Τα έργα και οι ημέρες ενός... Τοξότη

Ανοίγει και πάλι ο… φάκελος για τον Χρήστο Καλογρίτσα μετά τις αποκαλύψεις της Τραπέζης της Ελλάδος για τον τρόπο που η Attica Bank χρηματοδοτούσε με επιτόκια κάτω του κόστους και με αμφισβητούμενες εγγυήσεις έναν μεγάλο αριθμό εταιρειών

Προκόπης Γιόγιακας

Από τη μια είναι τα αμφισβητούμενα δάνεια για τις εταιρείες του Ομίλου Καλογρίτσα που με τη σημερινή κυβέρνηση απογειώθηκαν. Οπως έγινε γνωστό (από τη μηνυτήρια αναφορά της Τραπέζης της Ελλάδος), η εταιρεία Τοξότης ΑΕ του Χρήστου Καλογρίτσα πήρε 39 δάνεια το 2015. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο προαναφερόμενος επιχειρηματίας φέρεται να έχει πάρει συνολικά δάνεια ύψους 108 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων μέσα στο 2016 τα 22,6 εκατ. ευρώ.

Μάλιστα, οι κακές γλώσσες λένε πως του δόθηκαν περίπου 30 εκατ. ευρώ προκειμένου να συμμετέχει στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας που τον δανειοδότησε. Και γι' αυτό ισχυρίζονται οι ίδιες πηγές του δόθηκαν τα χαμηλότοκα δάνεια.

Από την άλλη είναι - ας πούμε - οι διαβολικές συμπτώσεις με το «χτύπημα» τεσσάρων από τα συνολικά οκτώ κομμάτια τού υπό κατασκευή αυτοκινητοδρόμου Πάτρας - Πύργου, όπου ο όμιλος συμφερόντων Καλογρίτσα αναδείχθηκε προσωρινός μειοδότης προσφέροντας κατά τη διάρκεια δημοπρατήσεων πολύ υψηλές εκπτώσεις και αφήνοντας εκτός διαγωνισμού πολύ μεγαλύτερους και ισχυρότερους οικονομικά ομίλους.

Ενας δρόμος σε πολλά... κομμάτια

Το κόψιμο του δρόμου σε οκτώ τμήματα προκάλεσε την αντίδραση της αντιπολίτευσης που υποστηρίζει πως το έργο θα μπορούσε να ξεκινήσει πριν από δυόμισι χρόνια, αφού - κατά την αντιπολίτευση - υπήρχε εξασφαλισμένη χρηματοδότηση.

Οι πολέμιοι του σπασίματος της εργολαβίας σε οκτώ τμήματα υποστηρίζουν πως η κατάτμηση είναι μια πρακτική που οδηγεί σε καθυστέρηση των χρονοδιαγραμμάτων και σε αύξηση του τελικού κόστους του έργου. Και ισχυρίζονται πως αυτός είναι ο λόγος που δεν την επικροτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης ανέφερε σε συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου στη Βουλή (στις 9 Φεβρουαρίου 2017) πως το κόψιμο του έργου «δεν είναι κατάτμηση αλλά διαδοχικοί διαγωνισμοί ενός μεγάλου ενιαίου έργου που όχι μόνο πρέπει να γίνεται για να διευρύνεται ο ανταγωνισμός, αλλά προβλέπεται και στην Ευρωπαϊκή Οδηγία».

Ωστόσο, μέχρι στιγμής, το επιχείρημα περί εισόδου κι άλλων ομίλων στην κατασκευή δεν ευσταθεί, αφού ο όμιλος συμφερόντων Καλογρίτσα έχει πάρει το 50% του έργου και δεν αποκλείεται να πάρει και το υπόλοιπο αν συνεχίσει την πολιτική των πολύ μεγάλων εκπτώσεων.

Ετσι, το ερώτημα που τίθεται από πολλούς είναι αν θα μπορέσει τελικά με αυτές τις εκπτώσεις να ολοκληρώσει το έργο ή θα ακολουθήσει την τακτική άλλων ομίλων που αφού κατοχύρωναν το έργο άρχιζαν να ζητούν περισσότερα χρήματα, επικαλούμενοι μια σειρά από πολλούς λόγους, με συνέπεια τα έργα να μην ολοκληρώνονται ποτέ ή να τα αναλαμβάνουν άλλες εταιρείες.

Την ίδια ώρα, από το υπουργείο Υποδομών δεν φαίνεται να έχουν προχωρήσει στην υπογραφή καμιάς από τις τέσσερις συμβάσεις. Οι πολέμιοι του κοψίματος του έργου το αποδίδουν στη μη εξασφαλισμένη χρηματοδότηση.

Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, το σίγουρο είναι πως από τη στιγμή που ο Ομιλος Καλογρίτσα έχει καπαρώσει το 50% του έργου (συνολικού προϋπολογισμού 475 εκατ. ευρώ) έχει εξασφαλίσει - όταν δοθεί η χρηματοδότηση - το 10% του συμβατικού προϋπολογισμού του έργου.

Αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωση του χειρότερου σεναρίου (δηλαδή να πάνε τα πράγματα στραβά) έχει κατοχυρώσει ένα αρκετά μεγάλο ποσό. Και ως γνωστόν,  «μετά την απομάκρυνση από το ταμείο ουδέν λάθος αναγνωρίζεται».

Τέσσερα στα τέσσερα για τον Καλογρίτσα

Από τα συνολικά οκτώ τμήματα του υπό κατασκευή νέου αυτοκινητόδρομου Πάτρας - Πύργου, συνολικού μήκους 74,5 χιλιομέτρων, η κοινοπραξία (Τοξότης - Ομάδα Κατασκευών) συμφερόντων του Χρήστου Καλογρίτσα «χτύπησε» μέχρι στιγμής τέσσερα στα τέσσερα.

Στην 4η δημοπράτηση από τη Βάρδα έως την Κυλλήνη, ύψους 74 εκατ. ευρώ και συνολικού μήκους 9 χιλιομέτρων (ο διαγωνισμός έγινε τον περασμένο μήνα), ο  Καλογρίτσας προσέφερε έκπτωση 50,4%.

Οι άλλες εταιρείες προσέφεραν μικρότερες εκπτώσεις: η ΤΕΚΑΛ - Πετρής προσέφερε έκπτωση 49,59% και η Ξανθάκης - Παπαϊωάννου 47%.

Υπενθυμίζεται ότι:

- στην 3η δημοπράτηση για το τμήμα Κυλλήνη - Αμαλιάδα, συνολικού μήκους 10,9 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 53.250.000 ευρώ (ο διαγωνισμός έγινε στις 14 Ιουλίου 2014), ο όμιλος συμφερόντων Χρήστου Καλογρίτσα προσέφερε έκπτωση 57,45%.

- στη 2η δημοπράτηση για το τμήμα Αμαλιάδα - Δουναίικα, μήκους 8,96 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 58.400.000 ευρώ (ο διαγωνισμός έγινε στις 17 Μαΐου 2016), η έκπτωση που προσφέρθηκε από τον Χρήστο Καλογρίτσα ήταν 55,32%.

- στην 1η δημοπράτηση για το τμήμα Δουναίικα - Πύργος, συνολικού μήκους 8,14 χιλιομέτρων και προϋπολογισμού 67.200.000 ευρώ, η έκπτωση που κατέθεσε η κοινοπραξία Τοξότης ΑΕ - Ομάδα Κατασκευών ΑΕ ήταν 53,05%.

Τώρα αναμένονται οι εξής εργολαβίες:

- η 5η: Βάρδα - Σαγαίικα (συνολικού προϋπολογισμού 68 εκατ. ευρώ).

- η 6η: Σαγαίικα - Κάτω Αχαΐα

- η 7η: Κάτω Αχαΐα - ΒΙΠΕ

- η 8η: ΒΙΠΕ - Μιντιλόγλι. Εκεί, ο σχεδιασμός - τουλάχιστον στα χαρτιά - προβλέπει την ένωση με το τέλος της Ανατολικής Ολυμπίας Οδού, που τερματίζει στο τέλος της Παράκαμψης Πατρών.

Σημειώνεται πως τοπικοί φορείς έχουν ζητήσει αλλαγή στη χάραξη του τελευταίου τμήματος. Ωστόσο, το αίτημα δεν ικανοποιείται - μέχρι στιγμής τουλάχιστον - από το υπουργείο Υποδομών, με το επιχείρημα πως αν μεταβληθεί το φυσικό αντικείμενο του έργου, απειλείται η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.

Σε συνεντεύξεις του, ο υπουργός Υποδομών έχει τονίσει πως περί τα τέλη Μαΐου  2017 θα υπογραφούν ταυτόχρονα και οι οκτώ συμβάσεις για την κατασκευή του οδικού άξονα Πάτρα - Πύργος. Τότε, όπως λένε από το υπουργείο Υποδομών, θα υποβληθεί στην Κομισιόν ο φάκελος Μεγάλου Εργου ώστε να ενταχθεί το οδικό έργο και τυπικά στο ΕΣΠΑ. Το συνολικό κόστος για την κατασκευή τού αυτοκινητόδρομου προβλέπεται να φτάσει τα 475 εκατ. ευρώ.

Οι αντικρουόμενες απόψεις και οι αντιδράσεις

Οπως προαναφέρθηκε, η αντιπολίτευση υποστηρίζει πως το έργο ήταν έτοιμο προς δημοπράτηση και με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Την άποψη όμως αυτή αντικρούει ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης, ο οποίος έχει αναφέρει επανειλημμένως, το τελευταίο διάστημα, πως δεν υπήρχε ούτε ένα ευρώ δεσμευμένο για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο διαγωνισμός δεν ήταν με ίδιους όρους σε όλους τους διαγωνιζομένους και γι' αυτό υπήρξε από εταιρεία προδικαστική προσφυγή και αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας για νόθευση του ανταγωνισμού.

Ο υπουργός Υποδομών αποδίδει - με δηλώσεις του - την καθυστέρηση του έργου στο γεγονός ότι η κυβέρνηση επέλεξε να γίνει η διαδικασία με τον νέο νόμο. Μάλιστα, στέκεται ιδιαίτερα στο γεγονός ότι τον νέο νόμο (για τις δημοπρατήσεις) ψήφισαν η Νέα Δημοκρατία και άλλα κόμματα.

Οπως λένε από το Υποδομών, αρχικά το έργο ήταν μέσα στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού, αλλά απεντάχθηκε (έμεινε «ορφανό») από την παραχώρηση το 2013 στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού προκειμένου να ξεκινήσουν και πάλι τα έργα - με συνέπεια να αποκλειστεί από την κοινοτική χρηματοδότηση.

Για ένα πρωτοφανές πολιτικοοικονομικό σκάνδαλο που εκθέτει την κυβέρνηση κάνουν λόγο, μεταξύ άλλων, 48 βουλευτές της ΝΔ με ερώτηση που κατέθεσαν την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή.

Οι βουλευτές ζητούν να μάθουν σε ποιο στάδιο βρίσκεται η μηνυτήρια αναφορά της Κεντρικής Τράπεζας για τα δάνεια της Attica Bank κι αν έχουν χρηματοδοτηθεί μέσα μαζικής ενημέρωσης από την τράπεζα καθ' οιονδήποτε τρόπο.

Την ίδια ώρα, και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μανιάτης και Γιάννης Κουτσούκος ζητούν να χυθεί φως για τη χρηματοδότηση της Attica Bank στον Χρήστο Καλογρίτσα αλλά και για την ανάληψη έργων στον αυτοκινητόδρομο Πάτρας - Πύργου.

Στηρίζουμε τους φίλους μας

Οι αποκαλύψεις γύρω από τον σκανδαλώδη τρόπο που η Τράπεζα Αττικής έδινε δάνεια σε όσους είχαν τις… κατάλληλες άκρες, παρά τις αμφισβητούμενες εγγυήσεις αλλά και τις συνεχείς ρυθμίσεις, έκαναν πολλούς να ανοίξουν το στόμα τους.

Ετσι, με βάση τα όσα λένε άνθρωποι που γνωρίζουν καλά το θέμα, φωτίζεται και μια άλλη πτυχή του προβλήματος. Ποια; Αυτή της παρέας, που το ένα μέλος στηρίζει το άλλο.

Ενδεικτική είναι η περίπτωση του πρώην προέδρου της τράπεζας Γιάννη Γαμβρίλη. Επί της διοικήσεώς του δόθηκαν τα περισσότερα δάνεια στον Χρήστο Καλογρίτσα, ενώ αναφέρεται σε όλα τα ευρήματα της Τραπέζης της Ελλάδος.

Ειδικότερα, ο Γιάννης Γαμβρίλης (με ετήσιο μισθό 185.000 ευρώ), πρώην πρόεδρος του ΤΣΜΕΔΕ (είναι το Ταμείο των μηχανικών), που αποχώρησε τον περασμένο Μάιο από τη διοίκηση της τράπεζας, εκτός από την αποζημίωσή του (254.000 ευρώ μεικτά) πέτυχε (τα στοιχεία είναι στη διάθεση των «ΝΕΩΝ») τη διατήρηση του οδηγού που του είχε παραχωρήσει η τράπεζα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2016 αλλά και την παραμονή στο γραφείο του μαζί με τη γραμματέα του έως τις 15 Μαρτίου 2017(!).

Ενα άλλο στοιχείο που δείχνει ότι η διοίκηση της τράπεζας δεν ξεχνάει τους «φίλους» είναι η υπογραφή σύμβασης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών (και αυτή είναι στη διάθεση της εφημερίδας) μεταξύ της Attica Bank και του αντιπροέδρου του ΤΣΜΕΔΕ Θεόδωρου Βασιλείου, ύψους 19.200 ευρώ καθαρά. Η σύμβαση λήγει στις 30 Απριλίου 2017.

Ο Θεόδωρος Βασιλείου, που και αυτός αποχώρησε από το Ταμείο τον περασμένο Μάιο, ανέλαβε την υποχρέωση της παροχής στην τράπεζα ανεξάρτητων υπηρεσιών σχετικά με τη διαχείριση των σχέσεων της Attica Bank με τεχνικούς φορείς και συναφείς με αυτούς οργανισμούς, όπως είναι για παράδειγμα το Τεχνικό Επιμελητήριο (ΤΕΕ) και Φορείς Επαγγελματικής Ασφάλισης.

«ΤΑ ΝΕΑ» επικοινώνησαν τόσο με τον υπουργό υποδομών Χρήστο Σπίρτζη όσο και με τον Χρήστο Καλογρίτσα. Και από τις δύο πλευρές δεν υπήρξε καμία απάντηση για το θέμα που παρουσιάζεται σήμερα

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΤΑ ΝΕΑ