«Πλωτό Τσέρνομπιλ»: Το πυρηνικό πλοίο της Ρωσίας και η αγωνία για τους κινδύνους που «κρύβει»

- Πηγή φωτογραφιών: AP Photo/Dmitri Lovetsky

Τον επόμενο μήνα θα αποπλεύσει από τη Ρωσία το Akademik Lomonosov, ο πλωτός πυρηνικός σταθμός παραγωγής ενέργειας, με τελικό προορισμό την Άπω Ανατολή. Οι εργασίες κατασκευής του πλοίου ολοκληρώθηκαν ύστερα από σχεδόν δύο δεκαετίες, γράφει το CNNi.

Στόχος της Μόσχας είναι να φέρει την ηλεκτρική ενέργεια στην πλούσια σε μεταλλεύματα περιοχή στον Αρκτικό Ωκεανό. Το Lomonosov έχει μήκος 144 μέτρα και θα παρέχει ηλεκτρισμό σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο τομέα της εξόρυξης υδρογονανθράκων και πολύτιμων λίθων στην περιοχή Τσουκότκα.

Η Ρωσία, όμως, έχει και μεγαλύτερα σχέδια για το πλωτό πυρηνικό εργοστάσιο: εποφθαλμιά στην ενίσχυση της προσπάθειας του προέδρου για επέκταση στην Αρκτική, κάτι που έχει προκαλέσει την έντονη ανησυχία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Είναι περίπου 2 εκατομμύρια οι Ρώσοι που ζουν στην περιοχή, με σημεία που – σε περιπτώσεις – είναι προσβάσιμα μόνο από πλοία, όποτε, φυσικά, το επιτρέπει ο καιρός. Η Μόσχα επιθυμεί να ξεκινήσει γεωτρήσεις για να ανακαλύψει τους κρυφούς θησαυρούς της περιοχής.

Θεωρητικώς, σημειώνει το αμερικάνικο δίκτυο, ένα πλωτό πυρηνικό εργοστάσιο θα μπορούσε να βοηθήσει στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτές τις απομακρυσμένες περιοχές, χωρίς να ξοδευτούν υπέρογκα ποσά για να φτάσει το ρεύμα σε σημεία που είναι σχεδόν ακατοίκητα.

Οι ανησυχίες

Πολλοί περιβαλλοντολόγοι, όμως, εκφράζουν τις έντονες ανησυχίες τους για την αποστολή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα στον Αρκτικό Ωκεανό. Η Greenpeace, μάλιστα, έχει χαρακτηρίσει το Lomonosov «Τσέρνομπιλ στον πάγο» ή «πλωτό Τσέρνομπιλ», αναφερόμενο στην πυρηνική τραγωδία του 1986.

Η Rosatom, η επιχείρηση που έχει αναλάβει τα πυρηνικά σχέδια της Ρωσίας, αντιτίθεται σθεναρώς στην υιοθέτηση των ψευδωνύμων, τονίζοντας πως η όποια κριτική είναι κακοπροαίρετη.

«Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία που να συγκρίνει αυτά τα δύο σχέδια. Δεν έχουν βάση (σ.σ. οι κατηγορίες), οι αντιδραστήρες, και μόνο, λειτουργούν διαφορετικά», σημείωσε ο Vladimir Iriminku, ο επικεφαλής μηχανικός του Lomonosov για θέματα που άπτονται του περιβάλλοντος.

«Φυσικά, αυτά που συνέβη στο Τσέρνομπιλ, δεν πρέπει να επαναληφθεί… Και, αφού η βάση του θα είναι στα νερά της Αρκτικής, θα ψύχεται συνεχώς, και δεν θα υπάρχει έλλειψη κρύου νερού».

Η ιδέα πίσω από το Lomonosov δεν είναι καινούργια. Τη δεκαετία του 1960 ο στρατός των ΗΠΑ τοποθέτησε έναν μικρό πυρηνικό αντιδραστήρα σε ένα πλοίο που βρισκόταν στην διώρυγα του Παναμά. Το πρότζεκτ έλαβε τέλος μετά από μία δεκαετία, λόγω των έντονων ανησυχιών για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Η πυρηνική καταστροφή στο Τσέρνομπιλ οδήγησε στην παύση εργασιών σε δεκάδες πυρηνικά εργοστάσια και μικρότερες μονάδες παραγωγής, όπως είναι και το Lomonosov. Το εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ παρήγαγε 4.000 μεγαβάτ, ενώ το πλοίο θα παράγει 35.

«Αυτοί οι αντιδραστήρες επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν κοντά σε πόλεις, αλλά, δυστυχώς, το Τσέρνομπιλ εμπόδισε (σ.σ. το σχέδιο)», σημείωσε ο Iriminku.

«Οι πολίτες μας, ειδικά αυτοί που δεν έχουν τεχνική κατάρτιση, δεν καταλαβαίνουν την έννοια της πυρηνικής ενέργειας και πως αυτοί οι σταθμοί έχουν κατασκευαστεί κατά διαφορετικό τρόπο, έτσι είναι σχεδόν αδύνατο να τους το εξηγήσουμε», σημείωσε.

Η έκρηξη στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ουκρανίας είχε ως αποτέλεσμα των θάνατο 31 ατόμων, όμως, αυτοί που επηρεάστηκαν από τα αυξημένα επίπεδα της ραδιενέργειας ήταν εκατομμύρια.

Ο τελικός απολογισμός έχει προκαλέσει έντονη πολεμική, καθώς τα Ηνωμένα Έθνη σημείωναν το 2005 πως ήταν συνολικά 9.000 οι θάνατοι που συνδέονταν με το περιστατικό, ενώ η Greenpeace, που είχε λάβει υπόψη περισσότερα προβλήματα υγείας που είχαν προκληθεί από τη ραδιενέργεια, έκανε αργότερα λόγος για 20.000 νεκρούς.

Η σημερινή κατάσταση, ωστόσο, και η ίδια η Ρωσία δεν θυμίζουν σε τίποτα το τότε, σημειώνει το CNNi. H χώρα είναι μεγαλοπαραγωγός υδρογονανθράκων και πετρελαίου, ενώ έχει και πολλά πυρηνικά εργοστάσια. Η Rosatom θεωρείται μία από τις πλέον ασφαλείς και αξιόπιστες εταιρείες στον τομέα της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας και ξεχωρίζει για τους μοντέρνους αντιδραστήρες της.

Αλλά, οι ειδικοί σημειώνουν πως οι μνήμες της καταστροφής στην Φουκουσίμα είναι ακόμη νωπές και απαριθμούν μία σειρά από κανόνες ασφαλείας που δεν γίνεται να ακολουθηθούν πιστά λόγω της φύσης του ρωσικού εγχειρήματος.

Όπως σημειώνουν, παρά τα πλεονεκτήματα του Lomonosov, δηλαδή την ευελιξία και την δυνατότητά του να εργάζεται σε τόσο απομακρυσμένες περιοχές, δεν μπορούν να ακολουθηθούν οι συνήθεις τεχνικές που αφορούν την διάθεση των πυρηνικών αποβλήτων, αλλά και να αντιμετωπίσουν οι απειλές που θα έρθουν από θαλάσσης – τα κύματα.

Οι τεχνικοί που εργάζονται για το πλοίο, όμως, τονίζουν πως το περιστατικό στην Ιαπωνία τους δίδαξε ένα σημαντικό μάθημα.

Ο Dmitry Alekseenko, υποδιευθυντής του πυρηνικού εργοστασίου στο Lomonosov, έχει λάβει υπόψη όλες τις πιθανότητες, ακόμη και αυτή ενός τσουνάμι.

Οι διαβεβαιώσεις του, όμως, δεν μειώνουν τις ανησυχίες των ΜΚΟ που προειδοποιούν ότι το πλάνο τους έχει πολλά κενά.

CNN.gr