Φως στο μυστικό του Γεωργίου Β΄

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ Του Θανάση Αντωνόπουλου

Ο “απόρρητος φάκελος” φυλασσόταν στο αρχείο της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο και μετά το θάνατο του αρχειοφύλακα της πρεσβείας Πεντζίκη μεταφέρθηκε στην Αθήνα και παραλήφθηκε, όπως προκύπτει από το πρακτικό παραλαβής, στις 20 Μαρτίου 1947 από τον τότε διευθυντή του πολιτικού γραφείου του βασιλιά Παναγιώτη Πιπινέλη έντεκα ημέρες πριν από το θάνατο (1η Απριλίου 1947) του βασιλιά Γεωργίου Βʼ. Το πρακτικό παραλαβής, χειρόγραφο διά χειρός Πιπινέλη και επί επιστολόχαρτου κεκοσμημένου στην άνω αριστερή πλευρά με τη “βασιλική κορόνα”, αναφέρει: * “Ο παρών φάκελλος περιέχει την βασιλικήν πράξιν της 24ης Αυγούστου 1941 περί ορισμού Αντιβασιλείας κατά το άρθρ. 2 του αναγκαστικού νόμου 3061 της 18ης Αυγούστου 1941, ευρέθη κλειστός μεταξύ των εγγράφων του αποθανόντος αρχειοφύλακος της πρεσβείας Λονδίνου Πετζίκη, μοι απεστάλη δε ενταύθα διά φακέλλου της πρεσβείας ταύτης. Ηνοίχθη υπό της Αυτού Μεγαλειότητος και κατετέθη εις το αρχείον του Πολιτικού Γραφείου. Αθήναι, 20ή Μαρτίου 1947 Π. Πιπινέλης”.

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Η “Βασιλική πράξις” είναι χειρόγραφος σε επιστολόχαρτο κεκοσμημένο στο μέσον της άνω πλευράς με το οικόσημο της δυναστείας των Γλίξμπουργκ και σε σύγκριση με την υπογραφή προκύπτει ότι έχει γραφεί ιδιοχείρως από το βασιλιά Γεώργιο Βʼ και το περιεχόμενό της έχει ως εξής: *  “Πράξις Ημείς Γεώργιος Βʼ Βασιλεύς των Ελλήνων Έχοντες υπʼ όψιν τον υπʼ αριθ. 3061 Αναγκ. Νόμον της 18ης Αυγούστου 1941 περί ʽΑντιβασιλείαςʼ ορίζομεν διά την υπό του αρ. 2 προβλεπομένην περίπτωσιν Πρόεδρον της Αντιβασιλείας την Α.Β.Υ. τον Πρίγκηπα Πέτρον και αναπληρωτάς αυτού την Α.Β.Υ. τον βασιλόπαιδα Γεώργιον και την Α.Β.Υ. τον βασιλόπαιδα Ανδρέαν. Καλώ πάντας εις υπακοήν προς τον Βασιλέα και την Αντιβασιλείαν Αυτού προς το συμφέρον του έθνους, ευχόμενος πλήρη ευόδωσιν των εθνικών υποθέσεων. Εν Κέιπ Τάουν τη 24η Αυγούστου 1941 Γεώργιος Βʼ”. Το χειρόγραφο της “Βασιλικής πράξεως” ήταν τοποθετημένο σε κλειστό φάκελο σφραγισμένο με “βουλοκέρι”, ενώ στην μπροστινή πλευρά του φακέλου αναγραφόταν πάλι με τον ίδιο γραφικό χαρακτήρα: * “Προς την Βασ. Ελληνικήν Κυβέρνησιν Νʼ ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας. Γ.Β.” (Μονογραφή κάτω αριστερά στο φάκελο).

ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Σειρά ερωτημάτων προκύπτει για τους λόγους που οδήγησαν το βασιλιά Γεώργιο Βʼ -κι ενώ ο αναγκαστικός νόμος 3061 της 18ης Αυγούστου 1941 είχε δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης, που τυπώθηκε στην έδρα της στο Κάιρο στις 25 Αυγούστου 1941 (To τεύχος αυτό κυκλοφόρησε μόνο σε ένα αντίτυπο και εκ των πραγμάτων η συγκρότηση της Αντιβασιλείας παρέμεινε απόρρητη) και ρύθμιζε τα θέματα της “Αντιβασιλείας”- να συντάξει ιδιαίτερη βασιλική πράξη και μάλιστα να μη δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, αλλά να παραμείνει περίκλειστη σε φάκελο με τη βασιλική σύσταση προς την κυβέρνηση: “Νʼ ανοιχθή εν καιρώ μόνον σύμφωνα με προφορικάς οδηγίας” του. Είναι χαρακτηριστικό δε ότι η “Βασιλική πράξις” συντάσσεται μία ημέρα προ της δημοσίευσης του αναγκαστικού νόμου 3061 στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης. Επίσης η “Βασιλική πράξις” ορίζει ως πρόεδρο της αντιβασιλείας τον πρίγκιπα Πέτρο και αναπληρωτές τους “βασιλόπαιδας Γεώργιον και Ανδρέαν”, τους μόνους ως γνωστόν από τη “δυναστεία των Γλύξμπουργκ που διέκειντο ευμενώς προς τις Συμμαχικές Δυνάμεις ήδη από την εποχή του Αʼ Παγκοσμίου Πολέμου. Τι φοβούταν ο βασιλιάς Γεώργιος Βʼ, ενώ ως διάδοχός του είχε ορισθεί ο μετέπειτα βασιλιάς Παύλος, παντρεμένος ήδη από τριετίας με τη γερμανίδα πριγκίπισσα Φρειδερίκη; Είναι γνωστό ότι ο βασιλιάς Γεώργιος Βʼ σε ουδεμία πράξη προέβαινε, πριν να συμβουλευθεί το βρετανό πρωθυπουργό Τσόρτσιλ και δη εν καιρώ πολέμου, η έκβαση του οποίου ήταν απόλυτα συνυφασμένη και με τη δική του θέση ως βασιλιά. Παράλληλα είναι γνωστό ότι “σκιά” του Γεωργίου Βʼ, μετά τη διάζευξή του από τη ρουμάνα πριγκίπισσα Ελένη, αποτελούσε μία Αγγλίδα, της οποίας οι σχέσεις με τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες ουδέποτε έχουν αμφισβητηθεί ακόμη και από τους πλέον πιστούς βασιλόφρονες!.. Παράλληλα είναι γνωστό ότι οι αγγλικές μυστικές υπηρεσίες εγνώριζαν ότι η πριγκίπισσα Φρειδερίκη και γενικότερα ο “οίκος του Ανοβέρου” είχαν αγκαλιάσει το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ και μάλιστα ήσαν κάτοχοι της περιλάλητης φωτογραφίας -την οποία αργότερα διοχέτευσαν στη δημοσιότητα- της Φρειδερίκης με τους δύο αδελφούς της με στολή της χιτλερικής νεολαίας.

Επίσης είναι γνωστό ότι στα “αρχεία” των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών ήταν καταγεγραμμένη η ευμενής προς το ναζιστικό καθεστώς στάση του τότε διαδόχου Παύλου, όταν ως επικεφαλής της ελληνικής ολυμπιακής αποστολής είχε παρακολουθήσει τον Αύγουστο του 1936 τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου. Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ τον Αύγουστο του 1941, κι ενώ η πορεία του πολέμου παρέμενε άγνωστο πού θα καταλήξει, μετά μάλιστα τις φιλο-ναζιστικές τάσεις του Εδουάρδου και σημαντικής μερίδας της αγγλικής αριστοκρατίας (π.χ. Όσβαλντ Μόσλεϊ, Τζον Έμερι κ.ά.), σε καμία περίπτωση δεν επιθυμούσε να έχει στα νώτα του ανάλογα φαινόμενα και από την ελληνική βασιλική οικογένεια, της οποίας ο φιλο-γερμανισμός ήταν γνωστός από τον Αʼ Παγκόσμιο Πόλεμο εκτός ελαχίστων περιπτώσεων, όπως του πρίγκιπα Γεωργίου, πρώην αρμοστή στην Κρήτη και παντρεμένου με τη γαλλίδα αριστοκράτισσα Μαρία Βοναπάρτη, που επέβαλε στον Γεώργιο Βʼ να θέσει υπό έλεγχο το διαδοχικό ζεύγος Παύλου και Φρειδερίκης και υπό αυτό το πρίσμα ερμηνεύεται η συγκρότηση “Αντιβασιλείας” υπό την προεδρία του πρίγκιπα Πέτρου, γιου του πρίγκιπα Γεωργίου, γνωστού για την προσήλωσή του στις δυτικές δημοκρατίες. Στο πνεύμα αυτό δεν θεωρείται τυχαίο ότι το διαδοχικό ζεύγος παρέμεινε σε όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Νότια Αφρική υπό τη “διακριτική” κηδεμονία του στρατάρχη Γιαν Σματς, αφοσιωμένου συνεργάτη του βρετανού πρωθυπουργού.

Το αβυσσαλέο μίσος της Φρειδερίκης κατά του πρίγκιπα Πέτρου

Στη “Βασιλική πράξη” της 24ης Αυγούστου 1941 και τον ορισμό “Αντιβασιλείας” με επικεφαλής τον πρίγκιπα Πέτρο αποδίδεται και το διά βίου αβυσσαλέο μίσος της Φρειδερίκης για τον πρώτο. Ο Πέτρος από της ανόδου στο θρόνο του Παύλου και της Φρειδερίκης, το 1947, καθίσταται “αποσυνάγωγος” για τους ανακτορικούς κύκλους της Αθήνας, υπό το πρόσχημα ότι είχε παντρευτεί μία ωραία “ρωσίδα κομμουνίστρια” και όχι γιατί πάντοτε επέκρινε -και δημοσίως- την αυταρχική και αντιδημοκρατική συμπεριφορά της Φρειδερίκης. Είναι ενδεικτικό ότι στη διάρκεια του “βασιλικού πραξικοπήματος” του Ιουλίου του 1965 κατά της νόμιμης κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου -ενέργεια η οποία προετοίμασε την Απριλιανή Δικτατορία των Συνταγματαρχών- ο Πέτρος με δηλώσεις του εκπροσώπου του, αρχές Αυγούστου του 1965, στους “Σάντεϊ Τάιμς” του Λονδίνου υπογραμμίζει: - “Η Φρειδερίκη πρέπει να φύγει χάριν της διασώσεως της βασιλευομένης δημοκρατίας στην Ελλάδα”. Και προστίθεται στην ίδια ανακοίνωση: - “Διά των κακών συμβουλών της Φρειδερίκης προς τον Βασιλέα αι αντιδραστικαί δυνάμεις εις την Ελλάδα εξεδήλωσαν απροκαλύπτως την περιφρόνησίν των προς το δημοκρατικόν καθεστώς και διενήργησαν πράγματι στρατιωτικόν πραξικόπημα”. Η άποψη του πρίγκιπα Πέτρου για τη Φρειδερίκη παραμένει αμετακίνητη και με δηλώσεις του πριν από το δημοψήφισμα του 1974 σημειώνει: - “Αν γράψω τα απομνημονεύματά μου, θα δημιουργηθεί πρόβλημα για το κατά πόσον η Φρειδερίκη είναι διανοητικά υγιής…”.

Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΒΛΑΧΟΥ

Η εκδότρια της εφημερίδας “Καθημερινή” Ελένη Βλάχου, της οποίας η προσήλωση στο “βασιλικό θεσμό” δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, αποδίδει το αβυσσαλέο μίσος της Φρειδερίκης προς τον πρίγκιπα Πέτρο σε λόγους… ερωτικούς! Γράφει στο βʼ τόμο των απομνημονευμάτων της “Δημοσιογραφικά χρόνια… Πενήντα και κάτι…”, σελ. 27: - “Με αθλητικό παράστημα, ξανθός, γελαστός, ο Πρίγκιπας Πέτρος, γιος του Πρίγκιπα Γεωργίου και της Γαλλίδας Μαρίας Βοναπάρτη, δεν είχε κληρονομήσει κανένα βασιλικό ʽελάττωμαʼ… Ούτε φιλοδοξίες είχε ούτε διάθεση για μεγαλεία ούτε τον απασχολούσε η πολιτική ούτε η ʽανώτερη κοινωνίαʼ. Αντίθετα είχε δημιουργήσει σωρεία εχθρών ύστερα από το γάμο του με μία όμορφη Ρωσίδα, ʽσφραγισμένη κομμουνίστριαʼ, που του έκλεινε όλες τις πόρτες. Ειδικά τις ελληνικές… Προσπαθούσε να υπερνικήσει τα εμπόδια, ερχότανε συχνά στην Ελλάδα, κρατούσε ένα δικό του σπίτι, μιλούσε καλά ελληνικά, συναντούσε φίλους και συναδέλφους… γιατί υπηρετούσε στο στρατό. Είχαμε πολλούς κοινούς φίλους, Αθηναίους και Αλεξανδρινούς, και όταν μιλούσαμε μαζί για τα ταξίδια του, για το Θιβέτ και τις άλλες εξωτικές βουνοκορφές, όπου είχε σκαρφαλώσει, τον παρασύραμε σε δικά μας κουτσομπολιά, με κεντρικό πρόσωπο πάλι -ποιο άλλο...- τη Βασίλισσα Φρειδερίκη. Ήταν ο μεγάλος του εχθρός, δεν ήθελε να τον δει στα μάτια της… Και κατά τη δική του άποψη ο λόγος ήταν… ερωτικός!.. Πριν να παρουσιασθεί ο Παύλος ως υποψήφιος γαμπρός, πριν να πλησιάσει η Ρωσίδα, του την είχαν προσφέρει για νύφη… και την είχε απορρίψει. Μία ιστορία που τη γνώριζε και τη διηγιόταν μόνο ο ίδιος, διανθισμένη με λεπτομέρειες ελάχιστα κολακευτικές για τη μικρή πριγκίπισσα με τα ʽχοντρά πόδιαʼ…”.

ΑΓΓΛΙΚΗ ΔΥΣΑΡΕΣΚΕΙΑ

Οι αρραβώνες του διάδοχου του ελληνικού θρόνου, πρίγκιπα Παύλου, με την πριγκίπισσα του Μπραουνσβάιγκ Φρειδερίκη το Σεπτέμβριο του 1937 και στη συνέχεια οι γάμοι του πριγκιπικού ζεύγους στις 9 Ιανουαρίου 1938 αντιμετωπίσθηκαν με επιφυλακτικότητα, αν όχι δυσαρέσκεια, από το Φόρεϊν Όφις. Σε έκθεσή του ο τότε πρεσβευτής της Βρετανίας στην Αθήνα, σερ Σίντνεϊ Ουάτερλοϊ, σημειώνει ότι ο αντίκτυπος ήταν δυσάρεστος και υποδηλώνει στο ίδιο έγγραφό του ο βρετανός διπλωμάτης το φιλοναζιστικό παρελθόν του “οίκου του Ανοβέρου” και της ίδιας της Φρειδερίκης, της οποίας η φωτογραφία ομού με τους δύο αδελφούς της με στολή της χιτλερικής νεολαίας ήταν αρχειοθετημένη στις “δέλτους” των αγγλικών μυστικών υπηρεσιών. Ο Σπύρος Μαρκεζίνης, νομικός σύμβουλος του βασιλιά Γεωργίου Βʼ και γνώστης όσο ολίγοι των “ανακτορικών παρασκηνίων”, στη “Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος” δεν αποκρύπτει την αποστροφή του Γεωργίου Βʼ για τη Φρειδερίκη και σε σχόλιό του για την “Έκθεση Ουατελόου” σχετικά με το “δυσάρεστο αντίκτυπο” από το γάμο του διαδόχου Παύλου με τη γερμανίδα πριγκίπισσα σημειώνει: - “Αυτό ήταν φυσικό, δοθέντος ότι ήταν ακόμη ζωηρές οι αναμνήσεις του παρελθόντος… Η νέα εξ αφορμής των γάμων διαπίστωση του Βρετανού διπλωμάτη στην έκθεση του 1938 ότι υπήρχε φανερή κριτική στάση της κοινής γνώμης είχε καθαρώς πολιτικά αίτια… Είναι βέβαιο ότι τον βασιλέα Γεώργιο την ώρα εκείνη δεν τον ευχαρίστησε ο γάμος του αδελφού του με τη Γερμανίδα Πριγκίπισσα, σπάνιες δε ήταν οι περιπτώσεις που οι σχέσεις του με τη διάδοχο Φρειδερίκη υπήρξαν θερμές…” (Σπ. Μαρκεζίνης: “Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος (1936-1975)”. Τόμος πρώτος, σελ. 76, Αθήνα 1994. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος.

ΤΟ “ΝΤΟΣΙΕ” ΤΩΝ ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΩΝ

Το “ντοσιέ” στο οποίο ήταν τοποθετημένος ο σφραγισμένος φάκελος με “ισπανικό κηρό” και ο οποίος περιλάμβανε τη “Βασιλική πράξη” με τον ορισμό Αντιβασιλείς με επικεφαλής τον πρίγκιπα Πέτρο ήταν αρχειοθετημένα: 1. “Προγαμιαίο Σύμφωνο” στα γαλλικά με ημερομηνία 27 Δεκεμβρίου 1937 και άρθρα 14 μεταξύ του βασιλιά Γεωργίου Βʼ και του Δούκα του Κάμπερλαντ, του Μπράσβουιγκ και Λούνεμπουργκ, πατέρα της Φρειδερίκης, για τον επικείμενο γάμο της τελευταίας με το διάδοχο του ελληνικού θρόνου, πρίγκιπα Παύλο, με την οποία διαρρυθμίζονται τα του γάμου. Και κυρίως (άρθρο 4) ό,τι αφορά την προίκα της Γερμανίδας πριγκίπισσας, “η οποία θα είναι διαχειρίστρια και απόλυτη κυρία αυτής, στην οποία (περιουσία της) θα περιλαμβάνεται οτιδήποτε αποκτήσει διαρκούντος του γάμου”. Όροι (άρθρο 7) περί μη κοινοκτημοσύνης “Τα χρέη του ενός δεν δεσμεύουν τον άλλο”. Ρύθμιση θεμάτων χηρείας Φρειδερίκης (προίκα, τίτλος, κατοικία, καθήκοντα κτλ.). Διακανονισμός θεμάτων σε περίπτωση δεύτερου γάμου της Φρειδερίκης και άλλα σχετικά. 2. Εξουσιοδότηση του βασιλιά Γεωργίου Βʼ με ημερομηνία 8.1.1938 προς τον τιτλούχο των ανακτόρων Μερκάτη, ώστε ο τελευταίος να διαπραγματευθεί, συνάψει και υπογράψει για λογαριασμό του αδελφού του, διαδόχου Παύλου, το γαμήλιο συμβόλαιο εν όψει του γάμου του με την πριγκίπισσα Φρειδερίκη-Λουίζα του Ανοβέρου. 3. Έγγραφο του βασιλιά Γεωργίου Βʼ με το οποίο δίδει την άδεια στον εξάδελφό του Φίλιππο, πρίγκιπα της Ελλάδας και της Δανίας, να αποδεχθεί τη βρετανική υπηκοότητα, ώστε να συνεχίσει να υπηρετεί στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, και συναινεί στην παραίτηση του Φιλίππου από τα δικαιώματά του στη διαδοχή του ελληνικού θρόνου. 4. Έγγραφο του Άγγλου βασιλιά Γεωργίου του 3ου με ημερομηνία 5 Οκτωβρίου 1934, με το οποίο παρέχεται η συγκατάθεσή του για το γάμο του γιου του πρίγκιπα Γεωργίου, Αλέξανδρου, Εδμόνδου κτλ. με την Ελληνίδα πριγκίπισσα Μαρίνα, καθώς και βεβαίωση του αρχιεπισκόπου του Καντέμπουρι ότι ο εν λόγω γάμος τελέσθηκε στο ναό του Αγίου Πέτρου στο Γουεστμίνστερ την Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 1934.

19/10/2008

ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Αποστολή: Γιώργος Τσιρίκος (Πειραιάς)