Δημοσιογράφοι και... "δημοσιογράφοι" - Της Χριστιάννας Λούπα

1948: Ο Αμερικανός δημοσιογράφος Τζορτζ Πολκ βρίσκεται δολοφονημένος στη Θεσσαλονίκη. Τα άρθρα του σχετικά με τη διασπάθιση της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα ενοχλούσαν τους υψηλά ιστάμενους της ανώμαλης εκείνης περιόδου του Εμφυλίου.

1970: Δολοφονείται στην Ιταλία ο δημοσιογράφος Μάουρο ντε Μάουρο, γιατί «έψαχνε» με «ενοχλητικό» τρόπο τη δολοφονία του Ενρίκο Ματτέϊ, Προέδρου του Ιταλικού Οργανισμού Υδρογονανθράκων.

2002: Ανατριχιαστικό βίντεο συγκλονίζει τον κόσμο, προβάλλοντας λεπτό προς λεπτό, πώς φανατικοί ισλαμιστές έκοψαν το λαιμό του Αμερικανού δημοσιογράφου της Wall Streer Journal, Ντάνιελ Περλ, στο Πακιστάν, επειδή διερευνούσε την υπόθεση του βομβιστή Ρίτσαρντ Ρήντ, που είχε προσπαθήσει να πυροδοτήσει μια βόμβα στο παπούτσι του σε υπερατλαντική πτήση.

2006: Η Ρωσίδα δημοσιογράφος Άννα Πολιτκόφσκαγια δολοφονείται έξω από το σπίτι της. Οι επίμονες καταγγελίες της για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τσετσενία παραείχαν γίνει ενοχλητικές για το καθεστώς Πούτιν.

2007: Ο Τούρκος, Αρμενικής καταγωγής, δημοσιογράφος και συγγραφέας, Χραντ Ντινκ, πέφτει νεκρός από σφαίρες μπροστά στην εφημερίδα Agos, στην Κωνσταντινούπολη. Οι απόψεις του περί αναγνωρίσεως της Αρμενικής γενοκτονίας δεν άρεσαν καθόλου στους Τούρκους εθνικιστές.

2010: Ο δημοσιογράφος Σωκράτης Γκιόλιας εκτελείται μπροστά από το σπίτι του με δεκαέξι σφαίρες. Διερευνούσε υποθέσεις σκανδάλων και διαφθοράς.

Αυτές οι δολοφονίες δεν είναι παρά ένα ελάχιστο δείγμα από τον μακρύ κατάλογο των δημοσιογράφων που κατά καιρούς έχασαν τη ζωή τους, διώχθηκαν ή φυλακίστηκαν στην προσπάθειά τους να ανακαλύψουν και να δημοσιοποιήσουν αλήθειες, που αναμφίβολα θα αποτελούσαν απειλή για κάποιους «ευυπόληπτους» σημαίνοντες παράγοντες του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου.

Στο Ιράν, η τακτική που ακολουθείται έναντι της ελευθερίας του Τύπου είναι άκρως απογοητευτική και επικίνδυνη, αφού αυτή τη στιγμή κρατούνται στη φυλακή τουλάχιστον 45 δημοσιογράφοι, ενώ πρόσφατα έκλεισε και η Ένωση Ιρανών Δημοσιογράφων.

Εν τω μεταξύ, ανεξιχνίαστες παραμένουν οι 75 δολοφονίες και 20 εξαφανίσεις δημοσιογράφων, που σημειώθηκαν στο Μεξικό από το 1997 μέχρι και το 2008, σύμφωνα με καταγγελία του Παναμερικανικού Οργανισμού Τύπου (SIP), ενώ η Κολομβία παραμένει η πιο επικίνδυνη χώρα της Λατινικής Αμερικής για τους εργαζόμενους στον Τύπο.

Σύμφωνα με πρόσφατη Έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα εξ άλλου, η ελευθεροτυπία χειροτέρευσε σημαντικά το 2007 και το 2008 στη Βουλγαρία. Ο χρονογράφος Γκοέργκι Στόεφ δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 2008, ενώ τον Σεπτέμβριο δέχτηκε επίθεση με σφυρί ο αρχισυντάκτης του ειδησεογραφικού ιστότοπου Frognews.bg, Όγκνιαν Στεφάνοφ. Τον Αύγουστο είχε ξεσπάσει το σκάνδαλο των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων ορισμένων μέσων ενημέρωσης από την Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (Dans). (Αθήνα 9.84, 6/2/2009)

Στο Ιράκ, δημοσιογράφοι δέχονται επιθέσεις από ομάδες θανάτου και αντάρτες που έχουν στόχο να τους "κλείσουν τα στόματα", ανακοινώθηκε από το εδρεύον στην Βιέννη Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου, ενώ είναι τόσο μεγάλος ο αριθμός  εκείνων που έχουν χάσει τη ζωή τους λόγω του πολέμου, που δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε  ακριβώς  πόσοι απ’ αυτούς  έχουν απαχθεί ή δολοφονηθεί.

Στην Ερυθραία επίσης, τουλάχιστον 30 δημοσιογράφοι και 2 εργαζόμενοι στα media βρίσκονται στη φυλακή από το 2001, οπότε και ανεστάλησαν όλες οι ατομικές ελευθερίες στη χώρα.

Τι θα μπορούσε άλλωστε να αναφέρει κανείς για την Βόρεια Κορέα ή την Κίνα, η οποία φιμώνει οτιδήποτε και φυλακίζει οποιονδήποτε μπορεί να εκφράσει αντίρρηση: Ιστοσελίδες, εφημερίδες, Blogs, ραδιοφωνικοί σταθμοί… Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα, στις κινεζικές φυλακές κρατούνται συνολικά 40 δημοσιογράφοι και άλλοι 55 διαφωνούντες εξαιτίας όσων έγραψαν στο Διαδίκτυο. Τα πάντα και οι πάντες υπό το άγρυπνο μάτι του Μεγάλου Αδελφού!

Όσον αφορά τη Ρωσία, 42 δημοσιογράφοι έχουν δολοφονηθεί από το 1993, χωρίς βέβαια να έχει συλληφθεί ποτέ κανένας δράστης, αντίθετα μάλιστα θα έλεγε κανείς πως οι συγκεκριμένοι δολοφόνοι χαίρουν ασυλίας στη χώρα του Πούτιν.

Τη στιγμή λοιπόν που κάποιοι πολυθρονάτοι και στρατευμένοι δημοσιογράφοι (ονόματα δεν λέμε!) κάθονται σταυροπόδι και υπηρετούν τον Κίτρινο Τύπο, τη λασπολογία κατά το δοκούν, τη διαφθορά, τη διαπλοκή και την… τσέπη τους, συχνά εις βάρος και της ίδιας της πατρίδας τους, κάποιοι άλλοι στη διακεκαυμένη ζώνη, πραγματικοί θεράποντες της αλήθειας και της διαφάνειας, διώκονται για την εκφορά του λόγου τους, που καθόλου σπάνια μπορεί να τους στοιχίσει την ελευθερία τους ή και την ίδια τη ζωή τους ακόμη.

Χρήσιμο νομίζω τέλος, είναι να παραθέσουμε εδώ κάποια άρθρα του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας της ΕΣΗΕΑ, για να τα θυμίσουμε σε κάποιους που πιθανόν τα έχουν ξεχάσει:

Άρθρο 1: Ο δημοσιογράφος δικαιούται και οφείλει: α. Να θεωρεί πρώτιστο καθήκον του προς την κοινωνία και τον εαυτό του τη δημοσιοποίηση όλης της αλήθειας. β. Να θεωρεί προσβολή για την κοινωνία και πράξη μειωτική για τον εαυτό του τη διαστρέβλωση, την απόκρυψη, την αλλοίωση ή την πλαστογράφηση των πραγματικών περιστατικών[…]

Άρθρο 5: Η διαφάνεια στις οικονομικές σχέσεις αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της αξιοπιστίας, του κύρους και της επαγγελματικής αξιοπρέπειας του δημοσιογράφου, ο οποίος οφείλει: α. Να μην επιδιώκει και να μη δέχεται αμοιβή για δημοσιογραφική εργασία από απόρρητα κονδύλια κρατικών υπηρεσιών και δημόσιων ή ιδιωτικών οργανισμών[…]

Χριστιάννα Λούπα