Απόδραση, μέσω συνταγματικής αναθεώρησης, για τον πρωθυπουργό

Μόλις πριν 15 ημέρες, το Μέγαρο Μαξίμου μέσω non paper έσπευδε να προλάβει τον ευρισκόμενο στο Eurogroup υπουργό Ευκλείδη Τσακαλώτο κηρύσσοντας το τέλος της λιτότητας και προαναγγέλλοντας ότι η αξιολόγηση θα κλείσει «εντός ημερών» και, μάλιστα, με ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Δύο εβδομάδες αργότερα, το μόνον που κρατάει η ελληνική κοινή γνώμη είναι η ειλικρίνεια του υπουργού Οικονομικών στη Βουλή όταν, σε πείσμα της κεντρικής γραμμής, υπογράμμισε ότι «ουδείς λέει ότι τελείωσε η λιτότητα».

Οι προσδοκίες της κυβέρνησης για ταχεία ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν επαληθεύτηκαν, το ΔΝΤ επανήλθε με τις γνωστές αυστηρές του θέσεις στα εργασιακά, και ενώ ήδη πέρασε τη γραμμή για μείωση του αφορολόγητου και περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, ενώ και στα «αντίμετρα» της κυβέρνησης καταγράφονται αντιρρήσεις αφού οι μεν θεσμοί θέλουν οι όποιοι πόροι να έχουν αναπτυξιακό πρόσημο (πχ μείωση φορολογίας επιχειρήσεων) ενώ η κυβέρνηση επιδιώκει να κατευθυνθούν στη μείωση του ΕΦΚΑ ή το ΦΠΑ στην εστίαση (που είχε μειώσει η κυβέρνηση του κ. Σαμαρά, πριν τον αυξήσει ξανά αυτή του κ. Τσίπρα).

Εν μέσω αυτής της μακράς αβεβαιότητας δεν προκάλεσε έκπληξη η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για βαθιά ύφεση στην ελληνική οικονομία το τέταρτο τρίμηνο του 2016 και, τελικά, για οριακά αρνητικό πρόσημο στο ετήσιο ΑΕΠ. Η καθυστέρηση και η αβεβαιότητα κόστισαν τελικά περισσότερο απ' όσο ήλπιζαν οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης. Πέραν της απότομης προσγείωσης σε μια πραγματικότητα, η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ ανατρέπει τις εκτιμήσεις και για το 2017 και προφανώς έρχεται να υπονομεύσει τη διαπραγματευτική θέση του οικονομικού επιτελείου ως προς το δημοσιονομικό κενό του 2018 και των επομένων ετών.

Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, κυβερνητικός αξιωματούχος εξέφραζε νωρίς σήμερα την ελπίδα ότι είναι εφικτή η ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέχρι το Eurogroup της 20ης Μαρτίου, «εάν υπάρχει καλή διάθεση από την πλευρά του ΔΝΤ». Η πραγματικότητα είναι ότι οι θεσμοί αποχωρούν, ο χρόνος επιστροφής τους παραμένει άγνωστος και η ολοκλήρωση της τεχνικής συμφωνίας μέσα στις επόμενες 10 ημέρες θα μοιάζει με έκπληξη πρώτου μεγέθους. Εκτός κι αν η κυβέρνηση αποφασίσει να προχωρήσει.

Εν μέσω αυτών, το Μαξίμου αποφάσισε να παίξει το χαρτί της συνταγματικής αναθεώρησης, με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό να ανοίγει τις εργασίες της επιτροπής και να παρουσιάζει τα 53 ερωτήματα προς τους πολίτες. Από τη συμμετοχή των πολιτών θα κριθεί η επιτυχία του εγχειρήματος της διαβούλευσης για την Αναθεώρηση του Συντάγματος, τόνισε ο κ. Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην Επιτροπή για την Αναθεώρηση.  Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε την Επιτροπή «συνδετικό κρίκο» ανάμεσα στην Κοινωνία των Πολιτών και τη θεσμική διαδικασία στη Βουλή για την Αναθεώρηση του Συντάγματος και σημείωσε πως πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία ανάμεσα στην άποψη ότι οι πολίτες έχουν πάντα δίκιο και σε αυτήν που λέει ότι πρέπει να λένε τη γνώμη τους μόνο μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια.

Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε 8 μήνες μετά την πανηγυρική αυλαία της κυβερνητικής πρωτοβουλίας, στις 25 Ιουλίου του 2016, μπροστά στη Βουλή. Προφανώς η συνταγματική αναθεώρηση είναι ένα εξόχως σημαντικό ζήτημα για την πορεία της χώρας. Ενδεχομένως, πέραν της επίλυσης του οικονομικού προβλήματος μέσω των μνημονίων, αποτελεί το θεμέλιο για την επιστροφή της Ελλάδας σε τροχιά ανάπτυξης μέσα από ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που θα απελευθερώνει δυνάμεις, θα ενισχύει τη λογοδοσία και θα πυροδοτεί τον εκσυγχρονισμό δομών και αντιλήψεων στη διοίκηση.

Πρόκειται περί αυτού ή για μια ακόμη προσπάθεια αλλαγής της ατζέντας; Η μέχρι σήμερα τακτική της κυβέρνησης δεν αφήνει αμφιβολίες...

ΓΙΩΡΓΟΣ Π. ΤΕΡΖΗΣ

Η Καθημερινή