Τέσσερα κέρδη - Της Πέμης Ζούνη

Τριγυρνάω στα κείμενα αυτής της ιστοσελίδας και στα σχόλιά σας, προσπαθώντας να βρω τον χρόνο που μονίμως γλιστράει, επειδή τα στοιχεία που βρίσκω είναι σημαντικά. Όσο σημαντική θεωρούσα πάντα την ικανότητα να ακούς. Ο καλός συνομιλητής δεν είναι αυτός με τα δυνατότερα επιχειρήματα, αλλά αυτός που – ενώ διαθέτει τα δυνατότερα επιχειρήματα – ακούει πραγματικά. Η περίφημη «αλήθεια» είναι κάτι πολύ σχετικό, το ξέρουμε, εκτός ίσως από μερικά βασικά πρακτικά θέματα για τα οποία έχουμε συνεννοηθεί: Χρονολογία, ημερομηνία, εποχή…

Χρειάστηκε, επίσης, να συνεννοηθούμε για μερικές πολύ βασικές αρχές: Ποια θεωρείται εγκληματική πράξη, ας πούμε (αν και οι ποινές εδώ ποικίλουν, συνυπολογίζοντας άλλες παραμέτρους). Μένει, λοιπόν, έξω από ξεκάθαρες γραμμές (παρότι υπάρχουν εκατοντάδες νόμοι για τα πάντα, οι οποίοι αλλάζουν συνέχεια αποδεικνύοντας τη σχετικότητά τους), μια τεράστια περιοχή σχέσεων και δράσεων, όπου δεν μπορεί να διεκδικηθεί η απόλυτη αλήθεια, ούτε επομένως το αλάθητο. Αυτό μας αποδιοργανώνει. Επίσης, μας οδηγεί πολύ συχνά στην αυθαιρεσία. Στην καλύτερη περίπτωση, μας προβληματίζει.

Νομίζω πως η μόνη πραγματική «δουλειά» που κάνουμε, συνειδητά ή ασυνείδητα, στην διάττουσα διαδρομή μας  ως σκεπτόμενα όντα (περίεργο! Ο υπολογιστής αναγνώρισε την παλιά μετοχή «διάττουσα») είναι η αναρώτηση, η συνεχής διανοητική επεξεργασία. Αυτό που οδηγεί στην πράξη, φυσικά. Άρα, είναι μεγάλο λάθος αυτή η σκέψη να μην παρακολουθεί συνεχώς τις καινούριες πληροφορίες που προκύπτουν απ΄τον διάλογο, τις αντιρρήσεις, τις αντιθέσεις. Αν θεωρηθεί αυτάρκης, είναι α-νόητη.  Γι’ αυτό λυπάμαι κάθε φορά που σημειώνεται μπροστά στ΄αυτιά μου (ή στα μάτια μου, εν προκειμένω) η ανοησία της παρεξήγησης, ή της διεκδίκησης της απόλυτης γνώσης.

Ένα σύμπτωμα των ημερών είναι η σύγχυση. Μαζί με τον θυμό βέβαια. (Άρα, καλύτερα, η σύγχυση που προκύπτει απ΄τον θυμό, όταν αυτός δεν σου αφήνει περιθώρια να σκεφτείς όλα τα παραπάνω). Πληροφορίες και παραπληροφόρηση, αναλύσεις και προβοκάτσια, καθαροί και λαμόγια… «όλα μπερδεύονται γλυκά». (Και δυστυχώς δεν είναι καν «γλυκά»). Ποιόν ωφελεί άραγε αυτό; Τον πολίτη πάντως όχι. Διότι του στερεί – πολύ απλά – το δικαίωμα να αποφασίσει για τη ζωή του, σύμφωνα με την κρίση του και όχι με αυτά που του διοχετεύουν. Ποιόν να ακούσει; Ποιόν να φτύσει;

Ένα δεύτερο σύμπτωμα, προσφιλής ασχολία για τις ελεύθερες ώρες, είναι η γενική ισοπέδωση. Πύρινοι λόγοι, από «ευαισθητοποιημένους» ανθρώπους που βρίσκονταν χρόνια στη δημοσιότητα. Μου δημιουργούν τη βεβαιότητα ότι τα είκοσι τελευταία χρόνια, που ήταν ενήλικες, τίποτα δεν ήταν στραβό. Τα είκοσι τελευταία χρόνια, όλα  ήταν τόσο σωστά. Το κράτος στη θέση του, οι νόμοι να λειτουργούν, οι αδικίες ανύπαρκτες. Περίεργο, δεν το είχα συνειδητοποιήσει. Γι’ αυτό δεν τους έβλεπα να καταγγέλλουν… Προτείνω να ξεχωρίζονται αυτοί που καταφεύγουν στη μόδα της καταγγελίας (εύκολο και πιασάρικο), από εκείνους που μπαίνουν στον κόπο να σκεφτούν αντιπροτάσεις.

Το τρίτο σύμπτωμα είναι η διαφοροποίηση κάποιων σχολίων, ανάλογα με τη σελίδα… Η ίδια σκέψη, διατυπωμένη από τον τάδε αρθρογράφο, τυγχάνει ενθουσιώδους υποδοχής και στήριξης, ενώ από άλλον, αρνητικής κριτικής. Η κάθε μια προσωπικότητα φέρει, βέβαια, το δικό της ιδεολογικό στίγμα. Το οποίο, όμως, δεν ξέρουμε σε βάθος και λεπτομέρεια.

Το τέταρτο – και ενθαρρυντικό – είναι το πώς, μέσα από ψυχικό κόστος απ’ όλες τις πλευρές, κατορθώνουν κάποια στιγμή οι φωνές αυτών που θέλουν να συνεισφέρουν στον διάλογο, αυτών που δεν αρκούνται στην εκτόνωση, να διατυπώσουν πραγματική κριτική και πραγματική πρόταση. Εκείνων που καταναλώνουν πολύτιμη φαιά ουσία για να εξηγήσουν προβλήματα και προθέσεις.

Το τελευταίο – και εξαιρετικά ενδιαφέρον για μένα – είναι η διαμάχη και ο προβληματισμός για τη γλώσσα, που παρατηρείται όχι μόνο εδώ, αλλά και σ’ άλλους αρθρογράφους. Επιτέλους! Το θέμα αναδεικνύεται!  Άρα, τουλάχιστον, μας απασχολεί. Ναι, έχουν πλάκα τα greeklish, δεν διαφωνώ. Κυρίως για τις παραμορφώσεις που δημιουργούν. Κυρίως γιατί σου θυμίζουν ότι υπήρχε λόγος για την ορθογραφία. Έχω δει, ας πούμε, τη λέξη edona  και μου πήρε ώρα για να την αποκρυπτογραφήσω! Χαίρομαι, όμως, που ένα ακόμα οχυρό μας δεν πέφτει αμαχητί (amahiti).

Αυτό το τελευταίο συνδέεται με την Παιδεία. Και εδώ οι κραυγές είναι ομόφωνες. Ευτυχώς. Αν κατορθώσουμε να αναβαθμίσουμε τον τρόπο που παιδευόμαστε, αν επιτύχουμε να μορφωνόμαστε και όχι να πληροφορούμαστε, θα έχουμε σοβαρές ελπίδες για όλες τις αλλαγές που θέλουμε.

ΥΓ. Μπαίνω στον πειρασμό, μια και περί γλώσσας η τελευταία παρατήρηση, να θυμίσω την υπέροχη σκέψη της ελληνικής για το μορφώνω: Μορφή>όμορφος (#άμορφος) , σχήμα>άσχημος (αναφερόμενο και στην εσωτερική διάπλαση/δια-μόρφωση της προσωπικότητας).

aixmi.gr