Το τραγικό τέλος της Πηνελόπης Δέλτα - Του Τάσου Κοντογιαννίδη*

Έβαλε τέλος στη ζωή της, όταν η Αθήνα υποδουλώθηκε στον γερμανικό στρατό

akontogiannidis@yahoo.gr

Το πρωϊνό της 27ης Απριλίου 1941, έγινε στο καφενείο «Παρθενών», επι της Λεωφόρου Αλεξάνδρας στους Αμπελοκήπους, μπροστά στη βίλα Θων, η παράδοση της Αθήνας στους Γερμανούς, ενώ λίγο μετά, μία μηχανοκίνητη φάλαγγα κατευθύνθηκε προς το κέντρο της πρωτεύουσας. Στην Βασιλίσσης Σοφίας, οι μοναδικοί που τους υποδέχτηκαν και τους χαιρετούσαν απο τα μπαλκόνια ήταν οι υπάλληλοι της Γερμανικής πρεσβείας, πράκτορες της Γκεστάπο οι περισσότεροι.

Φωτο: Υπάλληλοι της Γερμανικής πρεσβείας χαιρετούν τα στρατιωτικά τμήματα που περνούν από την Βασ. Σοφίας

Την ίδια στιγμή ο ραδιοσταθμός Αθηνών διακόπτει την θεία λειτουργία, της Κυριακής του Θωμά ( όπως σήμερα), και ο αρχιεκφωνητής Κώστας Σταυρόπουλος μεταδίδει έκτακτη είδηση: “ Εδώ ραδιοφωνικός σταθμός Αθηνών. Έλληνες, οι Γερμανοί εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών κ.λ.π.” Ακολουθεί ο εθνικός ύμνος και το εμβατήριο « μαύρη είν’ η νύχτα στα βουνά…». Μετά, πάλι ο εκφωνητής: « Προσοχή, προσοχή! Η πρωτεύουσα περιέρχεται εις χείρας των κατακτητών!» και ο σταθμός εσίγησε…

Γερμανικό άγημα καταλαμβάνει τους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου, αφού προηγουμένως το σήμα του σταθμού, ο… γνωστός «τσομπανάκος» με τα κουδουνάκια είχε φυγαδευτεί απο τον διευθυντή του Δημήτρη Σβολόπουλο με σύνδεσμο στην Κρήτη και παραδόθηκε στον υφυπουργό Τύπου Θεόδουλο Νικολούδη. Εκείνος το έδωσε στον πρεσβευτή μας Σιμόπουλο, ο οποίος το εμπιστεύθηκε στους Άγγλους που το φύλαξαν στο B.B.C. για να μας το επιστρέψουν μεταπολεμικά.

Οι Αθηναίοι υπό κατοχή, άκουγαν τώρα το σήμα των γερμανικών εκπομπών τρία συνεχόμενα υποβλητικά χτυπήματα σε χαλκό και τον λοχαγό Γιάκομπι να στέλνει στην πρώτη εκπομπή, χαιρετισμό στον φύρερ του και να του αναγγέλλει οτι κατέλαβε την Αθήνα. Τα διαδραματιζόμενα στην Αθήνα παρακολουθούσε με συγκίνηση απο το ραδιόφωνο στην Κηφισιά μία μεγάλη Ελληνίδα και σπουδαία μορφή των γραμμάτων, η Πηνελόπη Δέλτα, ημιπαράλυτη στα 67 της χρόνια.

Φωτο: Η Πηνελόπη Δέλτα με τις τρείς κόρες της, Σοφία, Αλεξάνδρα και Βιργινία

Σύμφωνα με αφηγήσεις της θυγατέρας της Αλεξάνδρας και της οικιακής βοηθού Μαριάνθης Σπυρίδου, η Πηνελόπη είχε ανοιχτό το ραδιόφωνο και παρακολουθούσε τα συμβαίνοντα. Μόλις άκουσε την έκτακτη είδηση και μετά την εχθρική φωνή σε υψηλό θριαμβευτικό τόνο, είπε με παραπονιάρικη φωνή: «Καημένη Ελλάδα!» Κεραυνοβολημένη φώναξε την κόρη της να κλείσει αμέσως το ραδιόφωνο και να το εξαφανίσει. Εκείνη έκανε καθώς πρόσταξε η μητέρα της. Μετά από λίγο, ζήτησε ένα ποτήρι νερό. Το ήπιε με κάτι άλλο που κανείς ούτε κατάλαβε, ούτε υποψιάστηκε.

Επιστρέφοντας στο δωμάτιο, είδε τη μάνα της ανήσυχη με μια έκφραση αγωνίας και τρόμου στο πρόσωπό της. Είχε χάσει το χρώμα της κι έδειχνε να κοιτάζει με απλανές βλέμμα στην οροφή, κρατώντας σφιγμένα τα δόντια. Το κακό είχε συμβεί. Είχε πιεί το δηλητήριο... Αλλά κανείς ποτέ δεν έμαθε τι είδους δηλητήριο πήρε.

Πέντε ατέλειωτα μερόνυχτα κράτησε το μαρτύριο της Πηνελόπης. Παρέμεινε σε κώμα, συνήλθε κάποια στιγμή και όταν ήρθαν οι γιατροί, τους παρακάλεσε να την βοηθήσουν να πεθάνει λέγοντας « εγώ σκλάβα των Γερμανών δε θα γίνω»…

Η ηρωική Πηνελόπη Δέλτα, ξεψύχησε στις 2 Μαΐου 1941, στη 1:15΄το μεσημέρι, συγκλονίζοντας την κατεχόμενη Αθήνα, όταν μάλιστα βρήκαν και το σημείωμα που είχε αφήσει : « 27 Απριλίου 1941, Παιδιά μου, ούτε παπά, ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε πως δε ζω πιά. Φροντίσετε τον πατέρα σας. Τον φιλώ σφιχτά. Π.Σ. Δέλτα».

Την έθαψαν, σύμφωνα με την επιθυμία της, στη γωνιά του κήπου του αρχοντικού της. Ιερούργησε ο παλιός της φίλος, αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Χρύσανθος. Και στην ταφόπλακα της χάραξαν μόνο μία λέξη: «Σιωπή!»

Μ’ αυτόν τον δραματικό τρόπο έσβησε η Πηνελόπη Δέλτα, γεννημένη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1874, κόρη του εθνικού ευεργέτη Εμμανουήλ Μπενάκη και σύζυγος του Στέφανου Δέλτα. Άφησε πίσω της τρία κορίτσια κι ένα πλούσιο συγγραφικό έργο με το οποίο γαλουχήθηκαν πολλές γενεές…

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Real News της 30ής Απριλίου 2011

*Ο κ. Τάσος Κοντογιαννίδης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας