Αντί ευχών - Του Νίκου Δόικου

Νομίζω πως η απώλεια του Μέτρου υπήρξε η ιστορική μήτρα τής ευρωατλαντικής Κρίσης που βιώνουμε.

Συντελέστηκε μέσα στην παραζάλη του υλικού πλούτου, που ξυπνάει τα πιο κτηνώδη ανθρώπινα ένστικτα, τις πιο σκοτεινές εσωτερικές ανθρώπινες διαθέσεις.

Η νεο-φιλελεύθερη βαρβαρότητα δεν προέκυψε από παρθενογένεση. Θα έλεγα πως αποτελεί την λογική εξέλιξη ενός κυρίαρχου «πολιτισμού» τής Συσσώρευσης, που καθιέρωσε τον καταναλωτισμό ως κοινωνική προτεραιότητα , εις βάρος όλων των Αξιών του ανθρώπινου είδους.

Η Εντατικοποίηση στην παραγωγή αγαθών οδήγησε νομοτελειακά στην ασύδοτη Εντατικοποίηση, η αρχική Συσσώρευση στην υπερ-συσσώρευση, και την υπερ-κατανάλωση .

Δεν πρόκειται λοιπόν για ένα αξιολογικό πρόβλημα, ζήτημα καλής ή κακής ελεύθερης αγοράς.

Ήτο πάντοτε και παραμένει ζήτημα πολιτισμικής επιλογής.

Την ίδια ιστορική περίοδο, μέσα στον φρενήρη χορό της υπερκατανάλωσης, προκλήθηκε, σε διάστημα 60-70 χρόνων,  μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή από ό,τι σ΄όλη την διάρκεια τών ιστορικών χρόνων.

Απειλούμενη με εξαφάνιση Βιοποικιλότητα . Εξάντληση πόρων. Ακραίες κλιματικές αλλαγές, που με την σειρά τους εντείνουν το φαινόμενο τής αποσάθρωσης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Όλα αυτά συνιστούν το αντίδωρο του «αναπτυξιακού θαύματος» προς τους εθισμένους καταναλωτές.

Παρόλα αυτά, παρ΄όλες τις δραματικές εξελίξεις,  τα επακόλουθα φοβικά σύνδρομα που ,πολλές φορές, οδηγούν στην ιδιώτευση και την αποχή από κάθε συλλογικότητα, νομίζω ότι μπορούμε να προσβλέπουμε με συγκρατημένη αισιοδοξία στο μέλλον της μικρής πλανητικής μας κοινωνίας.

Στις συστηματικές αναρτήσεις μου στον διαδικτυακό διάλογο protovuliadialogou/Athens-Brussels-NewYork  αλλά και στα δοκίμια μου (ιδίως στο «Μετά τη Βαρβαρότητα) υποστηρίζω ότι :-

-   το Σύστημα, παρά την ισχύ του, αδυνατεί να εγκλωβίσει τις κοινωνίες σε ένα απόλυτα χειραγωγούμενο καθεστώς.

- Πως, εν τέλει, υφίστανται κοινωνικές προϋποθέσεις για μια συνολική ρήξη με τις επιδιώξεις τών Ελίτ.

- Ότι σχετικά αυτόνομες πολιτικές δυνάμεις, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις ΗΠΑ, καθώς και σοβαρά κοινωνικά κινήματα δείχνουν να έχουν συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα τών προβλημάτων και την αναγκαιότητα  ρήξεων και αλλαγής πλεύσης τής Παγκόσμιας Οικονομίας.

-   Πως υπάρχει και κοινωνική διάθεση και διακριτή πολιτική  βούληση για έγκαιρη θεσμική κάλυψη των προβλημάτων μετάβασης προς ένα  Οικονομικό Μοντέλο κοινωνικής ευημερίας, αντί τής «ευημερίας» των δεικτών και των  μεγεθών της Αγοράς. Και, σε βάθος χρόνου, μετάβασης προς  αυτό που  ονομάζω Πολιτισμό τού Μέτρου.

Σκιαγραφώντας το Νέο Οικονομικό Σύστημα, πρότεινα την αποτοξίνωση της Οικονομίας από εκείνες τις συνήθειες, εκείνα τα προϊόντα που «τζογάρουν» κρατικές οικονομικές υποστάσεις, διαλύουν κοινωνικές συνοχές αδιαφορώντας για τα κοινωνικά αποτελέσματα τής κερδοσκοπικής αφασίας, και επιπλέον τήν θεσμική αντιμετώπιση όσων λειτουργούν, συγχρόνως, και ως αξιολογητές και ως επενδυτές (βλέπε το προεόρτιο Ελληνικό δράμα να περιμένουμε εναγωνίως αξιολόγηση από εκείνους που επένδυσαν στην κατάρρευση και αποχώρηση μας από την Ευρωζώνη).

Πρότεινα μιαν οικονομία  Ελεγχόμενης Ιδιωτικής Πρωτοβουλίας, με ενεργό παρουσία της κοινωνίας στην εποπτεία και διαχείριση των Πλανητικών Αποθεμάτων :-

-   την διεθνοποίηση των στρατηγικών πόρων, υπό την διαχείριση τού ΟΗΕ

-   ομοίως την διεθνοποίηση των ενεργειακών πόρων, πλανητικών και διαπλανητικών,

-  ένα νέο  Bretton Woods τής Αειφορίας, το οποίο θα επιχειρήσει τον θεσμικό διακανονισμό μεταξύ τών επιχειρηματικών δράσεων και Φυσικού και Ιστορικού περιβάλλοντος,

-  την αναβάπτιση του IMF (ΔΝΤ) στις κεϋνσιανές του καταβολές, όπου προτάσσονταν η κοινωνική ευημερία στα οικονομικά μεγέθη.

Εάν κάποτε επικρατήσει η ανθρωπιστική πλευρά  αυτής τής αδυσώπητης διλημματικής διάκρισης

Επιβίωση ή Βαρβαρότητα ,

τότε οι κοινωνίες του μέλλοντος ίσως αξιωθούν να βιώσουν, μέσα στην θαλπωρή της Αυτονομίας, την Ωραιότητα του Μέτρου. Να το προάγουν, σε κάθε βήμα, ως βασικό προαπαιτούμενο μιας κοινωνίας συναδέλφωσης και συνοχής, όπως την ονειρεύτηκαν τόσες και τόσες γενιές αχθοφόρων τού Φωτός .

Οι αστείρευτες πνευματικές δυνάμεις και αντοχές τής Ανθρωπότητας σφραγίζουν τις μεγάλες στιγμές τής Ιστορίας της με τα εντυπωσιακά ποιοτικά άλματα στην Τέχνη, στις Επιστήμες, στην Τεχνολογία.

Ιστορικές κατακτήσεις που δεν πιστώνονται βέβαια σε κανένα καθεστώς, οικονομικό ή πολιτικό.

Αποτελούν τρόπαια τής ανθρώπινης ευφυΐας και ευρηματικότητας και σμιλεύονται μέσα στους λίγους θύλακες Ελευθερίας που επιτρέπουν όλες οι ιστορικές εξουσίες, μέσα σε εκείνες τις πολύτιμες συστημικές ρωγμές που αποτελούν τις μυστικές πύλες προς τα πεδία τής πνευματικής δημιουργίας  και τών μεγάλων ανατροπών .

Καλές Γιορτές και Καλή Χρονιά