Δημήτρης Καραμήτσος: Ένας άνθρωπος με πολλά (επιτυχημένα) πρόσωπα

Συνέντευξη στη Χριστιάννα Λούπα

Πανεπιστημιακός γιατρός, συγγραφέας, ιστορικός, αθλητής, οικογενειάρχης και… Θεσσαλονικιός.

Είχα ακούσει πολλά για τον ομότιμο καθηγητή της Ιατρικής του ΑΠΘ, κύριο Δημήτρη Καραμήτσο. Όταν όμως έμαθα πολύ περισσότερα από τον ίδιο, η αλήθεια είναι ότι εξεπλάγην πολύ ευχάριστα.

- Νομίζω, κύριε καθηγητά, ότι θα πρέπει να ξεκινήσουμε με μερικά λόγια για την πορεία σας ως γιατρός. Από πού ξεκινήσατε και πού καταλήξατε;

Σε  ηλικία 11 ετών έμεινα ορφανός δυο γονέων και για αυτό υπήρξα οικότροφος στη σχολή Κωνσταντινίδη της Θεσσαλονίκης. Είχα πατέρα γιατρό που έχασε όλα τα χρήματά του σε κρατικά ομόλογα λόγω του πολέμου το 1940, γι’ αυτό νομίζω ότι η επιλογή μου να γίνω γιατρός έγινε για να μπορέσω να σπουδάσω δωρεάν στην Στρατιωτική Ιατρική Σχολή (ΣΙΣ). Δεν πέρασα όμως στις εξετάσεις για 1/3 του βαθμού. Ήρθα 32ος με αριθμό εισακτέων 33.

Έδωσα μετά από μια εβδομάδα εξετάσεις και μπήκα στην πολιτική Ιατρική. Σπούδασα με οικονομικές δυσκολίες, δεδομένου ότι στα 21 μου χρόνια διεκόπη η μικρή σύνταξη που είχα από το ΤΣΑΥ του πατέρα μου. Για να τα βγάλω πέρα έκανα διάφορες δουλειές για μικρά διαστήματα (μικροπωλητής στις γιορτές, εισπράκτωρ συνδρομών αθλητικού σωματείου, διαιτητής μπάσκετ). Τελείωσα, ωστόσο, σε έξι χρόνια την Ιατρική.

Τελείωσα σε έξι χρόνια την Ιατρική και ήρθα πρώτος στην εξεταστική του Οκτωβρίου το 1965. Έκανα έπειτα δυο χρόνια στον στρατό, τους 18 μήνες ως γιατρός ανθυπίατρος μονάδας πυροβολικού, και μετά επί 26 μήνες σε αγροτικό ιατρείο με πέντε συνολικά χωριά. Ακολούθησε η λήψη ειδικότητας Παθολογίας, τον πρώτο χρόνο άμισθος, τον δεύτερο έμμισθος και έπειτα διορίστηκα πανεπιστημιακός βοηθός  έδρας στον αείμνηστο καθηγητή Βαλτή

Κατόπιν, ως υπότροφος του ΙΚΥ, μετεκπαιδεύτηκα στο Λονδίνο σε ειδικό τμήμα Διαβητολογίας, στο King’ s College Hospital, επί 14 μήνες.

Αφού εκπόνησα και τη διδακτορική μου διατριβή, ακολούθησε μια ομαλή πανεπιστημιακή καριέρα και το 2003 εκλέχθηκα παμψηφεί πρωτοβάθμιος καθηγητής. Ανέλαβα έπειτα, επί 4 χρόνια, τη διεύθυνση μιας παθολογικής κλινικής του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ στη Θεσσαλονίκη.

Μόλις αφυπηρέτησα, το 2008, μου απονεμήθηκε ο τίτλος του ομότιμου  καθηγητή.

Φωτο: Με φοιτητές, το 1987, στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης

- Απ’ ό,τι γνωρίζω, είστε από τους πρωτοπόρους που ευαισθητοποιήθηκαν στον σακχαρώδη διαβήτη και καταπιαστήκατε με την ενημέρωση του κόσμου, ο οποίος δεν γνώριζε την υψηλή επικινδυνότητα της ασθένειας. Πώς εργαστήκατε σ’ αυτόν τον τομέα και τι καταφέρατε;

Το 1978 έθεσα σε λειτουργία το Διαβητολογικό εξωτερικό ιατρείο στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο (η τότε ονομασία ήταν Αγία Σοφία), που θεσμοθετήθηκε το 1990 ως Διαβητολογικό Κέντρο (τότε, το μόνο στη Θεσσαλονίκη).

Επίσης, υπήρξα ιδρυτικό μέλος της Διαβητολογικής Εταιρείας Βόρειας Ελλάδας και πρόεδρος της επί τρεις τριετείς θητείες.

Μέριμνά μου ήταν η πραγματοποίηση των πρώτων δύο κατασκηνώσεων διαβητικών παιδιών στη Β. Ελλάδα.

Εκπαίδευσα πάνω από τριάντα γιατρούς στην εξειδίκευση της Διαβητολογίας.

Ήμουν για τρεις θητείες διευθυντής σύνταξης του περιοδικού Ελληνικά Διαβητολογικά Χρονικά, ενώ έχω κάνει μεγάλο αριθμό επιστημονικών διαλέξεων σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου και ανακοινώσεις σε διεθνή διαβητολογικά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Επίσης, έχω εκπονήσει πάνω από 250 επιστημονικές εργασίες, μόνος ή με συνεργάτες μου, σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά και τέλος, έχω γράψει άρθρα που απευθύνονται σε διαβητικά άτομα σε αρκετά περιοδικά.

Φωτο: Με φοιτητές, το 2005, στο ΑΧΕΠΑ

-Από το 2008 που αφυπηρετήσατε, πάντως, κάθε άλλο παρά έχετε μειώσει τις δραστηριότητές σας. Αντιθέτως, μάλιστα, θα έλεγα ότι έχετε επεκταθεί και σε άλλους τομείς.

Έχω, πλέον, περισσότερο χρόνο για τα λοιπά ενδιαφέροντά μου και ασχολούμαι εντατικά με την ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Είμαι μέλος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, της  Εταιρείας Μελέτης της Ελληνικής Ιστορίας, της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Ανδρών και της Μακεδονικής Φιλεκπαιδευτικής Αδελφότητας.

Φωτο: Ομιλία σε συνέδριο, πριν μερικά χρόνια

- Εκτός από τα έξι ιατρικά βιβλία που έχετε γράψει και το δίτομο ιστορικό σας έργο «Ιστορία της νεότερης Ελλάδας», στο βιογραφικό σας αναφέρετε και αρκετά λογοτεχνικά. Μιλήστε μας γι' αυτά.

Το βιβλίο «Η πόλη μας κι εμείς άλλοτε και τώρα» γράφτηκε συνειρμικά και αποτελεί έκφραση της αγάπης μου για την πόλη που γεννήθηκα και έζησα τα περισσότερα χρόνια μου. Αποτελείται από 35 κεφάλαια γραμμένα με διάσπαρτο χιούμορ και παρατηρητικότητα. Αναφέρεται σε εμβληματικούς τόπους της πόλης (παραλία, Λευκό Πύργο, πλατείες, κύριους δρόμους), τα παιχνίδια των παιδιών, τον αθλητισμό, τα πάρτι, τα σχολεία, το  Πανεπιστήμιο, τους παλιούς καθηγητές, την αισθητική της πόλης και άλλα πολλά.). Στο βιβλίο έβαλα και πολλές φωτογραφίες από παλαιές καρτ ποστάλ, αλλά και δικές μου, που τράβηξα επί τούτω περπατώντας στους δρόμους (φωτογράφιζα αγάλματα, νεοκλασικά κτήρια και ορισμένα κακώς κείμενα). Η αφήγηση συχνά διανθίζεται με χιούμορ που κάνει την ανάγνωση ευχάριστη. Είναι όμως και καταγγελτικό το βιβλίο για την κακή αισθητική των νέων κτηρίων και τις κραυγαλέες πολεοδομικές παραβάσεις.

Το βιβλίο  «Οικογένεια Μπαρλαμπά» είναι ένα βιωματικό μυθιστόρημα με επιπλέον μυθοπλαστικά στοιχεία και αφορά επεισόδια από τη ζωή μιας προσφυγικής οικογένειας που ζει με πολλές δυσκολίες στη Θεσσαλονίκη. Κύρια πρόσωπα είναι η Ευτυχία που έχει έναν άνδρα τον οποίο απλώς ανέχεται ως συγκάτοικο, τα δυο αγόρια της, ένας ανεψιός και μια βαφτιστήρα παρακόρη που ζουν όλοι στο σπίτι της. Ο μεγάλος γιος της είναι ένας τύπος Ζορμπά και πολλά κεφάλαια έχουν ως βάση περιπέτειές του, στις οποίες υπάρχουν και ξεκαρδιστικά επεισόδια. Το βιβλίο αυτό αποτελείται από 35 κεφάλαια και θα μπορούσε να γίνει σίριαλ αν δεν υπήρχε η οικονομική κρίση. Το όνομα Μπαραλαμπάς  είναι φανταστικό.

Τα «Χρονογραφήματα» περιλαμβάνονται σε δυο βιβλιαράκια ένα μικρό, παλαιότερο, και ένα μεγαλύτερο, πρόσφατο. Στο νεότερο (2017) περιέλαβα χρονογραφήματα και άλλα κείμενα που δημοσίευσα κατά καιρούς σε ποιοτικά περιοδικά και εφημερίδες συν 18 χρονογραφήματα δημοσιευμένα στο παλαιότερο. Τα θέματά τους είναι διαχρονικά τα περισσότερα (π.χ. το Κούρεμα, η Μόδα, τα Δελτία ειδήσεων, το Ψάρεμα, η Βάρκα, η Φιλαρέσκεια, οι Προστάτες, τα Μέντιουμ, τα Παράσιτα κοκ.).

- «Η Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας» είναι ένα εντυπωσιακό και εύληπτο δίτομο έργο. Από προσωπική εμπειρία, το συστήνω σε όποιον ενδιαφέρεται να μάθει την Ιστορία που ποτέ δεν διδαχθήκαμε στα σχολεία. Από πότε άρχισε το ενδιαφέρον σας για την Ιστορία; Υπήρξε κάποια αφορμή γι' αυτό;

Η πρώτη επαφή μου με την Ιστορία άρχισε από πολύ μικρή ηλικία. Ο πατέρας μου, αλλά και η αδελφή του πατέρα μου που ζούσε μαζί μας, αντί για παραμύθια, μου μιλούσε για την Οδύσσεια, τον Θησέα, τον Ηρακλή, τον Ιάσωνα, τον Μαραθώνα, τη Σαλαμίνα, τον Κ. Παλαιολόγο, τους ήρωες του 1821, τους Βαλκανικούς πολέμους, το έπος του 1940  κοκ. Από τα φοιτητικά μου χρόνια και μετά, διάβαζα, εκτός από τα ιατρικά, και ιστορικά βιβλία. Μάλιστα αγόραζα την «Ιστορία» σε εβδομαδιαία τεύχη και τα διάβαζα όλα κάθε εβδομάδα.  Λογοτεχνικά βιβλία διάβαζα 5-6,  μόνο στις διακοπές το καλοκαίρι.

- Πόσον καιρό χρειαστήκατε για να ολοκληρώσετε την Ιστορία σας;

Μελετούσα και έγραφα 4 χρόνια κάθε μέρα 7-8 ώρες. Όταν ξεκίνησα είχα στη διάθεσή μου 70 βιβλία για την περίοδο που με ενδιέφερε. Τελειώνοντας έφτασα να έχω πάνω από 300. Πολλά βιβλία, ιδίως παλαιά, τα βρήκα σε μορφή PDF, μέσω διαδικτύου (από το Scribd αλλά και αλλού). Εφημερίδες της εποχής βρήκα στη Δημοτική βιβλιοθήκη και τη βιβλιοθήκη του ΑΠΘ, αλλά και από τον ιστότοπο της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

- Έχετε ζήσει κάποιο διάστημα στο Λονδίνο, όπου μετεκπαιδευτήκατε στη Διαβητολογία. Ποιες διαφορές είδατε από τον ελληνικό τρόπο ζωής; Θα μπορούσατε να εγκατασταθείτε εκεί μόνιμα;

Στη Βρετανία η ζωή είναι πολύ καλά οργανωμένη και εκείνο που διακρίνει κανείς, σε σχέση με τη ζωή στην Ελλάδα, είναι ότι εκεί υφίσταται στο κράτος μια οργάνωση και ένα σύστημα που αποδίδει. Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι πολύ ευγενείς (έστω και επίπλαστα) και οι δημόσιες υπηρεσίες λειτουργούν με γνώμονα την εξυπηρέτηση του πολίτη. Τα νοσοκομεία λειτουργούν υποδειγματικά και η εργασία ενός γιατρού εκεί δεν τον κουράζει σωματικά και ψυχικά όσο στα ελληνικά νοσοκομεία. Οι γιατροί δουλεύουν περισσότερες ώρες στο κανονικό ωράριο, αλλά με τρία διαλείμματα (καφές στις 11:00, γεύμα στις 14:00, τσάι στις 17:00) δηλαδή μείον 2 ώρες συνολικά.  Οι συγκοινωνίες λειτουργούν υποδειγματικά και δεν κλείνουν οι δρόμοι από διαδηλώσεις. Γίνονται φυσικά και εκεί διαδηλώσεις, στις οποίες όμως ένας αστυνομικός προηγείται και δείχνει μέχρι που μπορεί να απλωθεί στον δρόμο η πορεία χωρίς να διακόπτεται η συγκοινωνία. Βέβαια συχνά πρέπει κανείς να περιμένει τη σειρά του αρκετή ώρα για να εξυπηρετηθεί (σε νοσοκομείο ή κάποια υπηρεσία) αλλά κάθεται άνετα σε καθαρό περιβάλλον. Στην τηλεόραση όλοι μιλούν άριστα Αγγλικά και αν κάποιος εκφωνητής κάνει σοβαρό λάθος έκφρασης ή προφοράς τιμωρείται με πρόστιμο. Στην ελληνική τηλεόραση δυστυχώς είναι πολλά τα γλωσσικά ολισθήματα. Έχω γράψει σχετικό χρονογράφημα με τίτλο «γλωσσοφονικές εκπομπές».

Το άσχημο με το Λονδίνο που το έζησα είναι το κλίμα του. Βρέχει τις μισές μέρες του έτους. Αυτό εγώ δεν μπορώ να το αντέξω. Οι Βρετανοί πάντως δεν αναβάλουν μια εκδρομή τους αν ο καιρός δεν είναι καλός. Τον έχουν συνηθίσει.

- Θεσσαλονίκη και ξερό ψωμί;

Η Θεσσαλονίκη είναι ωραία και εύκολη πόλη να τη ζεις. Χτισμένη αμφιθεατρικά γύρω από τον θαλάσσιο κόλπο της, με γραφική την άνω πόλη που την περιβάλουν τα βυζαντινά κάστρα, με την ωραία παραλία της που έχει επεκταθεί και αναβαθμίστηκε σχετικά πρόσφατα, με την αγορά στο κέντρο της που την περπατάει ο καθένας άνετα από τη μια άκρη έως την άλλη, με  τις βυζαντινές εκκλησιές και τα κάστρα της και τα εξαίρετα ηλιοβασιλέματα, είναι η πόλη που αγαπώ. Χαρούμενο χρώμα δίνουν στην πόλη τα πολλά και γραφικά καφέ και οι ταβέρνες με  τον πολυάριθμο φοιτητόκοσμο. Ίσως γι’ αυτό πολλοί την αποκαλούν ερωτική πόλη.  Σίγουρα πολλοί ερωτεύονται εδώ ως φοιτητές!

Με την μεταπολεμική ανοικοδόμηση και τις αντιπαροχές κτίστηκαν δυστυχώς πολλές κακάσχημες πολυκατοικίες, μερικές μάλιστα εξοφθάλμως παράνομες. Επιπλέον πολλοί νεαροί ρυπαίνουν τους τοίχους γράφοντας με σπρέι ακατανόητα συνθήματα και σχήματα και δημιουργείται μια άσχημη γενική εικόνα ακόμη και δίπλα σε αρχαιολογικούς χώρους με τουριστικό ενδιαφέρον. Θλίβομαι για αυτές τις εικόνες.

- Τι πιστεύετε για τον τρόπο που διδάσκεται η Ιστορία στα σχολεία; Η νεολαία ξέρει Ιστορία;

Έχω την εντύπωση ότι τα μαθητικά βιβλία της Ιστορίας είναι γραμμένα πολύ πρόχειρα, γιατί κυκλοφορούν κάθε τόσο νέα βιβλία, αλλά είναι προχειρογραμμένα λόγω της μικρής προθεσμίας υποβολής τους στο Υπουργείο Παιδείας. Η γλώσσα τους συχνά δεν είναι σωστά δουλεμένη και δεν είναι προσαρμοσμένη στην αντίστοιχη ηλικία των παιδιών που θα τη διαβάσουν. Με τον νέο τύπο που ακολουθείται (κείμενο, φωτογραφίες, λεζάντες, παρατιθέμενα κείμενα πηγών, πλαίσια με κάποια αναφορά) διασπάται η ανάγνωση του μαθητή και χάνεται η κεντρική ιδέα της ιστορίας. Η κομματική τοποθέτηση του συγγραφέα μερικές φορές επηρεάζει τον τρόπο που περιγράφει την Ιστορία πράγμα που δεν πρέπει να συμβαίνει. Νομίζω ότι οι νέοι αγνοούν την ελληνική Ιστορία και προς αυτούς απέβλεπα όταν έγραφα την «Ιστορία της νεότερης Ελλάδας». Φοβάμαι όμως ότι οι νέοι δεν θα τη διαβάσουν, γιατί δεν έμαθαν να διαβάζουν. Οι περισσότεροι διαβάζουν μικρά κείμενα μέσω διαδικτύου. Για αυτό σκοπεύω να μετατρέψω την Ιστορία μου σε ηλεκτρονική μορφή, μικρότερης έκτασης, αρχικά στην Αγγλική γλώσσα και να την αναρτήσω ελεύθερη στο διαδίκτυο.

- Θα σταθώ ιδιαίτερα στην περίοδο του εμφυλίου και στα ερωτήματα που θέτετε στο οπισθόφυλλο του β' τόμου της Ιστορίας σας. Μετά από τόση μελέτη, είστε σε θέση να δώσετε απαντήσεις;

Ο φανατισμός είναι χαρακτηριστικό των μεσογειακών και των λατινογενών λαών. Στην ιστορία του 20ού αιώνα έγιναν στην Ελλάδα δυο μεγάλοι διχασμοί. Στον πρώτο χωρίστηκε το κράτος στα δύο και στον δεύτερο έγινε εμφύλιος πόλεμος.  Οι Έλληνες διχάζονται πολύ εύκολα και συνεχίζουν να αντιμάχονται αλλήλους όπως στην αρχαιότητα.  Για τον εμφύλιο νομίζω ότι έπαιξε κύριο λόγο το καλλιεργούμενο «ταξικό μίσος» και η ψυχοσύνθεση του Γεν. Γραμματέα του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη. Ήθελε να προσφέρει υπηρεσίες στη Σοβιετική Ένωση και έβαζε πρώτο το διεθνιστικό συμφέρον έναντι του εθνικού.

Οι Έλληνες όταν είναι ενωμένοι κάνουν θαύματα. Αυτό συνέβη πολλές φορές στην ιστορία μας και την τελευταία φορά ήταν στον πόλεμο του 1940. Επίσης οι Έλληνες μεγαλουργούν όταν βρεθούν σε ένα ξένο αλλά οργανωμένο κράτος, γιατί εκεί τηρούνται οι νόμοι. Δυστυχώς στη χώρα τους επιδίδονται στο σπορ των μικρών ή μεγάλων παρανομιών.

- Αναλύοντας τη σύγχρονη ελληνική Ιστορία, έχετε βγάλει κάποια συμπεράσματα για την κρίση των τελευταίων χρόνων; Υπήρχαν παράγοντες που μας οδήγησαν ως εδώ;

Η κρίση είναι οικονομική, θεσμική και πολιτισμική.  Η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων όπως:  το πελατειακό κράτος, η αδυναμία σωστής οργάνωσης της κρατικής μηχανής, η «καταστροφική αντιπολίτευση» αντί της εποικοδομητικής, οι συχνές εκλογές και αλλαγές υπουργών, η υψηλή φορολογία που οδηγεί σε φοροαποφυγή και φοροκλοπή, η ένταξή μας πρόωρα στην ΟΝΕ  (δεδομένου ότι το ευρώ ήταν πολύ σκληρό νόμισμα και δεν συνέφερε στην οικονομία της χώρας), οι μη ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί του κράτους που οδηγούσαν σε δανεισμό,  τα υπερβολικά έξοδα ιατρικής περίθαλψης που επιβάρυναν τα ασφαλιστικά ταμεία και εμμέσως το κράτος (νοσηλευόταν δωρεάν κάθε ξένος), οι πολυέξοδοι Ολυμπιακοί αγώνες, η αδυναμία των κυβερνήσεων να απαλλαγούν εγκαίρως από την ζημιογόνο Ολυμπιακή και τον ΟΣΕ, οι κλεψιές και οι διάφορες μίζες (σε δημόσια έργα, σε ιατρικά μηχανήματα και στρατιωτικούς εξοπλισμούς), ο  αδικαιολόγητος χαρισμός των χρεών ποδοσφαιρικών ομάδων, οι διαρκείς διαδηλώσεις με βόμβες μολότοφ και οι καταλήψεις κτηρίων (δημιουργούν στο εξωτερικό την εντύπωση αναρχούμενου κράτους και οι επενδυτές αποφεύγουν τέτοιες χώρες), η  πολυέξοδη κρατική τηλεόραση και τέλος οι πολυέξοδες εκλογές με μεταφερόμενους οπαδούς (σε τέτοιες εκλογές η πηγή των χρημάτων είναι σκοτεινή και όποια και να είναι απαιτεί ανταπόδοση). Τέλος, ένα σημαντικό πρόβλημα είναι το χαμηλό γενικό επίπεδο της Παιδείας μας. Προηγήθηκε η δικτατορία του Παπαδόπουλου και η δεύτερη του Ιωαννίδη, οι οποίες  καταπίεσαν την φυσική τάση και αγάπη των Ελλήνων προς την ελευθερία. Με τη μεταπολίτευση η ελληνική κοινωνία έμοιαζε με τον τέντζερη που ο συσσωρευμένος ατμός πετάει πέρα το καπάκι του. Οι φοιτητές και οι νέοι γενικώς έγιναν επιθετικοί και αυθάδεις, εντάχθηκαν με φανατισμό σε κόμματα και άρχισαν τον πόλεμο των αφισοκολλήσεων, αντί  να διαβάζουν για τις σπουδές τους. Η εισαγωγή υπερβολικών δημοκρατικών διαδικασιών στα πανεπιστήμια (οι φοιτητές να εκλέγουν τον πρύτανη και τους προέδρους των σχολών) δημιούργησε συνθήκες εξάρτησης που οδήγησαν σε συνεχείς «ευκολίες» στις σπουδές. Το πανεπιστημιακό άσυλο ιδεών μετατράπηκε σε άσυλο ανομίας και παραβατικότητας. Οι απεργίες ξεκινούν για κομματικούς λόγους και μάλιστα συχνά αντικαθίστανται από τις καταλήψεις σχολών ή δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων. Η κατάληψη όμως εκτός από έκνομη είναι και εντελώς αντιδημοκρατική ενέργεια. Στις καταλήψεις καταργείται πλήρως η εργασία σε ένα κτήριο, οπότε εμποδίζονται να εργαστούν και οι διαφωνούντες προς την κατάληψη, γιατί δεν τους το επιτρέπουν οι καταληψίες. Κλασικό παράδειγμα είναι οι καταλήψεις σε πανεπιστημιακά κτήρια. Εμποδίζονται να εργαστούν οι καθηγητές και να παρακολουθήσουν οι φοιτητές.

Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω ήταν και είναι η πτώση του επιπέδου της Παιδείας. Η υπεραπασχόληση των γονέων για τις βιοποριστικές τους ανάγκες οδήγησε σε έλλειψη της οικογενειακής παιδείας, η οποία αφέθηκε στις επιδράσεις των σίριαλ της τηλεόρασης και στα κακά παραδείγματα από συζητήσεις με φωνασκίες και διακοπές. Οι διαδοχικές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις (διάβαζε απορρυθμίσεις) και η  στροφή του κράτους προς την «τεχνοκρατική παιδεία» με  υποχώρηση της «ανθρωπιστικής», παράγει νέους με γλωσσική πενία και έλλειψη γενικότερης παιδείας. Τα αποτελέσματα φαίνονται στην καθημερινή ζωή, στη μη τήρηση των νόμων, στις συμπεριφορές των νέων σε μορφές όχλων, στα γήπεδα με τους χούλιγκαν, στις αφισοκολλήσεις και ρυπάνσεις των τοίχων, στην ανορθογραφία πολλών και στην ροπή των νέων σε ακραίες ομάδες και κόμματα. Τελευταία στοχοποιούνται οι πανεπιστημιακοί που εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους για φαινόμενα ασυδοσίας των οργανωμένων μειοψηφιών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του κ. Συρίγου, ο οποίος μάλιστα είναι εξαιρετικός πανεπιστημιακός δάσκαλος.

Βρισκόμαστε σε έναν φαύλο κύκλο. Το χαμηλό επίπεδο λαού εκλέγει χαμηλό επίπεδο κυβερνώντων (σε μεγάλη αναλογία) και αυτοί με τη σειρά τους δεν έχουν λόγο να ανεβάσουν το πολιτιστικό επίπεδο του λαού γιατί τότε δεν θα επανεκλεγούν. Οι άριστοι αποφεύγουν την πολιτική. Είμαστε δυστυχώς εγκλωβισμένοι. Χρειάζεται ο τόπος μια πολιτιστική επανάσταση, στην οποία πρέπει να ενωθούν όλοι οι πνευματικοί άνθρωποι και να εργαστούν για την ελληνική Παιδεία. Με δημοσιεύσεις στο διαδίκτυο, σε εφημερίδες και περιοδικά, με βιβλία και φυλλάδια, με ομιλίες, με εμφανίσεις στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, αρκεί να τους δίνεται η δυνατότητα. Ίσως τότε κάτι καλό να προκύψει. Είναι όμως πολύ δύσκολο.

Φωτο: Σε ένα από τα πολλά συνέδρια

- Λόγω της επικαιρότητας, δεν θα μπορούσα, βέβαια, να παραλείψω μια ερώτηση για το Σκοπιανό. Γνωρίζω ότι έχετε δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα γι' αυτό το θέμα. Τί προτείνετε;

Στο θέμα της ονομασίας του κράτους των Σκοπίων και τον αχαλίνωτο αλυτρωτισμό τους  είμαι ιδιαίτερα ευαίσθητος ως Μακεδόνας και δραστηριοποιήθηκα καλώντας τους φίλους μου να συμμετάσχουν στα δύο συλλαλητήρια. Πιστεύω ότι  η αντίδρασή του κόσμου στηρίζει τον υπουργό Εξωτερικών να είναι πιο ανθεκτικός στις πιέσεις, αλλά και τα λοιπά κόμματα να κρατήσουν μια στάση σύμφωνη με το αίσθημα του ελληνικού λαού. Ασχέτως πιέσεων, την ανάγκη να μπουν στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ την έχουν τα Σκόπια. Ας κάνουν λοιπόν οι γείτονές μας την υποχώρηση, εμείς δεν έχουμε κανένα ζόρι να βιαζόμαστε. Δεν υπάρχει προηγούμενο στην διεθνή ιστορία για ένα νέο κράτος να χρησιμοποιεί ως όνομά του την ονομασία περιοχής γειτονικού του κράτους.

- Κύριε καθηγητά, η συνομιλία μαζί σας ήταν για μένα απολαυστική και ωφέλιμη ταυτόχρονα. Έμαθα πράγματα, προβληματίστηκα… Εύχομαι κι ελπίζω να συμβεί ακριβώς το ίδιο και σε όσους διαβάσουν αυτή τη συνέντευξη. Σας ευχαριστώ θερμά για το χρόνο σας και την τιμή που μου κάνατε.

-Εγώ σας ευχαριστώ και σας εύχομαι να έχετε πάντα την ίδια διάθεση και ενεργητικότητα με τον «παλμογράφο», αλλά και τη λογοτεχνική σας παραγωγή την οποία προσωπικά εκτιμώ πάρα πολύ. Αυτά που κάνετε δεν είναι καθόλου εύκολα.

- Σας ευχαριστώ θερμά.