Αμπντόλ Χοσεΐν Ζαρντάρι: ο Ιρανός «Σίντλερ» που έσωσε χιλιάδες εβραίους από τους ναζί

Τεχεράνη: Χιλιάδες Ιρανοί εβραίοι χρωστούν την ύπαρξή τους σε έναν άνθρωπο: στον μουσουλμάνο διπλωμάτη, Αμπντόλ Χοσεΐν Σαρντάρι, ο οποίος στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου εργαζόταν στο Παρίσι και ρίσκαρε τα πάντα για να βοηθήσει τους Ιρανούς συμπολίτες του να ξεφύγουν από τους ναζί. Υπολογίζεται ότι βοήθησε περίπου 2.000 Ιρανούς να ξεφύγουν από τη ναζιστική κόλαση.

Την ιστορία του διηγείται ένα νέο βιβλίο, το The Lion's Shadow (H σκιά του λιονταριού). Η μικρή Ελιάν Σεναχί Κοχανίμ ήταν μόλις επτά ετών όταν έφυγε για τη Γαλλία με την οικογένειά της. Θυμάται να κρατάει σφιχτά την αγαπημένη της κούκλα και να κάνει την κοιμισμένη όταν το τρένο τους έφτανε σε σημεία ελέγχου των ναζί.

Ο πατέρας της είχε στραφεί για βοήθεια στον νεαρό επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής του Ιράν στο Παρίσι.

Ο Αμπντόλ Χοσεΐν Σαρντάρι έδωσε στην οικογένεια Σεναχί διαβατήρια και έγγραφα που τους επέτρεψαν να διασχίσουν την Ευρώπη με ασφάλεια σε ένα ταξίδι που διήρκεσε έναν μήνα και ήταν γεμάτο φόβο και ανησυχία, θυμάται η Ελιάν.

Η 78χρονη σήμερα Ελιάν Σεναχί Κοχανίμ λέει ότι ο Ιρανός διπλωμάτης είχε σώσει δεκάδες άλλα άτομα, ανάμεσά τους τούς θείους και τους παππούδες της.

«Νομίζω ότι ήταν σαν τον Σίντλερ τότε. Βοηθούσε εβραίους στο Παρίσι» λέει αναφερόμενη στον Γερμανό βιομήχανο που βοήθησε να σωθεί η ζωή περίπου 1.000 εβραίων, προσλαμβάνοντάς τους για να εργαστούν στα εργοστάσιά του.

Στο βιβλίο του, ο συγγραφέας Φαριμπόρτς Μοχτάρι, περιγράφει τον Ιρανό διπλωμάτη σαν έναν αμετανόητο εργένη και μπον βιβέρ που πήγε να μείνει στο Παρίσι ως επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής του Ιράν, στην αρχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Θέλοντας να διατηρήσει τους εμπορικούς δεσμούς με την Τεχεράνη, η ναζιστική προπαγάνδα ανακήρυξε τους Ιρανούς ως Άρια φυλή, αν και οι Ιρανοί εβραίοι συνέχιζαν να αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Σε πολλές περιπτώσεις η Γκεστάπο ενημερωνόταν όταν τα αγόρια εβραίων έκαναν την περιτομή τους στα νοσοκομεία και τρομοκρατούσαν τις μητέρες τους να κάνουν αναφορά στο γραφείο εβραϊκών υποθέσεων και να λάβουν τα κίτρινα σήματα που έπρεπε να φοράνε οι εβραίοι στα ρούχα τους.

Ο Ζαρντάρι χρησιμοποίησε την επιρροή του και τις επαφές τους με τους Γερμανούς και κατάφερε να επιτύχει να εξαιρεθούν από τους θαλάμους αερίων περίπου 2.000 εβραίοι, υποστηρίζοντας ότι δεν είχαν δεσμούς αίματος με τους Ευρωπαίους εβραίους.

Αρκετούς, μάλιστα, τους βοήθησε να επιστρέψουν στην Τεχεράνη, εκδίδοντάς τους διαβατήρια.

Η συμμαχία με τη Γερμανία οδήγησε τους Ιρανούς να καλέσουν τον Ζαρντάρι πίσω στην Τεχεράνη. Εκείνος, όμως, με κίνδυνο της ασφάλειάς του, παρέμεινε στο Παρίσι, αποφασισμένος να βοηθήσει όσο περισσότερους συμπολίτες του μπορούσε.

Ο ίδιος δεν αναζήτησε την αναγνώριση στη διάρκεια της ζωής του, επιμένοντας ότι έκανε απλά το καθήκον του. Πέθανε μόνος του στο νότιο Λονδίνο το 1981, έχοντας χάσει από την ιρανική επανάσταση τη σύνταξη του διπλωμάτη και τις εκτάσεις που κατείχε στην Τεχεράνη.