Η συζήτηση για την ενέργεια που δεν γίνεται - του Πάσχου Μανδραβέλη

Δυστυχώς και η συζήτηση περί ΔΕΗ γίνεται υπό τους ήχους του Θωμά Μπακαλάκου, δηλαδή παρέμεινε στη δεκαετία του 1970. Ο συνδικαλιστικός τσαμπουκάς «θα σας σβήσουμε», οι μεγαλοστομίες «θα ματώσουμε» και το ανεδαφικό «δεν πουλάμε» (λες και οι συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ έχουν κληρονομήσει τη ΔΕΗ από τους πατεράδες τους) αποκρύπτουν τα πραγματικά ζητήματα, τα οποία πρέπει να συζητηθούν εξαιτίας της αναγκαίας κι επικείμενης απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Εντάξει, η ΓΕΝΟΠ δεν... πουλάει λιγνιτικές μονάδες. Το ερώτημα, όμως, είναι, ποιος τις αγοράζει... Σε όλο τον κόσμο (πλην Ελλάδος και Τουρκίας) η κατανάλωση λιγνίτη μειώνεται, διότι αν προστεθεί το κόστος ρύπανσης, είναι ασύμφορος. Τα λιγνιτικά πεδία έπειτα από δεκαετίες εκμετάλλευσης εξαντλούνται. Ποιος, λοιπόν, θα βάλει τα λεφτά του στην Ελλάδα για να αγοράσει μονάδες οι οποίες σε ολόκληρη την Ευρώπη σβήνουν;

Τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια έχουν μεγάλο κόστος κατασκευής και σχεδόν μηδαμινό κόστος λειτουργίας. Αν εξαιρέσουμε τη χρήση νερών. Το ερώτημα, λοιπόν, που μπαίνει στην περίπτωση ιδιωτικοποίησης μιας τέτοιας μονάδας είναι οι όροι λειτουργίας της. Τι θα γίνει σε περιόδους λειψυδρίας; Ποιος θα έχει προτεραιότητα στη χρήση υδάτων; Θα πληρώνεται το νερό από τον ιδιώτη ιδιοκτήτη ενός υδροηλεκτρικού εργοστασίου;

Η ΔΕΗ σήμερα χρησιμοποιεί τους υδάτινους πόρους της χώρας δωρεάν, στη λογική τού «όλοι κράτος είμαστε» ή «τα δικά σας είναι δικά μας και τα δικά μας είναι δικά σας». Αυτό κακώς ισχύει για τη ΔΕΗ, αλλά επ’ ουδενί δεν μπορεί να ισχύει για έναν ιδιώτη.

Εκτός αυτών, υπάρχει κι ένα άλλο πολύ λεπτό ζήτημα. Για να δημιουργηθούν οι μεγάλες τεχνητές λίμνες (Πλαστήρα στην Καρδίτσα, του Αλιάκμονα στη Δυτική Μακεδονία κ. λπ.) χρησιμοποιήθηκαν δημόσιες εκτάσεις και απαλλοτριώθηκαν ιδιωτικές περιουσίες. Τότε –στη λογική «όλοι κράτος είμαστε» – οι απαλλοτριώσεις έγιναν για ένα κομμάτι ψωμί, αλλά το σημαντικό είναι άλλο. Τυπικά, αυτές οι λίμνες και οι παρόχθιες εκτάσεις ανήκουν στη ΔΕΗ. Τις έχει «αγοράσει». Ιδιωτικοποιούνται κι αυτές μαζί με ένα υδροηλεκτρικό έργο;

Ολα αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν, αλλά δυστυχώς στη χώρα μας επαναλαμβάνουμε διαρκώς το πάθημα των συχνοτήτων. Στη δεκαετία του ’80, όλοι –ή τουλάχιστον οι εχέφρονες– ήξεραν ότι αργά ή γρήγορα η ραδιοτηλεοπτική αγορά θα απελευθερωθεί. Είχε γίνει σε ολόκληρο τον κόσμο και αφού δεν υπήρχαν τα μέσα... κατάρριψης δορυφόρων, θα γινόταν και στην Ελλάδα. Αντί λοιπόν τότε να ξεκινήσει ένας σοβαρός διάλογος για τους όρους απελευθέρωσης, ώστε να τεθούν κανόνες στην επικείμενη αγορά, η συζήτηση πολώθηκε στην ανάγκη ύπαρξης κρατικού μονοπωλίου. Τελικά η αγορά απελευθερώθηκε εν μια νυκτί κι έγινε το «... κι αλεστικά μη δώσετε».

Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί και στον χώρο της Ανώτατης Παιδείας, όπου η συζήτηση εστιάσθηκε στο «ναι ή όχι στο άρθρο 16», το ίδιο θα συμβεί και με την αγορά ενέργειας. Αναγκαστικά θα απελευθερωθεί και αναγκαστικά θα πουλήσουμε ή θα κλείσουμε εργοστάσια της ΔΕΗ. Οχι επειδή θα το επιβάλει η τρόικα ή το θέλει η Κομισιόν, αλλά επειδή θα είναι ζημιογόνος.

Η απελευθέρωση είναι προ των πυλών, αλλά αυτή τη φορά πρέπει να γίνει συντεταγμένα. Αντί, λοιπόν, η ΓΕΝΟΠ να ακούει τραγούδια του Μπακαλάκου ή να αναπολεί τα φεστιβάλ νεολαίας της δεκαετίας του ’70, καλό είναι να καταθέσει καμιά σοβαρή πρόταση.

8/8/2010

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ