Ολόκληρη η συνέντευξη της Νάνας Μούσχουρη στα ελληνικά - Της Χριστιάννας Λούπα

Τη Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου, η γερμανική εφημερίδα Die Welt, δημοσίευσε στην ηλεκτρονική της έκδοση, Welt online, συνέντευξη με τη Νάνα Μούσχουρη, η οποία δημιούργησε σάλο στην Ελλάδα και προκάλεσε διαφόρων ειδών σχόλια. Πολλές εφημερίδες μάλιστα, τη χαρακτήρισαν ως «ανθελληνική». Νομίζω ότι ο καθένας πρέπει να κρίνει μόνος του τα λεγόμενα της γνωστής τραγουδίστριας και για το σκοπό αυτό προχώρησα σε μετάφραση ολόκληρης της συνέντευξης, η οποία, μολονότι εκτενής, αξίζει να διαβαστεί, προκειμένου να βγουν τα τελικά συμπεράσματα. Ας έχουμε υπ' όψη μας ωστόσο, ότι η κυρία Μούσχουρη, αμέσως μόλις ξέσπασε η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, ήταν η πρώτη (και η μόνη;) που αποποιήθηκε την αποζημίωση/ σύνταξή της ως Ευρωβουλευτού, υπέρ του ελληνικού κράτους και μάλιστα, όταν άλλοι συνάδελφοί της έχουν το θράσος να ζητούν εκατομμύρια ευρώ αναδρομικά!

«Εδώ και τριάντα χρόνια η Ελλάδα ζει μ’ ένα ψέμα

Η τραγουδίστρια Νάνα Μούσχουρη, πρώην ελληνίδα ευρωβουλευτής, κατανοεί γιατί είναι δύσκολο να κυβερνήσει κάποιος τους συμπατριώτες της. Μια συζήτηση για την Κρίση.

Welt online: Πριν τρία χρόνια είχατε δώσει στους πρόποδες της Ακρόπολης μια αποχαιρετιστήρια συναυλία. Τώρα εμφανίζεστε με μια πιο σύγχρονη έκδοση του «Λευκά τριαντάφυλλα της Αθήνας». Η περίφημη ελληνίδα τραγουδίστρια τραγουδά για την Ευρώπη.

Νάνα Μούσχουρη: Στην πραγματικότητα ήθελα μόνο να γιορτάσω τα πεντηκοστά γενέθλια του «Λευκά τριαντάφυλλα της Αθήνας», [σ.μτφ. «Weisse Rosen aus Athen», το τραγούδι του Μ. Χατζιδάκι, που την έκανε διάσημη στη Γερμανία], Όπως το είχα τραγουδήσει το 1961, η Ελλάδα, από μουσικής πλευράς, βρισκόταν στην πρώτη σειρά. Το 1967 ήρθε η στρατιωτική δικτατορία και οι μουσικοί εγκατέλειψαν τη χώρα, ενώ στράφηκαν προς τη συμπάθεια της Ευρώπης για να βοηθήσει στον ξεσηκωμό της Ελλάδας. Σήμερα κανείς δεν είναι φιλικός προς την Ελλάδα, γεγονός που κατανοώ και δικαιολογώ. Οι Γερμανοί κι εγώ έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση – τα «Λευκά τριαντάφυλλα» καλλιεργούνται ακόμα και στο Βερολίνο. Αυτό με ευχαριστεί. Με τους Έλληνες είμαι θυμωμένη και κυρίως με τους πολιτικούς, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το πρόβλημα.

Welt online : Ανησυχείτε για την Ευρώπη;

Ν.Μ.: Την Ευρώπη τη χρειαζόμαστε όλοι. Ακόμα και οι Έλληνες πρέπει να μάθουν ότι τα χρέη πρέπει να πληρώνονται. Τα τελευταία τριάντα χρόνια, από τότε που μπήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ζούμε μέσα ένα ψέμα, σε μια ψεύτικη ευημερία. Και οι εύποροι έχουν ψηφίσει αυτούς που κυβερνούν υπέρ τους. Ήταν οι σοσιαλιστές αυτοί που έφεραν τη χώρα στην κατάσταση την οποία βρίσκεται σήμερα. Ενθάρρυναν τους ψηφοφόρους τους να μην εργάζονται πολύ και να έχουν σίγουρες και καλοπληρωμένες δουλειές. Αυτά όλα έγιναν με ευρωπαϊκά χρήματα – τα αυτοκίνητα, τα σπίτια, οι εκλογές. Η Ευρώπη έχει δίκιο που είναι θυμωμένη. Ακόμα κι αν πρέπει κανείς να παραδεχτεί ότι και η ίδια θα μπορούσε επίσης να είχε παρέμβει εγκαίρως. Εν κατακλείδι, ισχύει το εξής: Η Ελλάδα χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο απ’ ό,τι η Ευρώπη χρειάζεται την Ελλάδα.

Welt online: Κάποιο γερμανικό περιοδικό παρουσίασε ένα άγαλμα της Αφροδίτης με προτεταμένο το μεσαίο δάχτυλο. Η γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα κατακλύστηκε από σβάστικες.

Ν.Μ.: Μπορώ να καταλάβω καλά την οργή των Γερμανών. Όποιος δανείζει επανειλημμένα χρήματα σε κάποιον και δεν τα παίρνει πίσω, είναι θυμωμένος. Έχω μάθει να δουλεύω έντιμα. Σε κανέναν δεν χαρίζεται τίποτα. Μέσα από την επιτυχία των «Λευκών τριαντάφυλλων», έχω γίνει πια Ευρωπαία εκ πεποιθήσεως και έμαθα να ζω όπως ζει ο κόσμος στη Γερμανία και τη Γαλλία. Η νοοτροπία του Νότου είναι διαφορετική. Αξίες, όπως την πειθαρχία και το σεβασμό, δεν τις παίρνουν πολύ στα σοβαρά. Με τη στάση της Άνγκελα Μέρκελ, συμφωνώ απόλυτα.

Welt online: Κατανοείτε την αντι-γερμανική διάθεση που υπάρχει στην πατρίδα σας; Ως παιδί, είχατε ζήσει τη γερμανική Κατοχή.

Ν.Μ.: Αυτό δεν έχει πια καμία σχέση και ως εκ τούτου, αδυνατώ να καταλάβω. Είμαι στ’ αλήθεια πάρα πολύ θυμωμένη. Ντρέπομαι. Το θεωρώ προδοσία. Η Ελλάδα χρειάζεται βοήθεια, όχι όμως δωρεάν.

Welt online: Στη δεκαετία του ’90 διατελέσατε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τι υποσχεθήκατε να καταφέρετε;

Ν.Μ.: Το κόμμα, η Νέα Δημοκρατία, με παρότρυνε. Είπαν ότι θα μπορούσα να βοηθήσω τη χώρα. Αλλά δεν είχα ιδέα πώς είναι τα πράγματα μέσα σε μία Βουλή. Είμαι μία μουσικός που αγωνίζομαι για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά όχι πολιτικός. Είχα ελπίσει ότι θα μπορούσα να χτίσω γέφυρες φιλίας μεταξύ των λαών. Έχω ταξιδέψει πολύ, έχω τραγουδήσει σε πολλές γλώσσες και σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να εμπνεύσω τη χώρα μου σχετικά με την Ευρώπη. Πέντε χρόνια ήμουν ευρωβουλευτής στο Στρασβούργο. Αλλά η πολιτική δεν είναι για τους καλλιτέχνες. Η μουσική μιλάει για αλήθειες. Δεν μπορείς να ψεύδεσαι όταν τραγουδάς. Οι μουσικοί το αισθανόμαστε αμέσως όταν κάνουν λάθη, γιατί έχουν άμεση επαφή με το λαό. Στο Κοινοβούλιο, κανείς δεν λέει την αλήθεια. Όλοι πρέπει να φροντίσουν για το συμφέρον του κόμματος. Τίποτα δεν γίνεται για τον πολιτισμό.

Welt online: Μήπως έχετε αμφιβολίες σχετικά με την ευρωπαϊκή ιδέα;

Ν.Μ.: Η ιδέα είναι και παραμένει σπουδαία. Ωστόσο, το πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι κάθε κράτος κάνει ό,τι είναι καλύτερο για το ίδιο. Δεν υπάρχει καμία αρμονία ανάμεσα στα κράτη. Πόσο κοστίζει ένας καφές σε ένα γερμανικό εστιατόριο;

Welt online: Ας πούμε δύο ευρώ.

Ν.Μ.: Στην Ελλάδα κοστίζει πέντε. Γιατί κανείς δεν ελέγχεται και κανείς δεν νοιάζεται. Η πολιτική πρέπει να ανοίξει τις αγορές με εύλογο τρόπο, χωρίς όμως να παραχωρήσει εξουσία. Ήταν σφάλμα απλώς και μόνο να ανοίξουν τα σύνορα.

Welt online: Θα μπορούσε η Ευρώπη να αποτύχει τόσο για τον εαυτό της όσο και για τους Ευρωπαίους;

Ν.Μ.: Όχι, πιστεύω σ’ αυτή την Ευρώπη. Αλλά η Γερμανία δεν θα έπρεπε να πληρώνει και για άλλες χώρες. Η ελευθερία χρειάζεται υπευθυνότητα.

Welt online: Η Ευρώπη δεν είναι μόνο μια οικονομική ιδέα. Εσείς οι ίδιοι είχατε συμφιλιωθεί με τους Γερμανούς, πολύ πριν η Ελλάδα γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 1961 είχατε έρθει αεροπορικώς στο Βερολίνο για ηχογραφήσεις. Κατόπιν όμως, ο Μάνος Χατζιδάκις, ο συνθέτης των «Λευκών τριαντάφυλλων», αρνήθηκε να σας συνοδεύσει.

Ν.Μ.: Πόλεμοι γίνονται. Κι όταν τελειώνουν, τα εμπλεκόμενα κράτη ξεκινούν από την αρχή. Μαθαίνουν από τα λάθη τους. Δεν μπορούμε να περνάμε τη ζωή μας μένοντας στο παρελθόν. Και δεν πρέπει να ξεχνάτε: Στη δεκαετία του ’50, υπήρχε εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα. Το 1961 οδηγούμασταν στη δικτατορία εξ αιτίας του εμφυλίου. Οι εμφύλιοι πόλεμοι είναι καταστροφικοί, φέρνουν αντιμέτωπους αδερφούς και αδερφές. Για πολιτικούς λόγους! Όταν ήρθα στο Βερολίνο, συναναστρεφόμουν με νέους ανθρώπους της ηλικίας μου, που δεν είχαν πλέον καμία σχέση με τον Παγκόσμιο Πόλεμο. Είδα το Τείχος του Βερολίνου και μια χώρα σε τραγική κατάσταση. Ένα διαιρεμένο Έθνος, όπως και οι Έλληνες εκείνη την εποχή. Αλλά ήδη από το 1961, ήμουν σίγουρη ότι το Τείχος θα πέσει. Έχω πάντα διαίσθηση για το μέλλον.

Welt online: Το 1974, όταν η δικτατορία είχε πλέον πέσει, γιατί δεν επιστρέψατε στην Ελλάδα, όπως τόσοι άλλοι καλλιτέχνες;

Ν.M.: Είχα τραγουδήσει με επιτυχία στην Γαλλία, στη Γερμανία, στην Αμερική. Είχα παιδιά που ήταν γεννημένα στην Ελβετία. Η Ελλάδα ξαφνικά μου φαινόταν τόσο μακριά απ’ όλα αυτά. Είχα ταξιδέψει πολύ. Πάνω απ’ όλα έχω τραγουδήσει για την Ελλάδα, συμβάλλοντας έτσι στην προώθηση της χώρας μου στο εξωτερικό.

Welt online: Δεν θελήσατε, ως μουσικός, να παρέμβετε στην ελληνική πολιτική ζωή, τόσο αποφασιστικά όσο ο Μίκης Θεοδωράκης και η Μελίνα Μερκούρη.

Ν.Μ.: Η Μελίνα Μερκούρη ήταν φίλη μου. Ο Θεοδωράκης δεν ήταν φίλος μου. Βγάλαμε έναν δίσκο μαζί, αλλά ενδιαφερόταν πάντα υπερβολικά για την πολιτική. Έψαχνε πάντα τη θέση του στην πολιτική, χωρίς να καταφέρει ποτέ να τη βρει. Η Μελίνα Μερκούρη ήταν υπουργός και μάλιστα πολύ καλή. Έκανε τα πάντα για τον πολιτισμό και τη μουσική. Για μένα αυτό δεν θα ήταν δυνατόν. Πιστεύω κυρίως ότι, είναι πολύ δύσκολο να κυβερνήσει κανείς τους Έλληνες, παρά άλλους λαούς. Η εκπαίδευσή τους είναι κακή, είναι άγριοι κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Τους είναι πιο δύσκολο να συμμορφώνονται με τους νόμους και δεν τους αφήνουν να εφαρμόζονται σωστά. Όπως ο Παπανδρέου, πρώτα ο πατέρας και μετά ο γιος. Οι σοσιαλιστές πρέπει να βοηθούν τους φτωχούς και όχι τον εαυτό τους. Θα έπρεπε να πατάσσουν τη διαφθορά και όχι να την προωθούν. Αλλά δυστυχώς, δεν υπάρχει πλέον καμιά ιδεολογία. Προσωπικά, είμαι ιδεολόγος, ο κόσμος είναι περίπλοκος.

Welt online: Οι Έλληνες εφηύραν τη Δημοκρατία.

Ν.Μ.: Και σήμερα δεν γνωρίζουν πλέον πώς λειτουργεί.

Welt online: Αισθάνεστε ακόμα συνδεδεμένη με τη Νέα Δημοκρατία;

Ν.Μ.: Είμαι στο πλευρό του κόμματος, διότι το ίδρυσε ο φίλος μου Κωνσταντίνος Καραμανλής. Αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι προσωπικότητες τίμιες και περήφανες.

Welt online: Ποια θεωρείτε πατρίδα σας σήμερα;

Ν.Μ.: Ζω στην Ελβετία ως ελληνίδα Eυρωπαία. Έτσι με βλέπουν και στην παλιά πατρίδα μου: Στην Ελλάδα ο κόσμος με ρωτά πώς τους κρίνει η Ευρώπη.
Φοβούνται ότι στο εξωτερικό ο κόσμος έχει άσχημη εικόνα γι αυτούς. Και ότι κανείς πλέον δεν θέλει να επισκεφθεί τη χώρα τους».

Μπορείτε να δείτε τη συνέντευξη στα γερμανικά στον παρακάτω σύνδεσμο:

http://www.welt.de/kultur/musik/article13762948/Griechenland-lebt-seit-30-Jahren-mit-einer-Luege.html

Χριστιάννα Λούπα