Γυμνιστές στο Φάληρο το 1895 - Του Τάσου Κοντογιαννίδη

Φωτο: Ο Δημ. Μπαϊρακτάρης που σοφίστηκε την κατάσχεση των ρούχων των γυμνιστών!

Με ποιο τρόπο τους  αντιμετώπισε ο θρυλικός αστυνομικός διευθυντής Δημήτριος Μπαϊρακτάρης

@

Άνδρες οι γυμνιστές, αλλά και δυο γυναίκες

*Τα στοιχεία είναι από το  βιβλίο μου :  «Μπαϊρακτάρης, πολιτικοί  και κουτσαβάκηδες»

akontogiannidis@yahoo.gr

Είμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού. Το θερμόμετρο στα ύψη και οι παραλίες, μικρές και μεγάλες, έχουν γεμίσει από λουόμενους και οι πιο… απόμερες με γυμνιστές. Εκεί, όπου άνδρες και γυναίκες, εκ πεποιθήσεως οπαδοί της φύσης και της γύμνιας, θα χαρούν τον ήλιο και τη θάλασσα, μακριά από τα ενοχλητικά μάτια., και χωρίς βεβαίως τις συνέπειες του νόμου όπως συνέβαινε παλιά, με τους χωροφύλακες να συλλαμβάνουν τους γυμνούς  και να τους οδηγούν στο Αυτόφωρο, γιατί προσέβαλαν «την δημοσία αιδώ».

Ο γυμνισμός στη νεώτερη ιστορία της Ελλάδας, έκανε την εμφάνισή του για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1895, όχι όμως από ιδεολόγους γυμνιστές… Την εποχή εκείνη πολύς κόσμος, κατέβαινε με το τραίνο στο Φάληρο για να δροσιστεί. Οι γυναίκες  με τα παιδιά τους –όσες τα έπαιρναν μαζί τους- έκαναν μπάνιο με τα κομπιναιζόν, χωριστά από τους άνδρες. Κάποιοι όμως μοναχικοί  άνδρες πήγαιναν λίγο πιο πέρα σε απόμερα σημεία και επιδίδοντο στον γυμνισμό εξ ανάγκης. Τα άτομα αυτά, για να μη βρέξουν τα εσώρουχά τους και  για  να μπορέσουν μετά να  τα φορέσουν στεγνά, έκαναν μπάνιο «εν αδαμιαία περιβολή».

Το κακό είχε παραγίνει. Οι ανατολικές ακτές του Φαλήρου «φιλοξενούσαν» τους γυμνιστές, ο ένας μακριά από τον άλλο. Μετά το πέρας του μπάνιου, φορούσαν τα στεγνά ρούχα τους και έσπευδαν στο σταθμό για να πάρουν το τραίνο για την Αθήνα. Πολλοί γονείς τότε, που αντελήφθησαν τους γυμνιστές είχαν κάνει σχετικές  καταγγελίες στην Αστυνομία και προσωπικά στον διευθυντή της Δημήτριο Μπαϊρακτάρη,  ότι τα άτομα αυτά, με την εμφάνισή τους σκανδαλίζουν τα γυναικόπαιδα, προσβάλλουν τα χρηστά ήθη και τη δημοσία αιδώ και θα έπρεπε να επιληφθεί του θέματος.

Νόμος δεν υπήρχε που να τιμωρούσε τους γυμνιστές. Έτσι ο Μπαϊρακτάρης, έκανε κάτι απλό και αποτελεσματικό. ΄Έστειλε, την ίδια κιόλας μέρα, τρεις αστυφύλακες να επιτηρούν όλη την παραλία. Το πρώτο μέτρο που εφάρμοσαν εναντίον των γυμνιστών ήταν η… κατάσχεση των ρούχων τους! Τους είπε λοιπόν ο Μπαϊρακτάρης: Θα περιπολείτε στην παραλία και όταν θα βλέπετε κάποιον να κολυμπά γυμνός, θα κατάσχετε τα ρούχα του και θα του λέτε ότι θα του επιστραφούν την επομένη το πρωί, προσερχόμενοι αυτοπροσώπως  στο Αστυνομικό Τμήμα για να τα παραλάβουν.

Ταυτοχρόνως έθεσε σε ισχύ διάταξη που συνέταξε ο ίδιος μέσα σε λίγα λεπτά: « Τα αστυνομικά όργανα εντέλλονται όπως συλλαμβάνουσι τους εν αδαμιαία περιβολή λουομένους και εφ’ όσον δεν καταστεί τούτο δυνατόν, προβούν εις την κατάσχεσιν των ενδυμασιών τους… Αι κατασχεθείσαι ενδυμασίαι δέον επιστραφώσι εις τους ιδιοκτήτας των την πρωίαν της επομένης, μετά των σχετικών οδηγιών…»

Οι αστυφύλακες μόλις εντόπιζαν τους γυμνιστές, προέβαιναν αμέσως στην κατάσχεση των ρούχων τους και τους άφηναν γυμνούς μέσα στη θάλασσα. Μη μπορώντας να μετακινηθούν, οι άμοιροι γυμνιστές, αναγκάζονταν να παραμείνουν ολόκληρη τη μέρα μέσα στη θάλασσα ως τη μέση και το βράδυ, για να μην τους πάρει κανένα μάτι, τραβούσαν  ολόγυμνοι  για τα σπίτια τους!

Την επομένη το πρωί πήγαιναν σαν βρεγμένες γάτες και παραλάμβαναν τα ρούχα τους  με την ενυπόγραφη δήλωση, ότι το ατόπημα που διέπραξαν, «δεν θα επαναληφθεί!». Μέσα σε λίγες  μέρες, οι γυμνιστές εξαφανίστηκαν από τις παραλίες του Φαλήρου.

Βεβαίως δεν ήταν μόνο οι άνδρες που κολυμπούσαν εν αδαμιαία περιβολή. Ήταν και οι γυναίκες. Τουλάχιστον για δυο είναι γνωστές οι επιδόσεις τους. Η μία ήταν μια ελληνίδα που σύμφωνα με τα δημοσιεύματα των αρχών του περασμένου αιώνα και τους χρονικογράφους, ήταν μέν όμορφη, αλλά είχε σαλεμένα τα μυαλά! Η καημένη κατέβαινε στο Φάληρο με το τραίνο, πήγαινε στα πιο απόμερα μέρη και … λιαζόταν. Γυμνή όπως την γέννησε η μάνα της, η Μαρούλα, έτσι την έλεγαν, έμπαινε στη θάλασσα, με τα μακριά κατάξανθα μαλλιά της και μετά έβγαινε και άπλωνε στην αμμουδιά το κορμί της… Και στις γύρω φυλλωσιές άντρες, καλά ταμπουρωμένοι απολάμβαναν ένα μοναδικό θέαμα…

Η δεύτερη γυμνίστρια ήταν μία όμορφη Γαλλιδούλα η Σουζάνα, ελευθερίων ηθών, που κατηγορήθηκε μάλιστα για φόνο συμπατριώτισσας της. Είχε έλθει την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 1896 και διέμενε στο Ξενοδοχείο «Μπάγκειον» στην Ομόνοια, όπου δεχόταν μαζί με μια  φίλη της τους πελάτες τους. Στην Αθήνα είχε αρκετή και καλή δουλειά, κι έτσι παρέτειναν την παραμονή τους για μερικά χρόνια για να τα οικονομήσουν.  Η Σουζάνα, στις ζέστες του καλοκαιριού κατέβαινε στη θάλασσα κι έκανε τα μπάνια της, εκεί που δεν πήγαινε κανείς άλλος. Έτσι απολάμβανε τη θάλασσα και η θάλασσα αυτήν… Το κορίτσι αυτό είχε κατηγορηθεί από κάποιον ότι είχε σύφιλη και οι πελάτες της την απόφευγαν. Νόμιζε ότι τη συκοφάντησε η φίλη της και μια μέρα τη μαχαίρωσε και τη σκότωσε μέσα στο ξενοδοχείο…