Η βία και οι συμβολισμοί... - του Πάσχου Μανδραβέλη

Είναι ευτύχημα που αυτή τη φορά χρησιμοποιήθηκαν γιαούρτια κατά του κ. Αλέκου Αλαβάνου και αυγά κατά της κ. Ελένης Πορτάλιου. Την προηγούμενη φορά που «κάτοικοι» μιας περιοχής εκδήλωσαν την αγανάκτησή τους κατά ενός πολιτικού χρησιμοποίησαν τρίκυκλο και στειλιάρια. Μπορεί να υπήρχαν διαφορετικές αφετηρίες και (ευτυχώς!) διαφορετικά αποτελέσματα, αλλά ο πυρήνας των επιθέσεων είναι ακριβώς ο ίδιος. Ο ενοχλητικός λόγος, που απαντάται με πράξεις φυσικής βίας, άλλοτε θανατηφόρας και άλλοτε «συμβολικής».

Η αλήθεια είναι ότι μπορεί να εξοργιστεί κάποιος με τα λεγόμενα του κ. Αλαβάνου και άλλων τόσων της αλλοπρόσαλλης προόδου. Μπορεί επίσης και να γελάσει με προτάσεις περί «αποΔΝΤποιημένης ζώνης» που υποσχέθηκε να κάνει την Αττική. Από την άλλη όμως, δεν υπάρχει άποψη που να μη θεωρηθεί από κάποιους εξοργιστική. Μέχρι και το «αγαπάτε αλλήλους» ερμηνεύτηκε ως ευθεία προσβολή στον μωσαϊκό νόμο, με αποτέλεσμα να έχουμε φυσική βία κατά εκείνου που το εκστόμισε. Αλλά στα 2.000 χρόνια που πέρασαν, οι δυτικές κοινωνίες έμαθαν πολλά. Πρώτα απ’ όλα να ξεχωρίζουν τον λόγο από τη βία.

Οχι όμως στη χώρα μας. Στην Ελλάδα αναπτύχθηκε το ιδεολόγημα της «ολίγον εγκύου». Η βία χωρίστηκε σε «συμβολική» και σε «φυσική». Η ίδια η Αριστερά δικαιολόγησε -ενεργά ή παθητικά διά της σιωπής- τα γιαουρτώματα, τις «συμβολικές καταλήψεις», την «οργή του λαού» που ξεσπάει στις διαδηλώσεις, την καταστροφή ξένης περιουσίας με γκράφιτι και αφίσες (αυτό βαφτίστηκε δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης). Δεν ήταν μέλη του Συνασπισμού εκείνοι που γιαούρτωσαν ένα δημοσιογράφο, επειδή έγραφε ρατσιστικές σαχλαμαρίτσες; Δεν είναι σύμπασα η Αριστερά που ζητάει να απαντά το κράτος με νόμιμη αλλά φυσική βία (στέρηση ελευθερίας) σε εκείνους που εκστομίζουν τον απεχθή ρατσιστικό λόγο;

Δυστυχώς όμως, καιρός φέρνει τα λάχανα καιρός τα παραπούλια. Την ίδια νομιμοποιητική μεθοδολογία της «συμβολικής» βίας που χρόνια τώρα χρησιμοποιεί ένας χώρος της Αριστεράς μπορούν να χρησιμοποιήσουν και οι «αγανακτισμένοι» του Αγίου Παντελεήμονα. Και όσοι θυμούνται τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης θα ξέρουν ότι η ακροδεξιά ήταν πάντα πιο αποτελεσματική στη διαχείριση της βίας για την επίτευξη πολιτικών στόχων. Για τον απλό λόγο ότι το μήνυμά της είναι όπως η βία: χονδροειδές και ανεπεξέργαστο. Δεν προσφέρει ποτέ λύσεις στα προβλήματα· αυτή είναι μια σύνθετη διαδικασία. Πάντα υποδεικνύει κάποιον ένοχο γι’ αυτά τα προβλήματα και ζητεί την τιμωρία του.

Είναι επιτακτική ανάγκη η απονομιμοποίηση της βίας. Δεν υπάρχει «συμβολική», «λεκτική», «συλλογική», «κόκκινη», «μαύρη», «λαχανί» (ή όποιο άλλο επίθετο μπορεί να φανταστεί κανείς) βία. Η βία είναι μία και μοναδική και ορίζεται από τα φυσικά αποτελέσματα που έχει σε κάποιο άτομο ή στην περιουσία του. Μια διαδήλωση είναι συλλογική έκφραση γνώμης. Το γιαούρτωμα εναντίον κάποιου είναι βία. Πρέπει να ορθώσουμε σύνορα αδιαπέραστα στις έννοιες, γιατί η μία βία φέρνει την άλλη μέχρι την εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος μόνιμης βίας που εκτός από τάξη και ασφάλεια θα έχει και ησυχία. Κανείς δεν θα εκστομίζει λόγο, διότι κάθε λόγος θα είναι για κάποιους εξοργιστικός.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ