Η Κυρά της Ρω: Παράδειγμα καρτερίας και άδολου πατριωτισμού …. - Του Ντίνου Αυγουστή

Στην Ρω την μικρή αυτή βραχονησίδα μια ανάσα από τα τουρκικά παράλια έζησαν ο Κώστας και η Δέσποινα Αχλαδιώτη. Με μια μικρή ψαρόβαρκα ήρθαν από το Καστελόριζο στης Ρω το ακρογιάλι, στα 1927, τότε που οι περισσότεροι κάτοικοι του Καστελόριζου έφευγαν μετανάστες να βρουν την τύχη τους στην μακρινή Αυστραλία! Δούλεψαν σκληρά πάνω στον βράχο και έφτιαξαν το σπιτικό τους. Παιδιά δεν ήρθαν δυστυχώς, ήρθαν, όμως, πολλές συμφορές. Οι συμφορές και οι φουρτούνες κτυπούν πολλές φορές και τα καλοτάξιδα καράβια. Ένα τέτοιο κύμα ήρθε και σάρωσε και την δική τους ζωή. Ο Κώστας αρρώστησε και η Δέσποινα έψαχνε τρόπους να τον βοηθήσει. Μέσα στην απελπισία της άναψε τρεις φωτιές μεγάλες, να τις δουν από το Καστελόριζο να έρθουν να βοηθήσουν… μα κανένας δεν τις είδε  και ο Κώστας διάβηκε τους δρόμους του ουρανού και έτσι η Δέσποινα απέμεινε μόνη στην Ρω. Ύστερα έφερε κοντά της και την τυφλή μητέρα της να ζήσουν μαζί απάνω στην ξέρα της βραχονησίδας… Τα πράγματα δυσκόλεψαν ακόμα περισσότερο σαν ήλθε ο πόλεμος και οι άγγλοι συμβούλεψαν τους κατοίκους τους Καστελόριζου να εγκαταλείψουν το νησί τους. Άλλοι έφυγαν στην Κύπρο, άλλοι στην Αίγυπτο, άλλοι στην Μέση Ανατολή και άλλοι σε στρατόπεδα προσφύγων στην Παλαιστίνη. Η Δέσποινα όμως δεν έφυγε και έμεινε εκεί με κίνδυνο της ζωής της να βλέπει τα γερμανικά αεροπλάνα να περνούν επάνω από το νησί της και να βομβαρδίζουν το Καστελόριζο, την ώρα που προσέφερε υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Λόχου που κατέφευγαν στην Ρω.

Η Δέσποινα για την απελευθέρωση έμαθε αργότερα. Άκουσε ακόμα ότι οι συμπατριώτες της ετοιμάζονται να γυρίζουν πίσω στο νησί τους. Σαν ήρθε εκείνη η Άγια μέρα της έφεραν από την προσφυγιά μια Ελληνική σημαία, την έστησαν σε ένα μεγάλο ιστίο να κυματίζει ανάμεσα στην θάλασσα και τον ουρανό και όλοι να βλέπουν μέχρι που φθάνει η Ελλάδα… Η Κυρά Δέσποινα ύψωνε κάθε πρωί την γαλανόλευκη και κάθε δειλινό την μάζευε, την δίπλωνε με προσοχή και κρατώντας την στην αγκαλιά της έμπαινε στην εκκλησία να ανάψει το καντήλι του Άη Γιώργη! Αυτό γινόταν δίχως διακοπή χρόνια και χρόνια. Η Δέσποινα ανέμιζε ψηλά την γαλανόλευκη δείχνοντας όλους πως η Ελλάδα ζει και αναπνέει  ακόμα και πάνω σε αυτή την μικρή κουκκίδα του χάρτη, την Ρω και πως αυτή είναι η αρχή και το τέλος της μικρής, μεγάλης μας πατρίδας.

Οι περιπέτειες για την Κυρά της Ρω δεν τελείωσαν με την απελευθέρωση. Τον Αύγουστο του 1975, ο τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κασάρ και δύο ακόμα άτομα, παρακολουθώντας το νησί και εκμεταλλευόμενοι την ολιγοήμερη απουσία της για λόγους υγείας, αποβιβάστηκαν εκεί και τοποθέτησαν πάνω σ' ένα κοντάρι ψηλό την ημισέληνο. Η Κυρά της Ρω την κατέβασε αμέσως, όταν γύρισε. Την 1η Σεπτεμβρίου 1975, κατάπλευσε στο Καστελόριζο το ανθυποβρυχιακό σκάφος «Γ. Πεζόπουλος» για συμπαράσταση, όταν δεύτερη τουρκική σημαία τοποθετήθηκε αυτή τη φορά στη νήσο Στρογγυλή απέναντι στα νότια του Καστελόριζου.

Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, το Δήμο Ρόδου και άλλους φορείς. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του ΓΕΝ στο Καστελόριζο όπου, στις 23 Νοεμβρίου 1975, της απένειμε το μετάλλιο για την πολεμική περίοδο 1941-1944 για τις «προσφερθείσες εθνικές υπηρεσίες της», όπως ανέφερε η απόφαση του Υπουργού Άμυνας. Η Δέσποινα Αχλαδιώτου κοιμήθηκε σε ηλικία 92 ετών στις 13 Μαΐου 1982 και ετάφη με τιμές Εθνικής ηρωίδας. κάτω από τον ιστό της σημαίας που χρόνια ύψωνε δείχνοντας σε όλους την ελληνική ταυτότητα του νησιού.

Η Κυρά της Ρω παράδειγμα καρτερίας και άδολου πατριωτισμού δείχνει σε όλους μας τον δρόμο σε τούτους τους δίσεκτους και χαλεπούς καιρούς…. Η Κυρά της Ρω που με κάθε ευκαιρία έλεγε και επαναλάμβανε! «Με την ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου, πέρασα όλες τις κακουχίες. Βέβαια η ζωή εδώ στην Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νοιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις τουρκικές ακτές. Την Ελληνική σημαία θέλω να μου την βάλουν μαζί μου! στον τάφο!» («Η κυρά της Ρω» της Άννα Ιακώβου).

Ντίνος Αυγουστή

Εκπαιδευτικός στο Τ.Ε.Ι. της Λάρισας

Από το Μονάγρι Λεμεσού.

a.avgoustis@hotmail.com