Βρετανικό ΥΠΕΞ: «Απαράδεκτη» η κατάληψη των ελληνικών πλοίων στο Ιράν

«Η κατάσχεση ελληνικών πλοίων είναι απαράδεκτη. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευτεί για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ασφάλεια της ναυτιλίας στα στενά του Ορμούζ», δήλωσε εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών.

«Η κατάσχεση ελληνικών πλοίων από τους IRGC (Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης) είναι απαράδεκτη. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει δεσμευτεί για την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ασφάλεια της ναυτιλίας στα στενά του Ορμούζ».

Αυτό απάντησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών όταν του ζητήθηκε η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου για την κατάληψη των δύο ελληνικών τάνκερ από τους Φρουρούς της Επανάστασης, το επίλεκτο σώμα των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων.

Τι είχε κάνει η Βρετανία το 2019

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο του 2019 και η Βρετανία αντιμετώπισε παρόμοια προβλήματα όταν τότε οι Φρουροί της Επανάστασης κατέλαβαν δύο βρετανικά πετρελαιοφόρα: το Stena Impero και το Mesdar. Το δεύτερο το άφησαν ελεύθερο σχεδόν άμεσα μετά από οδηγίες που πήραν από τις ιρανικές αρχές. Το Stena Impero όμως, αφού «ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία και ξεκίνησαν οι απαραίτητες έρευνες», σύμφωνα με τους Φρουρούς της Επανάστασης, κατασχέθηκε γιατί «δεν τηρούσε τους διεθνείς θαλάσσιους κανονισμούς».

Η Βρετανία, όπως και άλλες δυτικές χώρες, υποστήριζαν ότι η κατάσχεση του Stena Impero αποτελούσε αντίποινα για την κατάσχεση του ιρανικού υπερ-δεξαμενόπλοιου Grace 1 κοντά στο Γιβραλτάρ, 15 μέρες πριν. Οι Βρετανοί τότε κατηγόρησαν το Grace 1 ότι παραβίασε τις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Συρίας.

Τελικά το Stena Impero απελευθερώθηκε δύο μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2019.

Την εποχή εκείνη, για να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά, το βρετανικό υπουργείο Άμυνας αποφάσισε να στείλει πλοία του Πολεμικού Ναυτικού της χώρας τα οποία συνόδευαν τα υπό βρετανική σημαία δεξαμενόπλοια κατά τη διέλευσή τους από τα Στενά του Ορμούζ.

Nωρίτερα, οι ιρανικές ναυτιλιακές αρχές, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, ανέφεραν ότι το πλήρωμα των δύο τάνκερ δεν βρίσκεται υπό κράτηση.

Kατά την ίδια ενημέρωση, το πλήρωμα παραμένει στα δύο πλοία και τα μέλη του είναι καλά στην υγεία τους.

Το χρονικό της υπόθεσης 

Το θρίλερ με τα δύο ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια βρίσκεται σε εξέλιξη από το μεσημέρι της Παρασκευής, όταν και κατελήφθησαν από τους Φρουρούς της Επανάστασης. 

Όπως αναφέρει το Associated Press, Αμερικανός αξιωματούχος Άμυνας που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, ανέφερε ότι τα δύο πλοία προσέγγισαν τα χωρικά ύδατα του Ιράν χωρίς ωστόσο να εισέλθουν σε αυτά. Στη συνέχεια, όπως σημείωσε, τα πλοία κινήθηκαν προς τη θαλάσσια περιοχή του Ιράν. Οι κινήσεις αυτές θεωρήθηκαν ύποπτες, αλλά κανένα από τα δύο πλοία δεν είχε προχωρήσει σε έκκληση για βοήθεια.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΞ, ελικόπτερο του ιρανικού πολεμικού ναυτικού προσνηώθηκε, το μεσημέρι της Παρασκευής, στο ελληνικής σημαίας πλοίο Delta Poseidon το οποίο έπλεε σε διεθνή ύδατα (22 ναυτικά μίλια από τις ακτές του Ιράν) στον Κόλπο. Στη συνέχεια, ένοπλοι αιχμαλώτισαν το πλήρωμα, μεταξύ των οποίων βρίσκονται δύο Έλληνες.

Αντίστοιχο συμβάν αναφέρθηκε ότι συνέβη και σε άλλο πλοίο ελληνικής σημαίας, στο οποίο επέβαιναν επτά Έλληνες, και που ευρίσκετο πλησίον των ιρανικών ακτών.

Η κίνηση του Ιράν αποδίδεται σε αντίποινα προς την Αθήνα για την κατάσχεση φορτίου αργού ιρανικού πετρελαίου που μεταφερόταν από ρωσικό δεξαμενόπλοιο στις 15 Απριλίου στα ανοιχτά της Εύβοιας και την απόφαση της Ελλάδας την Πέμπτη 26 Μαΐου να αποστείλει το φορτίο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό πρέσβη

Με εντολή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Θεμιστοκλής Δεμίρης πραγματοποίησε το απόγευμα της Παρασκευής έντονο διάβημα διαμαρτυρίας στον Ιρανό πρέσβη στην Αθήνα. Σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών σημειώνει πως «οι ανωτέρω πράξεις ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας. Ο Γενικός Γραμματέας καταδίκασε έντονα τις πράξεις αυτές, οι οποίες αντιβαίνουν θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Ναυσιπλοΐας. Κάλεσε για την άμεση απελευθέρωση των πλοίων και των πληρωμάτων τους. Τόνισε επίσης ότι οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις Ε.Ε. – Ιράν».

Σύμφωνα με πληροφορίες ναυλομεσιτικών κύκλων, το ένα από τα ελληνικά δεξαμενόπλοια στα οποία επιβιβάστηκαν Ιρανοί στρατιώτες είναι το 157.000 τόνων (suezmax) Delta Poseidon της Delta Tankers, συμφερόντων του εφοπλιστή Διαμαντή Διαμαντίδη. Πηγές κατονομάζουν το Prudent Warrior της Polembros Shipping, συμφερόντων της οικογενείας Πολέμη, ως το δεύτερο δεξαμενόπλοιο suezmax που συνέλαβαν οι ιρανικές αρχές. 

Η κάλυψη από τα διεθνή ΜΜΕ

«Οι ιρανικές δυνάμεις κατέλαβαν δύο ελληνικά δεξαμενόπλοια στον Περσικό Κόλπο την Παρασκευή, αμέσως μετά την προειδοποίηση της Τεχεράνης ότι θα λάβει “τιμωρητικά μέτρα” κατά της Αθήνας για την κατάσχεση, από πλευράς ΗΠΑ, φορτίου ιρανικού πετρελαίου στα ανοικτά ελληνικών ακτών, αναφέρει το Reuters.

«Η κατάσχεση δύο δεξαμενόπλοιων υπό ελληνική σημαία είναι πιθανό να προκαλέσει αναστάτωση στην αγορά πετρελαίου και στη ναυτιλιακή βιομηχανία, με τις τιμές να βρίσκονται κοντά στα 120 δολάρια το βαρέλι» γράφουν οι FT.

Το Al Jazeera αναφέρεται στην αντίδραση των ελληνικών αρχών οι οποίες τόνισαν πως οι εν λόγω πράξεις «ισοδυναμούν ουσιαστικά με πράξεις πειρατείας» και πως αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν.

«Η επιδρομή σηματοδοτεί το πρώτο σοβαρό περιστατικό στη θάλασσα εδώ και μήνες, καθώς η ένταση μεταξύ του Ιράν και της Δύσης παραμένει σε υψηλά επίπεδα λόγω της πυρηνική συμφωνία του με τις παγκόσμιες δυνάμεις. Καθώς η Τεχεράνη εμπλουτίζει περισσότερο ουράνιο, αυξάνονται οι ανησυχίες για μη επιστροφή στη συμφωνία, αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός ευρύτερου πολέμου», σημειώνει το abcnews.

«Οι ιρανικές στρατιωτικές δυνάμεις κατέλαβαν δύο πετρελαιοφόρα υπό ελληνική σημαία στον Περσικό Κόλπο την Παρασκευή, λίγες μέρες μετά την κατάσχεση φορτίου ιρανικού πετρελαίου στα ελληνικά ύδατα. Τα επεισόδια αυξάνουν την ένταση στη Μέση Ανατολή εν μέσω των τελματωμένων διαπραγματεύσεων για την πυρηνική συμφωνία και τη δολοφονία ενός αξιωματικού του Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης την περασμένη Κυριακή», γράφει η Wall Street Journal.

H Jerusalem Post υπενθυμίζει την κατάληψη από το Ιράν βρετανικoύ τάνκερ κοντά στα Στενά του Ορμούζ το 2019 για υποτιθέμενες θαλάσσιες παραβιάσεις, δύο εβδομάδες αφότου οι βρετανικές δυνάμεις κατέλαβαν ιρανικό δεξαμενόπλοιο κοντά στο Γιβραλτάρ, καθώς, όπως ανέφεραν, μετέφερε πετρέλαιο στη Συρία, παραβιάζοντας τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Η DW υπογραμμίζει ότι έχουν καταγραφεί πολυάριθμες επιθέσεις στον Περσικό Κόλπο, από τη στιγμή που ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αποσύρθηκε μονομερώς το 2018 από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, γνωστή ως Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης (JCPOA)». Προσθέτει, ωστόσο, πως «εδώ και μήνες δεν έχει σημειωθεί κάποιο σημαντικό περιστατικό».

Η Καθημερινή