Η κορβέτα «Κριεζής» στην Απόβαση της Νορμανδίας (Άρθρο του 1946)

06/06/2012

Από τον αντιπλοίαρχο Β.Ν. Δ. Ν. Κιοσσέ

Εις το νουν μου έρχονται σήμερον, αναμνήσεις ωραίαι, και αι αναμνήσεις είναι από τας επιχειρήσεις που έγιναν εις την ΝΟΡΜΑΝΔΙΑΝ, την 6η Ιουνίου του 1944.

Εις τας επιχειρήσεις αυτάς έλαβον μέρος δύο Ελληνικαί Κορβέται η μία ήτο ο «Τομπάζης» και η άλλη ήτο ο «Κριεζής».

Τα πλοία αυτά παρεχωρήθησαν από το Βρετανικόν Ναυτικόν εις τους Έλληνας. Ο «Τομπάζης», ήτο το πρώην H.M.S. “Tamaris K.”  και ο «Κριεζής» το πρώην H.M.S. “Coreopsis”.

Τα πληρώματα των πλοίων αυτών ήσαν Έλληνες πάσης προελεύσεως και παντός επαγγέλματος κατά τον ειρηνικόν βίον. Ήσαν Έλληνες διαμένοντες εις Ελλάδα, Έλληνες της Αιγύπτου, Έλληνες της Περσίας, Έλληνες της Γαλλίας και Έλληνες διαμένοντες εις Αγγλίαν.

Ήσαν ναύται του Εμπορικού Ναυτικού, Δικηγόροι, Εφοπλισταί, Φοιτηταί, Εργάται, Λογισταί και Τραπεζικοί υπάλληλοι, Αλιείς, Αγρόται, Σπουδασταί ιερατικών σχολών και διάφοροι άλλοι.

Ενθυμούμαι ήσαν και τρεις Έλληνες Ισραηλίται γεννηθέντες εις Θεσσαλονίκην και διαμένοντες εις Αγγλίαν από τον καιρό που ήσαν ακόμη νήπια. Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτούς. Ήσαν ευφυέστατοι και χειρίζοντο το Radar κατά τρόπον αριστουργηματικόν.

Πολλοί από τους υπηρετούντας δεν εγνώριζον τελείως την Ελληνικήν και μίαν νύκτα εις το διαμέρισμα του πληρώματος του «Κριεζή» είχαν ξαπλωθή σε δύο μπράντες κοτσαρισμένες παραπλεύρως, ένας Χιώτης ναύτης κι ένας Ισραηλίτης που ονομάζετο Ιάκωβ.

Εν τούτοις όλοι αυτοί, έχοντες το δαιμόνιον της θαλάσσης, που το έχει καθένας που έχει ελληνικόν αίμα, - με τας φιλοτίμους προσπαθείας των, και με την εκπαίδευσιν επί τη βάσει του αγγλικού συστήματος, όχι μόνον απετέλεσε καλόν σύνολον, αλλά και πολλάκις απέσπασαν κολακευτικούς λόγους εκ μέρους των Βρεττανών Ναυτικών Διοικητών.

Είχα την τιμήν και την τύχην να παραλάβω τον «Κριεζήν» ως κυβερνήτης, το φθινόπωρο του 1943, και να υπηρετήσω εις αυτόν μέχρι και τρεις μήνες μετά την απελευθέρωσιν της προσφιλούς πατρίδος. Αλησμόνητοι καιροί!

Ο «Κριεζής» ηργάσθη επί τέσσαρες μήνες εις την Διοίκησιν των Δυτικών προσγείων.

Από το τέλος Οκτωβρίου του 1944 ειργάσθη εις την Μεσόγειον με βάσιν την Αλεξάνδρειαν και τον Τάραντα.

Τώρα λοιπόν ας αρχίσω να εξιστορώ όσο μπορώ συντομώτερον τα των επιχειρήσεων εις την Νορμανδίαν.

Αι επιχειρήσεις εγένοντο την αυγήν της 6ης Ιουνίου 1944 και στεφθείσαι από επιτυχίαν, υπήρξαν εκείναι αι οποίαι ηνάγκασαν την Γερμανίαν να υποταγή άνευ όρων πριν ή παρέλθη έτος από την ημέραν κατά την οποίαν ήρχισαν.

Αι επιχειρήσεις επρόκειτο κανονικώς να αρχίσουν την 5ην Ιουνίου 1944, ανεβλήθη όμως η έναρξίς των κατά 24 ώρας, λόγω θυέλλης ενσκυψάσης εις τον Στενόν της Μάγχης την πρωίαν της 3η Ιουνίου.

Η προπαρασκευή υπήρξεν από πάσης απόψεως αρτιοτάτη, και ήτο κατά την κυρίαν γραμμήν έργον του Βρεττανικού Επιτελείου, το οποίον φυσικά είχεν όλον το βάρος της ευθύνης του ασφαλούς διάπλου δια του στενού της Μάγχης, όλου του πλήθους αυτής των πλωτών μέσων που έφερον τας αποβιβασθησομένας δυνάμεις. Τα της επιχειρήσεως διελαμβάνοντο εις τόμον ογκώδη και βιβλιοδετημένον, η δε επιχείρησις έφερε τα όνομα «Neptune».

Δύο μήνες προ της επιχειρήσεως, ο «Κριεζής» είχεν εντατικά εργασθή εις συνοδείας νηοπομπών και ανθυποβρυχιακάς περιπολίας. Ενθυμούμαι ότι μία ή δύο φορές είχαμε εξέλθη εις την ξηράν. Όλοι βέβαια, εγνωρίζαμεν ότι κάτι αναμένεται, το υποπτευόμεθα και από τας ασκήσεις, αλλά δεν εγνωρίζαμε τα οπότε θα γίνη. Ολίγον προ του τέλους Μαΐου παρελήφθη εις σάκκος, χαρακτηριζόμενος ως αυστηρώς απόρρητος και μία Διαταγή δίδουσα οδηγίας διαφυλάξεως του σάκκου επί ασφαλούς καταστροφής του, εν περιπτώσει ατυχήματος εις το πλοίον. Η ίδια διαταγή έλεγε ότι ο σάκκος θα ανοιχθή κατόπιν σήματος.

Τώρα πλέον είχαμε καταλάβει όλοι ότι πλησιάζει η ημέρα.

Εις την 1ην Ιουνίου ήλθε η Διαταγή και ανοίξαμε τον σάκκον και διαβάσαμε ότι αφορούσε το πλοίον.

Από της μεσημβρίας της 3ης Ιουνίου 1944 όλα τα αποβατικά και συνοδά ευρίσκοντο αγκυροβολημένα εις τας προκαθορισμένας θέσεις αγκυροβολίας. Το πλοίον μας είχε αγκυροβολήσει μαζί με Βρεττανική Κορβέτα και τα δέκα Αμερικανικά Αρματαγωγά που θα συνοδεύαμε.

Το απόγευμα της 4ης Ιουνίου έγινεν εις τον «Κριεζήν» η προ εκάστης επιχειρήσεως γινομένη πάντοτε συνδιάσκεψις .

Εις αυτήν έλαβεν μέρος ο Αμερικανός Πλωτάρχης Διοικητής των Αρματαγωγών μετά του επιτελούς του, ο Βρετανός Σύνδεσμος του «Κριεζή» και ο γράφων. Αφού είπαμεν ό,τι είχαμεν να πούμε, προσεφέρθη μετά το τέλος της συζητήσεως και το απαραίτητον ποτόν.

Ο καμαρώτος  είχε βάλει εις την γραμμήν μπουκάλες με ουίσκυ, με τζιν, με μπύρα, με Σέρρυ, με Λάιμ, σόδα, πάγο και ποτήρια. Ότι ήθελε ο καθένας έπαιρνε κι έπινε. Επήρε ο καθένας το ποτήρι του, και πολλές φορές είπαμε ο ένας στον άλλον «Εις υγείαν» και λοιπά, πράγμα που σημαίνει ότι αδειάσανε και ξαναγεμίσανε πολλές φορές τα ποτήρια.

Πίνοντας ελέγαμεν και διάφορα αλατισμένα και ανάλατα αστεία. Σε μια στιγμή ο Βρετανός Σύνδεσμος του «Κριεζή» ερώτησε τον Αμερικανό Επιτελή του Διοικητού των Αρματαγωγών: «Μήπως ξέρεις τι έχετε φορτώσει εις τα Αρματαγωγά σας;»  Ο Αμερικανός Αξιωματικός απήντησε: «Ακριβώς δεν ξέρω».

Και πράγματι δεν ήξευρε και ο Διοικητής των Αρματαγωγών ο οποίος είπε «Ούτε εγώ δεν ξέρω, αλλά νομίζω ότι αυτά που έχομε φορτώσει, κοστίζουν πάνω από δέκα εκατομμύρια δολλάρια». Που να ευρίσκωνται άραγε οι καλοί αυτοί Σύμμαχοι; Ας είναι η ώρα τους πάντοτε καλή.

Μόλις έφυγαν από το πλοίο οι Σύμμαχοι Συνάδελφοι, επέρασε λίγο και φάγαμε για βράδυ εις το Καρρέ. Είμεθα μαζεμένοι όλοι οι Αξιωματικοί και ακούγαμε το ραδιόφωνο.

Ελέγαμε πολλά, και τον λόγον είχε σχεδόν πάντοτε ο πρώτος μηχανικός του πλοίου, ο οποίος με τον «Κανάρη» είχε λάβει μέρος και εις την απόβασιν της Σικελίας. Έτσι επέρασε το βράδυ της 4ης Ιουνίου, μέχρις ότου ήλθε η ώρα να κοιμηθούμε.

Εις το κατιτήριον σημείον εφθάσαμεν 35 λεπτά αργότερον του κανονικού και τούτο διότι τα οκτώ πλοία της νηοπομπής τα οποία ερυμούλκουν τας αποβατικάς σχεδίας λόγω του ελαφρού κυματισμού και των ρευμάτων, δεν ηδυνήθισαν να αναπτύξωσι την ταχύτητα που έπρεπε ιδίως εις τον αλιευθέντα δίαυλον, το πλάτος του οποίου ήτο 400 υάρδας μόνον.

Ευθύς ως εφθάσαμεν εις το κατιτήριον σημείον, εγένετο έπαρσις μικρού σημαιοστολισμού και το πλήρωμα ετέθη εις τας θέσης μάχης.

Καθ’ όλην την διάρκειαν του πλου και παρά τας ακτάς, ουδεμίαν συναντήσαμεν εχθρικήν ενέργειαν.

Από ώρας 2305 ενώ νηοπομπή έπλεε εν τω διαύλω, εσημάνθη αεροπορικός συναγερμός διαρκέσος μέχρι ώρας 0030/7 6 44. Κατόπιν διαταγής τα συνοδά παρήγαγον καπνόφραγμα δια της συσκευής προς κάλυψιν των νηοπομπών.

Ο πνέων άνεμος και η ανάγκη του πλου των συνοδών και των συνοδειών εις τους διαύλους δεν επέτυχον την κάλυψιν των νηοπομπών. Τα εχθρικά αεροπλάνα διήλθον άνωθεν της νηοπομπής πολυβολούντα ενώ τας βόμβας των έρριπτον εις τα παρά την ακτήν ευρισκόμενα πλοία.

Εβάλλομεν κατά των εχθρικών αεροπλάνων κατά διάφορα χρονικά διαστήματα μέχρις ώρας 0023/7 ότε ουδέν εχθρικόν αεροπλάνον υπερίπτατο άνω της συνοδευομένης νηοπομπής.

Όταν εφθάσαμεν εις τας Γαλλικάς ακτάς και ενώ επλέομεν δια να αγκυροβολήσωμεν συναντήσαμεν τον  «Τομπάζην» και ήρχισαν αι επευφημίαι εις τα δύο πλοία. Σε μίαν στιγμήν ήκουσα ένα θερμαστήν να φωνάζη «να ζήση ο “Κριέζαρος” και η “Τομπαζάρα”».

Ερώτησα τον Ναύκληρον του πλοίου, ένα θαλασσόλυκο του Εμπορικού Ναυτικού και πολύ φιλότιμο, να μου εξηγήση διατί τον «Κριεζή» τον έλεγε «Κριέζαρο» και τον «Τομπάζη» δεν τον έλεγε «Τομπάζαρο» αλλά «Τομπαζάρα». Μου είπε ότι το καμπούνι, (δηλαδή το πλήρωμα) λέει αρσενικά τα καράβια που βαστάνε στη θάλασσα και θηλυκά όσα δεν βαστάνε. Ο «Κριεζής» βαστά καλύτερα από τον «Τομπάζη».

Ακούσατε σκέψις; Αλλά ημπορεί νομίζετε να τα βάλη κανείς με το καμπούνι;

Αυτά λοιπόν μου ήλθαν ως αναμνήσεις και μαζί με αυτάς τας αναμνήσεις ζωντανεύουν πάλιν εις τον νουν μου πολλαί εικόνες από την υπηρεσίαν μου εις τον προσφιλή μου «Κριεζή», το τυχερό αυτό καράβι εις δύσκολες και κακές στιγμές πολέμου και κακοκαιρίας.

Εύχομαι η Παναγία και ο προστάτης μας Άγιος Νικόλαος να φυλάττουν και να βοηθούν πάντοτε τον «Κριεζή» και η καλή τύχη να ταξιδεύει διαρκώς μαζί του.

Εις σας δε αγαπητοί μου Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και ναύται, που υπήρξατε πειθαρχικοί, ακούραστοι, γενναίοι και πιστοί, όταν υπηρετούσατε μαζί μου εις τον «Κριεζή», πάντοτε θα σας οφείλω χάριτας.

Β.Π. «ΠΙΝΔΟΣ» - 30 Μαΐου 1946.

http://perialos.blogspot.gr/2012/06/blog-post_04.html

Ελεύθερη Ζώνη