Το Μεγάλο ΟΧΙ του έπους του ‘40 - Όλα ήταν έτοιμα για τον πόλεμο μέσα σε 90΄! - Του Τάσου Κοντογιαννίδη

Φωτο: Το πολεμικό συμβούλιο τελείωσε, ο Μεταξάς και ο αρχιστράτηγος χαιρετούν το λαό που πανηγυρίζει για τον πόλεμο.

Πώς αντέδρασαν  στο τελεσίγραφο του πολέμου οι χειριστές του ΟΧΙ Μεταξάς, Παπάγος και Κατσιμήτρος

akontogiannidis@yahoo.gr

Ποτέ  άλλοτε το Ελληνικό Έθνος δεν ήταν τόσο πανέτοιμο για πόλεμο, όσο  το ΄40. Μέσα σε 90΄ πάρθηκαν τόσο σημαντικές αποφάσεις και έγιναν τόσες πολλές επιτυχείς κινήσεις στην πολεμική σκακιέρα, που δείχνουν ότι εκείνες τις κρίσιμες πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου, δεν ήταν μόνο το δίκιο και η Παναγία που μας βοηθούσε, αλλά η κατάλληλη και  ικανή ηγεσία που προετοίμασε καλά το λαό γι αυτό το ενδεχόμενο. Γιατί ο Μεταξάς μπορεί να ήταν ο δικτάτορας που κατάργησε τη δημοκρατία, την ελευθερία των πολιτών κι έστειλε εξορία τους πολιτικούς του αντιπάλους, ήταν όμως αδιαμφισβήτητα, ικανότατος επιτελικός αξιωματικός και ήξερε να αντιμετωπίζει με ψυχραιμία πολεμικές καταστάσεις. Ας δούμε τώρα λεπτό προς λεπτό την εξέλιξη των γεγονότων της μεγάλης εκείνης νύχτας.

Ώρα 2.50΄. Ο ενωμοτάρχης Τραυλός, φρουρός της οικίας Μεταξά στην  οδό Κεφαλληνίας στην Κηφισιά, ξυπνά τον πρωθυπουργό, που έκπληκτος βλέπει τον Ιταλό πρέσβη Γκράτσι. Τον υποδέχεται  στο σαλονάκι. Ο Γκράτσι βγάζει και του παραδίδει  το τελεσίγραφο του Μουσολίνι. Το διαβάζει αργά και λέει: «Κύριε πρέσβη, το περιεχόμενον του τελεσιγράφου και ο τρόπος κατά τον οποίον μου επεδόθη, σημαίνουν κήρυξιν πολέμου εκ μέρους της Ιταλίας…   Alors, c’ est la guerre ! (Λοιπόν έχομεν πόλεμον !)»

Φωτο: Η αείμνηστη κόρη του Μεταξά, Νανά Φωκά, πριν από δέκα χρόνια μου είχε πεί, ότι «ο Γκράτσι μπήκε από  αυτή, την πίσω πόρτα του σπιτιού, έδωσε το τελεσίγραφο και μετά από 10λεπτη συνομιλία, έφυγε  με ενοχή και ντροπή, απ’ την ίδια πόρτα σαν… κλέφτης.

Στη συνέχεια, οδηγεί τον Γκράτσι στην έξοδο χωρίς να τον αποχαιρετήσει, τηλεφωνεί  και ενημερώνει τον βασιλιά στο Τατόϊ, και τον υπουργό Τύπου Θεολ. Νικολούδη με την εντολή:. « οι υπουργοί το συντομότερο να βρίσκονται στο Υπουργείο Εξωτερικών» !  Τηλεφωνεί στον στρατηγό Παπάγο που έμενε στην οδό Πραξιτέλους 16 στην Πλατεία Κλαυθμώνος, και του λέει: «Στρατηγέ σάς ομιλεί το Έθνος ! Προ ολίγων λεπτών έφυγε από το σπίτι μου ο Γκράτσι. Μου επέδωκεν το τελεσίγραφον και είπα Όχι, όπως είχαμε συμφωνήσει! Ο πόλεμος εκηρύχθη… Ελπίζω με τον βοήθειαν του Θεού να νικήσουμε. Σε σας και εις τον Στρατό μας  στηρίζει τώρα το Έθνος τας ελπίδας του. Και ο Παπάγος με ενθουσιασμό του λέει: «Ο Στρατός κύριε πρόεδρε θα πράξει το καθήκον του».

Στις 4.10΄ ο Μεταξάς συντάσσει  στο υπουργείο Εξωτερικών, το διάγγελμά του προς τον Ελληνικόν λαό και δίπλα ο Παπάγος το πρώτο Πολεμικό Ανακοινωθέν: “ Αι Ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν απο την 5ην πρωϊνήν σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους”.

Στις 4.30΄ συνεδριάζει το υπουργικό Συμβούλιο. Ο Μεταξάς εξιστορεί το τι  συνέβη με τον Γκράτσι και ζητεί απο τους υπουργούς να υπογράψουν τα αναγκαία Διατάγματα τονίζοντας : « ΄Οποιος έχει αντίρρησιν, επιφύλαξιν ή άρνησιν, μπορεί να διατυπώση ελευθέρως την αποψίν του. Και αν διαφωνεί να υποβάλη την παραίτησή του…», χωρίς παρεξήγηση, αφού το θέμα επιβάλλει ελεύθερη γνώμη και συνείδηση.  Ουδείς υπουργός έφερε αντίρρηση. Ο Μεταξάς πήρε πρώτα το Διάταγμα της Γενικής Επιστρατεύσεως το υπέγραψε πρώτος κάνοντας το σημείο του σταυρού λέγοντας: «Ο Θεός σώζοι την Ελλάδα».

Οι παριστάμενοι υπουργοί δάκρυσαν από συγκίνηση. Ζούσαν δραματικές και μοναδικές ιστορικές στιγμές. Κατόπιν υπεγράφη το Διάταγμα «περί της κηρύξεως της Επικρατείας εις Κατάστασιν Πολιορκίας» και  ένα άλλο που καθόριζε: « ουδείς Έλλην καθίσταται  πλουσιότερος εκ του πολέμου» και αφορούσε τους μαυραγορίτες. Στις 04 και 45΄ έληξε η συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου  και τη σκυτάλη πήρε το Πολεμικό.

Φωτο: Απόσπασμα από το ημερολόγιο του Μεταξά για την επίσκεψη Γκράτσι.

Εμπρός!! Ξυπνήσατε τον στρατηγό!!

Το πιο κρίσιμο τηλεφώνημα έγινε στο διοικητή της 8ης Μεραρχίας Ιωαννίνων στρατηγό Χαρ. Κατσιμήτρο, για να θέσει τις μονάδες του σε θέση μάχης. Απάντησε η 7χρονη κόρη του Βασιλική ρωτώντας «ποίος ζητεί την Μεραρχία». Το Γενικό Επιτελείο! Εμπρός, ξυπνήσατε τον στρατηγό! Η Βασιλική ξυπνά τον πατέρα της που κοιμόταν βαριά, με την στολή εκστρατείας, κατάκοπος από τη νυχτερινή επιθεώρηση στα φυλάκια και τον ακούει να λέει : Η Μεραρχία θα εκτελέση το καθήκον της προς την πατρίδα, όπως επιβάλλη η εθνική τιμή…»  Μετά προσευχήθηκε στην Παναγιά και καθώς έφευγε  τραγουδούσε: « ο ΄Ελλην ξεσπαθώνει, ξεσπαθώνει…

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Real News»