Πάρτε την Παιδεία στα χέρια σας! - του Τάκη Μίχα

Πολύ μελάνι και εργατοώρες έχουν δαπανηθεί από τους σχολιαστές στην αξιολόγηση των μέτρων που προτείνει η Άννα Διαμαντοπούλου για την παιδεία. Άσκοπα κατά την άποψη μας. Διότι τα μέτρα της κ. Διαμαντοπούλου απλά στοχεύουν να «αναβαθμίσουν» ένα άθλιο σύστημα και όχι να το καταργήσουν.

Αντίθετα το νέο δόγμα για την παιδεία που εξήγγειλε η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρα Μπακογιάννη στην ομιλία της στο Μπαντμινγκτον σηματοδοτεί μια επαναστατική αλλαγή-κυρίως στον χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Πρόκειται για το δόγμα «τα χρήματα ακολουθούν τον μαθητή και όχι το σχολείο».

Στο υπάρχον σύστημα ο λόγος για την ύπαρξη δημόσιων υπηρεσιών-όπως η παιδεία- είναι κυρίως για να εξυπηρετούν τους εργαζόμενους σε αυτές και δευτερευόντως μόνο τους χρήστες των υπηρεσιών. Οι σιδηρόδρομοι υπάρχουν για τους σιδηροδρομικούς, τα εκπαιδευτήρια για τους εκπαιδευτικούς, τα νοσοκομεία για τους γιατρούς και τις διοικήσεις, η ΔΕΗ για τους συνδικαλιστές κλπ.

Σε αυτό το σύστημα οι πολίτες δεν έχουν την δυνατότητα της «εξόδου» αλλά τιμωρούνται αν το επιχειρήσουν. Κλασσικό παράδειγμα η παιδεία .Η δευτεροβάθμια δημόσια παιδεία στην Ελλάδα είναι μια από τις χειρότερες στον κόσμο παρά το γεγονός ότι η χώρα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό καθηγητών στην Ευρώπη. Όμως το κράτος τιμωρεί τον πολίτη που θα προσπαθήσει να αναζητήσει καλύτερες υπηρεσίες έξω από τον δημόσιο τομέα. Δεν του χρηματοδοτεί την φοίτηση σε ιδιωτικό σχολείο-ούτε καν του επιτρέπει να αφαιρεί τα δίδακτρα από το φορολογητέο εισόδημα. Καταλήγει λοιπόν ο πολίτης να πληρώνει δυο φορές: μια φορά από τους φόρους του για μια υπηρεσία που δεν χρησιμοποιεί και μια άλλη φορά για τα δίδακτρα του ιδιωτικού! Αυτό είναι το μοντέλο που υποστηρίζουν όλα τα κόμματα στην Ελλάδα -από το ΚΚΕ μέχρι τους ιδεολογικούς του κλώνους όπως το ΠΑΣΟΚ την ΝΔ κλπ. Αυτό είναι ακριβώς και το μοντέλο το οποίο προσπαθεί να διαιωνίσει η Α. Διαμαντοπούλου.

Στο νέο σύστημα που πρότεινε η πρόεδρος της ΔημΣυμ η διαφορά δημόσιο– ιδιωτικό έχει ελάχιστο πλέον νόημα. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η παραγωγή ενός άριστου προϊόντος-στην προκειμένη περίπτωση παιδείας- που θα φέρει την Ελλάδα στην πρώτη θέση στον κόσμο. Αυτό που προέχει είναι να δημιουργηθεί μια τέτοια ποικιλία εκπαιδευτηρίων και εκπαιδευτικών φιλοσοφιών ώστε να υπάρξει η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου που διαθέτει η χώρα.

Σε αυτό το σύστημα η φύση του φορέα –αν δηλαδή θα είναι δημόσιος, ιδιωτικός ή ΜΚΟ-δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι φορείς που θα επιβιώσουν θα είναι εκείνοι τους οποίους θα επιλέγουν οι χρήστες δηλαδή οι γονείς/μαθητές. Στο νέο σύστημα αντί να δίνει το κράτος σε κάθε δημόσιο σχολείο ένα ποσό που αναλογεί σε κάθε μαθητή όπως γίνεται σήμερα, θα δίνει το ποσό αυτό κατ ευθεία στον γονέα που θα μπορεί να τα διαθέσει σε όποιο σχολείο θέλει-δημόσιο η ιδιωτικό. Μ’ αυτό τον τρόπο ο γονιός-και όχι ο κρατικός γραφειοκράτης του υπουργείου παιδείας-θα είναι αυτός που θα έχει την αποφασιστική «ψήφο» για την παιδεία του παιδιού του.

Στο ισχύον σύστημα η εξέλιξη των καθηγητών δεν είχε καμιά σχέση με την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών. Το σύστημα έχει διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να προστατεύει τους εργαζόμενους ανεξάρτητα από την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρουν. Στο νέο σύστημα η διοίκηση του κάθε εκπαιδευτήριου θα μπορεί να προσφέρει στους εργαζόμενους το πακέτο που θέλει. Άλλες θα προσφέρουν υψηλότερους μισθούς με πιο χαλαρή εργασιακή σχέση και άλλες θα μπορούν να προσφέρουν πιο σταθερές σχέσεις.

Το ίδιο θα ισχύει και με την αξιολόγηση. Άλλα εκπαιδευτήρια μπορεί να κρίνουν ότι η αξιολόγηση των καθηγητών δεν ενδείκνυται γιατί τους προκαλεί στρες, ενώ άλλα θα μπορούν να εφαρμόζουν την ακριβώς αντίθετη πολιτική. Άλλα θα ζητάνε ΑΣΕΠ άλλα όχι. Άλλα θα ζητάνε να έχει ο εκπαιδευτικός διδακτορικό άλλα θα δίνουν έμφαση στην ικανότητα επικοινωνίας.

Αυτό το οποίο είναι σημαντικό στο νέο πολυκεντρικό σύστημα είναι ότι δεν θα υπάρχει ένα μέτρο για όλα τα εκπαιδευτήρια. Έκαστο θα μπορεί να δοκιμάζει την φιλοσοφία που του αρμόζει. Οι επιλογές των χρηστών θα είναι ο μοναδικός κριτής επιβίωσης του κάθε εκπαιδευτηρίου. Η ελκυστικότητα του προϊόντος που θα προσφέρουν στην κοινωνία θα είναι η μοναδική ασπίδα προστασίας των εκπαιδευτικών.

Στο νέο πολυκεντρικό σύστημα η αγοραστική δύναμη θα περάσει από τα χέρια των γραφειοκρατών του δημοσίου στα χέρια της κοινωνίας των πολιτών. Και όπως μας δίδαξε ο γέρο Μαρξ, μαζί με την αγοραστική δύναμη θα περάσει στην κοινωνία των πολιτών και η εξουσία. Κάτι που στην ουσία θα σημάνει τελικά και την κατάργηση του υπουργείου παιδείας, ικανοποιώντας έτσι και το ίσως πιο σωστό αίτημα των σκεπτόμενων αναρχικών.

protagon.gr