1974-2012 - Του Γιώργου Ταξιδευτή

1974, καλοκαίρι. Μικρό παιδί, δίχως πλήρη συναίσθηση των πεπραγμένων γύρω μου. Εκείνο το βράδυ καθόμουν μπροστά στη τηλεόραση μαζί με όλη την οικογένεια. Αλλά ήταν ένα βράδυ διαφορετικό από τα άλλα. Η αγωνία και ο φόβος ήταν ζωγραφισμένα στα πρόσωπα όλων. Στα παράθυρα και στις πόρτες ήταν κρεμασμένες μαύρες κουρτίνες. Κανείς δε κυκλοφορούσε έξω. Μια φίλη μας είχε ξεμείνει σπίτι. Δε τολμούσε να γυρίσει σπίτι της.

Σα προσπαθούσα να μιλήσω, με διέκοπταν απότομα. Δε καταλάβαινα γιατί. Ώσπου στην τηλεόραση φάνηκε η προσγείωση ενός αεροπλάνου. Μια σκάλα πλησίασε και η πόρτα άνοιξε. Ένας ψηλός, αγέρωχος κύριος εμφανίστηκε εκεί πάνω. Θυμάμαι τη μάνα μου να δακρύζει.- Ήρθε τελικά, ψιθύριζε. Λίγο μετά ο κύριος εκείνος έβγαζε λόγο. Ακόμα και καθισμένος, ήταν πάντα το ίδιο εντυπωσιακός.

Λίγο καιρό μετά ο ίδιος κύριος έβγαινε σε ένα μπαλκόνι, μιλούσε και χαιρετούσε το πλήθος, που τον επευφημούσε. Καραμανλή τον έλεγαν και όλοι μιλούσαν για αυτόν. Έλεγαν ότι έφερε τη Δημοκρατία στη χώρα μας. Δεν ήξερα πια ήταν αυτή. Ούτε που είχε χαθεί. Ήξερα όμως πως πια κανείς δε φοβόταν να κυκλοφορήσει στο δρόμο, ούτε και μιλούσε για πόλεμο.

1981, 18 Οκτωβρίου. Είμαστε με τη μάνα μου μέσα σε ένα τρένο. Γυρίζουμε από την Πάτρα που είχε πάει να ψηφίζει. Κάνουμε όλο το ταξίδι όρθιοι. Πουθενά θέση. Το τρένο σταματάει συνέχεια. Αυτοκίνητα, κόσμος πολύς, κορναρίσματα, φασαρία. ΑΛΛΑΓΗ φωνάζουν όλοι, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, Ο ΛΑΟΣ ΔΕ ΞΕΧΝΑ ΤΗ ΣΗΜΕΝΕΙ ΔΕΞΙΑ. Κρατάνε αφίσες και πανό με τη φωτογραφία ενός κυρίου ελαφρώς παχουλού και σχεδόν καραφλού. Παπανδρέου τον έλεγαν. Έφερε τη Δημοκρατία είπαν. Δεν είπα τίποτα αλλά σκεφτόμουν ότι μάλλον θα είχε χαθεί, ξανά. Ίσως να φταίγαμε εμείς γιατί δεν τη κρατήσαμε, ίσως να βγήκε έξω και να έχασε το δρόμο. Δεν ήξερα. Απλά κοιτούσα.

Και πέρασαν τα χρόνια. Και μεγάλωνα και καταλάβαινα πια. Καιρό άκουγα συνθήματα και παρακολουθούσα καβγάδες. Αλλαγή οι από δω, απαλλαγή οι από κει. Εφιάλτες, δοσίλογοι οι από δω, κομούνια, κλέφτες οι από κει. Οι κυβερνήσεις αλλάζανε συνέχεια και ο κόσμος επευφημούσε. Και να οι συγκεντρώσεις και να τα πούλμαν και να το Σύνταγμα γεμάτο. Και στα πολιτικά γραφεία ουρά μεγάλη. Για να πιάσεις δουλεία, να πάρεις δάνειο, να ζητήσεις μετάθεση, να έρθεις με απόσπαση από τα σύνορα στην Αθήνα.  Χαμένες ευκαιρίες, χρέη, καμένη γη έλεγαν όλοι ότι παρέλαβαν. Και σκάνδαλα και ειδικά δικαστήρια και συγκυβέρνηση και οικουμενική και Κατσίκης και Μητσοτάκης και ξανά Παπανδρέου. Και μετά ο Καραμανλής και ο Παπανδρέου αποδήμησαν εις Κύριον και ανέλαβαν άλλοι. Και το χρηματιστήριο σκαρφάλωσε σε ύψη ασύλληπτα και γίνανε όλοι πλούσιοι. Δείγμα μιας ευημερούσας οικονομίας έλεγε ο τότε πρωθυπουργός. Σημίτη τον λέγανε αυτόν. Μικροσκοπικός φαινόταν, αλλά δύο φορές νίκησε στις εκλογές.

Και πέρασαν τα χρόνια. Άλλος Καραμανλής και άλλος Παπανδρέου ανέλαβαν... Και ήρθαν Ολυμπιακοί Αγώνες, Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα, διαγωνισμοί τραγουδιού και όλοι περήφανοι για τη Πατρίδα μας τραγουδούσαμε αγκαλιασμένοι στους δρόμους. «Ας κρατήσουν οι χοροί..» Και όλες οι χώρες μιλούσαν για το «ελληνικό θαύμα». Μια τόσο μικρή χώρα να κατορθώνει τόσα πολλά και όλοι να θέλουν να έρθουν να μείνουν και να δουλέψουν εδώ, να γίνουν έλληνες και να μεγαλώσουν τα παιδιά τους πάνω σε τούτη τη γη.

2012, Απρίλιος. Γέρασα πια. Κοιτάζω γύρω μου και στεναχωριέμαι. Κρίση οικονομική λένε όλοι. Λεφτά δεν υπάρχουν και ο κόσμος πεινάει. Άνθρωποι αυτοκτονούν καθημερινά, περιουσίες χάνονται, σπίτια και αυτοκίνητα πουλιούνται για ένα κομμάτι ψωμί. Το κράτος μας πτώχευσε. Και εξακολουθεί να παίρνει δανεικά. Και δεν έχει να πληρώσει καλά-καλά μισθούς και συντάξεις, να συντηρήσει στρατό, νοσοκομεία και σχολεία. Σας σώσαμε λένε οι μεν, μας καταδικάσατε λένε οι δε. Θα είχαμε βουλιάξει χωρίς εμάς λένε οι δε, θα είχαμε σωθεί χωρίς εσάς λένε οι δε. Θα μας καταστρέψετε λένε οι μεν, εμείς θα σας σώσουμε λένε οι δε. Εσείς κλέψατε τη χώρα λένε οι μεν, όχι εμείς, εσείς είστε κλέφτες φωνάζουν οι δε. Και κανείς πια δεν είναι περήφανος για τη Πατρίδα μας. Και κανείς δε θέλει να μείνει εδώ πια. Και όλοι ψάχνουν δουλειά σε άλλες χώρες. Και πολιτικοί και κληρικοί καταλήγουν στη φυλακή για καταχρήσεις και για απάτες. Και όλοι δηλώνουν αθώοι και κανείς δεν έχει ευθύνη. Και όλοι αυτοί, πολιτικοί, κυβερνώντες και μη, έχουν περιουσίες τεράστιες. Καταθέσεις στο εξωτερικό, ακίνητα, εταιρίες. Και όλοι αυτοί δεν είχαν τίποτα από αυτά το 74…. Και σε λίγες μέρες έχουμε ξανά εκλογές. Και πάλι οι ίδιοι ζητάνε τη ψήφο μας. Να μας σώσουν ξανά λένε. Να μας βγάλουν από το αδιέξοδο, να γίνουμε χώρα περήφανη, ανεξάρτητη και δημοκρατική, ξανά…