Μάνος Χατζιδάκις και Dalida: «Η μελαγχολία της ευτυχίας» - Της Γιόλας Αργυροπούλου-Παπαδοπούλου*

Η εξαίσια μελωδία «Η μελαγχολία της ευτυχίας», μία από τις πιο γνωστές κι αγαπημένες συνθέσεις του Μάνου Χατζιδάκι, ανήκει στο περίφημο έργο του κορυφαίου μας μουσικοσυνθέτη με τίτλο «30 Νυχτερινά» (τριάντα τραγούδια για ορχήστρα, 1987) και αποτελεί το μουσικό θέμα της πρώτης ταινίας του Jules Dassin, «Ποτέ την Κυριακή» (1960). Στον ομώνυμο δίσκο, το θέμα έχει τον τίτλο «Χορός χασάπικος».

«…Τα 30 Νυχτερινά αναμφισβήτητα διαθέτουν ερωτική έλξη. Για κάθε νέο που βρίσκεται μακριά από τις κομματικές κονσέρβες “περί Έρωτος” και “περί Μουσικής”» είχε γράψει μεταξύ άλλων ο Μάνος Χατζιδάκις, τον Σεπτέμβριο του 1987…

Πιστεύω πως μέσα στο ξεχωριστό αυτό έργο του Μάνου Χατζιδάκι, τα «30 Νυχτερινά», «Η μελαγχολία της ευτυχίας», όπως άλλωστε και οι λοιπές συνθέσεις του έργου, διαθέτει αυτή την κυριολεκτικά «μαγική» δύναμη να απογειώνει όχι μόνον τους λάτρεις του Μάνου αλλά και όλους τους ακροατές του, και να τους αποθέτει σ’ έναν σχεδόν εξωπραγματικό χώρο σπάνιας έως ανέφικτης ομορφιάς, εκεί όπου η «απόλαυση» της απόλυτης ευτυχίας… δεν μπορεί παρά να προκαλεί στην ψυχή μια παράξενη, αλλά κάθε άλλο παρά ανεξήγητη μελαγχολία…

Κι αυτό το ταξίδι στο όνειρο γίνεται ακόμη πιο όμορφο κι αποκτά περισσότερο φως και μεγαλύτερη διάρκεια, στο άκουσμα του τραγουδιού «Le bonheur» («Η ευτυχία»), με την ανεπανάληπτη φωνή της αλησμόνητης Dalida… Η θεϊκή μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, οι κατακλυσμένοι από ερωτική τρυφερότητα στίχοι και η συγκλονιστική ερμηνεία της μεγάλης αυτής τραγουδίστριας δημιουργούν ένα άκουσμα που αγγίζει, συγκινεί και ανατείνει κάθε ανθρώπινη ψυχή…

Η ευτυχία

Θα ’θελες για να με κάνεις πιο ευτυχισμένη

να μου προσφέρεις τον κόσμο μέσα στην αγκαλιά σου,

να κατακτήσω πλούτη μυθικά.

Όμως, αυτά δεν μου χρειάζονται.

Η ευτυχία είναι το λουλούδι στο αυτί μου,

είναι το τραγούδι ενός πουλιού, το πρωί,

είναι η καρδιά μου που ανακαλύπτει θαύματα,

ακόμη κι όταν εσύ δεν μου λες τίποτα.

Η ευτυχία είναι το στόμα σου πάνω στο δικό μου,

είναι η άμμος που κυλάει ανάμεσα στα χέρια μου,

είναι ο φόβος μου όταν περιμένω να ξαναγυρίσεις

κι είναι η χαρά μου όταν ξαναγυρίζεις.

Μέσ’ στη ζωή αυτή, την ευτυχία που μου προσφέρεις

την περίμενα εδώ και πολύ καιρό

και ξέρω πως τώρα τίποτα και κανένας

δεν θα μπορέσει να μου προσφέρει τόση ευτυχία.

Η ευτυχία είναι η μέρα που με ξυπνάει,

είναι ο ουρανός πάνω στα δέντρα που κοιτάζω,

είναι ν’ αφήνω όλα τα χθεσινά μου όνειρα

για ό,τι εσύ πρόκειται να μου φέρεις.

Η ευτυχία είναι η ηχώ ενός ρεφρέν,

είναι η τύχη μου να ζω κοντά σου.

Η ευτυχία απλά

είναι που σ’ αγαπάω

και που μ’ αγαπάς όσο κι εγώ…

Υ.Γ. Το άρθρο μου αυτό το αφιερώνω, με πολλή και ειλικρινή Aγάπη, στη φίλη μου Ελένη Ζ., η οποία πρόσφατα μου έστειλε αυτό το τραγούδι, γνωρίζοντας την Αγάπη μου και για τον Μάνο και για τη Dalida… Η συγκίνησή μου ήταν τόση, όταν το άκουσα, που με οδήγησε στη σκέψη για τη γραφή αυτού του κειμένου…

Γλυκιά μου Ελένη, ας είσαι καλά κι ας μη ξεχνάς πως η αγάπη μου, η σκέψη μου και οι ευχές μου σ' ακολουθούν αδιάκοπα...

Γιόλα Α. – Π.

*Η κυρία Γιόλα Αργυροπούλου-Παπαδοπούλου είναι επ. καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.