Πάμε πλατεία!!!; - Του Μάκη Καβουριάρη

Φωτο: "Η εξέγερση" - Πίνακας του Γάλλου ζωγράφου Ονορέ Ντομιέ

Την περασμένη Τετάρτη στον πεζόδρομο «Καμπάνη 2», σ’ αυτόν τον ωραίο χώρο «διαλόγου και δημιουργίας», κληρονομιά για όλους μας από την εκλογή του Περικλή Κοροβέση στην Βουλή, παρουσιάστηκε η ιστορία της παρισινής Κομμούνας, με αφορμή την έκδοση στα ελληνικά του κόμικ των Ταρντί και Βωτρέν για την Κομμούνα, 140 χρόνια μετά το συγκλονιστικό γεγονός της εξέγερσης του γαλλικού λαού εναντίον της υποτέλειας της κυβέρνησης του Θιέρσου και την υπεράσπιση του Παρισιού, ύστερα από την ήττα της Γαλλίας στον γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1870-71. Και επειδή οι άνθρωποι έχουν όνομα και επειδή πρέπει να γνωριζόμαστε, στον περιορισμένο αριθμό των λέξεων που απαιτούν οι ανάγκες της εφημερίδας, αναφέρομαι απλά στην εξαίρετη παρουσία της ιστορίας της Κομμούνας από τον Γιώργο Τριβιζάκη, που μέχρι την περασμένη Τετάρτη δεν τον ήξερα και που ελπίζω, μέσω του Διαδικτύου (αυτού του εκπληκτικού μέσου επικοινωνίας, πληροφόρησης και κινητοποίησης των ανθρώπων), να γίνουμε φίλοι.

Και μετά πήγαμε πλατεία. Ήταν η όγδοη μέρα από το κίνημα των αγανακτισμένων πολιτών στο Σύνταγμα, των χιλιάδων εργαζομένων, ανέργων, συνταξιούχων και νέων που, όπως δηλώνουν, «έχουμε έρθει στο Σύνταγμα για να παλέψουμε και να αγωνιστούμε για τις ζωές μας και το μέλλον μας».

Ορισμένοι θα θεωρήσουν τραβηγμένη την αναφορά στο ίδιο κείμενο των δύο γεγονότων. Τα δύο όμως γεγονότα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Την αυτοοργάνωση των πολιτών και τις λαϊκές συνελεύσεις. Σε όλα τα διαμερίσματα (διοικητική διαίρεση της πόλης) του Παρισιού την εποχή της Κομμούνας οι κάτοικοι σχημάτιζαν επιτροπές και οργάνωναν την ζωή τους και την άμυνα της πόλης εναντίον των Πρώσων και της κυβέρνησης του Θιέρσου. Μέχρι τον αιματοβαμμένο Μάη του 1871. Στο Σύνταγμα οι αγανακτισμένοι οργανώνονται σε επιτροπές για την υγεία, την παιδεία, την ανεργία, το χρέος κ.λπ. και το κίνημα εξαπλώνεται στις συνοικίες της Αθήνας και, σε αντίθεση με την Κομμούνα, σε πολλές πόλεις της χώρας.

Το κίνημα των Αγανακτισμένων πολιτών είναι ένα αυθόρμητο, ειρηνικό κίνημα, γέννημα και θρέμμα της απελπισίας των ανθρώπων που ζητάνε ισότητα, δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια και δημοκρατία πολιτική, οικονομική και κοινωνική. Που αρνούνται να είναι «εμπορεύματα στα χέρια των πολιτικών και των τραπεζιτών». Πολύ σωστά η Αλκμήνη Ψιλοπούλου, στις “Συναντήσεις” της περασμένης Τετάρτης, το ορίζει ως την εξέγερση της καθημερινότητας.

Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πρωτόγνωρη διαδικασία αυτογνωσίας, συνειδητοποίησης και δημιουργίας μιας νέας υποκειμενικότητας. Τι θα βγει; Κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει. Ένα είναι βέβαιο. Πολλά θα επιχειρηθούν για την εκτόνωσή του και, αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, την καταστολή του. Οι συνταγές είναι γνωστές.

Μπροστά στο κίνημα των Αγανακτισμένων πολιτών τα κόμματα της αριστεράς και τα συνδικάτα στέκονται αμήχανα. Το κίνημα, και αυτό που παράγει, δεν εμπεριέχονται στην άλγεβρα της διεκδίκησης και της αλλαγής, όπως τα κόμματα της αριστεράς και τα συνδικάτα την εννοούν, και στον αλγόριθμο των λύσεων που προτείνουν.

Επείγει όμως το μεγάλο κοινωνικό κίνημα που ζούμε, που γεννήθηκε και διαμορφώνεται μέσα από πρωτόγνωρες διαδικασίες, να γίνει πέρα από κοινωνικό και πολιτικό γεγονός, πολιτική δύναμη που θα εκφραστεί με όρους άμεσης δημοκρατίας (στις γειτονιές, τους χώρους δουλειάς, στα συνδικάτα κ.λπ.) και με όρους έμμεσης δημοκρατίας γιατί είμαστε πολλοί, εκατομμύρια πολλοί, με διαφορετικές προελεύσεις και ιδεολογίες και όλοι έχουμε δικαίωμα στη ζωή και την έκφραση. Και κάτι ακόμα. Στη Βουλή υπάρχουν φαύλοι, αλλά δεν είναι μπουρδέλο. Είναι θεσμός της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, παρά την κρίση στην οποία έχει περιέλθει.

Μεγάλη και πολύτιμη υπόθεση η αγανάκτηση. Όπως γράφει ο Στέφαν Έσσελ στην μικρή μπροσούρα του με τον τίτλο Αγανακτήστε! (που κυκλοφορεί στα ελληνικά σε μετάφραση της Σώτης Τριανταφύλλου), «όταν κάτι μας κάνει να αγανακτούμε, όπως αγανάκτησα εγώ με τον ναζισμό, γινόμαστε δυνατοί, μαχητικοί και αφοσιωμένοι. Συναντάμε το ρεύμα της ιστορίας, που πρέπει να συνεχιστεί χάρη στον καθένα από μας. Αυτό το ρεύμα οδηγεί προς περισσότερη δικαιοσύνη και περισσότερη ελευθερία, όχι όμως στην ανεξέλεγκτη ελευθερία της αλεπούς στο κοτέτσι».

Το 2011 θα μείνει στην ιστορία ως μια εμβληματική χρονιά, όπως το 1848 με την επαναστατική θύελλα στην Ευρώπη, το 1871 με την παρισινή Κομμούνα, το 1917 με την Οκτωβριανή επανάσταση στην Ρωσία, το 1968 με τον Μάη και τις μετέπειτα ζωές του.

Είναι η περίοδος των εξεγέρσεων των αγανακτισμένων στον αραβικό κόσμο και των κινημάτων στην Ευρώπη, που το κάθε ένα, μέσα από δικούς του δρόμους, ψάχνει για ένα διαφορετικό μέλλον από αυτό που του υπόσχονται τα απολυταρχικά και διεφθαρμένα καθεστώτα στον αραβικό κόσμο και τα δημοκρατικά -με ελλείμματα- και σε μεγάλο ποσοστό διεφθαρμένα καθεστώτα στην Ευρώπη. Είναι η περίοδος της διαμόρφωσης ενός νέου υποκειμένου στην ιστορία των ανθρώπων για τη δημοκρατία, την ισότητα, την δικαιοσύνη και την αξιοπρέπεια.

ΑΥΓΗ