Πώς χάθηκε η μάχη της εκκένωσης στο Μάτι -Το χρονικό της ολιγωρίας

ΘΕΩΡΗΘΗΚΕ «ΜΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΙΜΗ»

Εικόνες καταστροφής στο Μάτι (Φωτογραφία: EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ)

ΙΑΣΩΝ ΠΙΠΙΝΗΣ

Η εγκληματική αδράνεια των Αρχών να μην ενημερώσουν έγκαιρα τους κατοίκους στο Μάτι και να μη τους απομακρύνουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, ενώ υπήρχε χρόνος, συνέβαλαν στην ανείπωτη τραγωδία.

Σε αυτά προστίθενται η αδυναμία των Αρχών να αντιληφθούν έγκαιρα τον κίνδυνο της φωτιάς που πλησίαζε απειλητικά με μεγάλη ορμή από τον Νέο Βουτζά στο παραλιακό μέτωπο, αλλά και η προσπάθεια της κυβέρνησης, τις πρώτες ώρες, να αποσιωπήσει την κρισιμότητα της κατάστασης, αποκρύπτοντας τους νεκρούς που ήδη γνώριζε.

Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις των ίδιων των αρμοδίων μέχρι τώρα, η εκκένωση του Ματιού δεν έγινε ποτέ, επειδή θεωρήθηκε «μη υλοποιήσιμη» και «μη ρεαλιστική», όπως ανέφεραν οι επικεφαλής της Π.Υ. Η ίδια η κυβέρνηση, μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου, υποστήριξε πως είχε προεξοφλήσει ότι οποιαδήποτε διαδικασία απομάκρυνσης των ανθρώπων που είχαν εγκλωβιστεί απαιτούσε «5 με 6 ώρες» ή ακόμη και «μια ολόκληρη μέρα»! Για αυτόν τον λόγο δεν έκαναν τίποτα.

Δεν εκκένωσαν το Μάτι ενώ γνώριζαν ότι η φωτιά πλησιάζει

Όταν η φωτιά στις 16:49 (σύμφωνα με την Π.Υ.) εκδηλώθηκε στην Καλλιτεχνούπολη ήταν απολύτως προφανές ότι λόγω των δυνατών ανέμων σε λίγη ώρα θα κατέληγε στο Μάτι. Αυτή ήταν η κατεύθυνση του μετώπου. Δεν θα έστριβε ούτε αριστερά, ούτε δεξιά. Όμως, οι Αρχές εκείνη την ώρα ΔΕΝ εισηγήθηκαν εκκένωση της παραλιακής ζώνης με επίκεντρο το Μάτι. Γιατί δεν το έπραξαν; Είχαν στην διάθεση τους 1μιση ώρα για να σωθεί ο κόσμος. Αυτό δεν έγινε ούτε στις 17:50 που η φωτιά πλησίαζε προς την λεωφόρο Μαραθώνος. Ο Μαρίνος Ψύχας που διασώθηκε, υποστήριξε στο iefimerida ότι στις 17:50, όταν μόνος του αποφάσισε να φύγει από το σπίτι του, οι παραλιακοί δρόμοι δεν ήταν ακόμη μποτιλιαρισμένοι. Καθώς δεν υπήρχαν αστυνομικοί ή πυροσβέστες, φώναζε ο ίδιος στον κόσμο να τρέξει να σωθεί. Όσοι το έπραξαν εκείνη τη στιγμή σώθηκαν.

Ας δούμε, τι έχουν πει ως τώρα οι αρμόδιοι για εκείνα τα κρίσιμα λεπτά. Σύμφωνα με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Νίκο Τόσκα, ο υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, Δημοσθένης Αναγνωστάκης, που βρισκόταν στο σημείο και ουσιαστικά είχε την επιχειρησιακή ευθύνη, εισηγήθηκε εκκένωση του Ματιού «μετά τις 6 πιθανόν», όπως είπε χαρακτηριστικά, αγνοώντας ωστόσο την ακριβή ώρα. Πιθανολογούμε όμως ότι αυτό συνέβη γύρω στις 18:10. Ομολογεί δηλαδή ότι οι αρμόδιοι συνειδητοποίησαν τον κίνδυνο μόλις λίγα λεπτά πριν από τον όλεθρο. Στις 18:05 η φωτιά είχε ήδη περάσει την λεωφόρο Μαραθώνος και πήγαινε με ορμή προς το Μάτι. Όμως, αν και ήταν αρκετά αργά, πάλι δεν έγινε τίποτα. Έστω και τότε θα υπήρχε –έστω ελάχιστος- χρόνος. Στις 18:30 το Μάτι είχε ήδη μετατραπεί σε κόλαση του Δάντη. Ήταν πλέον αργά για οποιαδήποτε ενέργεια.

Ακόμη και αν ισχύει ο ισχυρισμός ότι ο επικεφαλής της Π.Υ. (γύρω στις 18:10) εισηγήθηκε εκκένωση, (τον οποίον διαψεύδουν άλλοι συναρμόδιοι φορείς), τίποτε δεν έγινε για να απομακρυνθεί ο κόσμος. Δηλαδή δεν μπήκαν μέσα στο Μάτι περιπολικά της αστυνομίας με σειρήνες και φωνάζοντας από τα μεγάφωνα για να απομακρυνθεί. Αυτό είχε συμβεί στις πυρκαγιές της Ηλείας το 2007. Το είδα εγώ με τα μάτια μου σε αρκετά χωριά, όταν κάλυπτα τότε τις φονικές πυρκαγιές και σώθηκαν πολλοί άνθρωποι. Αν αυτό συνέβη στο Μάτι, ας δώσει η ΕΛ.ΑΣ. τα στοιχεία των πληρωμάτων των περιπολικών που το έπραξαν.

Επίσης, οι Αρχές τελικά έκαναν λάθος εκτίμηση και πίστευαν ότι η φωτιά από την Καλλιτεχνούπολη «θα κατευθυνθεί προς τον Διόνυσο», όπως υποστήριξε στον ΣΚΑΙ ο αντιπεριφερειάρχης Αττικής Πέτρος Φιλίππου. Πώς δικαιολογείται η αδράνεια των Αρχών;

Ο Νίκος Τόσκας ισχυρίστηκε στην ΕΡΤ (28/7/2018) ότι ο επικεφαλής της Π.Υ. (και διοικητής της Π.Υ. Ανατολικής Αττικής), εισηγήθηκε στον δήμαρχο εκκένωση «όταν ακόμη η φωτιά βρισκόταν στον Βουτζά». Ποια ώρα ακριβώς έγινε αυτό; Είναι δυνατόν να μην έχει υπάρξει επίσημη καταγραφή της εισήγησης εκκένωσης στο Κέντρο Επιχειρήσεων; Είναι δυνατόν να υπήρξε τέτοια προχειρότητα για κάτι τόσο κρίσιμο, ή το στοιχείο αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα; Απαντώντας σε αυτό ο κ. Τόσκας αναφέρει (ΕΡΤ, 28/7/2018) το απίστευτο: «Εκεί πάνω στη μάχη οι άνθρωποι δεν κρατούσαν και ρολόι»!

Στις 18:45 δεκάδες άνθρωποι είχαν πλέον απανθρακωθεί, ενώ εκατοντάδες άλλοι βρίσκονταν στη θάλασσα προσπαθώντας να σωθούν.

Ακόμη δεν έχουν αντιληφθεί τι έπρεπε να πράξουν με την εκκένωση

Το τραγικό είναι ότι μέχρι σήμερα τόσο οι επικεφαλής της Π.Υ. όσο και οι αρμόδιοι υπουργοί, δεν έχουν αντιληφθεί τι ακριβώς έπρεπε να πράξουν για να σώσουν τον κόσμο. Όταν μιλάμε για εκκένωση, εκείνα τα κρίσιμα λεπτά, εννοούμε να γίνει έκκληση από τους αρμόδιους για άμεση εγκατάλειψη της περιοχής με οποιονδήποτε τρόπο, ακόμη και τρέχοντας, προς κατευθύνσεις ασφαλείς όμως, που η αστυνομία και η πυροσβεστική θα είχε δώσει. Αυτό ΔΕΝ έγινε. Ο κόσμος έτρεχε πανικόβλητος χωρίς καμία οδηγία, ενώ άλλοι εγκλωβίστηκαν μέσα στο μποτιλιάρισμα μέσα στα αυτοκίνητα τους, όπου κάηκαν ζωντανοί. Επιπλέον, κάτοικοι (αλλά και η Αλέκα Παπαρήγα) καταγγέλλουν ότι η αστυνομία είχε κλείσει και τις εξόδους προς Μαραθώνος, κάτι που ο Νίκος Τόσκας διέψευσε. Τόσο η Π.Υ. όσο και ο Νίκος Τόσκας νομίζουν ακόμη και σήμερα ότι η εκκένωση σήμαινε να φωνάξουν εκδρομικά πούλμαν (!), ώστε με τάξη και με μεγάλη άνεση χρόνου να επιβιβαστούν, λες και θα πήγαιναν σχολική εκδρομή. Αυτό αποκαλύπτουν οι ίδιοι με τις δηλώσεις τους.

«Μια εκκένωση για να γίνει θέλει ένα σχέδιο. Όλα τα σχέδια απαιτούν έναν χρόνο. Δεν γίνεται αυτομάτως. Και τι εννοώ; Να έρθουν τα λεωφορεία, να πάρουν τον κόσμο, να στηθεί ο μηχανισμός για να απομακρυνθούν. Δεν είναι ρεαλιστικό. Βεβαίως όπως είπε ο κ. Αρχηγός, έγιναν από τον επικεφαλής οι απαραίτητες προτάσεις – υποδείξεις από τον επικεφαλής της πυρκαγιάς. Είναι υλοποιήσιμο»; Αυτό δήλωσε ο υπαρχηγός του Π.Σ. Δημοσθένης Αναγνωστάκης στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου στην Κατεχάκη.

Ακόμη χειρότερα, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος προεξόφλησε ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα υπήρχε δυνατότητα εκκένωσης του συγκεκριμένου οικισμού, ο οποίος έχει 15.000 με 20.000 κατοίκους». Προφανώς και ο κ. Τζανακόπουλος έχει στο μυαλό του ότι η απομάκρυνση των εγκλωβισμένων κατοίκων έπρεπε να γίνει σαν μια σχολική εκδρομή με πούλμαν, ενώ και ο αριθμός των ατόμων που ανέφερε ότι βρίσκονταν στο Μάτι, είναι ο διπλάσιος από τον πραγματικό, προφανώς για να ενισχύσει τον ισχυρισμό του, χρησιμοποιώντας όμως ανακριβή στοιχεία. Στο Μάτι την ώρα της τραγωδίας (σύμφωνα με το ευρωπαϊκό σύστημα Copernicus) βρίσκονταν 11.164 άνθρωποι, από τους οποίους οι 3.664 βρέθηκαν στο πέρασμα της φωτιάς. Ο αριθμός 20.000 που αναφέρει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν προκύπτει από πουθενά. Ο κ. Τζανακόπουλος υποστήριξε ότι για την… εκδρομή που φανταζόταν ότι έπρεπε να οργανωθεί με πούλμαν, χρειαζόταν ολόκληρη η μέρα. Συνεπώς, προτιμήθηκε να μη γίνει απολύτως τίποτα.

«Όταν το φαινόμενο κράτησε μιάμιση ώρα και μια πόλη 20.000 ατόμων χρειάζεται ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που υπερβαίνει τις 5 ή 6 ώρες για να εκκενωθεί, ίσως και μια μέρα ολόκληρη να χρειάζεται, καταλαβαίνετε ότι ήταν ανθρωπίνως αδύνατον να ολοκληρωθεί, ούτε καν να αρχίσει δεν μπορούσε ένα τέτοιο σχέδιο», είπε ο κ. Τζανακόπουλος.

Συμπερασματικά, ήταν ένα εγκληματικό λάθος των Αρχών το γεγονός ότι ΠΟΤΕ δεν έδωσαν εντολή να μπουν έγκαιρα στο Μάτι περιπολικά «ουρλιάζοντας» για να διώξουν τον κόσμο να φύγει τρέχοντας προς ασφαλείς κατευθύνσεις. Όπως επίσης εγκληματικό ήταν το γεγονός ότι οι επικεφαλής της Π.Υ., αφού αντιλήφθηκαν από νωρίς ότι λόγω των δυνατών ανέμων δεν μπορούσαν να ανακόψουν το μέτωπο της φωτιάς, δεν μετέβησαν στο Μάτι για να την «περιμένουν», ανοίγοντας πρώτα ασφαλή δίοδο για τους κατοίκους. Αυτή η πρακτική ακολουθήθηκε σε πολλές περιπτώσεις στις πυρκαγιές της Ηλείας. Το είδα τότε με τα ίδια μου τα μάτια. Στην Ανατολική Αττική δεν έγινε τίποτα από όλα αυτά επειδή οι Αρχές, όπως ομολόγησαν οι αρμόδιοι, είχαν καταδικάσει σε αποτυχία εκ των προτέρων οποιαδήποτε διαδικασία εκκένωσης ή απομάκρυνσης, πιστεύοντας ότι αυτό θα έπρεπε να συμβεί μόνο αν είχαν στην διάθεση τους πολλές ώρες, ένα όμορφο ρυμοτομικό σχέδιο και χρησιμοποιώντας εκδρομικά πούλμαν. Για αυτά τα εγκληματικά λάθη προφανώς δεν έχουν ευθύνη οι αστυνομικοί και οι πυροσβέστες, που με αυτοθυσία προσπάθησαν να σώσουν ανθρώπους από τη φωτιά, αλλά οι αρμόδιοι υπουργοί και οι υπηρεσιακοί παράγοντες που με τις δηλώσεις τους, οι ίδιοι έχουν ήδη ομολογήσει την αποτυχία τους.

iefimerida.gr