Καλοστημένη απάτη με βιογραφικά Ελλήνων

Της Λίνας Γιανναρου

Ο κύριος Χ.Κ. ήταν εξαιρετικά ευτυχής με το ηλεκτρονικό μήνυμα που είχε λάβει. Μία από τις εταιρείες-μύθους του κλάδου του, η Petronas, η κρατική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Μαλαισίας, τον είχε καλέσει για συνέντευξη μέσω μιας διαδικτυακής πύλης που προωθεί βιογραφικά στελεχών στην αγορά. Σε πρώτη φάση, η συνέντευξη θα γινόταν μέσω skype.

Πράγματι, την προκαθορισμένη ημέρα και ώρα, ο κύριος Χ.Κ. κάθισε μπροστά από το λάπτοπ του και αφού άκουσε τον χαρακτηριστικό ήχο της κλήσης, εστίασε στο αναδυόμενο παράθυρο. Στην οθόνη είχε εμφανιστεί η αίθουσα συσκέψεων της εταιρείας. Γύρω από το μεγάλο οβάλ τραπέζι, περίπου δέκα εκ των διευθυντικών στελεχών.

«Παρακαλούμε, καθ’ όλη τη διάρκεια της συνέντευξης να έχετε τα χέρια σας πάνω στο γραφείο και να κοιτάτε μόνο μπροστά», του είπαν ευθύς εξαρχής. Οι ερωτήσεις ήταν εξειδικευμένες πάνω στο αντικείμενό του, αλλά ο κύριος Χ.Κ., με χρόνια εμπειρίας, δεν δυσκολεύθηκε καθόλου. Παρά την «τσιμπημένη» του αυτοπεποίθηση, ωστόσο, σάστισε όταν στο τέλος της «συνεδρίας» ο επικεφαλής της εταιρείας τού ανακοίνωσε ότι πήρε τη δουλειά.

Οι διαδικασίες διεκπεραιώθηκαν ταχύτατα. Μέσα σε μια μέρα, η Petronas τού είχε στείλει τη σύμβαση εργασίας για υπογραφή, με αναλυτικά στοιχεία για το ακριβές αντικείμενο της θέσης και βέβαια τον μισθό. Ήταν κάτι παραπάνω από ικανοποιητικός. Στο τέλος εκείνου του email, η εταιρεία ζητούσε από τον κύριο Χ.Κ. να καταβάλει σε λογαριασμό ποσό 1.500 ευρώ για τα διαδικαστικά που απαιτούνταν για την άδεια εργασίας, αλλά και την ενοικίαση του σπιτιού.

Η PETRONAS

«Τότε είπα... “ουπς”!», λέει σήμερα στην «Κ» ο κύριος Χ.Κ. «Τηλεφώνησα στην κόρη μου να ζητήσω τη συμβουλή της. Στην αρχή θεωρήσαμε ότι ήταν λογικό να πρέπει να καταθέσουμε κάποια χρήματα για να γίνουν τα χαρτιά, εξάλλου είχε προηγηθεί ολόκληρη συνέντευξη». Μια πιο προσεκτική περιήγηση όμως στην ιστοσελίδα της Petronas χτύπησε το καμπανάκι: «Η Petronas επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή στο κοινό για απόπειρες ηλεκτρονικού ψαρέματος (phishing) από αδίστακτες σπείρες που χρησιμοποιούν το όνομα της εταιρείας προκειμένου να παραπλανήσουν άτομα που αναζητούν εργασία». Δυστυχώς, για τον κ. Χ.Κ., ο μισθός, η θέση, η συνέντευξη, η ίδια η εταιρεία που πήγε δήθεν να τον προσλάβει, ήταν μια καλοστημένη απάτη.

Ανάλογα κρούσματα καταγράφονται καθημερινά σε όλο τον κόσμο. Οι καλπάζοντες δείκτες ανεργίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, η οικονομική κρίση, η γενικευμένη ανασφάλεια έχουν διαμορφώσει ιδανικές συνθήκες για τη δράση κυκλωμάτων που εκμεταλλεύονται την απελπισία των εργαζομένων. Και με την εγχώρια αγορά εργασίας σε καθεστώς κρίσης, όλο και περισσότεροι κινδυνεύουν να πέσουν στα δίχτυα των απατεώνων, αναζητώντας καλύτερες προοπτικές στο εξωτερικό.
Σε δεκάδες ελληνικά inboxes είχε φτάσει το καλοκαίρι αγγελία εργασίας από το γνωστό αερομεταφορέα χαμηλού κόστους Ryanair. Το email προερχόταν από τον λογαριασμό ταχυδρομείου career@ryanaironline.com γεγονός που καθησύχαζε τους παραλήπτες ότι επρόκειτο περί μιας νομότυπης αγγελίας εργασίας. Γι’ αυτό και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που, όπως τους παρακινούσε το email, κατέθεσαν ένα ποσό για την ολοκλήρωση της διαδικασίας πρόσληψης. Λίγο αργότερα, η πραγματική εταιρεία ανακοίνωσε ότι επρόκειτο για απάτη.

Τις αρχές πάντως απασχολούν και απάτες που στήνονται αποκλειστικά εις βάρος Ελλήνων, οι οποίοι φαίνεται ότι αποτελούν σήμερα ιδανικά θύματα. Πληθαίνουν οι καταγγελίες λ.χ. που αφορούν συγκεκριμένη ιστοσελίδα, αλλά και μεμονωμένους «σύμβουλους» μετανάστευσης, οι οποίοι διαφημίζουν το εργασιακό μέλλον στην Αυστραλία και κατόπιν επιχειρούν να αποσπάσουν χρηματικά ποσά, προκειμένου να μεσολαβήσουν δήθεν προς έκδοση βίζας. Για το θέμα μάλιστα έχει κινητοποιηθεί και η Ομοσπονδιακή Αστυνομία της Αυστραλίας, ύστερα από καταγγελίες της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΣΩ ΤΗΣ EUROPASS

Με την ανεργία να έχει φτάσει στα ύψη και -κυρίως- τον φόβο διόγκωσης της εργασιακής ύφεσης, οι Έλληνες έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για τη συμπλήρωση βιογραφικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αριθμός των «ελληνικών» βιογραφικών που έχουν συμπληρωθεί ονλάιν μέσω της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Europass έχουν εκτιναχθεί σήμερα στα ύψη. Ειδικότερα, μόνο τον Σεπτέμβριο έχουν συμπληρωθεί 13.321 βιογραφικά από Έλληνες πολίτες (έναντι 7.275 τον Ιανουάριο), ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των συμπληρωμένων βιογραφικών του 2011 στα 72.671.

Αντίστοιχα, από 39.339 επισκέψεις Ελλήνων στη σχετική ιστοσελίδα το 2005, έχουμε φτάσει στις 175.411 επισκέψεις το 2010 και τις 148.766 φέτος μέχρι το καλοκαίρι. Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι από το 2007 έως σήμερα έχουν συμπληρωθεί ηλεκτρονικά 172.020 βιογραφικά από εργαζόμενους που ζουν στην Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ειδικοί προειδοποιούν: προσοχή στις αγγελίες εργασίας με γενικόλογους ή αόριστους τίτλους, όπως «αντιπρόσωπος εξυπηρέτησης πελατών» ή «διοικητικός υπάλληλος». Προσοχή επίσης στις θέσεις εργασίας με υπερβολικά και αδικαιολόγητα υψηλές αποδοχές. Εάν δε σημειώνεται στην αγγελία ότι «δεν χρειάζεται προϋπηρεσία» το καλάθι του υποψηφίου πρέπει να είναι ακόμα μικρότερο. Είναι προφανές επίσης ότι όταν ο δήθεν εργοδότης ζητήσει χρήματα για τη διεκπεραίωση της πρόσληψης ή για οποιονδήποτε λόγο, θα πρέπει να χτυπήσει το καμπανάκι του κινδύνου.

Νέος Κόσμος