Τριάντα χρόνια χωρίς το Μάνο Λοΐζο
Σαν σήμερα στις 17 Σεπτεμβρίου 1982, o Μάνος Λοΐζος έφυγε από κοντά μας σε ηλικίας μόλις 45 ετών.
Εξαιρετικός μουσικός, συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής, υπήρξε πάνω από όλα ένας ευαίσθητος άνθρωπος, ένας μαχητικός επαναστάτης, που αγωνίστηκε για τα προβλήματα της εργατικής τάξης, τασσόμενος στον αγώνα υπέρ της δημοκρατίας.
Με τα τραγούδια του ο Μάνος Λοΐζος σφραγίζει μια ολόκληρη εποχή.
Πολλοί τραγουδιστές ερμήνευσαν τραγούδια του Μάνου Λοίζου, ανάμεσα τους οι Χάρις Αλεξίου, Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Μούτσιος , Γιάννης Πουλόπουλος, Μανώλης Μητσιάς, Μαρία Δημητριάδη, Γιάννης Καλατζής, Λίτσα Διαμάντη, Δήμητρα Γαλάνη, Γιάννης Πάριος, Μαρίζα Κωχ, Βασίλης Παπακωνσταντίνου κ.α. Έντυσε με τη μουσική του στίχους των Λευτέρη Παπαδόπουλου, Τάσου Λειβαδίτη, Δημήτρη Χριστοδούλου, Γιάννη Νεγρεπόντη, Μανώλη Ρασούλη, Φώντα Λάδη, Κωστούλας Μητροπούλου κ.α.
Είχε κυπριακή καταγωγή (ο πατέρας του, Ανδρέας Λοΐζου, καταγόταν και ήταν κάτοικος των Αγιών Βαβατσινιάς -χωριό της Λάρνακας Κύπρου- και η μητέρα του, Δέσποινα Μανάκη, καταγόταν από τη Ρόδο).
Από μικρή ηλικία ασχολείται με τη μουσική: στην ηλικία των επτά ετών μελετά βιολί,αρχικά ερασιτεχνικά κι έπειτα στο Εθνικό Ωδείο της Αλεξάνδρειας.Αφού αποφοίτησε από το Αβερώφειο Γυμνάσιο το 1955 ήλθε στην Αθήνα με σκοπό να σπουδάσει. Αρχικά γράφτηκε στην Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά στις αρχές του 1956 την εγκαταλείπει με σκοπό να φοιτήσει στην Ανωτάτη Εμπορική. Για ένα σύντομο χρονικό διάστημα φοιτά στην Σχολή Βακαλό θέλοντας να σπουδάσει ζωγραφική. Το 1960 εγκαταλείπει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο και εργάζεται περιστασιακά προκειμένου να επιβιώσει: άλλοτε σαν σερβιτόρος, άλλοτε σαν γραφίστας σε διαφημιστικές εταιρείες, άλλοτε σαν μουσικός σε μπουάτ. Ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
Στα τέλη του 1961 αρχές του 1962 συμμετέχει σε μία πρωτοβουλία συγκρότησης του Συλλόγου Φίλων της Ελληνικής Μουσικής Την άνοιξη του 1962 χρησιμοποιείται από τον Μίκη Θεοδωράκη σαν διευθυντής της χορωδίας του του Συλλόγου Φίλων της Ελληνικής Μουσικής στις παραστάσεις της Όμορφης Πόλης.
Ο Μάνος Λοΐζος φιλοξενείται στο σπίτι της πρώην συζύγου του καθηγητή των γαλλικών που είχε στην Αλεξάνδρεια, της Διδώς Πετροπούλου, η οποία εργαζόταν στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας. Αυτή θα συστήσει τον νεαρό μουσικό στον Μίμη Πλέσσα ο οποίος μεσολαβεί στη δισκογραφική εταιρεία Φιντέλιτυ. Το 1962 ηχογραφεί το πρώτο του σαρανταπεντάρι «Το τραγούδι του δρόμου» σε στίχους Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα και ερμηνεία από τον Γιώργο Μούτσιο.
Τον Μάρτιο του 1965 παντρεύεται την πρώτη του σύζυγο Μάρω Λύμνου. Μαζί της αποκτά και μία κόρη την Μυρσίνη.Όταν επιβλήθηκε η Χούντα των Συνταγματαρχών έφυγε για την Αγγλία τον Σεπτέμβριο του 1967,για να επιστρέψει πάλι στην Ελλάδα στις αρχές της επόμενης χρονιάς. Το 1971 γνωρίζει την δεύτερη σύζυγό του την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη. Το 1972 θα αποτελέσει ιδρυτικό μέλος της Ένωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδος (ΕΜΣΕ) που συστήνεται για την καταπολέμηση της κασετοπειρατείας και της λογοκριασίας. Το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου θα συλληφθεί στο σπίτι του στο Χολαργό και θα κρατηθεί για δέκα ημέρες.Το 1978 θα παντρευτεί την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη και την ίδια χρονιά θα γίνει πρόεδρος της Ένωσης Μουσικοσυνθετών και Στιχουργών Ελλάδος.Τον Οκτώβριο του 1981 μπήκε στο Γενικό Κρατικό νοσοσκομείο με περικαρδίτιδα και νεφρική ανεπάρκεια και στο τέλος του χρόνου ταξίδεψε στη Μόσχα για ιατρικές εξετάσεις. Στις 8 Ιουνίου του 1982 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και νοσηλεύεται για ένα μήνα σε νοσοκομείο. Τον Αύγουστο ταξίδεψε για νοσηλεία στη Μόσχα, όπου στις 7 Σεπτεμβρίου υφίσταται δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο. Πεθαίνει δέκα ημέρες αργότερα στις 17 Σεπτεμβρίου του 1982.
Συνεργάστηκε με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Φώντα Λάδη και τον Γιάννη Νεγρεπόντη και Δημήτρη Χριστοδούλου στους στίχους και με τους ερμηνευτές Στέλιο Καζαντζίδη, Μαρία Φαραντούρη, Χάρις Αλεξίου, Γιώργο Νταλάρα, Γιάννη Καλαντζή, Δήμητρα Γαλάνη κ.ά. Τελευταίος δίσκος του ήταν τα «Γράμματα στην Αγαπημένη» σε στίχους του Τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ με απόδοση στα ελληνικά του Γιάννη Ρίτσου.
Δείτε καρέ-καρέ τη σφαγή στο Κοντομαρί Χανίων από τους Γερμανούς - Η ιστορία του Franz Peter Weixler
- Δημοφιλέστερα