Πώς φοροαποφεύγουν οι πολυεθνικές - Η περίπτωση των Starbucks - Tου Στέφανου Κοτζαμάνη

Εντονες είναι οι διαμαρτυρίες πολλών ελληνικών επιχειρήσεων έναντι του αθέμιτου ανταγωνισμού που αντιμετωπίζουν από τις θυγατρικές πολυεθνικών επιχειρήσεων, εξ αιτίας του ότι ορισμένες από αυτές αποφεύγουν να καταβάλουν φόρους…

«Δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση που μας έχει πλήξει, δεν είναι μόνο τα υψηλά επιτόκια που καλούμεθα να πληρώσουμε για τα δάνειά μας, είναι και το γεγονός ότι πολλές ξένες εταιρείες που μας ανταγωνίζονται καταφέρνουν να μην πληρώνουν φόρους», δήλωσε στο Euro2day.gr γνωστός Έλληνας επιχειρηματίας, ο οποίος συμπλήρωσε:

«Σε αρκετές περιπτώσεις οι ξένες εταιρείες έρχονται στην Ελλάδα, οδηγούν σε αύξηση των εισαγωγών και στο τέλος της ημέρας καταφέρνουν να μην πληρώνουν φόρους εισοδήματος. Αν δει κάποιος τα ετήσια αποτελέσματα που δημοσιεύουν, θα διαπιστώσει πως εδώ και πολλά χρόνια καταγράφουν ζημίες, ακόμη και σε περιπτώσεις που έχουν καρπωθεί μεγάλα μερίδια στην εγχώρια αγορά. Εμείς τόσα χρόνια πληρώνουμε φόρους και αυτοί όχι».

Το όλο θέμα βέβαια, είναι πολύ ευρύτερο από το πλήγμα που δέχονται κάποιες ελληνικές επιχειρήσεις. Εχει λάβει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις εξ αιτίας της αδυναμίας πολλών ευρωπαϊκών κρατών να συλλέξουν φόρους και να εξυγιάνουν τα δημόσια οικονομικά τους. Σε επίπεδο μάλιστα Ευρωπαϊκής Ένωσης εξετάζεται το πώς μέσα από μια σειρά αποφάσεων και ενεργειών, θα σταματήσουν ουσιαστικά να μεταφέρονται φορολογικά έσοδα από την «Ευρώπη των 27» σε άλλες γεωγραφικές περιοχές.

Η περίπτωση των Starbucks

Γενικότερα, πολλές πολυεθνικές εταιρείες κατηγορούνται για το «transfer pricing» δηλαδή για τη μεταφορά των κερδών τους ανά χώρα κατά τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται η συνολική φορολογική τους επιβάρυνση. Με άλλα λόγια, μέσω διαφόρων τεχνικών, οι όμιλοι μεταφέρουν κέρδη από χώρες με υψηλό φορολογικό συντελεστή, σε άλλες χώρες με πολύ χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση, οι οποίες συχνά ονομάζονται και «φορολογικοί παράδεισοι»..

Σύμφωνα με τις ίδιες κατηγορίες, οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι ιδιαίτερα σύνθετες και οι ακολουθούμενες διαδικασίες δαιδαλώδεις, με αποτέλεσμα να… «χάνεται» όποιος προσπαθεί να βρει την άκρη του νήματος.

Αξιοσημείωτο είναι πρόσφατο δημοσίευμα του Reuters (Οκτώβριος 2012) σχετικά με τη θυγατρική των Starbucks στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με το εκτενές δημοσίευμα του διεθνούς πρακτορείου, η θυγατρική της συγκεκριμένης αλυσίδας στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1998 μέχρι σήμερα έχει πληρώσει φόρο εισοδήματος μόλις 8,6 εκατομμύρια στερλίνες. Κατά την τελευταία τριετία μάλιστα, η θυγατρική εμφανίζεται ζημιογόνος παρά το γεγονός ότι σημείωσε κύκλο εργασιών ύψους 1,2 δισ. λιρών.

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, μια άλλη γνωστή αλυσίδα, τα McDonald’s είχε καταβάλλει πολλαπλάσιους φόρους πάνω από 80 εκατομμύρια λίρες στο βρετανικό δημόσιο.

Το οξύμωρο, όπως αναφέρει το Reuters είναι το γεγονός ότι κατά το διάστημα δραστηριοποίησης της Starbucks στο Ηνωμένο Βασίλειο, το management της μητρικής εταιρείας δήλωνε πως η δραστηριότητα είναι κερδοφόρα, πως είναι πολύ ικανοποιημένοι με αυτή και πως αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.

Δηλαδή, από τη μια πλευρά η μητρική εταιρεία που οι μετοχές της τελούν υπό διαπραγμάτευση στο χρηματιστήριο «έσταζε μέλι» για την πορεία της θυγατρικής στο Ηνωμένο Βασίλειο -δικαιολογώντας έτσι την απόδοση που είχαν οι μέτοχοι από τη συγκεκριμένη τοποθέτησή- και από την άλλη, η θυγατρική του Λονδίνου εμφάνιζε ζημιογόνα αποτελέσματα ή έστω πολύ χαμηλά κέρδη στη βρετανική εφορία…

Η απάντηση της εταιρείας είναι πως εφαρμόζει πιστά τα διεθνή λογιστικά πρότυπα και πως θέλει να καταβάλλει τη δίκαιη φορολογία, όπως αυτή προκύπτει από τη νομοθεσία. Ωστόσο, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το Reuters- το εισόδημα από το εξωτερικό της αμερικανικής Starbucks επιβαρύνθηκε με μέσο φορολογικό συντελεστή 13%, έναν από τους χαμηλότερους στον τομέα των καταναλωτικών αγαθών…

Το Reuters αναφέρει χαρακτηριστικά το εξής: Η Starbucks σχετικά με τη θυγατρική της στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι σαν να προσφέρει δύο καφέδες: Στους επενδυτές πουλάει έναν espresso δυνατό και τονωτικό, ενώ στο Βρετανό έφορο δίνει έναν ελαφρύ γαλλικό καφέ…

Στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρονται επίσης και διάφοροι τρόποι μέσω των οποίων μπορούν πολυεθνικές εταιρείες να ελαχιστοποιήσουν τους φόρους που καταβάλλουν, μεταφέροντας κέρδη από μια χώρα σε άλλη. Μεταξύ των τρόπων αυτών συγκαταλέγονται;

• Καταβολή υψηλών royalties σε εταιρείες του ίδιου ομίλου, που όμως δραστηριοποιούνται σε χώρες χαμηλού φορολογικού συντελεστή.

• Αγορά πρώτων υλών έναντι ακριβών τιμών από εμπορικές εταιρείες του ομίλου που έχουν έδρα σε άλλες χώρες.

• Δανεισμός από μια εταιρεία του ομίλου σε άλλη, με τη δανειζόμενη εταιρεία να εκπίπτει το σύνολο των χρεωστικών τόκων και τη δανείστρια εταιρεία να μην φορολογείται για το σχετικό έσοδο.

Euro2day.gr