Σύγχρονα αποσπάσματα για την καταστροφή της Σμύρνης

Η σοφία των αρχαίων προγόνων μας και η εμπειρία της πολυκύμαντης ζωής τους είχε διατυπώσει τη γνωστή ρήση: «Ἄγει εἰς φῶς τήν ἀλήθειαν ὁ χρόνος».

Και για τη μεγάλη εθνική συμφορά, την καταστροφή του Μικρασιατικού Ελληνισμού — το ολοκαύτωμα των τόπων και των κορμιών — όχι της ψυχής του, πληθαίνουν οι φωνές, που φωτίζουν με την αλήθεια τους τα αποκαΐδια και τα απομεινάρια του μαχαιριού εκείνου του Παραδείσου της Ανατολής, που έσβησε στη στάχτη και πνίγηκε στο αίμα των γενοκτονιών.

Στη συνέχεια, υπό τύπον ειδήσεων, παραθέτουμε κάποια γεγονότα-κρίσεις, αδιάψευστα στοιχεία, που οι εχθροί και οι φίλοι μας Ασιάτες και Ευρωπαίοι θέλησαν συστηματικά να αλλοιώσουν. Ευτυχώς υπήρξαν και υπάρχουν ακόμα και ευσυνείδητοι…

Ι. Στις 7 Ιουνίου 2006 στο Κοινοβούλιο της Μεγάλης Βρετανίας πραγματοποιήθηκε μια ασυνήθιστη συζήτηση για τη γενοκτονία των χριστιανικών λαών κατά τα τελευταία χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ύστερα από ερώτηση του βουλευτή του εργατικού κόμματος Stephen Pound, ο οποίος αναφέρθηκε στις μαρτυρίες επιφανών ιστορικών του 20ού αιώνα, στην Κυανή Βίσλα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, στο διάσημο βιβλίο του Ninos Warda “Seyfo: η Ασσυριακή γενοκτονία στο Διεθνές Δίκαιο», στα αρχεία του Υπουργείου Εσωτερικών της Τουρκίας βάσει των οποίων βεβαιώνεται ότι το ιδεολόγημα της «τουρκοποίησης», με την εξουδετέρωση1 των μη μουσουλμανικών πληθυσμών, επέβαλε τη γενοκτονία, μετά το «τζιχάντ», που κήρυξε ο Σουλτάνος Χαλίφης.

Μεταξύ των άλλων ο βουλευτής St. Pound είπε:

«Όπως είπα, αξιότιμοι συνάδελφοι, ο περιορισμένος χρόνος που έχει διατεθεί, με δυσχεραίνει να αναφερθώ σε όλες τις αιματοσταγείς πλευρές της υπόθεσης, αλλά θα μου επιτρέψετε, αξιότιμε κ. Υπουργέ, αξιότιμοι κ. βουλευτές, να αναφερθώ στην πυρπόληση της Σμύρνης για την μετατροπή σε Izmir. Πρόκειται για βαθιά ουλή της ιστορίας του κόσμου και του λαού μας. Το ξέρουμε καλά αυτό. Ζητάω την αναγνώριση της γενοκτονίας, που συνέβη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι μια γενοκτονία που επιβλήθηκε στρατιωτικά είναι τόσο φρικαλέα, αποκρουστική και απαίσια, ώστε η αναγνώρισή της δεν έχει μεγάλη σημασία, αφού στο κάτω-κάτω δεν επαναφέρει στη ζωή τα θύματά της. Όμως για τους συγγενείς και τους απογόνους αυτών που υπέφεραν, αποτελεί διπλό θάνατο το να έχουν δει το θάνατο των δικών τους με την αγωνία που πέρασαν, αλλά και δεύτερο θάνατο την άρνηση του θανάτου τους από τους θύτες. Όταν αντιλαμβανόμαστε τα αισθήματα αυτά, καταλαβαίνουμε για ποιο λόγο η αναγνώριση της γενοκτονίας είναι τόσο σημαντική και ουσιαστική»2.

— — —

ΙΙ. Ο Βρετανός συγγραφέας Γκάιλς Μίλτον (Giles Milton) έγραψε ένα συναρπαστικό αφήγημα για την Τραγωδία [Χαμένος Παράδεισος, Σμύρνη 1922 --- Paradise Lost, Smyrna 1922] βασισμένο σε μαρτυρίες αυτοπτών. Καίτοι η έρευνά του εστιάζεται στους Λεβαντίνους (τους Ευρωπαίους κατοίκους της Σμύρνης, που παρέμεναν ουδέτεροι ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους και οι ίδιοι κατά την καταστροφή κατάφεραν να διαφύγουν), είναι αντικειμενικός στις διαπιστώσεις του. Γράφει:

«Οι Ευρωπαίοι δεν διδάσκονται την ιστορία της Μικράς Ασίας στα σχολεία τους. Καθώς μάθαινα όλο και περισσότερα, διαπίστωνα πόσο άδικο είναι να έχει παραλειφθεί τόσο σημαντικό κεφάλαιο από τη διδασκαλία. Οι δυτικές κυβερνήσεις είχαν παίξει καθοριστικό ρόλο στην υπόθεση της Σμύρνης. Μπορεί η καταστροφή να είναι από τις στιγμές που άλλαξαν τον ρουν της ιστορίας της Ελλάδος, αλλά ήταν εξίσου σημαντική και για τη Δύση».

Στη Μικρά Ασία είχαμε γενοκτονία, εθνική κάθαρση, τεράστιες μετακινήσεις πληθυσμών, ανάμειξη πολλών κυβερνήσεων. Βεβαιώνει ό τι οι Τούρκοι ξεκίνησαν την πυρκαγιά και επιμένει ο Μίλτον:

«Η καταστροφή της Σμύρνης δεν έγινε ένα οικουμενικό μάθημα για τον κόσμο. Σίγουρα δεν έγινε για τις κυβερνήσεις. Δεν είμαι Έλληνας για να διαισθάνομαι τον πόνο που προκαλεί η λέξη Σμύρνη, αλλά ο κυνισμός με τον οποίον αντιμετώπισαν το θέμα η βρετανική και η αμερικανική κυβέρνηση είναι σοκαριστικός. Σε ανθρωπιστικό επίπεδο ήταν μια καταστροφή τεράστιας κλίμακας, η πρώτη που είδαμε τον 20ό αιώνα. Ήταν επίσης το πρώτο δείγμα βάναυσης ρεάλ πολιτίκ. Οι ξένες κυβερνήσεις γύρισαν την πλάτη στο πλήθος που ήταν έτοιμο να σφαγιαστεί, για να μη φανεί ότι θα σώσουν τους εχθρούς της Τουρκίας. Φοβάμαι ότι αυτή η φρικτή στάση μάς ακολουθεί ακόμα. Στο Ιράκ λ.χ. έχουμε ισχυρή ανάμειξη ξένων κυβερνήσεων»3.

— — —

ΙΙΙ. Πρόκειται για μια πράξη εξαίρετης ευαισθησίας μέσα στην κόλαση της φωτιάς και της θηριωδίας.

Τη σπουδαία πληροφορία οφείλουμε στον ιστορικό Σταύρο Σταυρίδη, ερευνητή του Εθνικού Κέντρου Ελληνικών Σπουδών και Έρευνας στο Πανεπιστήμιο Λατρόμπ της Αυστραλίας.

Είναι γνωστό πως στο λιμάνι της Σμύρνης, τις μέρες της Καταστροφής, ναυλοχούσαν πολεμικά των Συμμάχων, αλλά και άλλα εμπορικά πλοία. Στο άρθρο της διμηνιαίας εκδόσεως της «Ενώσεως Σμυρναίων» «Μικρασιατική Ηχώ» (Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2009) υπό τον τίτλο: «Τι έκανε ο Γιαπωνέζος στο λιμάνι της Σμύρνης;» διαβάζουμε τα εξής:

Με τίτλο «Οι Ιάπωνες στη Σμύρνη» η αμερικανική εφημερίδα Boston Globe (21.10.1922) παραθέτει τη μαρτυρία της Άννας Χάρλοο Μπέερτζ, συζύγου του καθηγητή Μπέερτζ στο Διεθνές Κολέγιο της Σμύρνης, για την πυρπόληση της πόλης. «Οι απελπισμένοι πρόσφυγες συνωστίζονταν στις αποβάθρες, το λιμάνι ήταν γεμάτο από άνδρες και γυναίκες που κολυμπούσαν με την ελπίδα να σωθούν, μέχρι που πνίγονταν.

Στο λιμάνι εκείνη τη στιγμή ήταν ένα γιαπωνέζικο φορτηγό πλοίο, το οποίο μόλις είχε φθάσει φορτωμένο μέχρι το κατάστρωμα με ένα πολύτιμο φορτίο από μετάξι, δαντέλες, πορσελάνες μεγάλης αξίας, χιλιάδων δολαρίων.

Ο Γιαπωνέζος καπετάνιος, όταν κατάλαβε την κατάσταση που επικρατούσε, δεν δίστασε.

Ολόκληρο το φορτίο πετάχτηκε μέσα στα βρώμικα νερά του λιμανιού και τότε το φορτηγό «φορτώθηκε» και γέμισε με όσες εκατοντάδες πρόσφυγες μπορούσε να μεταφέρει ασφαλείς στον Πειραιά και στις ελληνικές ακτές»!…

Και να σημειωθεί ότι: «Τα αμερικανικά, τα βρετανικά, τα γαλλικά και τα ιταλικά πλοία και οι άλλοι έλεγαν στους πρόσφυγες ότι μπορούσαν να πάρουν μόνο δικούς τους επάνω στα σκάφη τους και τότε παρέμειναν οι ταπεινοί Ιάπωνες να αποδείξουν την ευσπλαχνία τους προς τους πρόσφυγες!».

Έπειτα από 86 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή, στις 12 Σεπτεμβρίου 2008, ένα Μικρασιατικό σωματείο της Επαρχίας, η Μικρασιατική Στέγη Κορίνθου και ο δήμος Κορινθίων, κάλεσαν στην πόλη τους τον πρέσβη της Ιαπωνίας στην Αθήνα κ. Τοκανόρι Κιταμούρα και του επέδωσαν τιμητικό δίπλωμα «σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για την ευαισθησία και τον ανθρωπισμό του πλοιάρχου και του πληρώματος του ιαπωνικού πλοίου προς τους διωκομένους το Σεπτέμβριο του 1922 προγόνους μας»!

Χριστιανική Φοιτητική Δράση