Κατανάλωση ρεύματος: Οι επικίνδυνες ώρες και μέρες για μπλακ άουτ

Η χώρα θα πρέπει να περιορίσει κατά 5% την κατανάλωση ρεύματος τον χειμώνα σε διαστήματα υψηλής ζήτησης

Η μέχρι τώρα επεξεργασία των ιστορικών στοιχείων δείχνει ότι η αιχμή τη χειμερινή περίοδο (Οκτώβριο - Μάρτιο) εμφανίζεται κοντά στη δύση του ηλίου, 6-9 ή 7-10 το βράδυ. Δεν αποκλείεται η «ζώνη» των περικοπών φορτίων να επεκταθεί και το πρωί, το διάστημα 09.00-10.00.

Χρύσα Λιάγγου

Κοντά στη δύση του ηλίου και για τρεις ώρες, μετά την 1η Νοεμβρίου και μέχρι τον Μάρτιο του 2023 η ηλεκτροδότηση δεν θα είναι δεδομένη για όλους. Πιθανότατα το ίδιο να συμβεί και για κάποιες πρωινές ώρες κι αυτό γιατί η χώρα με βάση τον δεσμευτικό κανονισμό της Κομισιόν θα πρέπει να προχωρήσει σε υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5% στις ώρες αιχμής.

Πρόσθετος ενδεικτικός και μη δεσμευτικός στόχος, η μείωση της κατανάλωσης κατά 10% μέχρι τον Μάρτιο του 2023 σε σχέση με πέρυσι. Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, αυτό θα οδηγούσε σε μείωση των τιμών και θα επέτρεπε τη μείωση κατά 3,8% της κατανάλωσης φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή.

Η Ελλάδα ξεκινάει την άσκηση με ένα σημαντικό πλεονέκτημα: τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας πάνω από τον ενδεικτικό στόχο 10% και συγκεκριμένα 13% τον Ιούλιο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Τα δύσκολα αφορούν τον στόχο της υποχρεωτικής μείωσης κατά τουλάχιστον 5% τις ώρες αιχμής, άσκηση πολύπλοκη και δυσεπίλυτη, αφού δεν υπάρχει δυνατότητα ωριαίας καταμέτρησης του μεγαλύτερου καταναλωτή του δικτύου που είναι η χαμηλή τάση, δηλαδή νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 65% της συνολικής εγχώριας ζήτησης.

Τα πράγματα θα ήταν εντελώς απλά εάν είχαν εγκατασταθεί οι «έξυπνοι» μετρητές, ένα project περίπου 1 δισ. ευρώ, που σέρνεται από το 2014. Η συνδρομή των νοικοκυριών στον στόχο εξοικονόμησης θα επιδιωχθεί μέσω κινήτρων και συγκεκριμένα αυξημένης επιδότησης του λογαριασμού ρεύματος όταν περιορίζουν την κατανάλωση κατά 15% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Και αυτό τεχνικά είναι δύσκολο να μετρηθεί, κάτι που γνωρίζουν τα κυβερνητικά επιτελεία που σχεδιάζουν, αλλά μετά και τις παρεμβάσεις της αρμόδιας οικονομικής Διεύθυνσης της Κομισιόν, είναι υποχρεωμένα να συνδέσουν τις επιδοτήσεις με μείωση της κατανάλωσης.

Η άσκηση είναι πολύπλοκη και δυσεπίλυτη, αφού δεν υπάρχει δυνατότητα ωριαίας καταμέτρησης των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων.

Ετσι, ο κλήρος πέφτει στην ενεργοβόρο βιομηχανία και τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις, που συγκεντρώνουν αθροιστικά το 35% της ζήτησης (10% οι μεγάλες βιομηχανίες που είναι συνδεδεμένες με το δίκτυο υψηλής τάσης και περίπου 25% οι βιομηχανίες και εμπορικές επιχειρήσεις με μεγάλες καταναλώσεις, που είναι συνδεδεμένες με το δίκτυο της μέσης τάσης). Τα αρμόδια επιτελεία, από την περασμένη Τετάρτη που η πρόεδρος της Ε.Ε. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, έχουν πιάσει χαρτί και μολύβι για να υπολογίσουν με τη μεγαλύτερη ακρίβεια μια σειρά από παραμέτρους κρίσιμους για την αποτελεσματική εφαρμογή τους. Το πρώτο ζητούμενο είναι να οριστούν οι ώρες αιχμής του συστήματος και για τον σκοπό αυτό ανατρέχουν σε ιστορικά αρχεία του ΑΔΜΗΕ από το 2015 μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με τα όσα μεταφέρουν στην «Κ» στελέχη με άμεση εμπλοκή στην όλη διαδικασία, «το να προσδιοριστούν τα σωστά “πικ” της ζήτησης είναι ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα».

Η μέχρι τώρα επεξεργασία των ιστορικών στοιχείων δείχνει ότι η αιχμή τη χειμερινή περίοδο (Οκτώβριο – Μάρτιο) εμφανίζεται κοντά στη δύση του ηλίου, 18.00-21.00 ή 19.00-22.00. Δεν αποκλείεται η «ζώνη» των περικοπών φορτίων να επεκταθεί και το πρωί το διάστημα 09.00-10.00, όπου αν και δεν παρατηρείται αιχμή, οι τιμές είναι υψηλά. Κι αυτό γιατί έχουν αρχίσει να δουλεύουν εκτός από τα εργοστάσια και τα εμπορικά καταστήματα και οι υπηρεσίες, ενώ η ηλιοφάνεια είναι ακόμη περιορισμένη, περιορίζοντας αντίστοιχα και την απόδοση των φωτοβολταϊκών.

Ο μηχανισμός

Αφού προσδιοριστούν οι ώρες αιχμής, το δεύτερο και ίσως πιο κρίσιμο ζήτημα ως προς τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, που διερευνάται παράλληλα, είναι ποιοι καταναλωτές θα κόψουν φορτία και μέσω ποιου μηχανισμού. Εδώ εξετάζονται διάφορα σενάρια. Ολα συμπεριλαμβάνουν τη βιομηχανία υψηλής και μέσης τάσης, με τα αρμόδια επιτελεία να επιδιώκουν τον επιμερισμό του κόστους και σε άλλους μεγάλους καταναλωτές. Σειρά σεναρίων εξετάζονται και ως προς τον μηχανισμό περικοπής φορτίων, με επικρατέστερο σε πρώτη φάση αυτό των δημοπρασιών έναντι αμοιβής. Το τρίτο, τέλος, κρίσιμο ζήτημα που μένει να διευθετηθεί είναι το κόστος της αποζημίωσης, κάτι που θα αποτελέσει συνάρτηση ενός ισχυρού κινήτρου για τις επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν στον μηχανισμό και των δημοσιονομικών περιθωρίων. Αφού ολοκληρωθεί ο μηχανισμός, οι εταιρείες που θα συμμετάσχουν θα καλούνται από την προηγούμενη ημέρα να κατεβάσουν τους διακόπτες έναντι αμοιβής για συγκεκριμένες ώρες.

Η Καθημερινή