Η αποτυχία της Ανγκελα Μέρκελ ως Ηγέτιδα της Ευρώπης - Του Γιώργου Δημητράκη*

Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι με τις επικείμενες Ευρωεκλογές εντείνονται οι όρκοι πίστης εις την ευρωπαϊκή ιδέα, ενώ παράλληλα διατυπώνονται  πολλές ενδείξεις διάβρωσης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Παρά τις αντιθέσεις και τις συγκρούσεις των Ευρωπαίων Πολιτικών Ηγετών χαρακτηριστικό είναι, βάσει πολλών ευρωβαρομέτρων, ότι οι περισσότεροι των ευρωπαίων πολιτών αισθάνονται ότι έχουν αφεθεί εις το περιθώριο και την μοίρα τους. Ότι το κλίμα δεν είναι ιδανικό, αλλά πολύ αρνητικό, αυτό ίσως να αμφισβητηθεί από τους κοντόφθαλμους, όχι όμως από όλους εκείνους οι οποίοι αγωνιούν και ενδιαφέρονται για την πορεία και το μέλλον της Ευρώπης. Εκ του λόγου αυτού οφείλουμε να ασχοληθούμε όχι μόνον με όλα τα συμπτώματα και τις αιτίες, αλλά πρωτίστως για την έλλειψη ηγετών με πυξίδα, οράματα, ιδέες και στόχους. Πολύς ο λόγος, ότι με την ίδρυση της Ευρωζώνης μεταξύ των Ευρωπαίων Ηγετών κυριαρχεί η προσωπικότητα της Καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ ως η απόλυτη και δυναμική κυρίαρχος για την χάραξη της πορείας της Ευρώπης. Επειδή είναι γνωστά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πλείστοι των ευρωπαίων πολιτών και εκ του λόγου αυτού η όλη αρνητική εικόνα της Ε.Ε., καλόν θα είναι να ασχοληθούμε και με τον μοναρχικό χαρακτήρα της Ηγέτιδας της Ευρώπης, εις την οποία υπακούουν όλοι οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί, αλλά και εις την οποία προσφεύγουν όλοι οι ευρωπαίοι πολιτικοί, οι οποίοι άνευ αντιρρήσεων υπακούουν εις τις εντολές της.

Δυστυχώς επειδή κατά τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μία προφανής δυσαρμονία μεταξύ της θέλησης των πολιτών-ψηφοφόρων και των πολιτικών, και εκ του λόγου αυτού ο άμεσος κίνδυνος της ολοσχερούς κατάρρευσης της κοινωνικής υπόστασης εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών, δηλαδή αυτού του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, οφείλουμε να ακτινογραφήσουμε τον χαρακτήρα και την πολιτική καριέρα της κ. Ανγκελα Μέρκελ. Η κόρη του λουθηριανού πάστορα Χορστ Κάσνερ και της δασκάλας Χέρλιντ Κάσνερ γεννήθηκε στις 17 Ιουλίου 1954 εις το Αμβούργο της Δυτικής Γερμανίας. Λίγο μετά τη γέννησή της, ο πατέρας της ανέλαβε θέση σε εκκλησία της Ανατολικής Γερμανίας. Έτσι η οικογένεια μετακόμισε εις το Τεμπλίν, 80 χλμ περίπου από το Βερολίνου. Το 1961 έχουμε την κατασκευή του τείχους το οποίο απομόνωσε την Ανατολική Γερμανία από την Δυτική Γερμανία και την Ευρώπη. Η Άνγκελα Μέρκελ έζησε μέχρι το 1990 εις τη Σοσιαλιστική Γερμανική Λαϊκή Δημοκρατία, την  οποία υπηρέτησε ως μέλος σε διάφορες οργανώσεις και δράσεις της νεολαίας του Σοσιαλιστικού Κόμματος, το οποίο  ως γνωστό κυβερνούσε την χώρα με βία και αυταρχισμό.

Με την επανένωση των Γερμανικών Κρατών την 3.10.1990 χάθηκε μαζί με το ανατολικογερμανικό κράτος και η θέση της Μέρκελ, η οποία προσχώρησε εις το ιδρυθέν ανατολικό CDU, το οποίο προσχώρησε εις το δυτικό αντίστοιχό του. Ο ενθουσιασμός για την επανένωση και ειδικά οι ανατολικές ψήφοι εξασφάλισαν εις τον τότε Καγκελάριο Χέλμουτ Κολ(1982-1998) μια θριαμβευτική νίκη, έτσι μόλις έξι μήνες μετά η Άνγκελα Μέρκελ έγινε Ομοσπονδιακή Υπουργός Γυναικείων Υποθέσεων της Νεολαίας, η μικρότερη σε ηλικία υπουργός εις την ιστορία της Ομοσπονδιακής Γερμανίας. Ετσι η Μέρκελ στηρίζονταν αποκλειστικά εις τον πολιτικό μέντορα της Καγκελάριο Χέλμουτ Κόλ, οι δε εφημερίδες της περιόδου εκείνης την χαρακτήριζαν ως "το κορίτσι του Κολ". Εις τις κοινοβουλευτικές εκλογές του 1998  η CDU απέσπασε με 35,2% το χειρότερο αποτέλεσμα εις την ιστορία του, ενώ την Καγκελαρία ανέλαβε ο Σοσιαλδημοκράτης(SPD) Γκέρχαρντ Σρέντερ(1998-2005), και το κόμμα της Μέρκελ έπεσε σε βαθιά κρίση. Με την παραίτηση του Χέλμουτ Κολ από Πρόεδρο του κόμματος άρχισαν μεγάλες εσωκομματικές διαμάχες. Το διάστημα αυτό, με πρόταση του νέου Προέδρου Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, η Άνγκελα Μέρκελ έγινε Γενική Γραμματέας του Κόμματος (Νοέμβριος 1998). Η θέση της αυτή εις το Ομοσπονδιακό Κόμμα ήταν σημαντική εις τα πλαίσια του νέου αντιπολιτευτικού ρόλου της CDU.

Η αποκάλυψη του σκανδάλου των "μαύρων λογαριασμών" της CDU τον Νοέμβριο του 1999 σημάδεψε την πολιτική ζωή της χώρας το 2000, αλλά και το μέλλον του πρώην Πρόεδρου της CDU Χέλμουτ Κόλ και αποτέλεσε σημαντικό σταθμό εις την σταδιοδρομία της Μέρκελ. Η οποία αποστασιοποιήθηκε και δημοσίως από τον πολιτικό της μέντορα και υποστηρικτή της, και δια διαφόρων δημοσιευμάτων όπως π.χ.: "Εμείς οι Ανατολικογερμανοί μάθαμε να συμβιβαζόμαστε με τους εξουσιαστές, δίχως όμως να δημιουργούμε απόλυτες δεσμεύσεις" πρόσβαλε δημοσίως βαρύτατα και ευθέως την τιμή και την αξιοπρέπεια του πολιτικού της πατέρα,  τον οποίο μάλιστα προσπάθησε ανεπιτυχώς να εκδιώξει από την CDU, τον άνθρωπο δηλαδή ο οποίος υπηρέτησε επι 50 χρόνια από διάφορες θέσεις και αξιώματα την CDU, καίτοι δεν υπήρχαν αποδείξεις για την ενοχή του αλλά ούτε και καταδίκη του. Εκτοτε ο Χέλμουτ Κόλ απογοητευμένος διέκοψε κάθε επαφή με την Μέρκελ μέχρις τον θάνατό του(16.06.2017). Όμως τον Φεβρουάριου του 2000 με πίεση της Μέρκελ παραιτήθηκε και ο διάδοχος του Χέλμουτ Κολ, Πρόεδρος της CDU Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από την ηγεσία του κόμματος και της κοινοβουλευτικής ομάδας, αφού πριν παραδέχτηκε ότι αυτός είχε δεχτεί παράνομη δωρεά για το κόμμα από εκπρόσωπο της πολεμικής βιομηχανίας. Τον Απρίλιο 2000 η Μέρκελ εκλέχτηκε εις το Συνέδριο του Έσσεν Ομοσπονδιακή Πρόεδρος της CDU.

Χαρακτηριστικό είναι ότι η όλη αναρρίχηση εις την εξουσία της Μέρκελ μέσα από σκάνδαλα και η εκλογή της ως Καγκελαρίου (2005-2018) είναι σημαδεμένη από πολιτικές ίντριγκες, αλλά παράλληλα και από έλλειψη εμπειρίας και γνώσης χειρισμού ευρωπαϊκών θεμάτων και προβλημάτων. Χρησιμοποίησε τα τεράστια κεφάλαια τα οποία συσσωρεύτηκαν επί της Καγκελαρίας του προκατόχου της Γκέρχαρτ Σρέντερ(1998-2005) από τα προγράμματα HARTZ που έφεραν την κοινωνική απορρύθμιση εις την Γερμανία, με την καθιέρωση χαμηλών μηνιαίων αμοιβών 382 Ευρώ με μικρές προσαυξήσεις, το πάγωμα αυξήσεων μισθών σε δεκάδες εκατομμύρια εργαζόμενους, την μείωση της εγχώριας ζήτησης και κατανάλωσης, την καθήλωση των επιτοκίων καταθέσεων και τεράστια αύξηση των εξαγωγών και πλεονασμάτων. Όμως η πολιτική αυτή της στυγερής λιτότητας είχε ως αποτέλεσμα την άλωση των βιομηχανιών των  ευρωπαίων εταίρων από γερμανικές πολυεθνικές, τουτέστιν και την κατεύθυνση των τεράστιων γερμανικών κεφαλαίων δια του δανεισμού προς Κράτη-Μέλη, κυρίως του Νότου, που αναπόφευκτα οδηγήθηκαν εις την χρεοκοπία. Η Καγκελάριος Μέρκελ, όχι μόνο συνέχισε τώρα την πολιτική του προκατόχου της Καγκελαρίου Γκέρχαρτ Σρέντερ, αλλά χρησιμοποίησε και την ισχυρή οικονομική ευρωστία της χώρας της, για να επιβάλει την δύναμη της Γερμανίας για την γερμανοποίηση της Ευρώπης. Τουτέστιν χρησιμοποίησε και τον αντίπαλό της εις την CDU, Υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, να επιβάλλει  εις τα Κράτη-Μέλη του Νότου τα θανατηφόρα προγράμματα λιτότητας, ενώ ως γνωστόν αυτή ως Καγκελάριος είναι η μόνη υπεύθυνη για την πολιτική της χώρας της, αλλά και για την συμπεριφορά της και στάση της απέναντι των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πολλές και γνωστές είναι οι θέσεις της Μέρκελ απέναντι των υπολοίπων ευρωπαίων, από τους οποίους ως Γερμανίδα απαιτεί  να «κάνουν καλά τα μαθήματά τους», αγνοώντας τις διαφορετικότητες και πολιτισμικές παραδόσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρωπαίων. Η ανικανότητα της να αποδεχθεί και να σεβασθεί την διαφορετικότητα των άλλων μέσα σε ένα Μωσαϊκό που λέγεται Ε.Ε. και η επιβραδυντική, διστακτική συμπεριφορά της είναι χαρακτηριστικό της αντιευρωπαϊκής ρητορικής και οράματος της Ευρώπης. Η άκρως επικίνδυνη συμπεριφορά της οφείλεται εις την παντελή έλλειψη μιας βαθιάς κοσμοαντίληψης, η οποία ως επόμενο οδηγεί σε μία συναντίληψη, την συνέργεια και συντονισμό κοινών δράσεων, την συνανάπτυξη και μέσω όλων αυτών εις μία ειρηνική και κοινωνική συνύπαρξη των λαών και χωρών εντός της Ε.Ε.

Η Μέρκελ  καθόλη την διάρκεια της Καγκελαρίας της και ως πρωτοστατούσα Ηγέτης εις την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποτρέπει κρίσεις, αντί να υλοποιεί πολιτική με όραμα, ιδέες και στόχους, αντιδρά αντί να διαμορφώνει. Αλλά αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό την στιγμή που η φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων με την παγκοσμιοποίηση ξηλώνεται και αναδεικνύονται τώρα νέοι Ηγέτες.

Ηγέτης δεν είναι αυτός που κατασκευάζει μαριονέτες και εκβιάζει, αλλά που μοιράζει ελπίδες και ιδέες εις τους ανθρώπους. Αυτός που κατανοεί και αντιλαμβάνεται τις ανάγκες των ανθρώπων να νοιώθουν ότι διοικούνται δίκαια με Αρχές και Αξίες από κάποιον και ότι τους καθοδηγεί εις τον σωστό δρόμο, κάνοντας τις σωστές επιλογές και ενέργειες γι’ αυτούς. Οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να νοιώθουν ότι κάποιος(-οι) τους διοικεί με συνείδηση, με ευθύνη και επιθυμεί το καλό τους και την θετική εξέλιξή τους.

*Γεώργιος Εμ. Δημητράκης

Ο αρθρογράφος κρητικής (Μαριού-Ρεθύμνης) και θρακικής καταγωγής γεννήθηκε και διαμένει εις την Ξάνθη. Σπούδασε Πολιτικές-Οικονομικές Επιστήμες και  Κοινωνιολογία εις την Βόννη και Πολιτιστική Κληρονομιά  εις την Αθήνα.