψουν κάποια κατοχικὰ στίγματα. Οἱ περισσότεροι, κατεχόμενοι ἀπὸ τὸ πλέγμα τοῦ ἐπαρχιωτισμοῦ (κι ἄς ἦσαν πρωτευουσιάνοι), νόμιζαν ὅτι θὰ «ἐξευρωπαϊστοῦμε» ἄν ἀφελληνιστοῦμε. Ὅτι θὰ προκόψουμε, ὅταν ξεκόψουμε ἀπὸ τὶς πνευματικὲς μήτρες μας. Κάποτε ὁ Κων/νος Καραμανλῆς, μὲ τὸν ὁποῖον εἶχα συγκρουστεῖ τὸ 1961, στὸ κορύφωμα τοῦ φοιτητικοῦ κινήματος, μὲ κάλεσε λίγο μετὰ τὴν ἀποχώρησή του ἀπὸ τὴν πολιτικὴ νὰ γνωριστοῦμε καὶ νὰ συζητήσουμε. Διάβαζε τὰ βιβλία μου καὶ τὰ ἄρθρα μου στὰ «Πολιτικὰ Θέματα». Ἡ συνομιλία μας, παρουσίᾳ καὶ τοῦ Κώστα Κύρκου, κράτησε πάνω ἀπὸ μία ὥρα. Μὲ δέσμευσε νὰ μὴν κοινοποιήσω ὅ,τι θὰ μοῦ πεῖ καὶ κρατῶ τὴν ὑπόσχεση ποὺ τοῦ ἔδωσα. Μπορῶ ὅμως νὰ γράψω ὅ,τι τοῦ εἶπα ἐγώ. Ὅταν ἦλθε ἡ συζήτηση στὸ θέμα τῆς γλώσσας (ὡς πρὸς τὸ γλωσσικὸ ὁ Καραμανλῆς ἦταν ἀπὸ τὴν προδικτατορικὴ ἐποχὴ ἐπηρεασμένος ἀπὸ τὶς γλωσσικὲς ἀπόψεις τοῦ γυναικολόγου (!) Λούρου) τοῦ εἶπα κάποια στιγμὴ μὲ πικρία: «Θὰ ἔλθει ἐποχὴ, κύριε Πρόεδρε, ποὺ τὰ νέα παιδιὰ δὲν θὰ κατανοοῦν οὔτε τοὺς δικοὺς σου λόγους». Καὶ δυστυχῶς ἡ ἐποχὴ αὐτὴ δὲν ἄργησε νὰ ἔλθει.

Ὅμως εὐθῦνες ἔχει καὶ ὁ ἑλληνικὸς λαὸς. Ἔχει τὴ μακρότερη πνευματικὴ καὶ γλωσσικὴ παράδοση. Καὶ τὴν ἀπέπτυσσε. Ποιὸς τοῦ ἐπέβαλε τὴν ξενογραφία; Ἀκόμη καὶ στοὺς πιὸ ἀπόμερους μαχαλάδες κυριαρχοῦν οἱ ξένες ἐπιγραφές. Τὸ ὄνομὰ μας, ἄν γραφτεῖ μὲ «εὐρωπαϊκὴ» γραφὴ, κάνει κι ἐμᾶς Εὐρωπαίους. Ἡ ἑλληνικότητα μᾶς βρομάει. Καὶ μετὰ μιλᾶμε γιὰ ἐθνικὴ ἀξιοπρέπεια! Τρομάρα μας!..

Μόνον μιὰ παιδεία ποὺ θὰ στηρίζεται ὄχι στὴν εὐκολία ἀλλὰ στὴ δυσκολία θὰ μποροῦσε νὰ μᾶς σώσει. Νὰ μὴν ἀκοῦμε κάθε χρόνο τὸ βλακῶδες «θέματα βατά». Ἡ ζωὴ εἶναι, περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη φορά, δύσκολη καὶ μόνον παιδιὰ προγυμνασμένα σκληρὰ θὰ τήν ἀντέξουν. Πρέπει να κοιτᾶμε τὶς ρίζες κι ὄχι νὰ κουνᾶμε τά κλαδιά. Γιατί ἀλλιῶς θὰ ἰσχύσει ἐσαεὶ γιὰ μᾶς τὸ παροιμιακὸ: «Κούνια πού μᾶς κούναγε». Καὶ οἱ γονεῖς, ἄν πραγματικὰ ἀγαπᾶνε τὰ παιδιά τους, πρέπει νὰ ἀπαιτοῦν μιὰ παιδεία ποὺ θὰ τὰ μαθαίνει νὰ κολυμπᾶνε σὲ βαθειὰ νερά. Τὸ ψήσιμο στὸν ἥλιο, δὲν εἶναι κολύμβηση. Ὅμοια καὶ οἱ σαχλομαθήσεις δὲν εἶναι παιδεία· εἶναι καταστροφή τοῦ νεανικοῦ μυαλοῦ.

Πηγή:  Κόντρα

Ημερομηνία:  27/09/2016

Σαράντος Ι. Καργάκος