Η μέση οδός - Του Λευτέρη Τσίλογλου

Το λιόγερμα είναι η άγια στιγμή της ημέρας. Είναι ένα σημείο καμπής. Ίσως γιατί τότε καταλαβαίνεις την αξία και τη σημασία του φωτός που σε έλουζε σ’ όλη τη διάρκειά της. Είναι η στιγμή που αυτό το φως μ’ έναν σταθερό και συγχρόνως δρα-ματικό τρόπο αποσύρεται και αφήνεται να νικηθεί από το σκοτάδι που σε λίγο θα πλακώσει παντού. Τότε αρχίζεις κι εσύ να διαλογίζεσαι και να θέτεις στον εαυτό σου τα αιώνια υπαρξιακά ερωτήματα.

Η ίδια περίπου αναλογία ισχύει  και για τη ζωή. Στη μεγαλύτερη διάρκειά της θεω-ρείς αυτονόητες και δικαιωματικές τις χαρές που αυτή σου χαρίζει. Δεν εκτιμάς ε-γκαίρως τη σημασία τους, αφήνεις να περνάνε ασχολίαστα μια σειρά γεγονότα που για τον φθαρτό άνθρωπο έχουν προφανή ημερομηνία λήξης. Κάποτε έρχεται η στιγμή της αλήθειας, μα τότε το καρότσι έχει τσουλήσει πλέον, χωρίς τη δυνατότητα της ε-πιστροφής. Πάρτο απόφαση. Η πορεία της ζωής είναι οδός μιας κατευθύνσεως.

Το κακό στη διάρκεια της είναι ότι σπάνια συνειδητοποιεί κάποιος τη σημασία ενός γεγονότος τη στιγμή που αυτό διαδραματίζεται. Αλήθεια, πόσοι άνθρωποι, , είναι ι-κανοί να ζουν το συμβάν και την ίδια στιγμή να ερμηνεύουν- μαζί και να εκτιμούν- την ιστορική σημασία του; Την επίδραση που αυτό το γεγονός θα έχει στους ίδιους και σ’ ολόκληρη την κοινωνία; Είναι πολύ λίγοι και γι αυτό είναι οι εκλεκτοί. Τις πε-ρισσότερες φορές συμβαίνει κάτι διαφορετικό. Η ερμηνεία έρχεται με καθυστέρηση. Και μάλιστα  πολλές φορές, αρκετών χρόνων. Αργότερα συνειδητοποιούν την επί-δραση που είχε το γεγονός πάνω τους και στο περιβάλλον που ζούσαν. Δεν αναφέρω τις ακόμα χειρότερες περιπτώσεις, όπου ο άνθρωπος φτάνει στο πέρας της ζωής του, αναχωρεί οριστικά από αυτήν, χωρίς ακόμα να έχει προλάβει να καταλάβει τι ακρι-βώς έχει συμβεί.

Πόσο διαφορετικοί είναι οι άνθρωποι που κυκλοφορούν στην κοινωνία μας και πό-σο διαφορετικές είναι οι συμπεριφορές τους κι οι αντιδράσεις τους στα ίδια γεγονότα!

Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν αντέχουν τον εαυτό τους και την αναμέτρηση μαζί του. Που παθαίνουν πατατράκ όταν κάποια στιγμή βρεθούν μόνοι τους, ενώπιος ενω-πίω. Ίσως γι αυτό αναζητούν μετά μανίας συντροφιά με άλλους, αδιάκοπη κίνηση, απαραίτητη αλλαγή περιβάλλοντος. Αυτή η ανάγκη ανθρώπινης συντροφιάς κι επι-κοινωνίας έχει και τις καλές της πλευρές, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια δρα-πέτευση από το πρόβλημα.

Επικοινωνείς με ανθρώπους, συνδιαλέγεσαι μαζί τους, ενημερώνεσαι για το πώς α-ντιμετωπίζουν αυτοί προβλήματα που ενδεχομένως και εσύ έχεις συναντήσει στο πο-ρεία σου, παίρνεις ιδέες και τρόπους απ’ αυτούς. Η θετική πλευρά. Όμως υπάρχει και η άλλη. Μερικές φορές συναντιέσαι και συναναστρέφεσαι με ανθρώπους που, κάτω από άλλες συνθήκες άνετης και προσεκτικής επιλογής, θα κατέληγες στο συμπέρα-σμα ότι δεν είναι περιπτώσεις που άξιζαν της εμπιστοσύνης σου και του χρόνου που αφιέρωσες γι αυτούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις το αρνητικό στοιχείο δεν είναι μόνο ο χαμένος χρόνος. Είναι και το φορτίο του μάταιου και ίσως βλαβερού που σου αφή-νουν τέτοιου είδους συναναστροφές, μαζί με μια πικρή γεύση απογοήτευσης.

Στο άλλο άκρο υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν καλά μόνο με τον εαυτό τους. Τους αρέσει η απομόνωση από το περίγυρο, ακόμα κι από φίλους ή γνωστούς με τους ο-ποίους, σε προηγούμενη περίοδο, τους συνέδεαν κοινές αναμνήσεις. Όμως η συνεχής μοναξιά μπορεί να μετατραπεί σε εμμονή διαρκείας και λίγο-λίγο να μεταβληθεί σε αγοραφοβία και αποστροφή για τους ανθρώπους.

Ποια είναι τελικά η σωστή συμπεριφορά;

Ποιος θα μπορούσε, αλήθεια, να δώσει την απάντηση;

Ίσως σ’ αυτό το ερώτημα η λύση είναι η μέση οδός. Ενώ οι ακραίες συμπεριφορές είναι αυτές που καταγράφονται, αυτές που δημιουργούν ιστορία και ελκύουν το ενδι-αφέρον των περισσοτέρων, σε ατομική βάση, η ισορροπία βρίσκεται στη μεσότητα, στο ήρεμο, το συγκαταβατικό. Μηδέν άγαν, είπαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Ένα μπό-λικο φορτίο υπομονής, εγκαρτέρησης και ανεκτικότητας ασφαλώς είναι απαραίτητο.

Το καλύτερο όλων είναι να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου, να έχεις λογικές απαιτή-σεις απ’ τη ζωή και να μην βάζεις στόχους, που βρίσκονται σε μη ρεαλιστικά ύψη.

Μην καταντήσεις σαν εκείνους που πάσχουν από συνεχή κι εναγώνια αναζήτηση για το κάτι άλλο, το καινούργιο, το διαφορετικό. Αυτών που κυνηγούν ασταμάτητα- πλην ματαίως- την ευτυχία μέσω της αλλαγής. Που, έχοντας θέσει την προσωπική τους φι-λοδοξία πολύ ψηλά, δαπανώνται στο κυνηγητό για την πραγμάτωση των υπερβολι-κών και πολλές φορές υπερφίαλων στόχων τους.

Τότε, να το ξέρεις. Δεν προλαβαίνεις να αφομοιώσεις και να χαρείς τίποτα. Οι στά-σεις, τα κρατήματα, μερικές φορές είναι ανάσα ζωής, ευκαιρία για διαλογισμό και εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Η μετριοπάθεια είναι βάλσαμο αντοχής στις α-τυχίες που ενδεχομένως θα συναντήσεις στην πορεία της ζωής σου.