Συνταγματικές προβλέψεις και σχόλια για το σχηματισμό κυβέρνησης - Τι λένε έγκριτοι Συνταγματολόγοι

Γιώργος Κασιμάτης: «...Εφόσον ξαναγίνουν εκλογές θα υπάρχει τελείως διαφορετικό αποτέλεσμα όχι τόσο επειδή δεν θα υπάρχει σταυροδότηση, αλλά επειδή δεν θα υπάρχει το μπόνους των 50 επιπλέον εδρών»

Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών της 6ης Μαίου ήταν ανατρεπτικό και εξ αυτού του λόγου πολιτικά και νομικά ενδιαφέρον. Σε μία πρώτη ανάγνωση του αποτελέσματος είναι σαφές ότι κανένα κόμμα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στο Κοινοβούλιο συνεπώς θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών που προβλέπεται με αρκετά λεπτομερή τρόπο στο άρθρο 37 του Συντάγματος.

Ειδικότερα, κατά το 37 παρ. 2 Σ, εφόσον κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, η πρώτη διερευνητική εντολή θα δοθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία βουλευτικών εδρών, δηλαδή στον κ. Σαμαρά. Αν η πρώτη διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης δεν τελεσφορήσει ή επιστραφεί, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παράσχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος (37 παρ.3 εδ΄ α), εν προκειμένω στον κ. Τσίπρα και στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.  Αν ούτε η δεύτερη διερευνητική εντολή είναι επιτυχής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα δώσει εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, δηλαδή στον κ. Βενιζέλο. Καθεμία από τις διερευνητικές εντολές ισχύει για τρεις μέρες, ενώ σε περίπτωση που οι εντολές δεν τελεσφορήσουν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει τους αρχηγούς των κομμάτων σε σύσκεψη (αρ. 37 παρ. 3). Αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επιδιώξει τον σχηματισμό εκλογικής κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής, η οποία θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Αν αποτύχει ο σχηματισμός εκλογικής κυβέρνησης από όλα τα κόμματα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αναθέσει σε έναν εκ των Προέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων τον σχηματισμό Κυβέρνησης όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής για τη διενέργεια εκλογών και στη συνέχεια θα διαλύσει τη Βουλή. Απόκειται στη διακριτική ευχέρεια του Πρόεδρου της Δημοκρατίας η επιλογή ενός εκ των τριών Προέδρων ανωτάτων δικαστηρίων, δηλαδή του Προέδρου του ΣτΕ ή του Προέδρου του Αρείου Πάγου ή του Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η διαδικασία των διερευνητικών εντολών αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα, αφού μετά τη μία το μεσημέρι ο απερχόμενος Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος θα ανακοινώσει επισήμως στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τα εκλογικά αποτελέσματα και την κοινοβουλευτική δύναμη κάθε κόμματος. Μολονότι η διαδικασία που θα ακολουθηθεί είναι συγκεκριμένη και τυποποιημένη στο Σύνταγμα, το ενδεχόμενο  προσφυγής σε επαναληπτικές εκλογές δεν αποκλείεται, καθώς αριθμητικά δεν αρκεί η συνεργασία μεταξύ δύο κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία, εφόσον γίνουν επαναληπτικές εκλογές, θα γίνουν χωρίς σταυρό προτίμησης και με βάση το νόμιμο πληθυσμό που προκύπτει από την τελευταία απογραφή.

To LAWNET.gr επικοινώνησε με έγκριτους συνταγματολόγους και σας παραθέτει τις απόψεις τους:

Σχόλιο συνταγματολόγου κ. Γιώργου Κασιμάτη για το εκλογικό αποτέλεσμα:

«Το θέμα είναι να καταλάβει ο λαός τι σημαίνει το αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα δείχνει μεγάλη άρνηση. Ένα ζήτημα είναι αν θα πάμε ξανά σε εκλογές ή αν θα μπορέσει να στηριχθεί για λίγο καιρό μια κυβέρνηση με ψήφο ανοχής. Οι διερευνητικές εντολές κρατάνε τρεις μέρες η καθεμία. Φαντάζομαι ότι δεν θα εξαντληθεί το τριήμερο. Μετά θα έρθει η σύγκληση των κομμάτων και εκεί θα φανεί η στάση των μεγάλων κομμάτων και η πολιτική των δανειστών μας. Εφόσον ξαναγίνουν εκλογές θα υπάρχει τελείως διαφορετικό αποτέλεσμα όχι τόσο επειδή δεν θα υπάρχει σταυροδότηση, αλλά επειδή δεν θα υπάρχει το μπόνους των 50 επιπλέον εδρών».

Σχόλιο Καθηγητή κ. Αντώνη Μανιτακή για το ενδεχόμενο επαναληπτικών εκλογών

«Κατ’ αρχάς οι επαναληπτικές εκλογές θα γίνουν χωρίς σταυρό προτίμησης, αυτό είναι σαφές από την εκλογική νομοθεσία. Όσον αφορά την τελευταία απογραφή, νομίζω ότι τα αποτελέσματα δεν έχουν δημοσιευθεί ακόμα. Αν είχαν δημοσιευθεί θα έπρεπε να γίνει ανακατανομή των εδρών με βάση τα στοιχεία της απογραφής. Αυτό όμως προϋποθέτει ένα προεδρικό διάταγμα. Αν οι εκλογές γίνουν άμεσα και διαλυθεί η Βουλή για παράδειγμα την επόμενη Πέμπτη, δεν θα έχει εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα, άρα θα γίνουν εκλογές βάσει της απογραφής του 2001».

Σχόλιο Καθηγητή κ. Δημητρόπουλου για τις επόμενες μέρες και το ενδεχόμενο νέων εκλογών

«Σε περίπτωση νέων εκλογών αυτές θα είναι χωρίς σταυρό προτίμησης, δηλαδή με λίστα, όπως ορίζει η εκλογική νομοθεσία. Θα γίνουν επίσης οπωσδήποτε με την τελευταία απογραφή με βάση το Σύνταγμα. Οφείλεται σε ολιγωρία της υπηρεσίας ότι δεν έχει δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της απογραφής του 2011 μέχρι σήμερα. Κατά την προσωπική μου άποψη και οι εκλογές που πέρασαν θα έπρεπε να γίνουν με βάση την τελευταία απογραφή, αν η υπηρεσία τα είχε δημοσιεύσει εγκαίρως. Όπως και να έχει το Σύνταγμα προβλέπει ότι μετά την πάροδο ενός έτους από την τελευταία ημέρας διεξαγωγής της απογραφής τα αποτελέσματα θεωρούνται δημοσιευμένα». για το πλήρες άρθρο κάντε κλικ εδώ

Lawnet.gr