Επισημάνσεις με αφορμή τη σύλληψη του Ράτκο Μλάντιτς - Του Δημήτρη Μακροδημόπουλου

Αφού ενίσχυσαν την Γιουγκοσλαβία του Τίτο προκειμένου να αμφισβητηθεί η επιρροή της Μόσχας στα Βαλκάνια, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη που θα μπορούσε να διαδραματίσει ρυθμιστικό ρόλο αντιστρατεύονταν τα σχέδια της Δύσης για την περιοχή. Ότι συνέβη δηλαδή και με το Ιράκ το οποίο αφού ενισχύθηκε υπέρμετρα στρατιωτικά από τη Δύση για να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του οκταετούς πολέμου ενάντια στο Ιράν, μετά τη λήξη του πολέμου θα έπρεπε να αποδυναμωθεί ώστε να αποθαρρυνθούν οι επεκτατικές τάσεις της Βαγδάτης που εκδηλώθηκαν με την εισβολή στο Κουβέιτ.

Στην Γιουγκοσλαβία η επίτευξη του στόχου ήταν εύκολη με την αξιοποίηση της προϊστορίας του Ανατολικού Ζητήματος, δηλαδή με την έξαρση των εθνικισμών. Εξ άλλου η Γιουγκοσλαβία δημιουργήθηκε με το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου με την προσάρτηση των εδαφών των Κροατών και των Σλοβένων στην ήδη ανεξάρτητη από το 1878 Σερβία, αρχικά ως Βασίλειο Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, για να εξυπηρετηθούν πάλι οι σκοπιμότητες της Δύσης, δηλαδή να αποτραπεί μελλοντικά η επανασύσταση της Αυστροουγγαρίας. Αργότερα ο γεωγραφικός διαχωρισμός της Γιουγκοσλαβίας σε ομόσπονδες Δημοκρατίες από τον Τίτο έγινε με κριτήριο όχι την εθνική καθαρότητα κάθε Δημοκρατίας αλλά την αποδυνάμωση και την εξισορρόπηση  της υπεροχής των Σέρβων με την κατανομή του πληθυσμού τους και σε άλλες Δημοκρατίες με συνέπεια αυτές να έχουν πολυεθνικό χαρακτήρα. Επομένως η απόφαση των ΥΠΕΞ της ΕΕ τον Δεκέμβριο του 1991 να διαμελισθεί η Γιουγκοσλαβία σε ανεξάρτητα κράτη στα υφιστάμενα όρια των Δημοκρατιών τους, ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα οδηγούσε σε εμφύλιο σπαραγμό και σε εθνοκαθάρσεις.

Με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας ήταν αυτονόητο ότι οι ηγέτες των Σέρβων θα προσπαθούσαν να αναθεωρήσουν τα σύνορα της ομόσπονδης Δημοκρατίας της Σερβίας ώστε να συμπεριλαμβάνει όλους τους Σέρβους σε ένα κράτος δεδομένου ότι τα σύνορα των ομόσπονδων Δημοκρατιών της Γιουγκοσλαβίας, όπως προαναφέραμε, ήσαν τεχνητά. Όσοι ηγέτες των Σέρβων προσπάθησαν να ανταποκριθούν στο βάρος της ιστορικής τους ευθύνης σύρθηκαν στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) το οποίο δημιουργήθηκε για να καταδικάζει όσους αντιστρατεύονται στα σχέδια της διεθνούς τάξης πραγμάτων. Γι αυτό το ΔΠΔ δεν αναγνωρίζεται από τις ΗΠΑ, αφού ΗΠΑ διαμορφώνουν σήμερα τη διεθνή τάξη πραγμάτων μέσα από εκατόμβες νεκρών και γι αυτό μέχρι σήμερα δεν παραπέμφθηκε δυτικός πολιτικός ή στρατιωτικός για τις εκατοντάδες χιλιάδες των θυμάτων στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στο Πακιστάν. Η σύλληψη του Μλάντιτς σήμερα και των Μιλόσεβιτς και Κάρατζιτς παλαιότερα δεν στόχευε τη φυσική τους εξόντωση όσο το φρόνημα του σερβικού λαού.

Ήδη από το 1876 στη συμφωνία του Ράιχστατ, μεταξύ της Ρωσίας και της Αυστροουγγαρίας, που προηγήθηκε του ρωσοτουρκικού πολέμου (1878), με την οποία η Ρωσία και η Αυστροουγγαρία συμφωνούσαν πώς θα μοιρασθούν τα Βαλκάνια, υπήρχε η ρητή δέσμευση που απέκλειε τη δημιουργία «μεγάλης Σλαβικής επικράτειας». Η υπέρβαση της δέσμευσης από τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου οδήγησε στην αναθεώρησή της στο Συμβούλιο του Βερολίνου στο οποίο τα Βαλκάνια πολυδιασπάσθηκαν σε μικρά κρατίδια και σε αυτόνομες περιοχές.  Με την ίδια λογική ήταν ανεπιθύμητη μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ η ύπαρξη μιας ισχυρής και φιλορωσικής Σερβίας. Κάτι ανάλογο συνέβη με την διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας όταν απετράπη η δημιουργία ενός ισχυρού αραβικού κράτους παρά τις υποσχέσεις αλλά κατανεμήθηκε η περιοχή στους νικητές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου με το καθεστώς των Εντολών.

Όμως το γεγονός της ισοπέδωσης της ισχύος της Σερβίας αλλά και του Ιράκ που φιλοδοξούσαν λόγω της ισχύος τους να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο θα πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα την Άγκυρα. Διότι η Τουρκία στις μεταψυχροπολεμικές συνθήκες και ιδιαίτερα μετά το 2002 με την αξιοποίηση του οθωμανικού παρελθόντος, της κοινής καταγωγής και της κοινής θρησκείας με έθνη της ευρύτερης περιοχής φαίνεται να έχει δυνατότητες να υπερβεί ακόμη και τα όρια μιας περιφερειακής δύναμης. Βέβαια η Τουρκία είναι κληρονόμος μιας αυτοκρατορίας και δεν είναι δημιούργημα των σκοπιμοτήτων της Δύσης. Θα κατορθώσει όμως να ανταποκριθεί στο βάρος των φιλοδοξιών της ή θα συνθλιβεί ανάμεσα στις συμπληγάδες των δυτικών συμφερόντων;

Ανιχνεύσεις